Εμμένει στην αδιέξοδη πολιτική της η ελληνική κυβέρνηση και παραπαίει μέσα στο κλίμα έντασης, που στήνουν Αγκυρα και Ουάσιγκτον, προκειμένου να οδηγήσουν σε μια εφ' όλης της ύλης πολιτική συζήτηση για τη συνολική ρύθμιση των "προβλημάτων" στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Η "απάντηση" της Αθήνας στο σκηνικό της έντασης, που δημιούργησε τις τελευταίες μέρες στο Αιγαίο η Αγκυρα, είναι "σκλήρυνση" της ελληνικής στάσης στο θέμα της προώθησης των ευρωτουρκικών σχέσεων.

Ο πρωθυπουργός μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο, σύμφωνα με πληροφορίες, σημείωσε πως "η χώρα μας, εφ' όσον η Τουρκία συνεχίζει να επιλέγει την τεχνητή ένταση, παραμένει αταλάντευτη στην πολιτική της και στις πάγιες διακηρυγμένες θέσεις της, όπως, για παράδειγμα, στις προϋποθέσεις έγκρισης του Δ Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου".

Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου, ο οποίος σε συνέντευξη Τύπου υποστήριξε πως υπάρχουν κοινοτικές αποφάσεις και θέσεις για το τι πρέπει να πράξει η Τουρκία, προκειμένου να προσεγγίσει την ΕΕ. Η Αγκυρα, είπε ο υπουργός, δεν έχει απαντήσει και, έτσι, δυσχεραίνεται η ευρωπαϊκή της προοπτική.

Τη θέση της κυβέρνησης, σχετικά με την ένταση στο Αιγαίο, παρουσίασε ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας, σημειώνοντας: "Η Τουρκία επιθυμεί την ένταση και μέσω των προκλήσεων επιχειρεί να αποσείσει τις ευθύνες, τις οποίες όλο και περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι έχει. Νομίζουμε ότι η βελτίωση, η αναβάθμιση της θέσης της Ελλάδας, η ενίσχυση όλο και περισσότερο των δικών μας επιχειρημάτων, η αναγνώριση της αλήθειας των θέσεών μας, οδηγεί ακριβώς την Τουρκία στο να προκαλεί, προκειμένου να χρησιμοποιήσει αυτή την ένταση ως μοχλό πίεσης, για να αντιμετωπίσει αυτή την πίεση που η ίδια δέχεται. Εμείς θεωρούμε πως η συμπεριφορά αυτή της Τουρκίας αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά, με σύνεση, ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Δεν έχουμε κανένα λόγο, την ώρα που υπερασπιζόμαστε τα εθνικά συμφέροντα και τα κυριαρχικά δικαιώματά μας, να προσανατολιζόμαστε σε οποιασδήποτε μορφής διένεξη ή συμπλοκή, την οποία επιθυμεί η Τουρκία και μόνο. Οι στόχοι μας είναι γνωστοί και δεν πρέπει να αποπροσανατολιστούμε απ' αυτούς τους στόχους".

Πόσο ικανοποιητική είναι η "απάντηση" που δίνει η Αθήνα, με τη σκλήρυνση της θέσης της στην εξέλιξη των ευρωτουρκικών σχέσεων, όταν η ίδια διαπιστώνει και εκτιμά πως η Αγκυρα θα κλιμακώσει την ένταση, είναι ένα ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί από την ελληνική κυβέρνηση. Το ερώτημα, μάλιστα, γίνεται ακόμη περισσότερο πιεστικό, αν λάβει κανείς υπόψη του πως η αμερικανική διπλωματία αξιοποιεί την ένταση, προκειμένου να ρυμουλκήσει την Ελλάδα σε έναν διάλογο εφ' όλης της ύλης με την Τουρκία.

Ο υπουργός Εξωτερικών, στη συνέντευξή του, παραδέχτηκε πως επιδίωξη της Τουρκίας εξακολουθεί να παραμένει η πρόκληση μιας εφ' όλης της ύλης πολιτικής συζήτησης δίχως κανόνες. Αυτό, υποστήριξε ο Θ. Πάγκαλος, δεν μπορεί να το δεχτεί η Ελλάδα. Η Ελλάδα, συμπλήρωσε, είναι έτοιμη να συζητήσει τα θέματα που χωρίζουν τις δύο χώρες, αρκεί αυτό να γίνει σε καθορισμένο πλαίσιο και με προκαθορισμένο όργανο, το οποίο θα αποφανθεί αν δεν ξεπεραστεί η διαφορά.

