Την επιβολή Τέλους Ανάπτυξης Βιομηχανικών Περιοχών Παραγωγής Ρεύματος από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς των Νομών Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας, σε ποσοστό 0,4% επί του κύκλου εργασιών της ΔΕΗ, ετοιμάζει η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, την παραπάνω ρύθμιση αναμένεται να εισηγηθεί στη Βουλή η Β. Παπανδρέου, στο πλαίσιο του γνωστού πολυνομοσχεδίου που βρίσκεται ήδη στο στάδιο της διαμόρφωσης. Σύμφωνα με την προβλεπόμενη ρύθμιση, με απόφαση της υπουργού Ανάπτυξης συνιστάται Ειδικός Λογαριασμός Διαχείρισης των κονδυλίων, που θα προκύψουν από την επιβολή του νέου αυτού τέλους για τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων υποδομής, ανάπτυξης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των περιοχών λιγνιτικών σταθμών στις προαναφερθείσες περιοχές. Το τέλος αυτό, το ύψος του οποίου ανέρχεται σε αρκετά δισεκατομμύρια δραχμές, θα πληρώνεται βέβαια από τη ΔΕΗ, η οποία ωστόσο θα επιχειρήσει να μετακυλίσει το σχετικό κόστος στους χιλιάδες καταναλωτές της χώρας.

Σε παρανόηση της νομικής υπηρεσίας της ΔΕΗ, αποδίδει η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος, που προέβλεπε ρυθμίσεις για την ιδιωτικοποίηση του 51% της ΔΕΗ και αποτελούσε ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης του χτεσινού ΔΣ της Επιχείρησης. Οπως έγινε γνωστό, το θέμα τέθηκε εκτός συζήτησης μετά από παρέμβαση της υπουργού Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου και το σχετικό διάταγμα επεστράφη στις υπηρεσίες της ΔΕΗ για επανεξέταση.

Αναφερόμενος στο θέμα που προέκυψε ο ΓΓ Ενέργειας του υπουργείου Ανάπτυξης, με χτεσινές δηλώσεις του εξέφρασε την "ξεκάθαρη θέση της κυβέρνησης για τη διατήρηση της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο". Ο ίδιος επιχείρησε να παρουσιάσει τη μετατροπή της Επιχείρησης σε ανώνυμη εταιρία, βάσει του νόμου για τον εκσυγχρονισμό των ΔΕΚΟ - νόμος που εισάγει τα ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ιδιωτικοποίησή τους - ως παράγοντα που δε θα διαταράξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Επιχείρησης. Ωστόσο, είναι σαφές ότι ο δρόμος για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ έχει ήδη ανοίξει τόσο με το νόμο αυτό, όσο κυρίως με το νόμο 2244 του 1994, που δίνει το δικαίωμα σε ιδιώτες να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Εξάλλου η τελευταία απόφαση των υπουργών Ενέργειας των κρατών - μελών της ΕΕ - η οποία φέρει και την υπογραφή της Β. Παπανδρέου - στο όνομα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας, προβλέπει ακριβώς τη διάσπαση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στην παραγωγή και διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας και την είσοδο των ιδιωτών στις μέχρι τώρα μονοπωλιακές αρμοδιότητές της. Προκύπτει δηλαδή ότι για τη διασφάλιση του κοινωνικού χαρακτήρα της ΔΕΗ, που η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης σπεύδει να ανακοινώσει ότι θα διασφαλίσει, δεν αρκεί μόνο ο δημόσιος χαρακτήρας της Επιχείρησης, αφού αυτός θα στερείται κοινωφελούς χαρακτήρα.

Ηδη το υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του πολυνομοσχεδίου που έχει επεξεργαστεί και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή, προωθεί ειδική ρύθμιση βάσει της οποίας δίνεται η δυνατότητα στη ΔΕΗ να συστήνει εταιρίες ή να συμμετέχει σε εταιρίες τόσο εντός της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού, που έχουν ως σκοπό την άσκηση δραστηριοτήτων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με δραστηριότητες της επιχείρησης. Η ρύθμιση αυτή εντάσσεται στα πλαίσια του Ν. 2244/94, που ουσιαστικά προωθεί απ' το παράθυρο την ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης.

