ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 18 Ιούνη 1996
Σελ. /36
ΔΙΕΘΝΗ
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Ενόψει Συνόδου, νέας κυβέρνησης και τουρκο-συριακής έντασης
  • Παρουσιάζεται σήμερα στο ισραηλινό Κοινοβούλιο η νέα κυβέρνηση
  • Λιτότητα και ιδιωτικοποιήσεις "βλέπει" ο Νετανάχιου
  • Ανησυχητικές εξελίξεις και μετακινήσεις στα συρο-τουρκικά σύνορα

Η νέα ισραηλινή κυβέρνηση παρουσιάζεται σήμερα στην Κνεσέτ, μετά από πλήθος διαβουλεύσεων, συμφωνιών και πολιτικών ανταλλαγών. Ο νέος Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανάχιου, αρκέστηκε να αποκαλύψει τις βασικές αρχές της νέας του πολιτικής, καθώς και μερικά ονόματα υπουργών, χωρίς, όμως, να αποκαλύψει το σύνολο της νέας ηγεσίας. Την ίδια στιγμή ένταση επικρατεί ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς, μετά την επίθεση που δέχτηκε ισραηλινή οικογένεια σε πόλη της Δυτικής Οχθης. Ενόψει της Παναραβικής Συνόδου, που αρχίζει σε λιγότερο από 5 μέρες, ο Νετανάχιου ανακοίνωσε σειρά επαφών με Αραβες ηγέτες. Ενταση, όμως, επικρατεί και στις, πάντα εχθρικές, σχέσεις της Συρίας και της Τουρκίας, η οποία συνοδεύεται και από μετακινήσεις στρατευμάτων στα σύνορα των δύο χωρών.

Σχέδια και πρόσωπα - κλειδιά της νέας ισραηλινής κυβέρνησης

Σε κυβέρνηση συνασπισμού κατέληξαν οι πολυήμερες επαφές του Μπέντζαμιν Νετανάχιου με τα μικρά ακροδεξιά κόμματα, που προθυμοποιήθηκαν να τον στηρίξουν. Το τελικό κυβερνητικό σχήμα αναμένεται να ανακοινωθεί, σήμερα, στο ισραηλινό Κοινοβούλιο, αφού, ήδη, χτες, ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός εξασφάλισε την υποστήριξη του συντηρητικότατου κόμματος των ρωσοφώνων, το οποίο του παρέχει τις 7 του έδρες, για να αποκτήσει την πλειοψηφία των 62 εδρών από τις 120 που έχει ανάγκη.

Οπως αφέθηκε να εννοηθεί από στενούς συνεργάτες του Νετανάχιου, το νέο κυβερνητικό σχήμα είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας του πρωθυπουργού να ικανοποιήσει όλους τους κυβερνητικούς του εταίρους. Παρ' όλα αυτά, όμως, σημειώνεται ότι, όπως φαίνεται, τα υπουργεία - κλειδιά ο Νετανάχιου δεν τα εμπιστεύτηκε σε παλιούς πεπειραμένους πολιτικούς, αλλά σε νέους τεχνοκράτες, ειδικευμένους στον τομέα τους. Ετσι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το υπουργείο Αμυνας αναλαμβάνει ο εν αποστρατεία στρατηγός Γιτζάκ Μοντερχάι, ο οποίος υπηρέτησε σε όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ, από την κατάληψη των Υψωμάτων του Γκολάν μέχρι και στις επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας. Το υπουργείο Οικονομικών αναλαμβάνει ο νυν διευθυντής της Τράπεζας του Ισραήλ, ο οποίος έχει, επανειλημμένως, θέσει ως προτεραιότητα της δουλιάς του τη μείωση του πληθωρισμού. Το υπουργείο Δικαιοσύνης αναλαμβάνει ο νυν εισαγγελέας και πρώην καθηγητής του Πανεπιστημίου Μπαρ Ιλάν, Γιαακόβ Νίμαν. Τέλος, θεωρείται σχεδόν βέβαιη η ανάληψη του υπουργείου Οικισμού, που είναι υπεύθυνο για τον εποικισμό της Δυτικής Οχθης, από τον Αριέλ Σαρόν.

