ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ). -

Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες μέρες στον αμερικανικό Τύπο αναφέρουν ότι ευρωπαϊκές κατασκοπευτικές υπηρεσίες έχουν επισημάνει πως η κυβέρνηση της Βοσνίας έχει αρχίσει μια μυστική επιχείρηση εισαγωγής όπλων βαρέως πυροβολικού μέσω του λιμανιού της πόλης Πλος της Κροατίας, που βρίσκεται στις ακτές της Αδριατικής. Και αυτό, παρά το ότι η περσινή συμφωνία στο Ντέιτον του Οχάιο απαγόρευε ρητά την απόκτηση αδήλωτων βαρέων όπλων από οποιαδήποτε από τις τρεις αντιμαχόμενες παρατάξεις.

Η πληροφορία αυτή αποδίδεται σε ανώτατο αξιωματούχο του ΝΑΤΟ. Την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου, δήλωσε ο αξιωματούχος, 40 τέτοια όπλα τύπου "Χαουίτζερς", διαμετρήματος 155 χιλιοστομέτρων, έφθασαν σ' αυτό το λιμάνι.

Σχετικά μ' αυτή την κίνηση, ο ανταποκριτής των "Νιου Γιορκ Τάιμς", Κρις Χέντζες, μετέδωσε από το Ζάγκρεμπ της Κροατίας, ότι η πιο πάνω ενέργεια επιβεβαιώνει προηγούμενες πληροφορίες πως οι μουσουλμάνοι της Βοσνίας προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν ισχυρό και καλά εφοδιασμένο στρατό έξω από τα πλαίσια της ομοσπονδίας τους με τους Βόσνιους Κροάτες. Εξηγεί ότι η προταθείσα αυτή ομοσπονδιακή δύναμη, στην οποία αντιδρούν τόσο οι Κροάτες, όσο και οι μουσουλμάνοι, υποτίθεται ότι θα έχει ένα συγχωνευμένο στρατό και διοίκηση.

Οι ΗΠΑ, σημειώνει ο Χέντζες, έχουν δεσμευτεί να εφοδιάσουν με βαριά όπλα αυτή την ομοσπονδία, σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης των δυνάμεών της με αυτές που διαθέτουν οι καλύτερα εξοπλισμένοι Βόσνιοι Σέρβοι, μέσα στα συμφωνημένα όρια. Αλλά αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ εξέφρασαν το φόβο πως οι μουσουλμάνοι επιδιώκουν να συσσωρεύσουν περισσότερα όπλα από όσα επιτρέπει η συμφωνία του Ντέιτον, ώστε να αποκτήσουν υπεροχή σε μια πιθανή αναμέτρηση, αν δηλαδή επαναληφθεί ο πόλεμος στη Βοσνία, σε περίπτωση που η υπό μουσουλμανική ηγεσία κυβέρνησή της αποφασίσει να ενοποιήσει τα εδάφη της.

Ο αρχικά αναφερόμενος ανώνυμος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι σ' αυτό το λαθρεμπόριο όπλων βοήθησαν η Τουρκία και η Μαλαισία. Δεν είπε από πού προέρχονται τα όπλα, πρόσθεσε όμως πως η βοσνιακή κυβέρνηση υπέγραψε πρόσφατα μυστική συμφωνία όπλων με την Τουρκία, τη Μαλαισία και το Ιράν.

Κατά τον ίδιο πληροφοριοδότη, τα παραπάνω αναφερόμενα όπλα πέρασαν, μέσα σε κοντέινερς, από το λιμάνι του Πλότσε της Κροατίας προς τη Βοσνία και απέφυγαν τον έλεγχο γιατί ανήκαν στις στρατιωτικές μονάδες της Τουρκίας και της Μαλαισίας, που βρίσκονται γύρω από την ελεγχόμενη από τους μουσουλμάνους πόλη Ζένιτσα και αποτελούν μέρος της "ειρηνευτικής δύναμης" από 53.000 άνδρες, η οποία καθοδηγείται από το ΝΑΤΟ. Τα κοντέινερς αποτελούσαν μέρος των στρατιωτικών εφοδίων που επιστράφηκαν από την Τουρκία μαζί με το τμήμα από 500 μουσουλμάνους που είχαν πάει σ' αυτή τη χώρα με βάση ένα αμερικανικό πρόγραμμα για την εκπαίδευση και εφοδιασμό των Βοσνίων μουσουλμάνων, σύμφωνα με την πληροφορία των ευρωπαϊκών κατασκοπευτικών υπηρεσιών.

