Οριστικοποιήθηκαν, στην προχτεσινή σύσκεψη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, οι αποφάσεις για το ποιες φοροαπαλλαγές θα διατηρηθούν, ποιες θα καταργηθούν εντελώς και ποιες θα κουτσουρευτούν. Ολες οι πληροφορίες λένε πως - ανεξάρτητα από τα παχυλά λόγια ότι οι προωθούμενες αλλαγές στο φορολογικό σύστημα στοχεύουν στη "δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών" με το να πληρώσουν οι "έχοντες και κατέχοντες" - στην ουσία αποδεικνύεται η ατολμία και η απροθυμία της κυβέρνησης να πάρει ουσιαστικά μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας. Ενδεικτική, από αυτή την άποψη, είναι η περίπτωση της φορολογίας των τόκων κρατικών τίτλων,που φέρεται ότι έχει αποφασίσει να προχωρήσει η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες:

Πρώτον, η κυβέρνηση δε φέρεται πρόθυμη να φορολογήσει τους τόκους κρατικών τίτλων (ομολόγων και εντόκων) με τον ίδιο συντελεστή (15%) που ισχύει από το 1990 και για τους τόκους καταθέσεων (ταμιευτηρίου, προθεσμίας, όψεως κλπ.) στις τράπεζες, αλλά με μικρότερο συντελεστή, που θα κυμαίνεται μεταξύ 8% και 10%. Το ερώτημα είναι, γιατί δύο μέτρα και δύο σταθμά; Γιατί οι τόκοι καταθέσεων στις τράπεζες θα πρέπει να φορολογούνται με συντελεστή 15% και οι τόκοι καταθέσεων σε κρατικούς τίτλους με συντελεστή μέχρι 10%;

Δεύτερον, η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να φορολογήσει μόνο τους τόκους των εντόκων γραμματίων (με συντελεστή 8 - 10%), όχι όμως και των ομολόγων του δημοσίου, που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και τα τοκομερίδια θα πληρωθούν στα επόμενα χρόνια. Γιατί; Το επιχείρημα που προβάλλουν αρμόδιοι παράγοντες είναι ότι, αν η κυβέρνηση φορολογήσει και τους τόκους ομολόγων του δημοσίου - για ομόλογα που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και οι τόκοι θα πληρωθούν τα επόμενα χρόνια - "υπάρχει νομικό κενό"! Υποστηρίζουν, για παράδειγμα, πως αν επιβληθεί φορολογία στους τόκους των ομολόγων που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση θα φανεί αναξιόπιστη, επειδή - όταν ζητούσε από το κοινό να αγοράσει ομόλογα - δεσμευόταν ότι "οι τόκοι θα είναι αφορολόγητοι"... Οι προβληματισμοί αυτοί, που δείχνουν την απροθυμία της κυβέρνησης να φορολογήσει τους τόκους των ομολόγων που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, για να μη... στεναχωρήσει τους τραπεζίτες και άλλους μεγαλοεισοδηματίες που έχουν επενδύσει τα κεφάλαιά τους - προσδοκώντας παχυλά και αφορολόγητα εισοδήματα - στα ομόλογα του δημοσίου.

Τρίτον, για τα έντοκα γραμμάτια που εκδόθηκαν το 1996 και εφόσον ανανεωθούν το 1997 - άρα ισοδυναμούν με ομόλογα αφού οι τόκοι θα πληρωθούν στη λήξη τους το 1997 ή το 1998 - η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να τα φορολογήσει.

Ολα τα παραπάνω αποτελούν δείγμα γραφής για την απροθυμία της κυβέρνησης: α) Να κάνει ένα ουσιαστικό βήμα για τον περιορισμό της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής. β) Να αυξήσει έτσι σημαντικά τα έσοδα του κράτους από τους "νόμιμα παραοικονομούντες και φοροδιαφεύγοντες". Ενώ, για παράδειγμα, θα μπορούσε το δημόσιο να εισπράξει το 1997 πάνω από 350 δισ. δραχμές από τη φορολογία των τόκων εντόκων και ομόλογων του δημοσίου με συντελεστή 15% (και αντίστοιχα ποσά τα επόμενα χρόνια), με την απροθυμία της να εξομοιώσει τη φορολογία των τόκων κρατικών τίτλων με τη φορολογία των τόκων καταθέσεων, η κυβέρνηση χαρίζει στους τραπεζίτες και άλλους μεγαλοεισοδηματίες εκατοντάδες δισ. δραχμές, σε βάρος του δημοσίου.