Παράλληλα, ο Μπέντζαμιν Νετανάχιου, μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα του Λικούντ, υπογράμμισε ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του κυβερνητικού προγράμματος αποτελούν μια σύγκλιση των απόψεων των κυβερνητικών εταίρων. Επικεντρώνοντας το λόγο του στην ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή, επανέλαβε ότι θα τη συνεχίσει κανονικά, απλώς θα δώσει μεγαλύτερο βάρος στον τομέα της ασφάλειας, ενώ ταυτόχρονα αποκάλυψε ότι προτίθεται να προχωρήσει άμεσα σε ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών υπηρεσιών του Ισραήλ και στη φιλελευθεροποίηση των αγορών, σε μια προσπάθεια να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το δημόσιο έλλειμμα και να χαλιναγωγηθεί ο πληθωρισμός.

Σύνοδος, διαβεβαιώσεις και ένταση στη Δυτική Οχθη

Με πυρετώδεις ρυθμούς συνεχίζονται οι προετοιμασίες για τη διεξαγωγή της Παναραβικής Διάσκεψης στο Κάιρο, που θα αρχίσει την Παρασκευή. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση αποστέλλουν σε καθημερινή βάση μηνύματα στους Αραβες ηγέτες, με τα οποία τους ζητούν να επιδείξουν υπομονή και σύνεση, ώστε να μην οδηγηθεί σε πλήρη κατάρρευση η ειρηνευτική συμφωνία. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ αναμενόταν στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα, αργά χτες το βράδυ, όπου θα έχει σειρά συνομιλιών με Αιγύπτιους αξιωματούχους στο περιθώριο της Διάσκεψης. Την ίδια στιγμή, ο Νετανάχιου ανακοίνωσε ότι στα τέλη του μήνα πρόκειται να πραγματοποιήσει επίσημες επισκέψεις στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία, ενώ, περίπου την ίδια χρονική περίοδο, αναμένεται να επισκεφτεί το Ισραήλ ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Ουόρεν Κρίστοφερ, σε μια προσπάθεια χαλιναγώγησης των εξελίξεων.

Το θερμόμετρο, όμως, ανέβηκε ξανά στη Δυτική Οχθη μετά από την επίθεση με αυτόματα όπλα που δέχτηκε η οικογένεια ενός Ισραηλινού αστυνομικού μέσα σε κατάστημα παιχνιδιών, την Κυριακή. Ο Ισραηλινός αστυνομικός έπεσε νεκρός, ενώ η γυναίκα και η κόρη του μεταφέρθηκαν ελαφρά τραυματισμένες σε κοντινό νοσοκομείο. Οι ισραηλινές αρχές ασφαλείας στρέφουν όλες τις έρευνες και τις υποψίες τους στο χώρο των φανατικών Παλαιστινίων ισλαμιστών και απειλούν με σκληρό ανθρωποκυνηγητό και συλλήψεις. Ηδη, έχει συλληφθεί ένας ύποπτος και ανακρίνεται, χωρίς, όμως, να έχουν δημοσιοποιηθεί περισσότερες σχετικές πληροφορίες.

Ανεβαίνει το θερμόμετρο στα τουρκο-συριακά σύνορα

"Πολύ προσεκτικά" και με "ανησυχία" παρακολουθεί η Βορειοατλαντική Συμμαχία την ένταση που επικρατεί στα τουρκο-συριακά σύνορα τα τελευταία 24ωρα. Η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, που συνιστά και αυτή "ψυχραιμία", αναφέρεται, βέβαια, στις μετακινήσεις τουρκικών και συριακών στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων των δύο γειτονικών χωρών.

Δημοσιογραφικές πληροφορίες υποστηρίζουν ότι την προηγούμενη βδομάδα, οι βόρειες επαρχίες της Συρίας συγκλονίστηκαν και πάλι από εκρήξεις. Η συριακή ηγεσία δεν έχει σχολιάσει τις πληροφορίες αυτές, ούτε, βέβαια, και τις ανάλογες που κυκλοφόρησε, πριν από μερικές βδομάδες, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Παρ' όλα αυτά, οι ειδήσεις περί μετακίνησης, τουλάχιστον, 40.000 Σύρων στρατιωτών προς τα σύνορα της χώρας με την Τουρκία δεν έχουν διαψευστεί. Από την άλλη πλευρά, ανώτερες πηγές στο τουρκικό στρατιωτικό επιτελείο διαψεύδουν κάθε ενδεχόμενο στρατιωτικής σύρραξης ανάμεσα στις δύο χώρες και δηλώνουν ότι όλες αυτές οι μετακινήσεις (τις οποίες δε διαψεύδουν) είναι απλώς ασκήσεις ρουτίνας.

