ΑΓΚΥΡΑ.-

"Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε για την κοσμικότητα (του τουρκικού κράτους) ή τη δημοκρατία, παρερμηνεύοντας το αποτέλεσμα των εκλογών". Αυτή την προσεκτική δήλωση, που εμμέσως πλην σαφώς επιχειρεί τον εφησυχασμό των... καταστροφολογούντων, λόγω της νίκης του Κόμματος Ευημερίας, δεν την έκανε ούτε ο Νετσμεντίν Ερμπακάν, ούτε κάποιο άλλο στέλεχος του κόμματός του. Την πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ.

Φυσικά, κάθε άλλο παρά τυχαία μπορεί να θεωρηθεί η τοποθέτηση του Προέδρου της χώρας, την ώρα μάλιστα που οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας του Μεσούτ Γιλμάζ και του Κόμματος της Ευημερίας βρίσκονται ίσως στην πιο κρίσιμή τους φάση.

Η περίσταση, φυσικά, ήταν επιμελώς προσεγμένη, ενώ οι διατυπώσεις του Ντεμιρέλ, παλιού και αρκετά ευέλικτου δεξιού πολιτικού, ζηλευτές. Η δήλωση περιελήφθη σε μήνυμά του για την έναρξη των εορτασμών που ακολουθούν το τέλος του Ραμαζανιού, ενώ για να τηρηθούν οι ισορροπίες, δεν έλειψε η απαραίτητη υπενθύμιση του Μουσταφά Κεμάλ, "Πατέρα των Τούρκων" (Ατατούρκ): "Η ξεχωριστή του θέση του ιδρυτή της δημοκρατίας μας και σωτήρα της Τουρκίας στην καρδιά και την ψυχή της Τουρκίας εξακολουθεί να παραμένει αναμφισβήτητη".

Για ποιο λόγο, αίφνης, ο Ντεμιρέλ προκρίνει τόσο ανοιχτά τη συμμετοχή των ισλαμιστών του Ερμπακάν στην κυβέρνηση; Ο ένας λόγος είναι ότι ασφαλώς δε θέλει να συναινέσει στην παράταση της ακυβερνησίας στη χώρα. Ο δεύτερος περιλαμβάνεται στη χτεσινή του δήλωση: "Ο βασικός χαρακτήρας της Τουρκίας δεν μπορεί να αλλάξει"...

Σε συνέντευξή του στην καθημερινή εφημερίδα "Χουριέτ", ο κατέχων την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, Γιλμάζ, επιβεβαίωσε τις πληροφορίες οι οποίες τις τελευταίες μέρες έφεραν τον ίδιο και τον Ερμπακάν να συζητούν όσον αφορά στην εναλλαγή τους στην πρωθυπουργία. Σε σχετική αποστροφή του ο Γιλμάζ είπε ότι ο ίδιος θα πρωθυπουργεύσει ως τις αρχές του 1997, θα τον διαδεχτεί ο Ερμπακάν για δύο χρόνια, και στη συνέχεια θα αναλάβει ξανά ο ίδιος για 12 μήνες. Τον πέμπτο χρόνο της θητείας του κυβερνητικού σχήματος - αν, τελικώς, επιτευχθεί ο σχηματισμός του - θα επιλεγεί τρίτο πρόσωπο "κοινής αποδοχής", προκειμένου να προετοιμαστούν οι εκλογές.

Πάντως, δεν έχει εξασφαλιστεί η θετική απάντηση του Ερμπακάν, και οι άσπονδοι εχθροί της "ανίερης" συμμαχίας των δύο κομμάτων ελπίζουν να φρενάρουν οι συνομιλίες λόγω αυτού.

ΠΑΡΙΣΙ.-

Σε σειρά νομοθετικών και θεσμικών αλλαγών προχωρεί η γαλλική ηγεσία. Η γαλλική Εθνοσυνέλευση και Γερουσία συνεδρίασαν, χτες, και ψήφισαν την τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας όσον αφορά τη διαχείριση των δαπανών της Κοινωνικής Ασφάλισης. Παράλληλα, το αμυντικό συμβούλιο της χώρας συζητά την πρόταση μείωσης του αριθμού των Ενόπλων Δυνάμεων και οι τελικές του αποφάσεις αναμένεται να ανακοινωθούν από τον Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ αύριο.

Με 681 ψήφους υπέρ και 188 κατά, το γαλλικό "Κογκρέσο", δηλαδή η Εθνοσυνέλευση και η Γερουσία μαζί, υιοθέτησαν, χθες, συνταγματική τροπολογία σύμφωνα με την οποία η Νομοθετική Εξουσία (το Κοινοβούλιο) ενισχύεται και αναλαμβάνει να καταρτίζει την "Ετήσια Πράξη Εξεύρεσης των Πόρων για την Κοινωνική Ασφάλιση", που, ουσιαστικά, θα θέτει τα ανώτατα όρια των δαπανών για τους τομείς αυτούς. Μάλιστα, ο Γάλλος πρωθυπουργός Αλέν Ζιπέ, κατά την παρέμβασή του, ξεκαθάρισε ότι επιθυμεί να αναλάβουν οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα τους το ρόλο του "μάνατζερ του ασφαλιστικού συστήματος", ενώ παραδέχτηκε ότι απώτερος στόχος της τροπολογίας αυτής είναι να περιοριστεί το έλλειμμα του δημοσίου τομέα και να ευθυγραμμιστεί η χώρα με τα κριτήρια της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Συνθήκης του Μάαστριχτ.

