Ολοκληρώνεται το πλαίσιο της αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής για το 1996, με το νομισματοπιστωτικό πρόγραμμα που οριστικοποιήθηκε χτες και αναμένεται να ανακοινωθεί - εκτός απροόπτου - μέσα στη βδομάδα. Το νομισματοπιστωτικό πρόγραμμα, που κινείται στον αστερισμό του κρατικού προϋπολογισμού και της εισοδηματικής πολιτικής μονόπλευρης λιτότηταςπροβλέπει και για το 1996 λιγότερα δάνεια στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.Αυτό ήταν και το αντικείμενο της συνάντησης που είχε χτες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Λουκάς Παπαδήμος, με τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδας θέτουν ως στόχο να περιοριστεί η πιστωτική επέκταση για το τρέχον έτος στο 5% - 7% σε σχέση με το 1995. Ο στόχος αυτός θεωρείται εξαιρετικά δύσκολος να συγκρατηθεί.Επιλέχτηκε, όμως, με βάση τις επίσης αισιόδοξες προβλέψεις της κυβέρνησης για μείωση του πληθωρισμού στο 5% στο τέλος του 1996 και την ανάγκη να τηρηθούν οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί με το πρόγραμμα "σύγκλισης" για συγκρατημένη πιστωτική επέκταση, περιορισμένη προσφορά χρήματος και συνέχιση της συναλλαγματικής πολιτικής "σκληρής δραχμής".

Σύμφωνα όμως με τους στόχους αυτούς, που αντανακλούν τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη του Μάαστριχτ και της κυβέρνησης, διαπιστώνονται αποκλίσεις, όπως άλλωστε δείχνει και το πρόσφατο παρελθόν:

• Η πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα παρουσίασε ρυθμό αύξησης 30% στο τέλος του 1995, γεγονός που σημαίνει ότι οι υποδείξεις της ΤτΕ δε λαμβάνονται ουσιαστικά υπόψη από τις τράπεζες,που επωφελούνται της αυξημένης ζήτησης χρήματος των ιδιωτών, εξαιτίας της μείωσης των επιτοκίων και της συρρίκνωσης των εισοδημάτων. Ετσι διοχετεύουν με τη μορφή καταναλωτικών, προσωπικών και άλλων μορφών δανείων, μεγάλες ποσότητες από το λιμνάζον χρήμα που διαθέτουν στην αγορά, προκειμένου να αποκομίσουν πρόσθετα κέρδη.
• Η τάση μείωσης των επιτοκίων, φάση στην οποία έχει εισέλθει η οικονομία, στα πλαίσια της σφικτής εισοδηματικής πολιτικής, είναι βέβαιο ότι θα ωθήσει σε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης χρήματος, από τους μισθωτούς, τους αγρότες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τα μεγάλα θύματα της πολιτικής λιτότητας.Εχουμε δηλαδήαύξηση της ζήτησης δανείων, καθώς τα εισοδήματα της μεγάλης μάζας του πληθυσμού - με πενιχρές αυξήσεις για το 1996 - δεν επαρκούν για να καλύψουν τις τρέχουσες ανάγκες, έχουμε όμως επιπρόσθετα αύξηση της προσφοράς, με δεδομένη τη μεγάλη ρευστότητα που εμφανίζουν οι τράπεζες, την οποία και αξιοποιούν ποικιλοτρόπως.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι ενώ για το 1995 στόχος της ΤτΕ ήταν η προσφορά χρήματος (η ποσότητα των αντληθέντων κεφαλαίων) να αυξηθεί με ρυθμό7% - 9%,αυτός ξεπεράστηκε κατά πολύ και τώρα η Τράπεζα της Ελλάδας φέρεται να συνιστά για το 1996 ακόμα πιο συγκρατημένο ρυθμό αύξησης προσφοράς χρήματος στα επίπεδα του 6% - 8%.