Μόνο ο αγώνας των εργαζομένων μπορεί να ανατρέψει την πορεία ιδιωτικοποίησης, τονίζει με ανακοίνωσή της η Ενιαία Συνδικαλιστική Κίνηση Εργαζομένων της ΔΕΗ (ΕΣΚ - ΔΕΗ) και σημειώνει πως χρειάζεται κοινό μέτωπο με τους εργαζόμενους στις άλλες ΔΕΚΟ και τον ελληνικό λαό, που "άμεσα θίγεται από την προοπτική του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας". Παρά το γεγονός ότι το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος αποσύρθηκε προς το παρόν - παρατηρεί η ΕΣΚ - είναι πλέον φανερό πως μέσα στα σχέδια της κυβερνητικής πολιτικής είναι η ιδιωτικοποίηση των μετοχών της ΔΕΗ μέσω του ελληνικού και ξένων χρηματιστηρίων, η ιδιωτικοποίηση κερδοφόρων δραστηριοτήτων της, η ιδιωτικοποίηση του μάνατζμεντ, η καθιέρωση κερδοσκοπικών κριτηρίων στη λειτουργία της Επιχείρησης, η συνολική αμφισβήτηση της θέσης και των κατακτήσεων των εργαζομένων, η διάλυση του ασφαλιστικού τους φορέα.

Με ανακοίνωσή της η Ενωση Τεχνικών της ΔΕΗ προσπαθεί να "βγάλει λάδι" την κυβερνητική πολιτική και καταγγέλλει τη διοίκηση της ΔΕΗ για την ενέργειά της να εισάγει - όπως αναφέρεται - εσπευσμένα στο ΔΣ της Επιχείρησης, με ταυτόχρονη διαρροή στον Τύπο, το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα. Η ΕΤΕ χαρακτηρίζει αυθαίρετη την ενέργεια αυτή και δηλώνει την κατηγορηματική της αντίθεση σε οποιαδήποτε προσπάθεια μετοχοποίησης ή ιδιωτικοποίησης της Επιχείρησης, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι θα παλέψει για να προασπίσει το δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα της.

Η θέσπιση "δείγματος" συνδικαλιστικού πόρου για τη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) και την Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) κάτω από την πίεση των αγωνιστικών κινητοποιήσεων του συνδικαλιστικού κινήματος, η παράταση των μισθώσεων θεάτρων και κινηματογράφων και η θεσμοθέτηση επιδόματος παραγωγικότητας για τους υπαλλήλους του ταμείου λαϊκών αγορών προβλέπονται, μεταξύ άλλων, στο υπό διαμόρφωση σχέδιο νόμου - "σκούπα" του υπουργείου Ανάπτυξης.

Ειδικότερα, στο σχετικό νομοσχέδιο προβλέπεται ότι "ποσοστό 3% επί των ετήσιων συνδρομών των μελών των επιμελητηρίων, πλην των μελών βιομηχανικών τμημάτων, διατίθεται για την ενίσχυση της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου των Ομοσπονδιών και των Σωματείων μελών τους, ανάλογα με την αριθμητική τους δύναμη. Ο τρόπος κατανομής του ποσού αυτού, τα αποδεικτικά στοιχεία για τη δύναμη των δικαιούχων και κάθε άλλη λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Εμπορίου, μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΓΣΕΒΕΕ και ΕΣΕΕ". Ανώτερα στελέχη του συνδικαλιστικού κινήματος των επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων σχολιάζοντας στο "Ρ" τη ρύθμιση αυτή υπογράμμισαν ότι ακόμα και αν συμπεριληφθεί στο τελικό νομοσχέδιο, που θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση, στην πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται ούτε καν στις στοιχειώδεις ανάγκες των συνδικαλιστικών οργάνων. Οι ίδιοι εκτιμούν ότι το ποσοστό αυτό θα έπρεπε να ανέρχεται τουλάχιστον στο 10% των συνδρομών των μελών των επιμελητηρίων. Αυτό το 3% που προτίθεται να δώσει η κυβέρνηση είναι όπως καταγγέλλουν "ψίχουλα", προκειμένου να "θολώσουν τα νερά".

