Ο Πρόεδρος της Αργεντινής, Κάρλος Μενέμ, αναγκάστηκε, αυτές τις μέρες, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, να πάρει πολύ στα σοβαρά την ενιαία αντιπολίτευση πολιτικών κομμάτων και συνδικάτων ενάντια στη δραστική νεοφιλελεύθερη οικονομική πορεία που ακολουθεί η κυβέρνησή του. Παρουσία υπουργών του, κυβερνητών και βουλευτών του κόμματός του, προειδοποίησε ότι ο "εχθρός" παραμονεύει στη γωνία την ευκαιρία να προκαλέσει χάος στη χώρα, εφόσον η αντιπολίτευση αυξάνει την επιρροή της. Δεν παρέλειψε να θυμίσει τα συμβάντα του 1955, όταν ο στρατηγός Περόν ανατράπηκε, γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη μιας αντιδραστικής εποχής για τη χώρα. Με δραματικούς τόνους έκανε έκκληση για ενότητα και ταυτόχρονα κατήγγειλε τις ενιαίες κινητοποιήσεις της Αστικής Ριζοσπαστικής Ενωσης (UCR), του Μετώπου για μια Αλληλέγγυος Χώρα (FREPASO) καθώς και της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CGT) και μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και επιχειρηματιών. Το νεοσύστατο μέτωπο αγώνων όλων των παραπάνω δυνάμεων, σε μία από τις πιο θεαματικές του κινητοποιήσεις, αποφάσισε και πραγματοποίησε στις 12 του Σεπτέμβρη τη συσκότιση, για πέντε λεπτά, ουσιαστικά ολόκληρης της χώρας. Η αντιπολίτευση αποφάσισε με αυτόν τον τρόπο να διαμαρτυρηθεί ενάντια στη σκληρή οικονομική πορεία της κυβέρνησης.

Οι επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης πολιτικής της κυβέρνησης Μενέμ έχουν πάρει πλέον καταστροφικές διαστάσεις.

Η "δολαριοποίηση" της οικονομίας της Αργεντινής, τον Απρίλη του 1991, που καθιέρωσε, με νόμο, την ισοτιμία του πέσο 1 προς 1 με το αμερικανικό δολάριο, περιόρισε μεν σημαντικά τον υπερπληθωρισμό, ωστόσο η καταπολέμηση του πληθωρισμού σήμανε την απώλεια της θέσης εργασίας για 2.000.000 Αργεντινούς. Η υπερτίμηση του πέσο, η πολιτική των υψηλών επιτοκίων και η αλλαγή στη νομοθεσία για την εργασία, σε μία προσπάθεια να μειωθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου, που υπολογίζεται γύρω στα 6,6 δισ. δολάρια, καθώς και οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, έφτασαν το ποσοστό της ανεργίας πάνω από το 18%. Και μόνο με την πώληση, το 1994, της κρατικής εταιρίας εξόρυξης πετρελαίου YPF έχασαν τη δουλιά τους 50.000 εργαζόμενοι. Ακόμα, πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είναι αναγκασμένες να κατεβάσουν τα ρολά.

Απάντηση σε αυτήν την κατάσταση της φτώχειας, της ανεργίας και των νέων μέτρων λιτότητας, ήταν και η 24ωρη απεργία που πραγματοποίησε η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών της χώρας στις 8 Αυγούστου του τρέχοντος έτους. Οπως είχε γίνει τότε γνωστό, η κυβέρνηση του Προέδρου Μενέμ αντιμετώπισε τους απεργούς με ιδιαίτερα αυταρχικό τρόπο. Οι αστυνομικές αρχές του Μπουένος Αϊρες είχαν συλλάβει τουλάχιστον 53 συνδικαλιστές, είχαν επιχειρήσει να διαλύσουν τις προσυγκεντρώσεις απεργών σε κεντρικές πλατείες της πρωτεύουσας ή να καταστείλουν πορείες διαμαρτυρίας, κάνοντας χρήση σφαιρών καουτσούκ και γκάλοπ. Στις συγκρούσεις αστυνομικών και απεργών, που δεν είχαν πάρει διαστάσεις, είχαν τραυματιστεί εννέα απεργοί, οι οποίοι είχαν μεταφερθεί σε νοσοκομεία για τις πρώτες βοήθειες.