Αν μάλιστα η κυβέρνηση ήθελε να συμβάλει στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών - με την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στους έχοντες και κατέχοντες και την ελάφρυνση στους μη έχοντες και μη κατέχοντες - θα μπορούσε να κάνει την εξής ρύθμιση: Να μη φορολογεί με συντελεστή 15% τους τόκους των καταθέσεων και των κρατικών τίτλων, αλλά τα εισοδήματα από τους τόκους να προστίθενται στα άλλα εισοδήματα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλει ο κάθε φορολογούμενους. Επειδή, όμως, δε θέλει να θίξει τους έχοντες και κατέχοντες, επέλεξε τις εξαιρέσεις και τους μικρότερους συντελεστές φορολογίας των τόκων κρατικών τίτλων, με συνέπεια τα έσοδα του κράτους για το 1995 να περιορίζονται γύρω στα 50 δισ. δραχμές, ενώ θα μπορούσαν να φτάσουν στα 350 δισ. δραχμές.

Καμία δέσμευση δεν αναλαμβάνει η κυβέρνηση για τη σωτηρία της ιστορικής οινοποιίας "Αχάια Κλάους", αίτημα το οποίο μετέφερε χτες στην υφυπουργό Ανάπτυξης το ΔΣ του Σωματείου Εργαζόμενων. Το υπουργείο δεν εμπλέκεται σε διατραπεζικά θέματα ήταν η απάντηση που εισέπραξαν οι εργαζόμενοι.

Η επιχείρηση πέρα από τα συσσωρευμένα χρέη των 8 δισ. δρχ. και την υπονόμευση των πιστωτριών τραπεζών (Αγροτική, Πειραιώς, Πίστεως, Ιονική, Εμπορική και Εθνική), την οποία η κυβέρνηση παρακολουθεί ως απλώς παρατηρητής, αντιμετωπίζει τις τελευταίες εβδομάδες ένα πρόσθετο πρόβλημα, που αν δεν επιλυθεί άμεσα θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια την επιχείρηση στο κλείσιμο. Το τελωνείο Πατρών με αίτημα την άμεση εξόφληση οφειλών, ύψους 350 εκατ. δρχ., απαγόρεψε τις εξαγωγές της εταιρίας, με αποτέλεσμα να μπαίνει σε κίνδυνο η ίδια η βιωσιμότητά της, αφού περίπου το 80% της συνολικής παραγωγής προορίζεται για εξαγωγές. Ηδη η απόφαση αυτή έχει στοιχίσει στην επιχείρηση απώλεια εσόδων από προγραμματισμένες παραγγελίες του εξωτερικού 200 εκατ. δρχ., ποσό που αναμένεται να πολλαπλασιαστεί εάν το Τελωνείο εμμείνει στην απόφασή του.