Αξιωματούχος των ΗΠΑ στην περιοχή αυτή, που δεν αποκάλυψε το όνομά του, δήλωσε στον Χέντζες ότι άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι ερευνούν τις ευρωπαϊκές πληροφορίες, είπε μάλιστα πως ο ίδιος πιστεύει ότι αληθεύουν.

Προστίθεται ότι τα 20 κοντέινερς βρίσκονται τώρα στην περιοχή της Ζένιτσα, σε στρατόπεδα που ελέγχονται από τους Τούρκους, αν και οι Μαλαισιανοί, ίσως έχουν μερικά από αυτά τα κοντέινερς. Τα όπλα αυτά δεν έχουν ακόμα συναρμολογηθεί, προφανώς γιατί οι Τούρκοι φοβούνται μήπως επισημανθούν φωτογραφιζόμενα από δορυφόρους, κατά τον ίδιο Αμερικανό αξιωματούχο.

Μολονότι οι Τούρκοι και οι Μαλαισιανοί ερωτήθηκαν για τα φορτία αυτά από αξιωματούχους του ΝΑΤΟ, δεν τα απομάκρυναν από τη Βοσνία, ούτε και επιβεβαίωσαν την ύπαρξή τους.

Συνεχίζοντας, ο ίδιος αξιωματούχος είπε ότι η συμφωνία ανάμεσα στη Βοσνία και το Ιράν, επίσης προβλέπει μια πιθανή αποστολή φορτίων με βαριά όπλα, αλλά δεν υπάρχει καμιά ένδειξη πως το Ιράν έχει στείλει όπλα στη Βοσνία μετά την περσινή ειρηνευτική συμφωνία.

Ο Χέντζες τονίζει κατόπιν ότι, σύμφωνα με τον αξιωματούχο της ΝΑΤΟικής μυστικής υπηρεσίας: "Η βοσνιακή κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να επιβάλει τον έλεγχό της πάνω σε όλη τη Βοσνία και, αν δεν μπορέσει να το επιτύχει με ειρηνικά μέσα, είναι έτοιμη να το πράξει με στρατιωτικά μέσα". Και πρόσθεσε: "Το εξωτερικό κέντρο εξουσίας στο Σαράγεβο μετατοπίζεται από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στις ισλαμικές χώρες, ιδιαίτερα στο Ιράν, την Τουρκία και τη Μαλαισία, που είναι αποφασισμένες να εξοπλίσουν και εφοδιάσουν το μουσουλμανικό αυτό κράτος".

Στο αμερικανικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και εφοδιασμού, αντιτίθενται οι Ευρωπαίοι. Αρχικά, οι ΗΠΑ είχαν προτείνει ένα πρόγραμμα αξίας 800 εκατομμυρίων δολαρίων, αλλά αναγκάστηκαν να το μειώσουν στα 400 εκατομμύρια δολάρια, λόγω της μη υποστήριξής του από τους συμμάχους.

Στις 24 Οκτώβρη, το σκάφος "Αμέρικαν Κόντορ" (γύπας) προσάραξε στο Πλότσε, μεταφέροντας ένα φορτίο αξίας περίπου 100 εκατομμυρίων δολαρίων, που περιλάμβανε τανκς, αντιαρματικά όπλα, ελικόπτερα, πολυβόλα και άλλα όπλα. Το σκάφος παραμένει αγκυροβολημένο σε διεθνή ύδατα, αναμένοντας οδηγίες από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ενα άλλο φορτίο με όπλα, που έφθασε στο Σαράγεβο στις 29 Αυγούστου, βρίσκεται τώρα σε αποθήκη της Βοσνίας, φρουρούμενο από στρατιώτες του ΝΑΤΟ.

