Εκατοντάδες είναι οι μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ, κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, ενάντια στο γερμανικό στρατό κατοχής. Οι πιο πολλές από αυτές ήσαν νικηφόρες και συνέβαλαν θετικά στη γενικότερη έκβαση του Β Παγκόσμιου Πολέμου και τη συντριβή του φασισμού.

Μια τέτοια μάχη ήταν και της ΣΤΥΜΦΑΛΙΑΣ που πριν 52 χρόνια έδωσε το ηρωικό 6ο Τάγμα του ΕΛΑΣ Αργολιδοκορινθίας - Αρκαδίας και που όλη της η έκβαση διήρκεσε 3 μέρες. Την επέτειο της μάχης αυτής γιόρτασαν οι αντιστασιακοί, σε εκδήλωση που διοργάνωσαν οι ΝΕ Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας της ΠΕΑΕΑ στις 7 - 7 - 96 και παρευρέθηκαν συγγενείς των θυμάτων, εκπρόσωποι του ΚΚΕ, αντιπροσωπείες της ΠΕΑΕΑ (Κεντρικά και παραρτήματα) Μαζικοί φορείς και πλήθος κόσμου.

Κεντρικός ομιλητής ο πρόεδρος του παρ/τος Κορίνθου της ΠΕΑΕΑ Κώστας Γκουριώτης,ο οποίος στην ομιλία του αναφέρθηκε εκτενώς στο ιστορικό της μάχης. Σημειώνουμε τα βασικά σημεία που αφορούν την ιστορική μάχη:

Την 1 - 7 - 1944 δίνεται, από τον γενναίο επιτελικό Ταγματάρχη Δημήτρη Παπαϊωάννου,η εντολή στον ατρόμητο μαχητή Διμοιρίτη του 7ου Λόχου Αναστάση Πυργάκη να εξουδετερώσει φυλάκιο στον κάμπο της Στυμφαλίας, όπου το είχε καταλάβει ολόκληρη δύναμη γερμανική 1.000 περίπου ανδρών.

Η πληροφορία που είχε πάρει το Αρχηγείο του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ ήταν πως οι Γερμανοί σχεδίαζαν να κάψουν τα σιτάρια και γενικά τα σπαρτά ολόκληρης της ορεινής περιοχής του νομού. Επρεπε πάση θυσία να ματαιωθούν τα σχέδια των εχθρών.

Το φυλάκιο μετά από σκληρή μάχη πέφτει στα χέρια των Ελασιτών, καθώς και πολλά λάφυρα. Οι Γερμανοί σε απώλειες είχαν 16 σκοτωμένους και 16 αιχμαλώτους, ενώ η Διμοιρία έχασε 3 Ελασίτες. Ηταν η αρχή της περίλαμπρης και νικηφόρας μάχης της Στυμφαλίας που ολοκληρώθηκε στις 3 του Ιούλη με μεγάλες απώλειες από μέρους του εχθρού, 420 Γερμανοί σκοτωμένοι και πνιγμένοι στους βάλτους της λίμνης, καθώς και 56 αιχμάλωτοι. Επίσης σκοτώθηκαν 15 και πιάστηκαν αιχμάλωτοι 5 ταγματασφαλίτες. Συνολικές απώλειες του ΕΛΑΣ 16 νεκροί και 7 τραυματίες.

Ετσι οι κατακτητές όχι μόνο δεν κάψανε τα σπαρτά, αλλά όσοι σώθηκαν έφυγαν σωστά ερείπια. Η μάχη της σοδειάς κερδήθηκε και μια ακόμα νικηφόρα μάχη που έδωσε ο ηρωικός ΕΛΑΣ πέρασε στις σελίδες της ιστορίας.

"Είναι εθνικά απαράδεκτο να υπάρχουν διαχωριστικές ζώνες μεταξύ των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. Πρέπει τουλάχιστον τα εγγόνια μας να μάθουν ότι τα χρόνια της κατοχής 1941 - 1944 ο ελληνικός λαός ξεσηκώθηκε σύσσωμος ενάντια στους κατακτητές". Αυτά τονίζει - ανάμεσα στ' άλλα - ο Παντραπεζικός Σύλλογος Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης,με έδρα την Αθήνα, σε επιστολή τους προς τον Τύπο και σε υπόμνημά του στους αρμόδιους υπουργούς.

