Οπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, ο Σύλλογος Πολιτικών Εξορίστων Γυναικών,πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία, στις 12 Σεπτέμβρη, την καθιερωμένη τριήμερη εκδρομή - προσκύνημα, στο νησάκι της εξορίας μας, το Τρίκερι.

Εκεί ξαναζήσαμε με την ίδια πάντα συγκίνηση, τις αναμνήσεις της στρατοπεδικής μας ζωής, περπατήσαμε στα μονοπάτια του στρατοπέδου, κουβεντιάσαμε με τα ελαιόδεντρα, που γνώρισαν τόσες λεπτομέρειες από τη βασανισμένη εκείνη ζωή μας. Η κάθε μια από μας, έψαξε να βρει τα ίχνη της σκηνής της. Τρέξαμε στα πηγάδια, όπου ο απόηχος της τρόμπας και οι φωνές των γυναικών στην ουρά με τους κουβάδες, εβούηζαν ακόμη και σήμερα στ' αυτιά μας.

Ξαναθυμηθήκαμε τις εικόνες από την άφιξή μας εδώ, μετά τη Μακρόνησο, όταν είχαμε κατασκηνώσει εκεί στα πηγάδια και διεκδικούσαμε από τη διοίκηση, να στεγάσει τις γριές και τις άρρωστες μέσα στο μοναστήρι. Στην άρνησή τους, στήσαμε τα ράντζα μας στην παραλία, κρεμάσαμε κουβέρτες και σεντόνια στα δέντρα και περάσαμε 15 μέρες στην ύπαιθρο, με τους σκοπούς δίπλα μας, ώσπου η διοίκηση αποφάσισε να υποχωρήσει.

Τρέξαμε στις ακρογιαλιές, βουτήξαμε στα ήρεμα νερά του Παγασητικού, ενώ στη μνήμη μας ερχόταν η μεγάλη δυσεντερία που μας έπιασε τότε, με τη μεταφορά μας από τη Χίο. Τότε που μαζεύαμε πεταλίδες και καβούρια για να χορτάσουμε την πείνα μας.

Χορέψαμε και τραγουδήσαμε και ξαναθυμηθήκαμε τα νιάτα μας. Νιάτα βασανισμένα κι αποκλεισμένα από τη ζωή. Το κράτος μας είχε αρπάξει, τα δύσκολα εκείνα χρόνια του εμφυλίου, από τα σχολεία μας, τα πανεπιστήμιά μας, τις δουλιές μας, τις οικογένειές μας και μας μάντρωσε μέσα στα σύρματα, κάτω από πισσωμένες σκηνές, επειδή είχαμε πάρει μέρος στην Εθνική Αντίσταση.

Τον Απρίλη του 1949 είχαμε φτάσει τις πέντε χιλιάδες γυναίκες στο Τρίκερι. Πριν από μας υπήρχαν οι άντρες κρατούμενοι και μας εγκατέστησαν στις δικές τους σκηνές όταν μας έφεραν από τη Χίο. Τις ανταρτοοικογένειες κρατούμενες τις είχαν στο μοναστήρι, χωρίς να μας επιτρέπουν να επικοινωνούμε μεταξύ μας.

Τα προοίμια για τον πηγεμό μας αργότερα στο Μακρονήσι, είχαν αρχίσει με αγγαρείες και καψώνια. Καμιά μας δε θα ξεχάσει τα Χριστούγεννα του 1949, όταν μας βάλανε να στήσουμε μόνες μας μέσα στο βαρύ χειμώνα, κοντά στο μοναστήρι τις μεγάλες αμερικανικές σκηνές, για να μας ρίξουν μέσα ανά σαράντα άτομα, στην κάθε μια. Μας πήραν και τα ράντζα, υποχρεώνοντάς μας να κοιμηθούμε κατάχαμα πάνω στο βρεγμένο χώμα... Δίπλα από τις σκηνές είχαν ετοιμάσει με σύρματα ένα υπαίθριο κρατητήριο, για όσες ήθελαν να διαμαρτυρηθούν.

Εδώ στο Τρίκερι μας επισκέφθηκαν πολλοί κυβερνητικοί παράγοντες, ανάμεσά τους κι ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Τσαλδάρης και οι διοικητές: της Αστυνομίας Ρακιτζής και του Στρατηγείου της Λάρισας Πετζόπουλος. Επίσης άνθρωποι της Εκκλησίας και όλοι μαζί μας πίεζαν με διάφορα ψυχολογικά μέσα και ομιλίες, να μας "σπάσουν" και να μας πάρουνε τη δήλωση μετανοίας. Σκοπός τους ήταν, να μην μεταφέρουν τόσες πολλές γυναίκες στη Μακρόνησο.

