Ινδία και Πακιστάν αντιμετώπισαν μέσα στο 1997 περίπου παρόμοια προβλήματα: πολιτικές και θεσμικές κρίσεις, αυτονομιστικά και διασυνοριακά προβλήματα, αυξημένη θρησκευτική και εθνικιστική βία. Οσο για τις διμερείς τους σχέσεις, παρέμειναν στάσιμες, παρά τις προσπάθειες για το αντίθετο.

Ηδη από τον Ιανουάριο, η πολιτική, εθνικιστική και θρησκευτική κρίση ήταν σαφής: η έκρηξη βόμβας μπροστά στο δικαστικό μέγαρο της Λαχώρης η οποία στοίχισε τη ζωή του ηγέτη των Σουνιτών Μουσουλμάνων Ραχμάν Φαρούκι και άλλων 12 ανθρώπων, ενώ τραυματίστηκαν 50.

Τον Φεβρουάριο, η αποπομπή της κυβέρνησης της Μπεναζίρ Μπούτο από τον Πρόεδρο Φαρούκ Λεγκάρι με αφορμή κατηγορίες διαφθοράς οδήγησε σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, στις οποίες νίκησε ο (επίσης αποπεμφθείς, το 1993, πρώην πρωθυπουργός) Ναουάζ Σαρίφ και το Κόμμα του Ισλαμική Ενωση του Πακιστάν. Ο Σαρίφ έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης την 17η του μήνα και σχημάτισε μια κυβέρνηση με την υποστήριξη και άλλων κομμάτων.

Εκτός όμως από το πολιτικό, εντάσεις κατεγράφησαν και σε κοινωνικό επίπεδο: τον Μάρτιο, ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ αστυνομικών και πολιτών, που εξοργίστηκαν λόγω της έλλειψης σιτάλευρου στην πόλη.

Ηδη από αυτό το μήνα, έγινε σαφής η σύγκρουση του πρωθυπουργού με τις δικαστικές αρχές και τον Πρόεδρο, καθώς ο πρωθυπουργός επιχείρησε να περάσει ένα νόμο και μια συνταγματική τροποποίηση ώστε να αφαιρεθεί από τον Πρόεδρο να διαλύει κυβερνήσεις κατά βούληση. Το νομοθέτημα έμελλε να οδηγήσει, τον Δεκέμβριο, στην αποπομπή του επικεφαλής του Ανώτατου Δικαστηρίου με το πρόσχημα της "αρχαιότητας" άλλων συναδέλφων του και την παραίτηση του Προέδρου. Η κρίση αυτή έβγαλε νικητή τον Σαρίφ - προσωρινά, τουλάχιστον.

Στο μεταξύ τον Σεπτέμβριο, στη διάρκεια της δικαστικής έρευνας κατά της πρώην πρωθυπουργού Μπεναζίρ Μπούτο, οι πακιστανικές δικαστικές αρχές ζήτησαν από την Ελβετία να παγώσει τα περιουσιακά της στοιχεία σε τράπεζές της - κάτι που έγινε, την 15η του μηνός.

Αλλά και στο Νέο Δελχί υπήρξαν πολιτικοί κραδασμοί. Τον Μάρτιο, το ισχυρό Κόμμα του Κογκρέσου απέσυρε τη στήριξή του από τον κυβερνητικό συνασπισμό του Ντέβε Γκόουντα, υποχρεώνοντάς τον να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Ο Γκόουντα στη συνέχεια ανετράπη, για να αντικατασταθεί από τον Ιντερ Κουμάρ Γκιουράλ.

Και αυτού η κυβέρνηση, όμως, είχε ανάγκη τη στήριξη του Κογκρέσου, η οποία αποσύρθηκε την 28η Νοεμβρίου. Ο Γκιουράλ παραιτήθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου, ο Πρόεδρος διέλυσε το Κοινοβούλιο και η χώρα μέλλει να οδηγηθεί σε εκλογές, τον Φεβρουάριο του 1998...

Υπήρξαν ορισμένες προσπάθειες εγκαθίδρυσης "διαλόγου" μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, όσον αφορά τις διασυνοριακές τους διαφορές και το Κασμίρ, για το οποίο οι δύο χώρες έχουν πολεμήσει δύο φορές τα τελευταία 50 χρόνια. Κάθε φορά όμως, κάτι πήγαινε στραβά: τον Μάρτιο ολοκληρώθηκε ένας 4ήμερος κύκλος διαβουλεύσεων για το Κασμίρ, αλλά ταυτόχρονα 12 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε εκρήξεις βομβών.