Κατά της τροπολογίας τάχθηκε το Σοσιαλιστικό και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα διευκρίνισε ότι συμφωνεί με τη φιλοσοφία της αλλαγής αυτής, αλλά διαφωνεί με τον ορισμό ανώτατων ορίων στις δαπάνες αυτές. Αντίθετα, το Κομμουνιστικό Κόμμα κράτησε ξεκάθαρα αρνητική στάση και τόνισε ότι με την τροπολογία αυτή παραγκωνίζονται από τη διαχείριση της κοινωνικής ασφάλισης οι ίδιοι οι εργαζόμενοι.

Αλλαγές, όμως, αναμένονται να ανακοινωθούν και για τον τομέα των Ενόπλων Δυνάμεων. Την Πέμπτη, ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ, θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα της συνεδρίασης του Αμυντικού Συμβουλίου σχετικά με τη μείωση σε 130.000 - 140.000 άνδρες του γαλλικού στρατού και τις προτάσεις μετατροπής του σε ένα αμιγώς επαγγελματικό σώμα. Δημοσιογραφικές πληροφορίες, μάλιστα, θέλουν τον Ζακ Σιράκ να προτείνει την πλήρη κατάργηση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας και την αντικατάστασή της από μία 10μηνη κοινωνική προσφορά, είτε σε μια υπηρεσία ασφαλείας σε συνεργασία με την αστυνομία, την πυροσβεστική ή τη χωροφυλακή, είτε σε μια κοινωνική θητεία σε προβληματικές περιοχές είτε σε μια διεθνή υπηρεσία. Οι φόβοι, που έχουν εκφραστεί, και αφορούν την αποκοπή του στρατού από την κοινωνία είναι πολλοί. Πάντως, έχει καταστεί σαφές ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα τεθεί πριν θεσμοθετηθεί σε δημοψήφισμα.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Νέα καραβάνια προσφύγων ξεκίνησαν χτες από τα σερβοκρατούμενα προάστια του Σαράγεβο. Εκπρόσωποι της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, επιβεβαιώνοντας την παραπάνω είδηση, υποστήριξαν ότι δεν πρόκειται για νέα μαζική έξοδο προσφύγων, ενώ την ίδια στιγμή ο Γκόικο Κλίτσοβιτς, υπεύθυνος για τη μετεγκατάσταση των Σέρβων, ανακοίνωνε στο Πάλε ότι μέσα στις επόμενες τρεις μέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί η απομάκρυνση 50.000 Σερβοβόσνιων από τα προάστια του Σαράγεβο, τα οποία πρόκειται στις 19 Μάρτη να τεθούν υπό τον έλεγχο της κροατομουσουλμανικής ομοσπονδίας...

Η απομάκρυνση των Σερβοβόσνιων έχει αρχίσει από το περασμένο Σαββατοκύριακο. Οπως μετέδιδαν τότε τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, εκατοντάδες Σερβοβόσνιοι εγκατέλειπαν ομαδικά το προάστιο Χατζίτσι. Χτες, αναφέρθηκε η αποχώρηση δεκάδων άλλων από το προάστιο Βόγκοσκα, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν ακριβή στοιχεία, τόσο σε σχέση με τον αριθμό των νέων προσφύγων, όσο και σε σχέση με την κατεύθυνσή τους...

Πάντως, οι αρχές του Πάλε υποστήριξαν ότι πρόκειται για μία νέα μαζική έξοδο Σερβοβοσνίων από τα προάστια του Σαράγεβο. Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Γκόικο Κλίτσοβιτς (υπεύθυνος μετεγκατάστασης των Σέρβων), στο σερβοβοσνιακό πρακτορείο SRNA, μέσα σε τρεις μέρες θα έχει ολοκληρωθεί η μαζική έξοδος 50.000 Σερβοβόσνιων από τα προάστια του Σαράγεβο, που θα δοθούν στην κροατο-μουσουλμανική ομοσπονδία, προς άλλες περιοχές, όπως το Μπράτουνατς, η Σρεμπρένιτσα, το Ζβόρνικ, το Μπρτσκο και το Πάλε. Ο Κλίτσοβιτς πρόσθεσε ότι "θα δοθεί η δυνατότητα εξόδου σε όλους τους Σέρβους που θέλουν να φύγουν και να μετεγκατασταθούν σε περιοχές του ανατολικού τμήματος της (βοσνιο) σερβικής Δημοκρατίας". Τόνισε, μάλιστα, ότι "δεν πρέπει να παραμείνει ούτε ένας Σέρβος στις περιοχές που θα περιέλθουν στον κροατο-μουσουλμανικό έλεγχο, διότι είναι γνωστή η μεταχείριση που τους επιφυλάσσει το καθεστώς του Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς και οι μουτζαχεντίν του".