Σε άλλη παράγραφο ορίζεται παράταση των μισθώσεων κινηματογράφων και θεάτρων που έληγαν στις 31 Αυγούστου 1995 και εκείνων που έληξαν στις 31 Αυγούστου του 1996, για ένα χρόνο. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που επεξεργάζεται το υπουργείο Ανάπτυξης μέχρι την ημερομηνία της παράτασης αναστέλλεται η εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων που εκδόθηκαν βάσει του νόμου 2235/94 για τις μισθώσεις.

Τέλος, μεταξύ άλλων προβλέπεται στο άρθρο 4 του ίδιου σχεδίου νόμου ότι από 1.1.1996 χορηγείται επίδομα παραγωγικότητας στους υπαλλήλους του Ταμείου Λαϊκών Αγορών, με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητάς τους. Τα ποσά αυτά, που θα απαιτηθούν για τη χορήγηση του συγκεκριμένου επιδόματος, θα διατεθούν από το υφιστάμενο αποθεματικό του Ταμείου Λαϊκών Αγορών.

Την "ολομέτωπη επίθεση στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της ΔΕΗ", η οποία στη ΔΕΗ Λαυρίου εκφράζεται με τη μορφή των εργολαβιών,με "άμεσες συνέπειες στις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων", καταγγέλλει η ΕΣΚ - ΔΕΗ Λαυρίου σε ανακοίνωσή της.

Συγκεκριμένα, η παράταξη αναφέρεται στο τελευταίο "κρούσμα", όπου πρώην εργαζόμενος της επιχείρησης υπέγραψε την παραμονή των εκλογών σύμβαση για την άμεση ανάληψη έργου στις 23.9.96.Στην ανακοίνωση τονίζεται επίσης ότι "η εργασία κοστολογήθηκε 9 εκ. δραχμές συν την υπερωριακή απασχόληση προς 4.000 δραχμές την ώρα. Για τη συγκεκριμένη σύμβαση δε ρωτήθηκαν οι συνάδελφοι του χώρου μας αν μπορούσαν να την κάνουν".

Η ΕΣΚ - ΔΕΗ Λαυρίου σημειώνει στην ανακοίνωσή της ότι υποτιμήθηκε η διάθεση προσφοράς των εργαζομένων για το συγκεκριμένο έργο, καθώς και οι γνώσεις και οι εμπειρίες τους. Πέρα από αυτό, τα κονδύλια για τις υπερωρίες των εργολαβιών είναι ανεξέλεγκτα, ενώ για τις ανάγκες του εργοστασίου υπάρχει περιορισμός υπερωριών προς αποφυγή της σπατάλης! Υπογραμμίζει ακόμα ότι με τη μέθοδο των εργολαβιών είναι αβέβαιο το μέλλον των εργαζομένων και του ασφαλιστικού φορέα τους.

Παράλληλα, η παράταξη επιρρίπτει ευθύνες για ολιγωρία στην πλειοψηφία της διοίκησης του σωματείου, η οποία γνώριζε το πρόβλημα, αλλά σιωπούσε και καλεί το ΔΣ του να αντιδράσει.

Σε αλλαγή της σύνθεσης του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) προχώρησε η κυβέρνηση, με απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαντωνίου,που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Οπως προκύπτει από το κείμενο της απόφασης, η σύνθεση του ΣΟΕ έχει ως εξής:

Γιάννης Στουρνάρας,αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, πρόεδρος. Μέλη: Τάσος Γιαννίτσης,καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και προϊστάμενος οικονομικού γραφείου πρωθυπουργού. Βασίλης Δρουκόπουλος,καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και επιστημονικός διευθυντής του ΚΕΠΕ. Σταύρος Θωμαδάκης,καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών και πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Παναγιώτης - Αριστείδης Θωμόπουλος,υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Γιάννης Κουσουλάκος,γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών. Γιάννης Σπράος,επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Χαρακτηριστικό στοιχείο σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης για την οικονομική πολιτική που θα εφαρμόσει στο εξής είναι η τοποθέτηση στο ΣΟΕ του Γ. Σπράου, ο οποίος ήταν ένας από τους βασικούς εμπνευστές του σταθεροποιητικού προγράμματος λιτότητας 1985-'87 επί θητείας του Κ. Σημίτη στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.