Λίγο καιρό αργότερα, οι δύο χώρες συμφώνησαν σε ανταλλαγή αιχμαλώτων και εγκαθίδρυση απευθείας γραμμής επικοινωνίας των ηγετών τους. Τον Αύγουστο, όμως, ξεσπά νέα διασυνοριακή σύγκρουση στο Κασμίρ, με νεκρούς εκατέρωθεν. Τον Σεπτέμβριο, υπήρξε μια πρόταση από πλευράς ΗΠΑ για διαμεσολάβηση, στην οποία η Ινδία απάντησε αρνητικά, ενώ Γκιουράλ και Σαρίφ συναντήθηκαν κι εξέφρασαν τη βούληση διαπραγμάτευσης ενός συμφώνου μη επίθεσης. Αλλά τα εσωτερικά προβλήματα των δύο χωρών "φρέναραν" οποιαδήποτε διαδικασία...

Οι "ζηλευτές" επιτυχίες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας στον τομέα της οικονομίας φάνηκαν να παίρνουν άδοξο τέλος, καθώς μέσα στο δεύτερο ήμισυ της χρονιάς που μας πέρασε νομισματικές κρίσεις προκάλεσαν πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές άνευ προηγουμένου σε Ταϊλάνδη, Νότια Κορέα, Ινδονησία, Μαλαισία, και κάπως λιγότερο αλλά εξίσου αισθητά στην Ιαπωνία.

Ως εκ τούτου ήταν αναπόφευκτες οι απεργίες, οι διαδηλώσεις με αφορμή πολιτικές λιτότητας αλλά και το μπαράζ απολύσεων σε όλη την περιοχή. Τα ίδια και σε ακόμη εντονότερους ρυθμούς, θεωρούν αρκετοί πολιτικοί αναλυτές, ότι θα επαναληφθούν και το νέο έτος, κυρίως εξαιτίας των δυσβάσταχτων όρων στα δάνεια που σύναψαν αρκετές χώρες της περιοχής με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Στις 7 Γενάρη εκατοντάδες χιλιάδες Νοτιοκορεάτες πραγματοποιούν μαζική απεργία με αφορμή νομοσχέδιο της κυβέρνησης του Προέδρου Κιμ Γιανγκ Σαμ, που οδηγεί σε κλείσιμο δεκάδες μονάδες μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών. Στις 12 Φλεβάρη,στενός συνεργάτης του Προέδρου της Λαοκρατικής Δημοκρατίας Κορέας, Κιμ Γιουνγκ Β, φεύγει στο Πεκίνο και ζητά πολιτικό άσυλο από τη Νότια Κορέα.

Στις 2 Ιούλη το εθνικό νόμισμα της Ταϊλάνδης παίρνει την κάτω βόλτα και σημειώνει τη μεγαλύτερη μείωση της αξίας του έναντι του δολαρίου μέσα στα τελευταία 14 χρόνια. Η εξέλιξη αυτή σημαίνει την έναρξη διαδηλώσεων εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, που βρίσκονται αιφνιδίως χωρίς δουλιά και χωρίς περιουσίες...

6 Αυγούστου: Τζάμπο - τζετ των Κορεατικών Αερογραμμών συνετρίβη στο νησί Γκουάμ του Ειρηνικού, παρασύροντας στο θάνατο 225 άτομα.

11 Αυγούστου: διεθνής συνάντηση ειδικών στην Μπανγκόκ για το υπό κατάρρευση οικονομικό σύστημα της Ταϊλάνδης. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανταποκρίνεται δίνοντας δάνειο 16 δισ. δολαρίων με όρους που υπογράφουν στυγνή οικονομική λιτότητα και διόγκωση της ανεργίας για τα επόμενα χρόνια.18 Αυγούστου: πρόσφυγες από την Καμπότζη μαζεύονται στις μεθοριακές περιοχές της Ταϊλάνδης, μαζί με στρατιώτες - πιστούς στον στρατηγό Χαν Σεν.

Στις 26 Αυγούστου ο πρεσβευτής της ΛΔ Κορέας στην Αίγυπτο, Τσουνγκ Σονγ Γκιλ, ζητά άσυλο (που του δίνεται) από τις ΗΠΑ.

Στις 26 Σεπτέμβρη δεύτερη αεροπορική τραγωδία σημειώνεται στη Νοτιοανατολική Ασία με την πτώση αεροσκάφους των Ινδονησιακών Αερογραμμών (Γκαρούντα) στη Σουμάτρα με 234 νεκρούς.

17 Οκτώβρη: θερμό επεισόδιο εμπορικού πολέμου μεταξύ Ιαπωνίας και ΗΠΑ με αφορμή την απόφαση Κλίντον για απαγόρευση του ελλιμενισμού εμπορικών πλοίων ιαπωνικών ναυτιλιακών κολοσσών.