Οσον αφορά τέλος τη συναλλαγματική πολιτική,που θα ακολουθηθεί για το 1996, τραπεζικοί κύκλοι εξέφραζαν χτες επιφυλάξεις, σχετικά με το κατά πόσο είναι εφικτό και, το κυριότερο, με τι κόστος, η δραχμή να διολισθήσει έναντι του ECU 1% στο τέλος του 1996, σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης των μελών της ΕΕ, πολιτική που αναμένεται εξάλλου να επισημοποιηθεί σήμερα από τον διοικητή της ΤτΕ. Υπενθυμίζουμε ότι το εθνικό μας νόμισμα διολίσθησε το 19953,12% έναντι του ECU, παρουσιάζοντας μικρή απόκλιση από το στόχο 3% που έθεσε η ΤτΕ.

Β. Ρ.

ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ: Σε 10 δισ. δρχ. ανέρχεται το συνολικό ποσό επιχορηγήσεων επιχειρηματικών σχεδίων για το 1996. Το ποσό αυτό κατανέμεται μεταξύ της μεταποιητικής βιομηχανίας (8,5 δισ. δρχ.) και επιχειρήσεων λογισμικού (1,5 δισ. δρχ.). Η ολοκληρωμένη απόφαση των αρμοδίων υπουργών δημοσιεύεται στο ΦΕΚ 61, Τ.Β., 30/1/1996.

ΛΟΓΙΣΤΕΣ: Σε σύσκεψη καλεί τα μέλη της η Ενωση Επαγγελματιών Λογιστών Πρωτεύουσας (ΕΕΛΠ) σήμερα Τρίτη 20 Φλεβάρη 1996, 7.30 μ.μ. στην πλατεία Κάνιγγος στην Αθήνα. Το θέμα της σύσκεψης είναι "Η πορεία της Συλλογικής Σύμβασης του κλάδου για την επιτυχία της απεργίας της 22ης Φλεβάρη 1996". Στην ανακοίνωση της Ενωσης, επισημαίνεται ότι οι εργοδοτικές οργανώσεις επιδεικνύοντας για άλλη μια φορά αδιάλλακτη στάση, αρνούνται να πάρουν μέρος στις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της σύμβασης των λογιστών, με πρόσχημα τη μη υπογραφή της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

ΕΘΝΙΚΗ: Στην ίδρυση υποκαταστημάτων στο Βουκουρέστι και τα Τίρανα προχωρά η διοίκηση της τράπεζας, ενώ εκκρεμεί η τυπική έγκριση της άδειας από τις νομισματικές αρχές της Ρουμανίας και της Αλβανίας αντίστοιχα. Στην πρωτεύουσα της Ρουμανίας, η Εθνική Τράπεζα έχει ήδη αγοράσει νεόδμητο ακίνητο έκτασης 700 τ.μ., ενώ στα Τίρανα ενοικιάστηκε κτίριο 400 τ.μ. σε κεντρικό σημείο της πόλης.

ΕΞΑΓΩΓΕΣ: Διαγωνισμό που αφορά σε πρόγραμμα ανακατασκευής και επισκευής 360 γεφυρών στη ρωσική επικράτεια, ανακοίνωσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταφορών της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 350 εκατομ. δολάρια με καταληκτική προθεσμία υποβολής προτάσεων προεπιλογής την 1η Απρίλη 1996.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Την ίδρυση της "Ενωσης Συνδέσμων Βιομηχανιών Βιοτεχνιών Θράκης", σήμανε επίσημα η πρόσφατη εκδήλωση κοπής της πίτας του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βιοτεχνιών Νομού Ροδόπης. Η νεοϊδρυθείσα Ενωση, η οποία είναι η ανώτερη περιφερειακή δευτεροβάθμια οργάνωση της περιοχής, θα εγγραφεί στο ΣΕΒ ως μέλος.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ -ΘΡΑΚΗΣ: Δυο περιφερειακές διευθύνσεις της τράπεζας εγκαινιάστηκαν την περασμένη βδομάδα στα πλαίσια της πολιτικής για αποκέντρωση των εργασιών της. Πρόκειται για την Περιφερειακή Διεύθυνση Κεντρικής και Βορειοδυτικής Ελλάδας, που εδρεύει στη Βέροια και την Περιφερειακή Διεύθυνση Βορειοανατολικής Ελλάδας, που εδρεύει στην Καβάλα.