Οι φήμες οργιάζουν, τον τελευταίο καιρό, και θέλουν πίσω από τις εκρήξεις, που συγκλονίζουν τη Συρία, να κρύβονται Τούρκοι μυστικοί πράκτορες. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι τα κονδύλια των 6 εκατομμυρίων δολαρίων, που η Τ. Τσιλέρ κατηγορείται ότι καταχράστηκε, αφού δε βρήκε, δημοσίως τουλάχιστον, κάποια καλή δικαιολογία για την απορρόφησή τους, διατέθηκαν για την υλοποίηση της σειράς αυτών των εκρήξεων, που ως στόχο έχουν την αποσταθεροποίηση του συριακού καθεστώτος.

Πάντως, αίσθηση έχει προκαλέσει σχετικό άρθρο των κυριακάτικων "Τάιμς της Νέας Υόρκης", στο οποίο υπογραμμίζεται ότι η πρόσφατη στρατιωτική συμφωνία του Ισραήλ και της Τουρκίας διόλου αθώα είναι στις προθέσεις της. Αντίθετα, έχει ως στόχο την εξασφάλιση πρόσβασης για το Ισραήλ προς κυρίαρχες αντίπαλες χώρες, δηλαδή τη Συρία και το Ιράν και την ίδια στιγμή εξασφαλίζει στην Τουρκία όλα εκείνα τα μέσα για να ασκήσει σημαντικές πιέσεις στη Δαμασκό, που θεωρείται βέβαιο ότι παρέχει άσυλο στον ηγέτη του ΠΚΚ και που αντιδρά στα σχέδια της Αγκυρας για πλήρη εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων του Τίγρη και του Ευφράτη, με αποτέλεσμα να "αφυδατωθεί" η Συρία, αλλά και το Ιράκ.

ΤΟΥΡΚΙΑ
"Εξετάσεις" συνδιαχειριστή δίνει ο Ερμπακάν

Το παρακάτω ερώτημα απασχολεί όλο και περισσότερο τους αναλυτές των τουρκικών πολιτικών πραγμάτων: Θα προχωρήσει η Τανσού Τσιλέρ σε κυβερνητική συμμαχία με τον Νετσμεντίν Ερμπακάν;

Εφτά μήνες μετά τις εκλογές του περασμένου Δεκέμβρη, στο "τιμόνι" της Τουρκίας βρίσκεται ξανά υπηρεσιακή κυβέρνηση. Ακόμα χειρότερα, τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας της Τουρκίας είτε έχουν απολέσει την ισχύ τους (άλλοτε σοσιαλδημοκράτες), είτε ερίζουν μεταξύ τους (κεντροδεξιά), χωρίς κάποιο να διαθέτει δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης.

Η ώρα του Ερμπακάν; Το Κόμμα Ευημερίας (Ρεφάχ), του "ισλαμιστή" πολιτικού, παραμένει η μεγαλύτερη δύναμη στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση (158 έδρες) και το μόνο κόμμα που σε συμμαχία με άλλον έναν πολιτικό σχηματισμό αποκτά αυτοδυναμία. Και λοιπόν;

Σε εκτενές του άρθρο το "Εκόνομιστ" προβλέπει ότι η αρχηγός του Κόμματος Ορθού Δρόμου, η οποία στρέφεται προς τον Ερμπακάν διότι "δεν μπορεί να στραφεί" προς τον, ως πρότινος εταίρο της στην κυβέρνηση και υπηρεσιακό πρωθυπουργό, Μεσούτ Γιλμάζ, θα αντιμετωπίσει δυσκολίες στο εσωτερικό του κόμματός της, αν επιχειρήσει σύμπραξη με τον Ερμπακάν. "Είκοσι βουλευτές αρκούν για να χαθεί η αυτοδυναμία ενός τέτοιου συνασπισμού", γράφει. Και τοποθετεί σε δεύτερη μοίρα την αντίθεση του στρατού - αυτοαποκαλούμενου "τοποτηρητή του λαϊκού κράτους" - στη συμμαχία, καθώς "δεν μπορεί" να επέμβει στα πολιτικά πράγματα.