"Βράζει" η περιφέρεια της Ρωσίας από τη δυσαρέσκεια. Παντού ξεσπούν αυθόρμητες εστίες διαμαρτυρίας. Το κακό είναι ότι οι απεργιακές κινητοποιήσεις είναι ασυντόνιστες και δε βγαίνουν από τα πλαίσια των οικονομικών διεκδικήσεων. Εξετάζοντας τη γεωγραφία των απεργιακών κινητοποιήσεων των εργαζομένων διαφόρων βιομηχανικών επιχειρήσεων, των ανθρακωρύχων, μεταλλωρύχων, των ιατρών, επιστημόνων και ναυτικών, μεταξύ των χιλιάδων απεργιών που διεξάγονται σήμερα στη Ρωσία, ξεχωρίζει ιδιαίτερα η απεργία των εκπαιδευτικών στην πόλη Σικτικβάρ, πρωτεύουσα της Αυτόνομης Δημοκρατίας Κόμι (Βόρεια Ρωσία). Είναι σημαντικό το παράδειγμα του απεργιακού αγώνα των εκπαιδευτικών της πόλης αυτής, γιατί δεν ξέσπασε αυθόρμητα, επικεφαλής του είναι οι κομμουνιστές της Επιτροπής Πόλης του ΚΕΚΡ, οι οποίοι κατόρθωσαν να ενώσουν και να κατευθύνουν τη διαμαρτυρία των εκπαιδευτικών σε ενιαία κοίτη.

Ο αναπληρωτής του πληροφοριακού - μεθοδολογικού κέντρου του ΚΕΚΡ για το εργατικό κίνημα Βλαντίμιρ Αντρέγεφ, παρουσίασε για το "Ρ" το χρονικό του απεργιακού αγώνα των εκπαιδευτικών της πόλης Σικτικβάρ. Στις 29 Οκτώβρη η γενική συνέλευση των εκπαιδευτικών του σχολείου αρ. 25 αποφάσισε να κηρύξει απεργία διαρκείας στις 11 Νοέμβρη 1996 με κύριο αίτημα την καταβολή των χρωστούμενων καθυστερούμενων μισθών και κάλεσαν τους εκπαιδευτικούς των άλλων σχολείων να προσχωρήσουν σ' αυτή την εκδήλωση διαμαρτυρίας. Εκλέχτηκε απεργιακή επιτροπή μ' επικεφαλής τον αναπληρωτή γραμματέα της Επιτροπής Πόλης του ΚΕΚΡ καθηγητή Αλεξάντρ Βέρμπιν. Στις 11 Νοέμβρη οι εκπαιδευτικοί ήταν στις θέσεις τους, αλλά δεν έγιναν τα μαθήματα. Στους απεργοσπάστες δεν επιτράπηκε να μπουν στις τάξεις. Την ίδια μέρα στην απεργία προσχώρησαν άλλα 5 σχολεία και την επομένη ο αριθμός των απεργών διπλασιάστηκε. Στην απεργία συμμετείχαν τώρα τα μεγαλύτερα σχολεία και παιδικοί σταθμοί της πόλης. Στις 12 Νοέμβρη εκπρόσωποι 72 ιδρυμάτων εθνικής παιδείας της πόλης Σικτικβάρ είχαν συνάντηση με τη διοίκηση της πόλης. Οι εξηγήσεις και οι υποσχέσεις δεν ικανοποίησαν τους εκπαιδευτικούς. Στη σύσκεψη εκλέχτηκε Συμβούλιο των Εργαζομένων στην Εθνική Παιδεία με δικαίωμα σύγκλησης εκπαιδευτικής συνδιάσκεψης. Η δασκάλα Σ. Ρογκάτσεβα παρουσίασε το αίτημα του σχολείου αρ. 12 για παραίτηση των καθοδηγητών της Δημοκρατίας και της διοίκησης, πράγμα για το οποίο ο παραβρισκόμενος στη σύσκεψη αντιδήμαρχος της πόλης Α. Ντοβγκάλεφ την απείλησε με δίωξη. Στις 14 Νοέμβρη στην πόλη απεργούσαν 15 σχολεία και ένας παιδικός σταθμός. Αλλα 10 σχολεία και 10 παιδικοί σταθμοί της Ιζβα, προάστιο της πρωτεύουσας, κήρυξαν προαπεργιακή κατάσταση, πραγματοποίησαν συνδιάσκεψη, συγκρότησαν Συντονιστικό Συμβούλιο, καθόρισαν για τις 20 Νοέμβρη τρίωρη προειδοποιητική απεργία και για τις 8 Δεκέμβρη απεργία διαρκείας αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους.

