Το προσχέδιο νόμου "για την οργάνωση και διοίκηση των υπηρεσιών του ΕΣΥ", που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα, θα ενοποιηθεί με το άλλο προσχέδιο για τη "Δημόσια υγεία" - δημοσιοποιήθηκε στις 2.5.1996 - και θα αποτελέσουν ενιαίο νομοσχέδιο, όπως δήλωσε χτες ο Αν. Πεπονής.

Το νέο προσχέδιο έχει 22 άρθρα και χωρίζεται σε τρία κεφάλαια.

Το Α Κεφάλαιο αναφέρεται στη διοίκηση του ΕΣΥ και προβλέπει τη συγκρότηση Γενικής Διεύθυνσης Υπηρεσιών Υγείας και Επιτροπής Παραπόνων των πολιτών και τη διαίρεση της χώρας σε υγειονομικές περιφέρειες που ταυτίζονται με τις διοικητικές (άρθρα 1, 2 και 3).

Το Β Κεφάλαιο αναφέρεται στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Τα Διοικητικά Συμβούλια είναι πενταμελή και έχουν τριετή θητεία. Στη σύνθεση των ΔΣ πλειοψηφούν οι διορισμένοι, ενώ καταργήθηκε και ο εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης - τον οποίο διατήρησε η ΝΔ με το νόμο 2071/92 (άρθρα 4 και 6).

Τα άρθρα 6 και 7 αναφέρονται στην επιλογή, τη θητεία και τις αρμοδιότητες του προέδρου. Η θητεία είναι πενταετής και εκλέγεται από επιτροπή, την οποία αποτελούν: Ενα μέλος του ΑΣΕΠ, ένας καθηγητής της Ιατρικής, ένας καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ένας καθηγητής των Τμήματος Υγείας των ΤΕΙ και από ένας εκπρόσωπος της ΟΕΝΓΕ και της ΠΟΕΔΗΝ.

Οι υπηρεσίες του νοσοκομείου (άρθρο 8) είναι: Η ιατρική, η νοσηλευτική, και η διοικητική. (Μ' άλλα λόγια καταργείται η τεχνική υπηρεσία).Στην ιατρική υπηρεσία προϊσταται γιατρός, διευθυντής Α του ΕΣΥ και σε νοσοκομεία που είναι εγκαταστημένες πάνω από πέντε πανεπιστημιακές κλινικές μπορεί να προϊσταται εκτός από γιατρός του ΕΣΥ και καθηγητής της Ιατρικής.Με το άρθρο αυτό, όπως εκτιμούν οι γιατροί, περιθωριοποιείται - αν δεν καταργείται στην πράξη - η Επιστημονική Επιτροπή. Ο ρόλος της Επιστημονικής Επιτροπής φαίνεται να εξαντλείται στη συμμετοχή του προέδρου της στις Επιτροπές Κρίσης για την πλήρωση των θέσεων των Επιμελητών Β και Α και του διευθυντή Α. Οι Επιτροπές Κρίσης παίρνουν τη θέση των Συμβουλίων Κρίσης (πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων) που καταργούνται (άρθρο 16).

Το Γ Κεφάλαιο αναφέρεται στο ιατρικό δυναμικό. Οι θέσεις των γιατρών του ΕΣΥ είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και διαβαθμίζονται σε επιμελητές Β και Α και διευθυντές Β και Α. Για τους οδοντιάτρους η πρώτη διαβάθμιση είναι του επιμελητή Γ (άρθρο 11).

Οι επιμελητές Β (άρθρο 12) διορίζονται με τριετή θητεία και μετά τη λήξη της θητείας τους κρίνονται από τριμελή επιτροπή (απαρτίζεται από διορισμένο απ' τον πρόεδρο μέλος του ΔΣ του νοσοκομείου, τον πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής και το διευθυντή Α του τμήματος).

Οι επιμελητές Α διορίζονται με πενταετή θητεία και μετά τη λήξη της θητείας κρίνονται από πενταμελή επιτροπή (άρθρο 13).

Μόνιμοι επιμελητές Α, μετά από εξαετή υπηρεσία - και κρίση - μπορούν να γίνουν διευθυντές Β σε προσωποπαγείς θέσεις (άρθρο 15). Η πλήρωση θέσεων διευθυντών Α γίνεται μετά από προκήρυξη της θέσης και συγκριτική αξιολόγηση των κρινομένων από Επιτροπές Κρίσης (πρόεδρο του νοσοκομείου, πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής, δύο διευθυντές της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας και έναν καθηγητή του Ιατρικού Τμήματος του πανεπιστημίου της περιφέρειας). Σε κενές οργανικές θέσεις διευθυντών ή επιμελητών Α των Κέντρων Υγείας μπορούν να διοριστούν με απόφαση του υπουργού Υγείας διευθυντές και επιμελητές Α, μετά από δεκαετή προϋπηρεσία σε νοσοκομεία του ΕΣΥ (άρθρο 16). Συνιστάται κλάδος φαρμακοποιών του ΕΣΥ με θέσεις φαρμακοποιών Γ, Β και Α και διευθυντών νοσοκομειακού φαρμακείου (άρθρο 18).