Οι εργαζόμενοι ζήτησαν σήμερα από την κυβέρνηση να επέμβει άμεσα για το θέμα των εξαγωγών, αλλά και για την επίλυση των χρεών και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της επιχείρησης, ζητήματα με τα οποία συνδέεται άμεσα η ίδια η βιωσιμότητά της. Η πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς να εισαχθεί η επιχείρηση στις διατάξεις του άρθρου 44 του αναπτυξιακού νόμου, που προβλέπει τη διαγραφή του 40% των χρεών, με την οποία είχαν αρχικά συμφωνήσει και οι υπόλοιπες τράπεζες και βρίσκει σύμφωνους και τους εργαζόμενους, δε φαίνεται να "περπατάει", αφού οι τράπεζες τώρα διαφωνούν, ενδιαφερόμενες μόνο για το πώς θα εισπράξουν τις οφειλές τους και προτείνουν τη λύση της εκκαθάρισης. Λύση που οι εργαζόμενοι της Πάτρας γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει βλέποντας την πορεία της "Πειραϊκής - Πατραϊκής". Οι κινήσεις αυτές όμως των τραπεζών δεν είναι καινούριες, αφού και στο παρελθόν, διεκδικώντας τις οφειλές τους, είχαν προσφύγει σε αγωγές κατά της εταιρίας. Συγκεκριμένα, στις 3/12/96 εκδικάζεται αγωγή των Τραπεζών Κρήτης και Πίστεως που απαιτούν την κατάσχεση των σημάτων της εταιρίας, ως αντίτιμο οφειλών ύψους 80 εκατ. δρχ. Η υπόθεση δημιουργεί πολλά ερωτηματικά για τις πραγματικές προθέσεις των δύο τραπεζών, αφού σύμφωνα με πληροφορίες έγινε πρόταση για καταβολή μέρους των χρεών με παράλληλη ρύθμιση των υπολοίπων και να αποσυρθεί η αγωγή, αλλά έπεσε στο κενό. Τρεις μέρες αργότερα εκδικάζεται αγωγή της Εμπορικής Τράπεζας, με αίτημα την απαγόρευση ενοικίασης ή πώλησης περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Παράλληλα με όλα αυτά, στους ρυθμούς της ίδιας υπονόμευσης "τρέχει" και το προσωρινό ιδιοκτησιακό καθεστώς της επιχείρησης.

Στο 11,25% ρίχνει το επιτόκιο καταθέσεων ταμιευτηρίου η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, εκμεταλλευόμενη, προφανώς, τη μείωση των επιτοκίων που αποφάσισε πριν λίγες μέρες το υπουργείο Οικονομικών για τους τίτλους του δημοσίου. Το μέχρι σήμερα ισχύον επιτόκιο της τράπεζας ήταν 11,5%, ενώ τώρα πλέον, μετά την αφαίρεση των φόρων, το νέο επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο 9,56%. Με δεδομένο το ρυθμό του πληθωρισμού, η θεωρούμενη πραγματική απόδοση των καταθέσεων ταμιευτηρίου στην Εθνική θα είναι μόλις 1%!

Στη διατήρηση μέχρι 31/12/96 του παλιού καθεστώτος χορήγησης πετρελαίου σε σκάφη της παράκτιας αλιείας, που δεν μπορούν να προμηθευτούν το πετρέλαιο με πρόσμειξη (μαύρο πετρέλαιο) συμφώνησαν χτες οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Εμπορίας Πετρελαίου, μετά από συνάντηση που είχαν με τον υφυπουργό Οικονομικών, Γ. Δρυ.

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε για τα μικρά αλιευτικά σκάφη τα οποία βρίσκονται μακριά από τα κέντρα προμήθειας του πετρελαίου που έχει προσμειχτεί με ειδικό υλικό και φέρει μαύρο χρώμα, ώστε - όπως τουλάχιστον υποστηρίζει το υπουργείο Οικονομικών - να αποφεύγεται η λαθρεμπορία πετρελαιοειδών. Οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Εμπορίας είχαν πάρει απόφαση να σταματήσουν να χορηγούν πετρέλαιο στα σκάφη με την παλιά μέθοδο του συμψηφισμού (σύμφωνα με τον τρόπο αυτό αφαιρείται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και ο προμηθευτής πληρώνει τη διαφορά από την τρέχουσα τιμή), επειδή ισχυρίζονταν ότι αναιτίως είχαν κατηγορηθεί και αυτοί σαν συνεργοί στα κυκλώματα λαθρεμπορίας καυσίμων. Τελικά συμφώνησαν να συνεχίσουν να χορηγούν πετρέλαιο μέχρι τις 31/12/96 και στο διάστημα αυτό θα πρέπει το υπουργείο Οικονομικών να λάβει τις προτάσεις επιτροπής η οποία έχει συσταθεί προκειμένου να εξεύρει νέο τρόπο χορήγησης πετρελαίου στα αλιευτικά σκάφη που δεν είναι δυνατό να προμηθευτούν πετρέλαιο με πρόσμειξη.