Με τον τρόπο αυτό, ο Θ. Πάγκαλος θέλησε να μειώσει τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί από την επικείμενη συνάντηση των πρωθυπουργών των δύο χωρών, τον ερχόμενο μήνα στην Κρήτη. "Μην περιμένετε Μαδρίτη στην Κρήτη", είπε ο Θ. Πάγκαλος, ο οποίος, ωστόσο, όταν ρωτήθηκε αν προετοιμάζεται διπλωματικά η συνάντηση Σημίτη - Γιλμάζ, παραδέχτηκε πως "οι διαβουλεύσεις δε σταματούν ποτέ" και υπογράμμισε το ενδιαφέρον της ΕΕ και της Ουάσιγκτον για τις εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά. Ο Θ. Πάγκαλος, πάντως, υπογράμμισε πως για τη συγκεκριμένη συνάντηση δε βρίσκεται σε εξέλιξη κάποια ιδιαίτερη διαβούλευση.

Ο Θ. Πάγκαλος, στη συνέντευξή του, μίλησε και για το τελευταίο επεισόδιο στο Αιγαίο με τη "μικροσύγκρουση" δύο πολεμικών πλοίων. Για τον υπουργό Εξωτερικών, το περιστατικό ήταν μικρής σημασίας και η σπουδή της Τουρκίας να το αξιοποιήσει αποτελεί αντιπερισπασμό της Αγκυρας για την αλγεινή εντύπωση που δημιούργησε το περιστατικό της παρενόχλησης του αεροσκάφους, που μετέφερε τον υπουργό Αμυνας από την Κύπρο, από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη.

Σε ανάλογους τόνους, ο υπουργός Τύπου, Δ. Ρέππας, σημείωσε πως "η Τουρκία είναι αυτή, η οποία ακόμη και μικρής κλίμακας και σημασίας περιστατικά επιδιώκει να τα παρουσιάσει σαν να είναι τα προεόρτια μιας σύγκρουσης μεταξύ των δύο χωρών. Εμείς επιθυμούμε να υπάρχει - επαναλαμβάνω - συνετή και αποφασιστική αντιμετώπιση όλων αυτών των φαινομένων".

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου είχε χωριστές συναντήσεις με τον Αμερικανό ομόλογό του, κ. Τάλμποτ και τον αναπληρωτή βοηθό υπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, κ. Γκάντσεν.

Στη συνάντηση με τον κ. Τάλμποτ παρευρέθησαν από αμερικανικής πλευράς ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών, κ. Γκρόσμαν, ο ειδικός συντονιστής για το Κυπριακό, κ. Μίλερ, ο διευθυντής ΝΑ Ευρώπης, κ. Μαλ και από ελληνικής πλευράς οι πρεσβευτές κύριοι Τσίλας και Βασιλόπουλος.

Εξερχόμενος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Γ. Παπανδρέου έκανε την ακόλουθη δήλωση στην ΕΡΤ:

"Είχα την ευκαιρία να συναντήσω τον ομόλογό μου κ. Τάλμποτ και βεβαίως όλο το επιτελείο που ασχολείται με τα θέματα Ελλάδα - Τουρκία - Κύπρος.

Κατ' αρχήν συζητήσαμε τα ευρωπαϊκά θέματα και τη διεύρυνση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, καθώς βεβαίως τη σχέση ΕΕ - Τουρκίας και την προοπτική της έναρξης τον Απρίλιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου με την ΕΕ. Επιτέλους, μετά από αρκετές ημέρες η Αμερική πήρε μία ισχυρή θέση για τα απαράδεκτα γεγονότα που συνέβησαν στην περιοχή μας με την παρενόχληση του αεροπλάνου του υπουργού Εθνικής Αμυνας, κ. Τσοχατζόπουλου, από τουρκικά αεροσκάφη και με αυτή την ευκαιρία είχα τη δυνατότητα να μιλήσουμε γι'αυτή την απαράδεκτη στάση της Τουρκίας και βεβαίως να θέσω ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίον κινούνται οι Τούρκοι τον τελευταίο καιρό. Τα έθεσα αυτά διότι θα έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, που βεβαίως με τον τρόπο που αυτή τη στιγμή χειρίζεται τις σχέσεις της με την Ελλάδα και τον τρόπο με τον οποίον χειρίζεται το Κυπριακό, η ίδια θέτει τον εαυτό της εκτός νυμφώνος, θα μπορούσε να πει κανείς.

Αναμένουμε λοιπόν ένα ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία από όλους τους εταίρους μας προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί όπως ξέρετε είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, αλλά οι προϋποθέσεις εξαρτώνται από την ίδια".