Την έντονη αντίδραση και διαμαρτυρία της στην πρόταση - εισήγηση του Ελληνα επιτρόπου Χρ. Παπουτσή προς την Ευρωπαϊκή Ενωση σχετικά με το ποια επιχείρηση θεωρείται μικρομεσαία εκφράζει με ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Αθήνας (ΟΕΒΑ). Συγκεκριμένα, η Ομοσπονδία καταγγέλλει ότι η εισήγηση του Ελληνα επιτρόπου αγνοεί το ρόλο των μικρομεσαίων επαγγελματοβιοτεχνικών και εμπορικών επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία και βασίζεται σε πρότυπα άλλων χωρών. Ειδικότερα, σύμφωνα με την πρόταση του Χρ. Παπουτσή μια επιχείρηση θεωρείται:

• μεσαίου μεγέθους εάν έχει περισσότερους από 50 και λιγότερους από 250 υπαλλήλους και ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τα 40 εκατ. ECU ήτοι 12,5 δισ. δρχ. ή ετήσιο ισοζύγιο όχι υψηλότερο από 27 εκατ. ECU ήτοι 8,5 δισ. δρχ.
• μικρού μεγέθους εάν έχει περισσότερους από 10 και λιγότερους από 50 υπαλλήλους και ετήσιο κύκλο εργασιών όχι υψηλότερο από 70 εκατ. ECU ήτοι 20 δισ. δρχ. ή ετήσιο ισοζύγιο που δεν υπερβαίνει τα 5 εκατ. ECU ήτοι 1,5 δισ. δρχ.
• πολύ μικρή θα θεωρείται μια επιχείρηση που έχει λιγότερους από 10 υπαλλήλους.

Η ΟΕΒΑ εκτιμά ότι αυτός ο χαρακτηρισμός των ΜΜΕ εξυπηρετεί τις μεγάλες εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις και φυσικά εύκολα παρακάμπτεται το κριτήριο να μην ελέγχονται οι ΜΜΕ από μεγάλες εταιρίες.

Η Ομοσπονδία καλεί την κυβέρνηση ενόψει και της διακυβερνητικής διάσκεψης για την αναθεώρηση της συνθήκης του Μάαστριχτ να δώσει το δημοκρατικό δικαίωμα και στον ελληνικό λαό να εκφράσει την άποψή του για το Μάαστριχτ με δημοψήφισμα. Επίσης, καλεί τους χιλιάδες επαγγελματίες βιοτέχνες και εμπόρους να πολεμήσουν την πολιτιστική της ΕΕ στο χώρο των ΕΒΕ και να απομονώσουν τους συνδικαλιστές που υπονομεύουν των αγώνα τους στην περίοδο που κλείνουν χιλιάδες καταστήματα και να πάρουν μέρος μαζικά στη μεγάλη συγκέντρωση της Αθήνας στις 11 Μάρτη στο θέατρο ΔΙΑΝΑ.

Οι αλλαγές στις διοικήσεις των κρατικών τραπεζών και η ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ μέσω της εισαγωγής 24 περίπου εκατ. μετοχών του στο Χρηματιστήριο, ήταν τα κύρια θέματα που συζητήθηκαν χτες σε συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη και του υπουργού Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου. Στα πλαίσια αυτά εξετάστηκε η εισαγωγή του ΟΤΕ στο Χρηματιστήριο Αθηνών την τρίτη βδομάδα του Απρίλη, ενώ θεωρείται απ' την άλλη σχεδόν σίγουρη η αντικατάσταση, σε σύντομο χρονικό διάστημα, του διοικητή της Εμπορικής Τράπεζας Π. Πουλή. Επικρατέστερος υποψήφιος, για τη θέση αυτή, φέρεται ο μέχρι σήμερα πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κ. Γεωργουτσάκος, ενώ οι Απ. Ταμπακίδης (της ABN AMRO BANK) και Κ. Τζινιέρης (πρώην γγ προμηθειών του υπουργείου Εμπορίου), είναι μεταξύ των υποψήφιων υποδιοικητών μεγάλων κρατικών τραπεζών.