Η πραγματικότητα, λένε άλλοι πολιτικοί αναλυτές, είναι "ελαφρώς" διαφορετική. Ο στρατός και "μπορεί" και παρεμβαίνει στα πολιτικά πράγματα. Θεσμικά (το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας αποφασίζει σχεδόν για τα πάντα, από την εξωτερική πολιτική ως την άμυνα), εξωθεσμικά (πόσο τυχαία ήταν η επίσκεψη του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, Ισμαϊλ Χακί Καρανταγί, στον Πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, την επομένη της πτώσης της κυβέρνησης;) και διά της παρουσίας πρώην στελεχών του στην πολιτική (του στρατηγού ε. α. Γκιουρές, για παράδειγμα, ο οποίος, χτες, προειδοποιούσε την Τσιλέρ να "αποφύγει" συμμαχία με τον Ερμπακάν).

Εν πολλοίς, το αν ο Ερμπακάν θα γίνει ο πρώτος - κατ' όνομα - ισλαμιστής πρωθυπουργός στη σύγχρονη ιστορία της γείτονος εξαρτάται από τον ίδιο. Από το αν, δηλαδή, θα πείσει την Τσιλέρ (ή άλλους δυνάμει συμμάχους του) ότι θα αποτελέσει καλό συνδιαχειριστή της εξουσίας, χωρίς παρεκτροπές που θα "προκαλούσαν", ίσως, ανοιχτή παρέμβαση του τουρκικού στρατιωτικού πλέγματος.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μ.Νετανάχιου σε μια συνεργασία του με το

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπ. Νετανάχιου σε μια συνεργασία του με τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Λεβί

ΑΛΒΑΝΙΑ
Σημαντική αποχή στις επαναληπτικές εκλογές

ΤΙΡΑΝΑ. -

Η επαναληπτικές εκλογές σε 17 περιφέρειες της Αλβανίας δε συνοδεύτηκαν από τη βία και τις καταγγελίες για νοθεία της 26ης του Μάη, όμως - ακόμα κι έτσι - η αποχή έφτασε, κατά εκτιμήσεις της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής, το 35%.

Η διαδικασία πραγματοποιήθηκε και πάλι ερήμην των 6 κομμάτων της αντιπολίτευσης (Σοσιαλιστικό, Σοσιαλδημοκρατικό, Δεξιό Δημοκρατικό, Αγροτικό, Εθνικής Ενότητας και Δημοκρατική Συμμαχία), τα οποία χαρακτήρισαν εξ αρχής τις εκλογές "άκυρες" και ζήτησαν συνολική επανάληψή τους.

Στη διαδικασία, η οποία αφορούσε συνολικά 17 έδρες, μετείχαν το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα, η Ενωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αρκετά άλλα μικρότερα κόμματα, όπως το Ρεπουμπλικανικό, η Σοσιαλδημοκρατική Ενωση, κ.ά.

Εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κόμματος υποστήριξε ότι το Κόμμα κατέλαβε και τις 17 έδρες, αν και η πληροφορία δεν είχε επιβεβαιωθεί. Το βέβαιο είναι ότι το κυβερνών κόμμα κατέλαβε τουλάχιστον 12 από αυτές. Η ισχύς των κομμάτων με την ολοκλήρωση της καταμέτρησης υπολογίζεται περίπου ως εξής: Δημοκρατικό Κόμμα 113 - 118 έδρες, Σοσιαλιστικό Κόμμα 10 έδρες, Ενωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2 (δεν κατέλαβε καμία έδρα στην επαναληπτική ψηφοφορία της Κυριακής) και οι υπόλοιπες 10 - 15 έδρες θα ανήκουν σε μικρότερα κόμματα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