Στο τέλος απομείναμε 1.200 γυναίκες κι όταν δόθηκε η εντολή της μεταφοράς μας στη Μακρόνησο, μας διέταξαν να ξηλώσουμε όλο το στρατόπεδο και το υλικό του να το μεταφέρουμε μόνες μας, αβοήθητες στο αρματαγωγό. Μεταφέραμε ένα ασήκωτο κλίβανο από τα πηγάδια και τον κατεβάσαμε κάτω στο χωριό, μεταφέραμε την κουζίνα με τα βαριά καζάνια, τις άρρωστες με τα φορεία, τα ράντζα μας και τα πράγματά μας, για να μπούμε ξεψυχισμένες από την κούραση και το κρύο, στο αρματαγωγό που θα μας πήγαινε Μακρονήσι. Στον τόπο αυτό του μαρτυρίου που μας περίμεναν τα απάνθρωπα βασανιστήρια που είχαν υποστεί οι άνδρες.

Αυτήν την άθλια ζωή να έχουν στο νου τους, όσοι περνούν από το Τρίκερι, από το νησάκι αυτό που ήταν το στρατόπεδο των πολιτικών εξορίστων γυναικών. Και να κάνουν το παν, για να μη ζήσει ο τόπος μας άλλους εμφύλιους σπαραγμούς και δεινοπαθήματα, όπως έζησε η γενιά μας. Ακριβά πληρώσαμε τις επιθυμίες των ξένων. Το μέλημα όλων, ας είναι η ΕΙΡΗΝΗ για μας και τα παιδιά μας.

Νίτσα ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ

• Το Παράρτημα ΛΑΜΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνει εκδήλωση αύριο Σάββατο 27-9-97 στις 5.30 μμ για να γιορταστεί η 56η επέτειος της ίδρυσης του ΕΑΜ (27-9-1941). Καλούνται τα μέλη του Παρ/τος και οι φίλοι της Αντίστασης να παραβρεθούν στην εκδήλωση.
• Η Νομαρχία ΡΕΘΥΜΝΗΣ και το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ διοργανώνουν τις εορταστικές εκδηλώσεις της 53ης επετείου της Μάχης των Ποταμών το διήμερο28 και 29-9-97.Την Κυριακή 28-9 στις 11 πμ θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση στο χώρο του μνημείου στους Ποταμούς. Τη Δευτέρα 29-9 στις 12 μ στη Νομαρχία Ρεθύμνης.
• Οι Δήμοι ΔΑΦΝΗΣ,ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ και τα Παραρτήματα της ΠΕΑΕΑδιοργανώνουν την Κυριακή 28-9-97 στις 10 πμ εκδήλωση στο χώρο της πλατείας του Φάρου, για να τιμηθούν οι 114 εκτελεσμένοι πατριώτες του Μπλόκου του Φάρου (Κατσιπόδι) από τους Γερμανούς και τους ντόπιους συνεργάτες τους, τον Αύγουστο του 1944.
• Ο Σύλλογος Φαναριωτών Αθήνας και το Παράρτημα ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιούν την Κυριακή 28-9-97 στις 12.30 μ.μ.,στο χωριό Φανάρι Καρδίτσας,τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου της Εθνικής Αντίστασης 1941 - 1944.
• Το Παράρτημα ΝΙΓΡΙΤΑΣ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνει την Κυριακή 28-9-97 στις 11 π.μ. εκδήλωση προς τιμήν της νικηφόρας μάχης του ΕΛΑΣ, στις 14-9-1944 στο ύψωμα "Τασουλούκ", και των ηρωικών μαχητών της. Καλούνται να παραβρεθούν, εκτός όλων των άλλων, επιζώντες μαχητές και συγγενείς των πεσόντων.
• Το Παράρτημα ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ, ο δήμος και οι συγγενείς των πεσόντων διοργανώνουν την Κυριακή 28-9-97 στις 11 πμ,στην κεντρική πλατεία της Εθνικής Αντίστασης, την καθιερωμένη χρονιάτικη εκδήλωση για να τιμήσουν τη μνήμη των 10 απαγχονισμένων πατριωτών από τους γερμανοφασίστες κατακτητές στις 9-9-1943, των 7 εκτελεσμένων αγωνιστών και όλων των άλλων πατριωτών που έπεσαν από τα γερμανικά βόλια τη μέρα της συνθηκολόγησης των Ιταλών σε συμπλοκή.

Το ΚΣ της Πανελλήνιας Ενωσης Πολιτικών Προσφύγων (ΠΕΕΠΠ) διοργανώνει διήμερη εκδρομή στην Πελοπόννησο στις 4 και 5-10-97.Το Σάββατο 4-10 αναχώρηση από Αθήνα για Σπάρτη - Μυστρά - Μονεμβασιά, διανυκτέρευση στη Σπάρτη (ξενοδοχείο με πρωινό). Την Κυριακή 5-10-97: Σπάρτη - Καλαμάτα - Πύλο - Μεσσήνη - Καλαμάτα - Αθήνα. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 52.30.526, 52.30.534. Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι τις 2-10-97.