"Αναμφισβήτητα θα ακολουθήσουν και άλλες απεργιακές κινητοποιήσεις σε περίπτωση που η κυβέρνηση δεν πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας", είχε δηλώσει μετά την απεργία ο γενικός γραμματέας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών, Εράρντο Μαρτίνες, καλώντας την κυβέρνηση "να πάψει να αντιμετωπίζει την ευρεία δυσαρέσκεια του λαού με μέτρα καταστολής, σφαίρες και δακρυγόνα".

Ωστόσο, καθώς η κυβέρνηση συνεχίζει απτόητη την ίδια σκληρή οικονομική πολιτική, τα συνδικάτα αποφάσισαν και πραγματοποίησαν την περασμένη Πέμπτη 26 του Σεπτέμβρη και Παρασκευή 27 του Σεπτέμβρη, μια νέα 48ωρη, αυτή τη φορά, γενική απεργία.

Ο Μενέμ έχει κάθε λόγο να ανησυχεί, αφού τα μέχρι πρόσφατα αδύναμα συνδικάτα σχημάτισαν ένα ενιαίο μέτωπο με την πολιτική αντιπολίτευση, περιορίζοντας έτσι σημαντικά τις δυνατότητες ελιγμών της κυβέρνησης. Στα παραπάνω ας προστεθεί και το γεγονός ότι η δημοτικότητα του Προέδρου τους τελευταίους 4 μήνες, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, έπεσε από το 37% στο 15%, και ακόμα και στις γραμμές του ιδίου του κόμματός του, του Κόμματος της Δικαιοσύνης, αυξάνονται οι επικριτικές φωνές. Ετσι, για παράδειγμα ο γερουσιαστής Αντόνιο Καφιέρι, της πτέρυγας του "ιστορικού περονισμού", αναφερόμενος στο λόγο που απηύθυνε ο Μενέμ σε υπουργούς του, κυβερνήτες και βουλευτές του κόμματός του, σημείωνε ότι ο τελευταίος παρέλειψε μία σοβαρή ανάλυση των κοινωνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα.

Ο Ροδόλφο Ταράνιο, ηγέτης της Αστικής Ριζοσπαστικής Ενωσης δήλωνε στον Τύπο, ότι ο Μενέμ, με το λόγο του, απέδειξε ότι έχει πλέον χάσει εντελώς την επαφή με την πραγματικότητα. Ενώ ο ηγέτης του Μετώπου για μία Αλληλέγγυος Χώρα χαρακτήρισε το λόγο του Προέδρου Μενέμ "αποπροσανατολιστικά δραματικό". Είναι ανεύθυνο, πρόσθεσε, να θυμίζει τα αιματηρά γεγονότα του 1955 για να δικαιολογήσει στη συνέχεια την τυχόν χρήση βίας.

Παρά το γεγονός ότι ο λόγος του Μενέμ προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, οι μεγαλοεπιχειρηματίες, οι βιομήχανοι και οικονομικοί εμπειρογνώμονες υποστήριξαν εκ νέου τη θέση του Προέδρου. "Ο Μενέμ πολύ καλά κάνει και τονίζει ότι αυτός είναι ο αρχηγός", επισημαίνει ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Βιομηχάνων (!).

Γιάννα ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΗ

Οι κυβερνήσεις, οι πρόεδροι και γενικώς τα τρέχοντα πολιτικά πρόσωπα αλλάζουν κατά καιρούς σε όλες τις χώρες. Αυτό που φαίνεται ότι έχει διαχρονική αξία και διάρκεια, ανεξαρτήτως χώρας και κυβέρνησης, είναι οι μυστικές υπηρεσίες και ιδίως ο τομέας παρακολούθησης των, κατά τα άλλα, ελευθέρων και ανεξαρτήτων πολιτών.

Καμία έκπληξη δεν προκάλεσε το άνοιγμα των αρχείων και των φακέλων της Υπηρεσίας Γενικών Πληροφοριών, πριν από μερικές μέρες, στη γαλλική πρωτεύουσα. Το υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο ανήκει η συγκεκριμένη υπηρεσία, δεν έκανε κανένα σχόλιο για το θέμα, ούτε καν για τα γνωστά και φημισμένα ονόματα που συγκαταλέγονται ανάμεσα στους πολίτες, που έχουν παρακολουθηθεί, κατά καιρούς, από τις αρχές του αιώνα έως σήμερα. Αυτό που, ίσως, φανεί σε κάποιον ιδιαίτερα περίεργο είναι ότι η αποκάλυψη των φακέλων δεν αναστάτωσε κανέναν, αφού, όπως φάνηκε, όλοι ήξεραν τις δραστηριότητες των "Γενικών Πληροφοριών".

