ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Διεργασίες στην κατεύθυνση της μονοπώλησης

Οι διοικήσεις των Τραπεζών Πίστεως και Εργασίας διαψεύδουν μεν την προσπάθεια εξαγοράς της δεύτερης από την πρώτη, αφήνουν όμως όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για το απώτερο μέλλον. Η δημιουργία νέου τραπεζικού υπερομίλου παράγοντας εξελίξεων σε οικονομικό, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο

Το ξαναμοίρασμα της πίτας στο χώρο των εμπορικών τραπεζών, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των μονοπωλιακών συγκροτημάτων, έρχεται τώρα στην επικαιρότητα, με αφορμή πληροφορίες και έντονες φήμες περί εξαγοράς της Τράπεζας Εργασίας από την άλλη μεγάλη ιδιωτική Τράπεζα Πίστεως, μέσω των ανταλλαγών μεγάλων πακέτων στο Χρηματιστήριο Αθηνών και άλλων συμφωνιών.

Αν τελικά ολοκληρωθούν οι σχετικές διαπραγματεύσεις, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις διεξάγονται και οι δύο μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες συγχωνευτούν, θα πρόκειται για γεγονός με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό επίπεδο.

Χτες το μεσημέρι η Τράπεζα Πίστεως εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφέρεται μεν ότι δεν έγιναν ανταλλαγές πακέτων μετοχών ανάμεσα στις δύο τράπεζες, ουσιαστικά όμως επιβεβαιώνει τις σχετικές φήμες, καθώς αποφεύγει να απαντήσει στο θέμα των διαπραγματεύσεων και παράλληλα υπενθυμίζει ότι η Τράπεζα έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα υπέρ των συγχωνεύσεων και της αναδιάταξης του τραπεζικού χώρου... Το γεγονός αυτό άλλωστε, ότι δηλαδή υπήρξαν επαφές μεταξύ των δύο τραπεζών για την εξαγορά της Εργασίας από την Πίστεως, επιβεβαίωσε η διεύθυνση της Εργασίας στη διοίκηση των εργαζομένων της Τράπεζας, σε συνάντηση που υπήρξε την προηγούμενη Δευτέρα. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε ο σύλλογος των εργαζομένων, ανακοίνωση η οποία στηρίχτηκε στις απόψεις της διοίκησης της Τράπεζας Εργασίας, η τελευταία δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο εξαγοράς της Τράπεζας από την Πίστεως στο απώτερο μέλλον... Επιβεβαίωσαν μάλιστα ότι σήμερα υπάρχει προσέγγιση και συνεργασία με την Πίστεως στην κατεύθυνση της προώθησης του κοινού συμφέροντος των δύο τραπεζών..

Και από τις δύο αυτές ανακοινώσεις είναι εμφανές ότι οι δύο μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες συζήτησαν το θέμα της εξαγοράς της Εργασίας από την Πίστεως, στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός τραπεζικού κολοσσού - για τα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας - ανταγωνιστικού προς τις μεγάλες εμπορικές τράπεζες δημοσίου συμφέροντος. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, οι σχετικές συζητήσεις δεν τελεσφόρησαν - μέχρι τώρα τουλάχιστον - επειδή η πρόταση εξαγοράς της Εργασίας είχε ισχυρούς υποστηρικτές, κυρίως μεγαλομετόχους από το χώρο του εφοπλιστικού κεφαλαίου, αλλά υπήρξαν και ισχυρές αντιδράσεις από τους λεγόμενους θεσμικούς επενδυτές του εξωτερικού, που κατέχουν πακέτα μετοχών της Εργασίας. Πάντως το όλο θέμα παραμένει ανοιχτό και στο άμεσο μέλλον αναμένεται να υπάρξουν και νέες εξελίξεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι κατά το παρελθόν ο τραπεζικός όμιλος της Τράπεζας Πίστεως (ανήκει στον μεγαλομέτοχο Γ. Κωστόπουλο) είχε στρέψει τις βλέψεις του προς την Ιονική Τράπεζα, την οποία επίσης ήθελε να εξαγοράσει. Ο ευνοούμενος από το σύνολο του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος τραπεζικός όμιλος, στυλοβάτης των πιο ακραίων μορφών λιτότητας, αποτελεί το χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα των συνεπειών που υπήρξαν λόγω της απελευθέρωσης του τραπεζικού συστήματος στη χώρα μας. Από τις αρχές του 1990 και στη συνέχεια, τα οικονομικά του μεγέθη (κέρδη, κύκλος εργασιών) αυξάνονται εντυπωσιακά και σήμερα αισθάνεται τόσο ισχυρός, ώστε να θέλει να θέσει υπό τον έλεγχο του την πιστωτική και νομισματική πολιτική της χώρας.