Ο αντιστασιακός ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΝΝΙΡΗΣ απηύθυνε στον υπουργό Δικαιοσύνης Ευάγγελο Γιαννόπουλο την παρακάτω ανοιχτή επιστολή: Με προσοχή διάβασα το ογκώδες βιβλίο σας και μέσα εκεί είδα τη συμμετοχή σας στις εκδηλώσεις, όπως στην Ακρόπολη τραγουδώντας "Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα", στις Κορυσχάδες τραγουδώντας "Εμείς θέλουμε Ελεύθερη Πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά...", τις εμφανίσεις σας στην τηλεόραση, όπου χαρακτηρίζεται "ηλίθιους, ανόητους, ανιστόρητους" όσους αμφισβητούν τα λεγόμενά σας, τη συνεργασία σας με τον κ. Κουρή και την εφημερίδα "Αυριανή". Αλλά, κ. υπουργέ, δεν αναφέρετε τίποτα για τη δράση σας στο ΕΑΜ μετά την απελευθέρωση.

Κατά το χρονικό διάστημα από Δεκέμβρη 1944 μέχρι Σεπτέμβρη 1962 πέρασα πάνω από 20 φορές από τα κρατητήρια Αθηνών και Πειραιώς, έκανα κατά σειρά κρατούμενος στη φυλακή Λαζαρέτα Σύρας, εξόριστος στην Ικαρία, φυλακές Σύρου, πειθαρχημένη διαβίωση Μακρονήσου με τους στρατηγούς Σαράφη, Αυγερόπουλο, Γρηγοριάδη, Μάντακα, Χατζημιχάλη, Παπασταματιάδη και άλλους αξιωματικούς, καθώς και με τους πολιτικούς ηγέτες Γαβριηλίδη, Κρητικά, Λούλη και άλλους.

Στη συνέχεια στο Γ τάγμα, τέταρτο στρατόπεδο πολιτικών εξορίστων, Β τάγμα στο λόχο αμετανοήτων (7ος), όλα αυτά στη Μακρόνησο και στη συνέχεια στο στρατόπεδο εξορίστων Αη - Στράτη.

Σ' όλη αυτή τη μακρά διαδρομή συνάντησα δεκάδες εξορίστους και φυλακισμένους δικηγόρους και δικαστικούς, όπως τον εισαγγελέα Κ. Σαρλή, τον πρωτοδίκη Καραγιάννη και άλλους. Δεν έτυχε όμως να σας συναντήσω ή να ακούσω από τους συνεξόριστους το όνομά σας, ακόμη και σήμερα.

Για την ιστορία, θα σας παρακαλούσα να μου απαντήσετε σε ποια φυλακή ή στρατόπεδο εξορίστων κλειστήκατε κατά τη χρονική αυτή περίοδο.

Κυκλοφορεί ήδη το ημερολόγιο του 1998, της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΕΑΕΑ) και αφιερώνεται στη μνήμη όλων όσοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στα χιτλερικά στρατόπεδα, στις φυλακές και στα άντρα των βασανιστηρίων, που λειτούργησαν κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου στη Γερμανία, σε όλες τις κατεχόμενες χώρες της Ευρώπης και στην Ελλάδα.

Επίσης αφιερώνεται σε όλους τους αγωνιστές που υπέφεραν τα πάνδεινα στα νέα μεταπολεμικά στρατόπεδα, χιτλερικού τύπου, που επινόησαν οι Αγγλο-αμερικάνοι ιμπεριαλιστές και ντόπιοι εγκάθετοί τους.

Κυκλοφόρησε η τρίμηνη έκδοση (Ιούλης, Αύγουστος, Σεπτέμβρης 1997), αριθ. φύλλου 84, του "Ενημερωτικού ΔΕΛΤΙΟΥ" της ΠΕΕΠΠ. Περιεχόμενα:

• Κύριο άρθρο για συσπείρωση του λαού ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη@Δραστηριότητες του ΚΣ και των Παραρτημάτων @Εκδήλωση στη Νάουσα@Υπομνήματα - Ψηφίσματα @Προς τους αρμόδιους Υπουργούς, περιλήψεις Νόμων, υπουργική απόφαση για τις συντάξεις των πολιτικών προσφύγων από τη Ρουμανία @Εκδρομές - προσκυνήματα στους τόπους μαχών και θυσιών @Μορφέςαγωνιστών@Ανταποκρίσεις@Αναζητήσεις@Ανακοινώσεις@Χρονικά του αγώνα και επετειακά @Στίχοι συντρόφων @Αυτοί που φεύγουν