Αν κάτι παρουσιάζει ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση δεν είναι η παρακολούθηση πολιτών ως τακτική του συγκεκριμένου πολιτικοκοινωνικού συστήματος, αλλά ο τρόπος με τον οποίο οι εκάστοτε υπηρέτες "της τάξης και της ασφάλειας της χώρας" αντιλαμβάνονται την "επικίνδυνη συμπεριφορά". Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που περιέχονται στους φακέλους των γνωστών ηθοποιών Σιμόν Σινιορέ και Υβ Μοντάν, του φιλοσόφου Ζαν Πολ Σαρτρ και της συγγραφέως Σιμόν ντε Μποβουάρ.

"Στους κινηματογραφικούς κύκλους δίνει την εντύπωση ότι έχει επαφές με το Κομμουνιστικό Κόμμα", γράφει χαρακτηριστικά ο φάκελος της Σινιορέ με ημερομηνία 1952, ενώ το 1957 συμπληρώνεται ότι η ηθοποιός είναι συνδρομητής της εφημερίδας "Λιμπερασιόν", η οποία "έχει τάσεις αριστερίστικες με μαοϊστική κατεύθυνση". Ως ιδιαίτερα χαρακτηριστικό της "επικινδυνότητας" της Σιμόν Σινιορέ, ο υπεύθυνος παρακολούθησής της αναφέρει το γεγονός ότι "σε όλες τις ταινίες ενσαρκώνει γυναίκες φιλελεύθερες, "εύκολες" και "ελαφρές", γνωρίσματα που, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, έχει και στην ιδιοσυγκρασία της εκτός οθόνης"!

Ανάλογες παρατηρήσεις και περιγραφές συγκεντρώνει και το πρόσωπο του Υβ Μοντάν. "Παρακολουθώντας μια θεατρική παράσταση, ο Υβ Μοντάν άφησε να εννοηθεί ξεκάθαρα, μιλώντας σε γνωστούς του, ότι είναι ενάντια στο σχέδιο Μάρσαλ", σημειώνεται στο φάκελο του ηθοποιού με ημερομηνία 1952, ενώ και στην περίπτωσή του θεωρείται ιδιαίτερα επιβαρυντικό το γεγονός ότι "έχει αδυναμία στο γυναικείο φύλο".

Ενας, όμως, από τους ανθρώπους που "ταλαιπώρησε" αφάνταστα την Υπηρεσία Γενικών Πληροφοριών και ανάγκασε τους υπαλλήλους της να ασχολούνται επί χρόνια μαζί του ήταν ο γνωστός φιλόσοφος και συγγραφέας Ζαν Πολ Σαρτρ. Μάλιστα, θα μπορούσε κανείς να πει ότι, αν η σπουδαιότητα ενός δημιουργού κρίνεται από τις σελίδες που του έχουν αφιερώσει οι μυστικές υπηρεσίες, τότε, αναμφιβόλως, ο Σαρτρ συγκαταλέγεται στους πλέον σημαντικούς συγγραφείς του αιώνα, αφού περισσότερες από 500 σελίδες, βάρους 1 κιλού, και με την ένδειξη "άκρως εμπιστευτικό", αφιερώνονται στο άτομό του.

Η παρακολούθησή του έχει, ήδη, ξεκινήσει από το 1945, όταν εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο "Μοντέρνοι καιροί", το οποίο δεν κρίνεται ανησυχητικό, "αν και έχει κάποιες τάσεις αντικομφορμισμού που καθιστούν αναγκαία την παρακολούθηση της πορείας του". Οι φιλοσοφικές αναζητήσεις του Σαρτρ "πονοκεφαλιάζουν" τη γαλλική Ασφάλεια, καθώς ο εκάστοτε άτυχος αστυνομικός αναγκάζεται να εξηγήσει μέσα σε ελάχιστες γραμμές τη φιλοσοφία των Κίκεργκάαρντ και Χάιντεγκερ, των οποίων ούτε το όνομα δεν έχει καταφέρει να γράψει σωστά. Συνεχίζοντας το ψυχογράφημα του συγγραφέα, ο υπεύθυνος αστυνομικός τον χαρακτηρίζει "παραπεταμένο από τους υγιείς πνευματικούς κύκλους της Γαλλίας, καθώς τα έργα του είναι γεμάτα από "σκουπίδια" και η συμπεριφορά του είναι ιδιαίτερα περίεργη, αφού διακατέχεται από "κακή πίστη" και προσπαθεί να περιφρονεί και να κριτικάρει αρνητικά τα πάντα και τους πάντες "εξαιτίας της κακής του πίστης" και της προσπάθειάς του να "απελευθερωθεί" από αυτήν".