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου είχε χωριστές συναντήσεις με τον Αμερικανό ομόλογό του, κ. Τάλμποτ και τον αναπληρωτή βοηθό υπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, κ. Γκάντσεν.

Στη συνάντηση με τον κ. Τάλμποτ παρευρέθησαν από αμερικανικής πλευράς ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών, κ. Γκρόσμαν, ο ειδικός συντονιστής για το Κυπριακό, κ. Μίλερ, ο διευθυντής ΝΑ Ευρώπης, κ. Μαλ και από ελληνικής πλευράς οι πρεσβευτές κύριοι Τσίλας και Βασιλόπουλος.

Εξερχόμενος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Γ. Παπανδρέου έκανε την ακόλουθη δήλωση στην ΕΡΤ:

"Είχα την ευκαιρία να συναντήσω τον ομόλογό μου κ. Τάλμποτ και βεβαίως όλο το επιτελείο που ασχολείται με τα θέματα Ελλάδα - Τουρκία - Κύπρος.

Κατ' αρχήν συζητήσαμε τα ευρωπαϊκά θέματα και τη διεύρυνση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, καθώς βεβαίως τη σχέση ΕΕ - Τουρκίας και την προοπτική της έναρξης τον Απρίλιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου με την ΕΕ. Επιτέλους, μετά από αρκετές ημέρες η Αμερική πήρε μία ισχυρή θέση για τα απαράδεκτα γεγονότα που συνέβησαν στην περιοχή μας με την παρενόχληση του αεροπλάνου του υπουργού Εθνικής Αμυνας, κ. Τσοχατζόπουλου, από τουρκικά αεροσκάφη και με αυτή την ευκαιρία είχα τη δυνατότητα να μιλήσουμε γι'αυτή την απαράδεκτη στάση της Τουρκίας και βεβαίως να θέσω ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίον κινούνται οι Τούρκοι τον τελευταίο καιρό. Τα έθεσα αυτά διότι θα έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, που βεβαίως με τον τρόπο που αυτή τη στιγμή χειρίζεται τις σχέσεις της με την Ελλάδα και τον τρόπο με τον οποίον χειρίζεται το Κυπριακό, η ίδια θέτει τον εαυτό της εκτός νυμφώνος, θα μπορούσε να πει κανείς.

Αναμένουμε λοιπόν ένα ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία από όλους τους εταίρους μας προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί όπως ξέρετε είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, αλλά οι προϋποθέσεις εξαρτώνται από την ίδια".

Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης του γγ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα, ξαναφέρνει στο προσκήνιο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ με αφορμή τη σύγκρουση του ελληνικού και του τουρκικού πλοίου στο Αιγαίο. Με χτεσινοβραδινές του δηλώσεις ο εκτελών χρέη εκπροσώπου του, Λι Μακλίνι, είπε ότι σύμφωνα με την άποψη των Ηνωμένων Πολιτειών οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι στρατιωτικές τους δυνάμεις δρουν με αυτοσυγκράτηση και υπευθυνότητα. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ΗΠΑ παροτρύνουν έντονα Αθήνα και Αγκυρα να εμπλακούν τώρα με τον γγ του ΝΑΤΟ σε μια τέτοια διαδικασία απευθείας επικοινωνίας, έτσι ώστε να μειώνονται οι... παρεξηγήσεις.

Νέος κύκλος ελληνικών και τουρκικών ασκήσεων στην περιοχή του Αιγαίου και του ευρύτερου θαλάσσιου χώρου ανοίγει τις μέρες αυτές. Από την ελληνική πλευρά ξεκίνησε χτες και θα διαρκέσει μέχρι τις 29 του μηνός η προγραμματισμένη άσκηση "Αστραπή", με τη συμμετοχή ναυτικής δύναμης από 4 φρεγάτες, 2 αντιτορπιλικά και ένα υποβρύχιο, ενώ από την 1η μέχρι 9 Νοέμβρη θα πραγματοποιηθεί η ετήσια διακλαδική άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων "Παρμενίων", η οποία θα λάβει χώρα στη Θράκη και το Αιγαίο. Από την τουρκική πλευρά το διάστημα 1 - 9 Νοέμβρη θα διεξαχθεί η άσκηση "Αποφασιστικότητα" και από τις 3 μέχρι τις 5 Νοέμβρη η άσκηση "Ταύρος", η οποία αποτελεί την τουρκική απάντηση στην ελληνοκυπριακή άσκηση "Νικηφόρος" που έγινε στην Κύπρο.