Το αίτημα του παραπάνω συλλόγου εντοπίζεται κυρίως στην επαναχορήγηση του επιδόματος 15%, που αρχικά είχε χορηγηθεί στους πολεμιστές του Αλβανικού Μετώπου με το ΝΔ 1799 του 1942, που προέβλεπε την απονομή ενός βαθμού ή επιδόματος 15% σε όσους δημόσιους υπάλληλους κρίνονταν "μη προακτέοι". Στη συνέχεια το επίδομα χορηγήθηκε με τον ΑΝ 971/49 και το ΝΔ 179/69 σε όσους αναγνωρίστηκαν τότε σαν αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης (σημ. "Ρ": Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μέλη των οργανώσεων που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές (ΕΔΕΣ, ΠΑΟ, Χίτες, Τσαούς Αντόν, Τάγματα Ασφαλείας κλπ.). Τέλος, το επίδομα 15% χορηγήθηκε και στους αγωνιστές (ορισμένες κατηγορίες) της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης μετά την αναγνώρισή της με το Ν. 1285 του 1982. "Ηρθε όμως αργότερα η κυβέρνηση της ΝΔ και το κατήργησε με τον Ν. 1976/91, που - όπως τονίζουν οι τραπεζικοί αντιστασιακοί - είναι αντισυνταγματικός.

Το γεγονός και μόνο ότι οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης έχουν υπαχθεί σε δυο κατηγορίες, αυτό είναι αρκετό για την πολιτεία να μεριμνήσει για την αποκατάσταση της ίσης μεταχείρισης ΟΛΩΝ των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης"

Καταλήγοντας ο Παντραπεζικός Σύλλογος Αγωνιστών ΕΑ, ζητάει από τους υπουργούς Εσωτερικών, Εθνικής Αμυνας και Εργασίας την επαναχορήγηση του επιδόματος 15% ή την τιμητική προαγωγή κατά ένα βαθμό. "Υπενθυμίζουμε - σημειώνουν - ότι ενώ το ΠΑΣΟΚ είχε υποσχεθεί προεκλογικά την κατάργηση της σχετικής διάταξης του Ν. 1976/91 και την επαναχορήγηση του επιδόματος 15%, ΔΕΝ τήρησε την υπόσχεσή του".

• Ο Δήμος και το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ στις 13 - 14 Ιούλη, Σάββατο - Κυριακή, στις 9.30 π.μ., διοργανώνουν εκδήλωση με πολιτικό μνημόσυνο, προς τιμήν της επετείου της μεγάλης μάχης της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών, που κατέληξε στην κατάληψη της Αμφιλοχίας. Τα κεντρικά γραφεία της ΠΕΑΕΑ δρομολογούν πούλμαν για την παραπάνω εκδήλωση, που αναχωρεί αύριο Σάββατο 13 - 7 - 96, στις 7 π.μ. από την πλατεία Κάνιγγος. Πληροφορίες στα τηλέφωνα: 8225.407 - 8234.296 - 3844.853.
• Το Παράρτημα ΑΜΦΙΣΣΑΣ διοργανώνει εκδήλωση - προσκύνημα, την Κυριακή 14 - 7 - 96 και ώρα 11π.μ. στην Αμφισσα, προς τιμήν των μαχητών του ΕΛΑΣ που έπεσαν μαχόμενοι κατά των Γερμανών κατακτητών την 1 - 7 - 1944.
• Η Κοινότητα ΟΡΦΑΝΩΝ και το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ ΠΑΛΑΜΑ διοργανώνουν εκδήλωση την Κυριακή 14 - 7 - 96, στις 9π.μ., με επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, προς τιμήν των 22 εκτελεσθέντων πατριωτών από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στις 4 - 7 - 1944 στο βουνό Δογαντζή Ορφανών.
• Ο Δήμος ΝΕΑΣ ΑΓΧΙΑΛΟΥ,το Παρ/μα ΠΕΕΠΠ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ και η ΝΕ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνουν εκδήλωση την Κυριακή 21 - 7 - 96 στις 7μ.μ. αφιερωμένη στα 50 χρόνια του ΔΣΕ και προς τιμήν των 52 χρόνων της νικηφόρας "Μάχης της Σοδειάς". Η εκδήλωση θα γίνει στο 16ο χιλ., της οδού Βόλου - Νέας Αγχιάλου, στο σημείο που δόθηκε η μάχη του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ.
• Η Αδελφότητα των οικογενειών των 54 Ελλήνων πατριωτών, που απαγχονίστηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές την 21 - 7 - 1944 στο 19ο χιλ. Αθήνας προς Ραφήνα, με τη συμμετοχή της ΠΕΑΕΑ, θα τελέσει μνημόσυνο την Κυριακή 21 - 7 - 96, στις 10.30 π.μ.,στο μνημείο που είναι στημένο στην παραπάνω τοποθεσία.

• Το Παράρτημα της ΠΕΑΤΑΘ Νομού Καρδίτσας,την Κυριακή 21 - 7 - 96,οργανώνει εκδρομή - προσκύνημα στα Νιάλα, όπου στις 12 - 4 - 47 έπεσαν χτυπημένοι από τη φοβερή χιονοθύελλα αντάρτες του ΔΣΕ, στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού και άμαχοι πολίτες. Η μετάβαση θα γίνει με ΙΧ αυτοκίνητα, αγροτικά κ.ά. Πληροφορίες τηλ. ΠΕΑΤΑΘ Καρδίτσας: 0441/21.946. Τηλ. Β. Φιτσιλή 0441/81.047. (Λίγο κολατσιό και νερό είναι απαραίτητα).