Επιπλέον, ο Σαρτρ κρίνεται ως ανήθικος, καθώς "δε βάζει όρια στο αλκοόλ και συχνάζει σε μέρη υπόγεια, όπου βρίσκονται πολλοί νέοι με ασυνήθιστη αμφίεση και όπου συνήθως επικρατεί περίεργο κλίμα". Το πλέον γελοίο της υπόθεσης Σαρτρ, όπως παρουσιάζεται στα αρχεία της Υπηρεσίας Γενικών Πληροφοριών, είναι ότι πολλά από τα στοιχεία που αναφέρονται στις συνήθειές του, στα μέρη που σύχναζε, στις δραστηριότητές του κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, αλλά και στις προσωπικές του στιγμές με την Σιμόν ντε Μποβουάρ, είναι παντελώς αναληθή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παράγραφος που αναφέρει ότι "προς το τέλος της γερμανικής κατοχής ο Σαρτρ έγινε μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, όμως διαγράφηκε λίγο αργότερα εξαιτίας των "λογοτεχνικών αναρχικών του τάσεων" και από τότε θεωρείται "ύποπτος" από το Κομμουνιστικό Κόμμα". Είναι γνωστό ότι ο υπαρξιστής Σαρτρ ουδέποτε υπήρξε μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, απλώς συνεργάστηκε κάποια στιγμή, πολύ αργότερα από τότε που χρονολογείται στα αρχεία των Γενικών Πληροφοριών. Στον "άκρως απόρρητο" φάκελο εμπεριέχονται ακόμα αποσπάσματα λόγων του δημοσίων ή προσωπικών, αλλά ακόμα και οι αριθμοί των τραπεζικών του λογαριασμών, οι μετακινήσεις του και άλλες λεπτομέρειες της προσωπικής του ζωής.

Χωρίς καμία αμφιβολία, το άνοιγμα των αρχείων των Γενικών Πληροφοριών δεν έφερε στο φως της δημοσιότητας κάτι άγνωστο στη λαϊκή κοινή γνώμη, όχι μόνο της Γαλλίας αλλά και πολλών άλλων χωρών. Είναι σαφές ότι η τήρηση της καθεστηκυίας και κυρίαρχης τάξης και η διασφάλιση των συμφερόντων της είναι δομικό στοιχείο του υπάρχοντος κοινωνικοπολιτικού συστήματος και της διαιώνισής του. Κατά συνέπεια, οι απανταχού υπηρεσίες Γενικών Πληροφοριών και ποικίλων άλλων συμπαθών δραστηριοτήτων είναι απαραίτητες προϋποθέσεις και στυλοβάτες μιας, κατά τα φαινόμενα, ελεύθερης κοινωνίας, όπου ο κάθε πολίτης είναι ανεξάρτητος και η προσωπικότητά του σεβαστή. Παρ' όλα αυτά, βέβαια, οι έννοιες αυτές μετατρέπονται σε αναλώσιμες αξίες στα χέρια του εκάστοτε "χωροφύλακα", που αναλαμβάνει, για το καλό και την πρόοδο του συνόλου φυσικά, να κρίνει, να αξιολογεί και να κατακρίνει (με βάση τα κριτήρια των λίγων και εκλεκτών πάντα) την προσωπική ζωή, τις επιλογές και την αξιοπρέπεια των συνανθρώπων του, είτε είναι ο Σαρτρ είτε είναι ο οποιοσδήποτε ανώνυμος άλλος πολίτης. Είναι δυνατόν να μην αναρωτιέται κανείς, λοιπόν, "ποιος επιτέλους θα μας φυλάξει από τους φύλακες";

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Ο αριθμός των άστεγων νέων στη Βρετανία έχει αυξηθεί, φτάνοντας τις250.000, με μια σημαντική αύξηση των κοριτσιών που εγκαταλείπουν το σπίτι τους και δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Το πρόβλημα αυτό είναι πολύ πιο μεγάλο απ' ό,τι είχαν κατ' αρχάς επισημάνει οι διάφορες φιλανθρωπιστικές οργανώσεις.

Μια ανεξάρτητη έρευνα που δημοσιεύτηκε την περασμένη βδομάδα αναφέρει μεταξύ άλλων πως οι άστεγοι νέοι όλο και περισσότερο οδηγούνται στα ναρκωτικά και στον αλκοολισμό, στην πορνεία και σε μικροεγκληματικές ενέργειες, ώστε να επιβιώσουν.