Οι αρχές, αντιδρώντας στις κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, εφαρμόζουν την τακτική του μαστίγιου και του καρότου: Αφού στις 13 Νοέμβρη κατέβαλαν ένα μέρος του μισθού για το Σεπτέμβρη, ταυτόχρονα εκφοβίζουν τους εκπαιδευτικούς με τιμωρίες στο μέλλον. Τη φορά αυτή, όμως, φαίνεται ότι δε θα κατορθώσουν να τρομοκρατήσουν τους εκπαιδευτικούς. Το Σοβιέτ Εργατών της Δημοκρατίας, το ΚΕΚΡ υποστήριξαν τα αιτήματα των εκπαιδευτικών του Σικτικβάρ και ζήτησαν να σταματήσουν οι πιέσεις εναντίον τους. Στο πλευρό των απεργών τάχθηκαν και οι γονείς. Στην πόλη οι γονείς συγκεντρώνουν υπογραφές σε ανοιχτό γράμμα προς τους καθοδηγητές της Δημοκρατίας και τις δημοτικές αρχές με αίτημα να πληρώνονται κανονικά οι μισθοί των εκπαιδευτικών.

Οπως αναφέραμε, η απεργία των εκπαιδευτικών του Σικτικβάρ ξεχωρίζει ακριβώς για την οργάνωση και την αλληλεγγύη της. Οι εκπαιδευτικοί αναγκάζονται όλο και πιο συχνά να καταφεύγουν σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, για να προασπίσουν τα δικαιώματά τους, γι' αυτό και είναι άδειες οι τάξεις των σχολείων της Ρωσίας. Το φθινόπωρο απήργησαν οι εκπαιδευτικοί εκατοντάδων σχολείων, διότι τα χρέη του κράτους για τους μισθούς των εκπαιδευτικών ανέρχονται στα περίπου 4 τρισ. ρούβλια. Μέχρι σήμερα εξακολουθούν να απεργούν οι εκπαιδευτικοί πολλών μέσων σχολείων στις Δημοκρατίες Κόμι και Καρέλια, στις περιφέρειες Αλτάι και Κρασνοντάρ, στις περιοχές Αρχάγγελσκ, Βολγοντά, Μούρμανσκ, Σβερντλόβσκ, Τσελιάμπινσκ και Κεμέροβο. Πρέπει να σημειώσουμε ότι οι εκπαιδευτικοί δεν είναι μόνοι τους. Σύμφωνα με την Κρατική Στατιστική Υπηρεσία της Ρωσίας, στους 9 μήνες του 1996 απεργίες πραγματοποιήθηκαν σε 3.767 επιχειρήσεις και οργανισμούς της χώρας. Οι περισσότερες απεργίες έγιναν στον τομέα της παιδείας και της εξόρυξης άνθρακα. Συμμετείχαν σ' αυτές πάνω από 356.000 άτομα. Κύρια αιτία αυτών των κινητοποιήσεων, η μη καταβολή των μισθών. Το συνολικό χρέος ήταν στα τέλη Οκτώβρη 65 τρισ. ρούβλια. Η απεργία στο Σικτικβάρ συνεχίζεται.

Ναντιέζντα ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