Στο μεταξύ, χτες πραγματοποιήθηκε τελικά η συνάντηση του Σερβοβόσνιου στρατηγού Ζντράβκο Τόλιμιρ με τον διοικητή των χερσαίων δυνάμεων των ΝΑΤΟικών πολυεθνικών δυνάμεων, στρατηγό, Μάικλ Ουόλκερ. Το σερβοβοσνιακό πρακτορείο "SRNA" μετέδωσε ότι οι δύο άνδρες επικέντρωσαν τις συνομιλίες τους "στην εφαρμογή της Συνθήκης του Ντέιτον", ενώ ΝΑΤΟική ανακοίνωση ανέφερε ότι στόχος της συνάντησης ήταν "να ερευνηθεί η πρόθεση του Σέρβου στρατηγού (και υποδιοικητή των σερβοβοσνιακών δυνάμεων) να ξαναρχίσουν οι επίσημες επαφές με την IFOR".

Η ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών επανήλθε από χτες στους δρόμους του Μόσταρ. Την ίδια στιγμή, αναπτύχθηκε στον κεντρικό τομέα της πόλης η ενοποιημένη αστυνομική δύναμη. Ο διορισμένος από την ΕΕ διοικητής του Μόσταρ, Χανς Κόσνικ, σημείωσε σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου ότι είναι ικανοποιημένος από την κατάσταση που διαμορφώνεται σιγά σιγά στην πόλη, σύμφωνα άλλωστε και με όσα συμφωνήθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Διάσκεψη της Ρώμης για τη Βοσνία. Ο διοικητής Κόσνικ ανακοίνωσε ακόμη πως συνάφτηκε συμφωνία για την επανένωση της Αστυνομίας σ' ολόκληρη την πόλη πριν από την ημερομηνία της 1ης Μάρτη.

Ωστόσο, μικροεπεισόδιο δημιουργήθηκε το μεσημέρι, όταν Κροάτες επιτέθηκαν κατά των επιβατών ενός αυτοκινήτου που ερχόταν από το ανατολικό Μόσταρ, έχοντας προηγουμένως διασχίσει τη διαχωριστική γραμμή που υπάρχει ανάμεσα στον (ανατολικό) μουσουλμανικό και κροατικό (δυτικό) τομέα της πόλης. Οι Κροάτες έριξαν πυρά κατά του οχήματος, χωρίς, πάντως, να τραυματίσουν κανέναν από τους επιβάτες.

ΛΟΝΔΙΝΟ.-

Μετά τις πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (ΙΡΑ), η αστυνομία πραγματοποιεί έρευνες, κάνοντας μια σειρά εφόδους στο Λονδίνο, όπου ανακάλυψε μεγάλη ποσότητα εκρηκτικών και υλικά για την κατασκευή αυτοσχέδιων βόμβων, χωρίς όμως να προβεί σε συλλήψεις.

Παράλληλα, το βράδυ της Δευτέρας, η ιρλανδική αστυνομία εντόπισε αρκετούς πυροκροτητές, μέσα σε ένα νοικιασμένο αυτοκίνητο, το οποίο βρισκόταν στο αεροδρόμιο του Δουβλίνου, ανακοίνωσε το ιρλανδικό ραδιόφωνο. Το αυτοκίνητο είχε επιστραφεί στο γραφείο ενοικιάσεων του αεροδρομίου και οι πυροκροτητές βρέθηκαν κρυμμένοι, μετά από έλεγχο ασφαλείας που έκαναν οι αστυνομικοί.

Τελικά, Ιρλανδός και μέλος του ΙΡΑ ήταν ο άνδρας που βρέθηκε νεκρός από την έκρηξη της βόμβας στο λεωφορείο, στο κέντρο του Λονδίνου το βράδυ της Κυριακής, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας του Δουβλίνου "Αϊρις Τάιμς". Σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα, μέλος του ΙΡΑ είναι και ένας από τους επιβάτες που τραυματίστηκε από την έκρηξη και νοσηλεύεται στο νοσοκομείο Σεν Τόμας του Λονδίνου.

Στο μεταξύ, οι ένοπλες προτεσταντικές οργανώσεις της Βόρειας Ιρλανδίας αναμενόταν να συναντηθούν χτες για να αποφασίσουν αν θα απαντήσουν στις βομβιστικές επιχειρήσεις του ΙΡΑ και τερματίσουν έτσι τη 17μηνη εκεχειρία.

Οι έρευνες της βρετανικής αστυνομίας για τη δράση του ΙΡΑ συνεχίζονται