Ο πρόεδρος της έρευνας Ανδρέας Ουίταμ Σμιθ δήλωσε ότι υπολογίζεται πως 1 στους 30 νέους ανθρώπους ηλικίας 16-25 είναι άστεγος, αριθμός που αυξάνεται στις επαρχίες και φαινόμενο που χαρακτηρίζεται πως παίρνει διαστάσεις με "μία τεράστια και απελπιστική αναλογία".

"Ο αριθμός των νέων που είναι άστεγοι στην πραγματικότητα όλο και αυξάνεται και ιδιαίτερα η αναλογία των κοριτσιών που είναι άστεγα", πρόσθεσε. "Είναι ένα τεράστιο τρομακτικό πρόβλημα και όσο πάει καιχειροτερεύει".

"Η οικογενειακή τους κατάσταση διαφέρει. Δεν είναι δηλαδή από ένα συγκεκριμένο τμήμα της κοινωνίας... Μας απασχολεί ιδιαίτερα πως το πρόβλημα των αστέγων φέρνει και άλλες επιπτώσεις στην κοινωνία, όπως είναι η αύξηση των χρηστών ναρκωτικών ουσιών, ο αλκοολισμός και τα μικροεγκλήματα".

Ανάμεσα στα πιο μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, όταν αποφασίζουν να φύγουν από τα σπίτια τους, είναι οι αλλαγές στο σύστημα επιδόματος, οι οποίες εφαρμόστηκαν το 1988 και ουσιαστικά είναι η απόσυρση των επιδομάτων σε νέους ηλικίας 16 και 17.

Υπάρχει επίσης και το "Κατς 22", νόμος που αναφέρει πως αν δεν υπάρχει προκαθορισμένη διεύθυνση κατοικίας, ο νέος, ο άνεργος δε δικαιούται να εισπράξει τα ελάχιστα επιδόματα που προσφέρει η κυβέρνηση, ούτε μπορεί να βρει δουλειά. Παράλληλα, αν δεν έχει ο νέος μια συγκεκριμένη εργασία, δεν έχει τη δυνατότητα να νοικιάσει διαμέρισμα.

Η έρευνα, που έχει τίτλο "Δεν επιλέγουμε να είμαστε άστεγοι", αναφέρεται και στους λόγους για τους οποίους οι νέοι αυτοί έφυγαν από τα σπίτια τους ή από συγκεκριμένες υπηρεσίες που τους είχαν αναλάβει και τι ακριβώς τους είχε συμβεί όταν τελικά κατέληξαν να ζουν στους δρόμους.

"Ημουν υπό την υπηρεσία προστασίας για τρία χρόνια και μου άλλαξαν 9 φορές τόπο κατοικίας και αυτό έκανε το μυαλό μου να ζαλίζεται", τόνισε κάποιος χαρακτηριστικά. Αλλος νεαρός που βρέθηκε στους δρόμους άστεγος είπε: "Η αστυνομία με έκανε να αλλάξω πολλές φορές μέρος, αλλά πού να πάω; Δε μου δώσανε καμιά συγκεκριμένη συμβουλή, απλά μου είπαν πως δεν μπορώ πια να μένω εκεί". Μια νεαρή γυναίκα θυμάται πως "κοιμόμουν και ξύπνησα ξαφνικά γιατί αισθάνθηκα ένα χέρι στο παντελόνι μου".

Πάντως αρκετοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως το σύστημα επιδομάτων για παιδιά ηλικίας 16 και 17 χρόνων πρέπει να ξαναεφαρμοστεί. Και ακόμα πιο πολλοί είναι αυτοί που βλέπουν πως τα συγκεκριμένα αυτά στοιχεία για τους άστεγους νέους είναι συγκλονιστικά, ιδιαίτερα σε μια χώρα που θέλει να αποκαλείται πολιτισμένη...

Κ. Χ.

Πέντε ώρες κρατήθηκε σε συσκότιση το Μπουένος Αϊρες, μετά από απόφαση του ενιαίου μετώπου των συνδικάτων

Η "δολαριοποίηση" της αργεντίνικης οικονομίας, τον Απρίλη του 1991, που καθιέρωσε, με νόμο, την ισοτιμία του πέσο 1 προς 1 με το αμερικανικό δολάριο, περιόρισε μεν σημαντικά τον υπερπληθωρισμό, ωστόσο η καταπολέμηση του πληθωρισμού σήμανε την απώλεια της θέσης εργασίας για 2.000.000 Αργεντινούς