Την αίσθηση αδημονούντων θατσεριστών έδινε χτες η ηγεσία του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας, καθώς παρουσίαζε το προσχέδιο νόμου για την "οργάνωση και διοίκηση των υπηρεσιών του ΕΣΥ".

Ο υπουργός Αν. Πεπονής, κατά την παρουσίαση του προσχεδίου, είπε σε κάποια στιγμή ότι οι αυθαίρετες και εκ των άνω περικοπές δαπανών βεβιασμένα δεν πρόκειται να αποφέρουν κανένα αποτέλεσμα. Απόδειξη αυτού, πρόσθεσε, είναι ότι περικόπτονται οι προϋπολογισμοί, αλλά δημιουργούνται χρέη. Και τα χρέη των νοσοκομείων ανέρχονται στα 80 δισ. δραχμές, όπως είπε.

Κι ενώ θα περίμενε κανείς να ακούσει τον υπουργό να μιλά για την κάλυψη των χρεών από αυτόν που ήταν ο βασικός δημιουργός τους - δηλαδή το κράτος με τις περικοπές του - ο Αν. Πεπονής δήλωσε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης για το δανεισμό ορισμένων νοσοκομείων - πιθανώς με την εγγύηση του δημοσίου - για να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Ο υπουργός, όταν ρωτήθηκε, δε διευκρίνισε ποια θα είναι τα νοσοκομεία και ποιο το ύψος των χρεών τους.

Πάντως, απ' το τέλος του 1995 είχε γίνει γνωστό ότι η κυβέρνηση με εγκύκλιό της είχε παραγγείλει σε οχτώ νοσοκομεία ("Ευαγγελισμός",Κρατικό και Λαϊκό στην Αθήνα, ΑΧΕΠΑ,"Ιπποκράτειο" και "Παπανικολάου" στη Θεσσαλονίκη και τα πανεπιστημιακά στα Γιάννενα και στο Ηράκλειο), να διερευνήσουν τη δυνατότητα σύναψης δανείων για την εξόφληση των χρεών τους. Το συνολικό χρέος αυτών των νοσοκομείων ανέρχονταν τότε σε 28 δισ.

Να σημειωθεί ότι νοσοκομεία που είχαν δανειστεί στις αρχές της δεκαετίας του 1980, πληρώνουν ακόμα δόσεις.

Ο ολισθηρός δρόμος των δανείων, σε συνδυασμό με τις ρυθμίσεις του νέου προσχεδίου, αποτελούν μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια των νοσοκομείων και κατ' επέκταση των ασφαλιστικών ταμείων. Στη λειτουργία των νοσοκομείων εισάγεται η λογική της αγοράς. Μάλιστα, σε κάποια στιγμή ο Αν. Πεπονής είπε απαιτείται μια εξυγίανση με αντίληψη ότι η διοίκηση διαχειρίζεται επιχείρηση.

Πέρα, όμως, από τη διατύπωση η λογική αυτή απορρέει απ' τη φιλοσοφία του προσχεδίου. "Η χρηματοδότηση των νοσοκομείων γίνεται με ετήσιους εφάπαξ προϋπολογισμούς, βασισμένους σε κριτήρια πραγματικού κόστους και παραγόμενου έργου", αναφέρει το προσχέδιο. Καθιερώνεται, με άλλα λόγια, ο λεγόμενος σφαιρικός προϋπολογισμός.

Στους πόρους των νοσοκομείων, όπως αναφέρει το προσχέδιο, η ετήσια επιδότηση, όπως αναφέρει το προσχέδιο, απ' τον κρατικό προϋπολογισμό με βάση τον καταρτιζόμενο από κάθε νοσοκομείο προϋπολογισμό. Η πρακτική όμως της κυβέρνησης, όπως την περιέγραψε και ο υπουργός, είναι να μειώνονται οι κρατικές δαπάνες και το "έλλειμμα" καλούνται να το πληρώσουν τα ασφαλιστικά ταμεία. Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι πόροι των νοσοκομείων αποτελούν τα νοσήλια "απ' τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως αυτά καθορίζονται κάθε φορά". Ομως, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υγείας - Πρόνοιας "δύναται να καθιερωθεί ημερήσιο ενοποιημένο (κλειστό) νοσήλιο, διαφοροποιημένο κατά κατηγορία παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών που περιλαμβάνουν όλες τις εργαστηριακές και κλινικές εξετάσεις, καθώς και τη γενικότερη νοσηλεία του ασθενούς".

