Την ατμόσφαιρα της κρίσης γύρω από τις βραχονησίδες Ιμια σπεύδουν να εκμεταλλευτούν Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση, προκειμένου να πιέσουν αποτελεσματικά για οριστικές διευθετήσεις στο Αιγαίο. Την ίδια στιγμή η ελληνική κυβέρνηση, εμφανίζεται πλήρως αποσυντονισμένη, με τεράστια εσωτερικά προβλήματα και θολούς προσανατολισμούς ακόμα και ως προς τις τακτικές κινήσεις που απαιτούνται για τη διέξοδο από το κλίμα έντασης που παγιώνεται στο Αιγαίο, γεγονός που δημιουργεί ανησυχία για τις αναμενόμενες εξελίξεις.

Οπως έγινε γνωστό ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Χ. Σολάνας με παρέμβασή του προς τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας διατύπωσε την ανησυχία της συμμαχίας για τη συγκέντρωση δυνάμεων των δύο χωρών στο Αιγαίο η οποία εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο. Παρόμοια τηλεφωνική επαφή εμφανίζεται να είχε με τον υπουργό Εξωτερικών Θ. Πάγκαλο και ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρ. Χόλμπρουκ. Την επαφή αυτή φέρεται να διέρρευσε σε δημοσιογράφους ο υπουργός Αμυνας Γερ. Αρσένης, προφανώς για να "καρφώσει" τον εσωκομματικό του αντίπαλο ως υπεύθυνο των όποιων αποφάσεων προκαλέσει η αμερικανική παρέμβαση. Το κυβερνητικό "αλαλούμ" σε αυτή την υπόθεση συμπληρώνεται από την κατηγορηματική διάψευση του υπουργού Τύπου Δ. Ρέππα, ο οποίος αρνήθηκε πως υπήρξε οποιαδήποτε άλλη τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου με τον Ρ. Χόλμπρουκ πέρα των γνωστών επαφών το βράδυ της μεγάλης κρίσης.

Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών παρενέβη πριν τρεις μέρες προειδοποιώντας την ελληνική κυβέρνηση πως η συγκέντρωση δυνάμεων στο Αιγαίο δεν ευνοεί τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης της έντασης.

Στο κλίμα αυτό των παραινέσεων και των προτροπών, πρέπει να τοποθετηθεί και η χτεσινή δήλωση του εκπροσώπου Τύπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών σύμφωνα με την οποία "η κρίση που προκλήθηκε λόγω των βραχονησίδων, κατέδειξε για μια ακόμη φορά τους σοβαρούς κινδύνους που προκύπτουν λόγω της έλλειψης διαλόγου ανάμεσα στις δύο γείτονες και σύμμαχες στο ΝΑΤΟ, χώρες".

Οπως παρατηρούν διπλωματικές πηγές, η δήλωση του Τούρκου εκπροσώπου είναι άκρως αποκαλυπτική γι' αυτόν τον στόχο που τελικά έχει το σκηνικό έντασης που στήθηκε και εξακολουθεί να υπάρχει στο Αιγαίο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων πηγών, στόχος είναι η δημιουργία των συνθηκών για το ξεκίνημα ενός εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικού διαλόγου και για το λόγο αυτό όπως υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές, δεν πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο να επανεμφανιστεί σκηνικό οξύτητας κάπου στο Αιγαίο.

Οι ελληνικές κυβερνήσεις, κατά πάγια θέση, αρνούνται να προσέλθουν σε διάλογο καθώς θέση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι πως δεν υπάρχουν ελληνοτουρκικές διαφορές αλλά μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις τις οποίες η Αγκυρα τοποθετεί στο τραπέζι. Η μόνη διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, είναι ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας και έχει προτείνει την παραπομπή της, στη Χάγη.

Η πάγια αυτή θέση, ωστόσο, όπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι δέχεται σφοδρή επίθεση, μετά τα τελευταία γεγονότα στην Ιμια, καθώς ήδη η βραχονησίδα έχει καταγραφεί ως αμφισβητούμενη περιοχή και η ελληνική κυβέρνηση πιέζεται από ΗΠΑ και ΕΕ να συμφωνήσει για την παραπομπή αυτής της"διαφοράς" στο Διεθνές Δικαστήριο.

Η ελληνική κυβέρνηση, αμήχανη, ελπίζει να αναστρέψει το κλίμα εξασφαλίζοντας τη σαφή υποστήριξη των εταίρων της ΕΕ, η οποία ωστόσο δεν έρχεται. Αντίθετα η υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας που ασκεί την προεδρία αυτό το εξάμηνο στην Ενωση Σ. Ανιέλι, επανέλαβε την πρόταση του Λευκού Οίκου περί παραπομπής της διαφοράς σε Διεθνές Δικαστήριο.