Σκάνδαλα που "βρωμάνε"... πετρέλαιο

Το θέμα του λαθρεμπορίου με τα υγρά καύσιμα οργιάζει στην Ελλάδα. Κάποιοι, συχνά - πυκνά, τροφοδοτούν επιλεκτικά ορισμένα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με επιλεκτικές πληροφορίες, που εξυπηρετούν πολιτικοοικονομικά συμφέροντα, και έτσι το θέμα έρχεται και επανέρχεται στο φως της δημοσιότητας. Το θέμα του λαθρεμπορίου καυσίμων προβάλλεται δεόντως, από τα ιδιωτικά κανάλια, τα οποία επιλέγουν και τροφοδοτούν με αποσπασματικά στοιχεία εκείνοι που παίζουν στο σκοτεινό κύκλωμα πετρελαιοειδών, καθώς και ορισμένοι άλλοι παράγοντες που άλλοτε είναι λαλίστατοι και άλλοτε λακωνικοί. Και όταν ο κόμπος - στο ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ των μεγάλων που ενέχονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη λαθρεμπορία - φτάνει στο χτένι και πρέπει κάποιος να πληρώσει, τότε παρεμβαίνει η πολιτική ηγεσία και τους ξελασπώνει. Ενδεικτικές από αυτή την άποψη είναι οι παρακάτω δύο περιπτώσεις, που μας ήρθαν στο νου.

***

Η πρώτη ήταν το 1982, όταν είχε διαπιστωθεί ότι τα διυλιστήρια της ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ της οικογένειας Βαρδινογιάννη, επιδιδόταν συστηματικά σε λαθρεμπόριο. Η εμμονή του τότε υπουργού Οικονομικών Μ. Δρεττάκη, να του επιβάλει τα τσουχτερά πρόστιμα και φόρους που πρόβλεπε ο νόμος (περίπου 2 δισ. δραχμές σε αξία 1982), του στοίχισε την αποπομπή του από την κυβέρνηση... διά ραδιοφώνου. Ο επίλογος της υπόθεσης αυτής ήταν να εκδοθεί τον Οκτώβρη του 1982 μια απόφαση, που έβγαζε "λάδι" τους Βαρδινογιάννηδες για το καραμπινάτο σκάνδαλο, που είχε εντοπίσει η Υπηρεσία Πάταξης Δασμοφοροδιαφυγής και η οποία διαλύθηκε, γιατί αποδείχτηκε ενοχλητική για ορισμένους μεγαλοσχήμονες του τόπου.

***

Η δεύτερη περίπτωση, από το χώρο των πετρελαιοειδών, είδε το φως της δημοσιότητας στις αρχές του έτους. Πρόκειται για έκθεση προϊσταμένου του τελωνείου Πειραιά - που κάποιοι φρόντισαν να τη δώσουν στο συγκρότημα Λαμπράκη και την πρόβαλε δεόντως το "Βήμα" - σύμφωνα με την οποία, οι εταιρίες κρατικών και ιδιωτικών διυλιστηρίων, αρνούνταν να πληρώσουν στο δημόσιο τέλη υπερημερίας (για αποθήκευση υγρών καυσίμων στους δημόσιους τελωνειακούς χώρους) πάνω από 200 δισ. δραχμές. Οταν, λοιπόν, έφτασε και πάλι ο κόμπος στο χτένι και έπρεπε κάποιοι να πληρώσουν τα κλεψιμαίικα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, δημόσια το έπαιξε "Πόντιος Πιλάτος". Στην πραγματικότητα, στο παρασκήνιο, λειτούργησε σαν "άγγελος προστάτης" των τρωκτικών του δημόσιου χρήματος. Αποφεύγοντας να πάρει δημόσια την πολιτική ευθύνη, παρέπεμψε το φάκελο με τα απλήρωτα τέλη υπερημερίας για... γνωμοδότηση στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, που ελέγχεται από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, και όλα πήγαν "μέλι γάλα". Η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου, την οποία έκανε δεκτή η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, συντάχθηκε κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να απαλλαγούν από την υποχρέωση να πληρώσουν αυτά που χρωστούσαν, τα διάφορα τρωκτικά του δημόσιου χρήματος.

***

Είναι ή όχι όλα αυτά που συμβαίνουν, επιβράβευση των "ληστών υπεράνω υποψίας", που ροκανίζουν το δημόσιο χρήμα είτε με το λαθρεμπόριο και τη δασμοφοροδιαφυγή στο χώρο των πετρελαιοειδών είτε με άλλες μορφές;

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ

Προσοχή στις παραλαβές πετρελαίου θέρμανσης

Επίκαιρες οδηγίες προς τους καταναλωτές από το Ινστιτούτο Καταναλωτών

Την προσοχή των καταναλωτών εφιστά το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) κατά την παραγγελία και παραλαβή πετρελαίου θέρμανσης. Ειδικότερα, το ΙΝΚΑ συμβουλεύει τους καταναλωτές:

Πριν ανάψουν τον καυστήρα να τον καθαρίσουν και να τον ρυθμίσουν έτσι ώστε να είναι πιο αποδοτικός και λιγότερο ρυπογόνος. Ο τεχνικός θα πρέπει να δώσει βεβαίωση συντήρησης. Παράλληλα, θα πρέπει να γίνει εξαερισμός σε όλα τα σώματα.
Πριν γίνει η παραγγελία πετρελαίου, οι καταναλωτές καλό θα είναι να ρωτήσουν τιμές σε περισσότερες από μία εταιρίες για να βρουν την πιο συμφέρουσα τιμή, αλλά να προσέξουν τις πολύ χαμηλές τιμές που μπορεί να είναι "πονηρές". Καλό θα είναι η προμήθεια να γίνει για πάνω από ένα τόνο, γιατί ορισμένες εταιρίες για παρόμοιες ποσότητες προσφέρουν ευκαιρίες. Για να διαπιστωθεί η ποιότητα του πετρελαίου (εάν είναι νοθευμένο), οι καταναλωτές δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα. Ωστόσο, είναι χαρακτηριστικό το χρώμα του, το οποίο πρέπει να είναι κοκκινωπό. Εάν είναι διαφορετικό, π. χ. πράσινο, σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά.
Το στάδιο της παραλαβής είναι αυτό κατά το οποίο γίνονται οι περισσότερες "παρασπονδίες". Γι' αυτό οι καταναλωτές θα πρέπει να φροντίσουν να έχουν ογκομετρήσει τη δεξαμενή, ώστε να γνωρίζουν πόσα λίτρα χωράει σε κάθε εκατοστό ύψους. Αυτό βρίσκεται πολλαπλασιάζοντας το μήκος επί το πλάτος. Οταν έρθει το βυτίο, θα πρέπει να πάρουν το τιμολόγιο και το δελτίο αποστολής και μαζί με τον οδηγό του βυτίου να μετρήσουν το ύψος του πετρελαίου και να το σημειώσουν σε ειδική θέση που έχει το τιμολόγιο για να μην υπάρχουν διχογνωμίες. Επίσης, όταν τελειώσει η παροχή πετρελαίου από το βυτίο στη δεξαμενή να περιμένουν πέντε λεπτά τουλάχιστον για να "καθίσει" το πετρέλαιο μέσα στη δεξαμενή. Μετά να μετρήσουν ξανά το ύψους του πετρελαίου και να σημειωθεί στην αντίστοιχη θέση, προκειμένου να βρεθεί η ποσότητα που διοχετεύτηκε. Επειδή οι δεξαμενές μετά την παραλαβή του πετρελαίου παρουσιάζουν μια μικρή διόγκωση ενός ή δύο εκατοστών, η ποσότητα του πετρελαίου θα σταματήσει 1 ή 2 εκατ. από εκεί που θα έπρεπε να σταματήσει.

ΤΖΙΡΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ

Μικρή αύξηση μετά από επταετή πτώση

Αύξηση 1,9% παρουσίασε το επτάμηνο Γενάρης - Ιούλης 1996 ο δείκτης Λιανικών Πωλήσεων (τζίρος), σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ), που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα. Ο δείκτης Τιμών Χονδρικής του Αυγούστου παρουσίασε πτωτική πορεία, καθώς παρουσίασε αύξηση 0,2% ως προς τον προηγούμενο μήνα Ιούλη, έναντι αύξησης 0,4% που είχε παρουσιάσει το 1995.

Η μικρή αύξηση, που παρουσίασε η λαϊκή κατανάλωση στο επτάμηνο, μπορεί να αποδοθεί κύρια σε δύο λόγους: Κατά πρώτο στο γεγονός ότι οι λιανικές πωλήσεις μετά από μια μακρά περίοδο συνεχούς πτώσης (μειώνονται συνεχώς από το 1989) δεν μπορεί παρά να εμφανίζουν σημάδια ...ανάκαμψης, μια και τα περιθώρια παραπέρα περιορισμού της κατανάλωσης στενεύουν ασφυκτικά. Το θέμα βέβαια είναι αν η μικρή αυτή ανάκαμψη οφείλεται στην αύξηση της αγοραστικής μείωσης κυρίως των εργαζομένων, οι οποίοι επηρεάζουν την καταναλωτική αγορά, ή οφείλεται σε άλλους λόγους, όπως μπορεί να είναι η ενίσχυση των οικογενειακών εισοδημάτων μέσω καταναλωτικού δανεισμού. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, η προσφυγή στα καταναλωτικά δάνεια τα δύο τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Στο τέλος του Αυγούστου τα υπόλοιπα των λογαριασμών καταναλωτικών δανείων του συνόλου των εμπορικών τραπεζών υπολογίζονταν περίπου στα 500 δισ. δραχμές, με τάσεις περαιτέρω αύξησης του υπολοίπου. Αυτό βέβαια εγκυμονεί κινδύνους για το εγγύς μέλλον, δεδομένου ότι δεν αναμένεται ουσιαστική αύξηση των εισοδημάτων των εργαζομένων, αλλά αντίθετα αναμένεται να μειωθούν, ενώ από την άλλη πλευρά τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων είναι από τα υψηλότερα της αγοράς, καθώς αγγίζουν το 27%.