Παρά την παρενθετική διαβεβαίωση περί κλειστού νοσηλίου, εντούτοις η ρύθμιση αυτή στην ουσία σημαίνει το σπάσιμο του κλειστού νοσήλιου, που ισχύει σήμερα και φαίνεται στους πίνακες Ι και ΙΙ. Ο Αν. Πεπονής υποστήριξε ότι αρνείται την ισοπέδωση των νοσηλίων, γιατί δεν μπορεί να υπάρχει το ίδιο νοσήλιο για την καρδιοχειρουργική επέμβαση και μια αφαίρεση σκωληκοειδίτιδας.

Οταν ρωτήθηκε, για την κατηγοριοποίηση των ιατρικών υπηρεσιών απάντησε ότι ακόμα δεν έχει αποφασιστεί και ότι για αυτή τη ρύθμιση δεν έχουν ενημερωθεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Οπως φαίνεται και απ' τους πίνακες τα νοσήλια έχουν αυξηθεί υπέρογκα την τελευταία τετραετία και το αποτέλεσμα ήταν να καταστεί ελλειμματικός και ο κλάδος υγείας του ΙΚΑ μετά το 1994.

Αλλους πόρους των νοσοκομείων αποτελούν τα έσοδα από τα ασφαλιστικά ταμεία για εξετάσεις ασφαλισμένων στα εξωτερικά ιατρεία, με "βάση το εκάστοτε τιμολόγιο της υγειονομικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του δημοσίου". Επίσης, επιχειρείται να υπάρξουν έσοδα στα νοσοκομεία και για υπηρεσίες σε ασφαλισμένους ασφαλιστικών εταιριών.

Οσον αφορά τη νέα διοικητική δομή των νοσοκομείων ο Αν. Πεπονής είπε ότι ο πρόεδρος συγκεντρώνει όλες τις εκτελεστικές και διοικητικές αρμοδιότητες και στο πρόσωπό του ενσωματώνεται, κατά κάποιον τρόπο, και η ιδιότητα του διοικητικού διευθυντού.

Τέλος, όσον αφορά την εξίσωση των υπερωριών των γιατρών με τους άλλους δημόσιους υπαλλήλους ο Αν. Πεπονής παρέπεμψε στον υπουργό Οικονομικών, Αλ. Παπαδόπουλο.

"Μέσα σε 2,5 έτη διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ, ανακοινώνεται για δεύτερη φορά απόπειρα για θεσμική παρέμβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, που ουσιαστικά σηματοδοτεί την αδυναμία της κυβέρνησης να απαντήσει στα οξυμένα προβλήματα του ΕΣΥ και των λειτουργιών του. Το προτεινόμενο προσχέδιο περιέχει προτάσεις που αντί να ενισχύουν το ΕΣΥ, ανατρέπουν τη θεσμική συγκρότησή του ως δημόσιο αγαθό".

Τα παραπάνω καταγγέλλει με χτεσινή ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) και επισημαίνει: "Πρώτα θύματα οι Νοσοκομειακοί γιατροί με την επιχειρούμενη κατάργηση της μονιμότητάς τους. Αντιθέτως ενισχύεται η παρουσία των Πανεπιστημιακών Γιατρών στο κρίσιμο ζήτημα του ελέγχου των οργάνων του ΕΣΥ (Διοικητικά Συμβούλια, Επιτροπές Κρίσης κλπ) με αποτέλεσμα την επαναφορά του κλίματος αυταρχισμού που κατήργησε η θεσμοθέτηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας το 1983, και βέβαια χωρίς, για ακόμα μια φορά, να εφαρμόζεται η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση και στους πανεπιστημιακούς γιατρούς".

"Η επικράτηση απόψεων, υπογραμμίζει η ΟΕΝΓΕ, που ενισχύουν αυτές τις λογικές, σηματοδοτούν συγκεκριμένες ευθύνες, ενώ η απουσία οποιασδήποτε οικονομικής πρόβλεψης ανάταξης της εξαθλίωσης των νοσοκομειακών γιατρών αντικειμενικά ενισχύει τις κεντρόφυγες τάσεις τους για αναζητήσεις λύσεων εκτός ΕΣΥ".

Οι νοσοκομειακοί γιατροί δηλώνουν ότι είναι ανυποχώρητα αντίθετοι σε τέτοιους είδους ρυθμίσεις και θα αγωνιστούν με όλες τους τις δυνάμεις να αποτρέψουν την επιχειρούμενη υποβάθμισή τους και η ΟΕΝΓΕ τους καλεί να πάρουν μέρος στις τρίωρες στάσεις (9 πμ - 1 μμ) από τις 20 - 25 Μάη 1996. Η ΕΙΝΑΠ έχει προκηρύξει 48ωρη απεργία για τις 23 και 24 Μάη 1996.

Ο Χ. Ζαχαρόγιαννης, αντιπρόεδρος της ΟΕΝΓΕ, δήλωσε στο "Ρ": "Η κατάσταση βρίσκεται σε οριακό σημείο. Εάν οι γιατροί δεν απαντήσουν συλλογικά και μαζικά σήμερα, αύριο θα είναι αργά. Η δημόσια υγεία κινδυνεύει και το μέλλον των νοσοκομείων είναι αβέβαιο".