Η Αθήνα όπως σημειώνουν διπλωματικοί κύκλοι, βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση καθώς όπως είναι γνωστό με αφορμή τις βραχονησίδες Ιμια η Αγκυρα έχει καταγράψει τις αμφισβητήσεις της για "τα νησιά, τις νησίδες και τους βράχους, σε όλο το Αιγαίο, των οποίων το καθεστώς δεν είναι ξεκαθαρισμένο με Διεθνή Κείμενα".

Εγκατέλειψε χτες ο Μ. Εβερτ την τακτική του "ουδέν σχόλιον", για τις δηλώσεις Μητσοτάκη, και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος επιχείρησε να απαντήσει στις επικρίσεις του πρώην πρωθυπουργού.

Υπεραμύνθηκε της ορθότητας να αποχωρήσει η ΝΔ από τη Βουλή, όταν γινόταν η συζήτηση για την κρίση στο Αιγαίο, δηλώνοντας ότι την απόφαση αυτή τη γνώριζαν όλοι και δεν είχε εκφραστεί η παραμικρή διαφωνία. Σχετικά με την άποψη που εξέφρασε ο Κ. Μητσοτάκης, περί λαϊκίστικης αντιπολίτευσης, ο Μ. Εβερτ δήλωσε ότι επί αρχηγίας του ασκείται "υπεύθυνη αντιπολίτευση", ενώ επέμεινε στη δήλωσή του περί "προδοσίας της κυβέρνησης" στην πρόσφατη κρίση. Δεν παρέλειψε να προβλέψει και πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο, τις οποίες, όπως είπε, θα κερδίσει το κόμμα του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στον Μ. Εβερτ επιχείρησε να απαντήσει η Ντ. Μπακογιάννη, αλλά δεν της δόθηκε ο λόγος, με το επιχείρημα ότι δεν προβλέπονται ομιλίες στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Η αντιπαράθεση στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναμένεται να συνεχιστεί την ερχόμενη βδομάδα, καθώς την Τρίτη συνεδριάζει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος.

Οι γκρίνιες, όμως, δεν έλειψαν ούτε και κατά τη χτεσινή συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, η οποία εξέλεξε τα 12 μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος. Ο βουλευτής Θ. Κασσίμης με δηλώσεις του διαφώνησε με το σύστημα εκλογής της Εκτελεστικής Επιτροπής, χαρακτηρίζοντας το αντιδημοκρατικό, επειδή οι σταυροί προτίμησης που βάζει κάθε μέλος της ΚΕ είναι ίσοι με τον αριθμό των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής. Το αποτέλεσμα είναι να αποκλείονται οι μη αρεστοί στην ηγεσία υποψήφιοι, καθώς όποιος ελέγχει την Κεντρική Επιτροπή διορίζει στην ουσία τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής.

Οι αντιλαϊκές επιλογές της κυβέρνησης Σημίτη, όπως αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, αποτυπώνονται "στο πλαίσιο δράσης και τις προτεραιότητες" που αποφασίστηκε στη χτεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους άξονες δράσης, η κυβέρνηση βιάζεται να προχωρήσει στην τακτοποίηση ορισμένων "εκκρεμοτήτων", όπως οι αποκρατικοποιήσεις, όπου προτεραιότητα έχουν ο ΟΤΕ, η ΔΕΗ, οι επιχειρήσεις του ΟΑΕ και οι θυγατρικές τραπεζών. Παράλληλα, θα κινηθεί στην κατεύθυνση της περικοπής δαπανών, αφού στους άξονες αναφέρεται με σαφήνεια "μέτρα εξοικονόμησης δαπανών σε οργανισμούς, ΔΕΚΟ κτλ.". Βέβαια, την ίδια ώρα επιφυλάσσει νέα προνόμια στην οικονομική ολιγαρχία μέσω προγράμματος "στήριξης της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικής ανασυγκρότησης σε θέματα επενδύσεων, τεχνολογίας κτλ.". Βασική προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής αποτελούν "οι ενέργειες για τη διασφάλιση στόχων οικονομικής πολιτικής το 1996" (πληθωρισμός, προϋπολογισμός, επενδύσεις, απορρόφηση ΚΠΣ, μεγέθυνση ΑΕΠ), που σημαίνει μέτρα για τη στήριξη της πολιτικής της λιτότητας.

Στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας σχεδιάζεται "διπλωματική προσέγγιση σε πολλαπλά επίπεδα με την ΕΕ", ενώ στους άξονες περιλαμβάνονται η οργάνωση των θέσεων για τη Διακυβερνητική, οι σχέσεις με την Τουρκία, η βελτίωση των σχέσεων με την Αλβανία, η ευρωμεσογειακή πολιτική, οι σχέσεις με τις βαλκανικές και παρευξείνιες χώρες κ. ά.

Στο επίπεδο των θεσμών και της Δημόσιας Διοίκησης, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην ψήφιση νομοσχεδίων για τη χρηματοδότηση των κομμάτων, του "πόθεν έσχες", περί ευθύνης υπουργών και στην αναθεώρηση του Συντάγματος. Στους στόχους της είναι η διασφάλιση τήρησης του νόμου για τα ΜΜΕ, ο "οργανωτικός λειτουργικός εξορθολογισμός των ΔΕΚΟ και επιλεκτικές ειδικές παρεμβάσεις, όπως στην ΟΑ, τα ΕΛΤΑ" κ. α. Στην παιδεία προωθούνται μέτρα για το εξεταστικό σύστημα, για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών, ενώ για την υγεία προβλέπεται ψήφιση νόμου, καθώς και μέτρα για την οργάνωση των νοσοκομείων, κέντρων υγείας κτλ. καθώς και πολιτική για τα φάρμακα.

Τέλος το Υπουργικό Συμβούλιο εξέτασε τη λειτουργία των συλλογικών κυβερνητικών οργάνων, για τα οποία ο πρωθυπουργός θα πάρει τις τελικές αποφάσεις όσον αφορά τη μείωση των επιτροπών, την αναδιάρθρωσή τους κ. ά.

Το ενδεχόμενο μετάβασης του Α. Παπανδρέου στις ΗΠΑ απέκλεισε, χτες, με δηλώσεις του σε ραδιοφωνικό σταθμό, και ο επικεφαλής της ομάδας θεραπόντων γιατρών του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Δ. Κρεμαστινός. "Για να πάει κανείς σε μία χώρα, πρέπει να έχει κάτι παραπάνω να του προσφερθεί. Διαφορετικά, δεν υπάρχει λόγος να ταξιδεύει κανείς άρρωστος σε άλλες χώρες", τόνισε ο Δ. Κρεμαστινός. Χτες διάχυτη ήταν η πεποίθηση ότι μέχρι τέλος του Φλεβάρη ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα είναι σε θέση να επιστρέψει στην Εκάλη.

Σύμφωνα με το τελευταίο ιατρικό δελτίο, η κατάσταση της υγείας του Α. Παπανδρέου δεν παρουσίασε ιδιαίτερες μεταβολές κατά το προηγούμενο 24ωρο. Χτες ήταν απύρετος, ενώ κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης η αναπνευστική του λειτουργία υποστηρίχτηκε μηχανικά.

Τη στήριξη του κομματικού μηχανισμού στην κυβερνητική πολιτική αναμένεται να επιδιώξει και εξασφαλίσει ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, κατά τη διάρκεια της διήμερης συνεδρίασης που αρχίζει σήμερα. Στην πρώτη επαφή του με τα κομματικά στελέχη μετά την εκλογή του, ασφαλώς θα αντιμετωπίσει επικρίσεις και "οργισμένες φωνές" για τους χειρισμούς στην πρόσφατη κρίση στο Αιγαίο, για τις αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών και τις σχέσεις κόμματος - κυβέρνησης, αλλά αναμένεται να διακηρυχτεί ότι "το ΠΑΣΟΚ στηρίζει την κυβέρνηση".

Οι εργασίες της ΚΕ θα ξεκινήσουν με εισήγηση του γραμματέα της ΚΕ Κ. Σκανδαλίδη για την "εθνική στρατηγική", με την οποία αναμένεται να θέσει το πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής, και στη συνέχεια το λόγο θα πάρει ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, ο οποίος αναμένεται να επαναλάβει τα όσα είπε πρόσφατα στην ΚΟ.

Η ΚΕ θα ασχοληθεί και με την προετοιμασία και διεξαγωγή του συνεδρίου, για το οποίο η εισήγηση του ΕΓ είναι να γίνει στις 13-16 Ιουνίου. Επίσης το ΕΓ στη συνεδρίασή του χτες το βράδυ αποφάσισε να μην υπάρξει, όπως γινόταν μέχρι τώρα, Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου (ΚΟΕΣ), αλλά την ευθύνη να έχει η ίδια η Κεντρική Επιτροπή. Η απόφαση αυτή υποδηλώνει τη διάθεση των "κομματικών" να ελέγξουν ασφυκτικά την πορεία προς το συνέδριο.