Ο Γιώργος Δούφας, αντιστασιακός και μαχητής του ΕΛΑΣ, από την Αθήνα, αναζητά τον συγγενή του Διονύση Γκουγκούση (Καραντάου) αξιωματικό του ΔΣΕ που έδρασε στην περιοχή του Νομού Μαγνησίας και του Δομοκού. Παρακαλεί δε, όποιος επιζών μαχητής του ΔΣΕ γνωρίζει κάτι για την τύχη του Γκουγκούση, να επικοινωνήσει μαζί του στο τηλέφωνο 6928.587.

Σε πανηγυρική συγκέντρωση που πραγματοποίησε στις 20 Ιούνη, το Παράρτημα Αγ. Δημητρίου της ΠΕΑΕΑ απένειμε στους αποβιώσαντες αγωνιστές Χρ. Ξενοπανάγο και Θοδ. Αντεμισάρη διπλώματα τίτλων τιμής. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν οι οικογένειες των θανόντων αγωνιστών και τα μέλη του Παραρτήματος.

Τα διπλώματα παρέλαβαν οι χήρες των τιμηθέντων.

Οι αντιστασιακοί μέλη του Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ Κατερίνης πραγματοποίησαν μια μεγάλη εκδρομή, και επισκέφθηκαν τόπους ιστορικούς όπου συναντήθηκαν με άλλους συναγωνιστές τους.

Ξεκινώντας στις 15 Ιουνίου για τη Λαμία, πρώτος τους σταθμός είναι η Μονή Αγάθωνος. Εκεί συναντούν τον Πατέρα - Γερμανό, ακόλουθο του Αρη Βελουχιώτη, με το ψευδώνυμο "Ανυπόμονος". Στη συνέχεια προχώρησαν για τη Σπερχειάδα και έφθασαν στην "Καλύβα Στεφανή", τοποθεσία που - ως γνωστόν - ξεκίνησε ο Α. Βελουχιώτης τον ένοπλο αγώνα. Ο πρόεδρος του Τοπικού Παρ/τος τους ξενάγησε και τους διηγήθηκε τα ιστορικά γεγονότα όπως ο ίδιος τα έζησε.

Και η ωραία αυτή εκδρομή - προσκύνημα στους τόπους όπου η σύγχρονη ιστορία μας έγραψε ηρωικές σελίδες συνεχίστηκε στο Καρπενήσι. Εκεί με τη βοήθεια του Προέδρου του Παραρτήματος, Σταύρου Μαντή, που παρά την προχωρημένη ηλικία του (και γι' αυτό οι εκδρομείς και μέλη του Παρ/τος Κατερίνης τον ευχαριστούν πολύ) επισκέφθηκαν τις Κορυσχάδες και το ιστορικό Σχολείο. Την επομένη 16/6, με ξεναγό πάντα τον αγωνιστή Μαντή πήγαν στο Μουσείο της Βίνιανης. Ομως η ώρα του γυρισμού είχε σημάνει και οι παλιοί αγωνιστές με πολύ όμορφες αναμνήσεις και πολλές συγκινήσεις από το εκδρομικό τους διήμερο, πήραν τον δρόμο της επιστροφής.

Πλήθος κόσμου τίμησε την επέτειο της νικηφόρας μάχης του ΕΛΑΣ στη Στυμφαλία και των ηρωϊκών μαχητών της

Φωτογραφία του Γιώργη Λιονάκη

Στα Κουνινά Αιγιαλείας την Κυριακή 30-6-96, το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ ΠΑΤΡΩΝ σε συνεργασία με παραρτήματα της περιοχής διοργάνωσε εκδήλωση για να τιμήσουν τη μνήμη των 153 αγωνιστών της περιοχής, θυμάτων από την εποχή του Αλβανικού Μετώπου, του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα και του Εμφυλίου.

Στο μνημείο των πεσόντων, με την αναμνηστική πλάκα που είναι γραμμένα τα ονόματα των 153 αγωνιστών θυμάτων από το 1941 έως το 1949, συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου, αντιστασιακών από τα Παραρτήματα Αχαϊας, Αιγίου, Κορίνθου, Κλειτορίας, Καλαβρύτων, Σουδενών και Ηλιούπολης (Αττικής),συγγενείς των πεσόντων και φίλοι. Επίσης αντιπροσωπείες πολλών Αγροτικών Συλλόγων και συνεταιρισμών.

Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος της Κοινότητας Κουνινών και χαιρέτισαν αντιπρόσωποι των αντιστασιακών οργανώσεων.

(Φωτογραφία Παναγιώτης Θεοδόσης)

Οι αντιστασιακοί της Κατερίνης στη Μονή Θεώνης, με τον πατέρα Γερμανό (ψευδώνυμο Ανυπόμονος) συναγωνιστή του Α. Βελουχιώτη