23 Οκτώβρη: πανικός στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, που προκαλεί αναστάτωση στις χρηματαγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Ο δείκτης Ντάου Τζόουνς στη Γουόλ Στριτ της Ν. Υόρκης πέφτει 230 μονάδες. Την ίδια περίοδο κλιμακώνονται οι διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων Ταϊλανδέζων μεσοαστών στην Μπανγκόκ, οδηγώντας σε ανασχηματισμό της κυβέρνησης.

31 Οκτώβρη: 200.000.000 Ινδονήσιοι καλούνται να σφίξουν τις ζώνες με αφορμή το δάνειο των 26 δισ. που δίνουν ΗΠΑ και ΔΝΤ στην κυβέρνηση Σουχάρτο.

Στις 3 Δεκέμβρη έρχεται η σειρά της Ν. Κορέας να υπογράψει συμφωνία για τη χορήγηση δανείου 57 δισ. δολαρίων από το ΔΝΤ, φυσικά με το αζημίωτο! Η εξέλιξη αυτή δένει σφιχτά τα χέρια του μελλοντικού Προέδρου, που θα αναδειχτεί στις εκλογές των προσεχών ημερών.

Ετσι, στις 18 Δεκέμβρη ο 73χρονος Κιμ Ντάε Γιουνγκ αναδεικνύεται νέος Πρόεδρος χωρίς δύναμη επιβολής δικής του πολιτικής. Εξαναγκάζεται σε δήλωση μεταμέλειας γιατί θέλησε προεκλογικά να πει ότι επιθυμεί την αλλαγή των όρων της δανειοληπτικής συνθήκης με το ΔΝΤ και λίγες μέρες μετά (21 Δεκέμβρη) δεσμεύεται από τον προκάτοχό του να απελευθερώσει - όπως και κάνει - δύο πρώην δικτάτορες, πρώην "Προέδρους".

Στη χρονιά της 80ής επετείου της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης εντάθηκαν οι διαμαρτυρίες των εργαζομένων κατά της ακολουθούμενης αντιλαϊκής πολιτικής των κυβερνώντων. Οι δομές της εξουσίας βρίσκονται σε σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ τους. Οι εκπρόσωποι των χρηματιστικών - οικονομικών φατριών, οι οπαδοί της βίαιης καπιταλιστικοποίησης της χώρας διεξάγουν άγριο πόλεμο μεταξύ τους για την καταλήστευση της παλλαϊκής περιουσίας. Ο Γιέλτσιν, λόγω της ασθένειάς του (εγχείρηση πενταπλού μπάι - πας και διπλή πνευμονία) απουσίασε για αρκετό χρονικό διάστημα από την άσκηση της εξουσίας. Η Κρατική Δούμα με πρόταση της αριστερής αντιπολίτευσης έθεσε στις αρχές Γενάρη το θέμα της αποπομπής του Γιέλτσιν για αδυναμία άσκησης των προεδρικών καθηκόντων του. Ο Γιέλτσιν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις απειλές για διάλυση της Δούμας και να προχωρήσει σε ορισμένους συμβιβασμούς, όπως είναι η διεξαγωγή συναντήσεων "στρογγυλής τραπέζης" των εκπροσώπων της εκτελεστικής, νομοθετικής εξουσίας και των συνδικάτων, στην οποία συζητήθηκε το ζήτημα της ιδιοκτησίας στη γη. Από την άλλη μεριά, στην κοινωνία αυξάνουν οι αντιπολιτευτικές διαθέσεις και οι αγώνες των εργαζομένων.

Η κυβέρνηση και μετά τον ανασχηματισμό της με το διορισμό των "νεαρών μεταρρυθμιστών" Ανατόλι Τσουμπάις και Μπορίς Νεμτσόφ, οι οποίοι έπρεπε να εξασφαλίσουν την κοινωνικοοικονομική σταθερότητα και την προώθηση των "μεταρρυθμίσεων", δεν κατόρθωσε να εκτελέσει τον προϋπολογισμό του 1997. Μειώθηκε η χρηματοδότηση όλων σχεδόν των τομέων της κοινωνικοοικονομικής ζωής, από τη βιομηχανία, την επιστήμη, τον πολιτισμό, την παιδεία έως την εθνική άμυνα. Η χώρα χρεώνεται όλο και περισσότερο στους δυτικούς χρηματιστικούς οργανισμούς, απ' όπου παίρνει και τις εντολές για το ποια οικονομική πολιτική να ακολουθήσει. Από τους κλονισμούς στα διεθνή χρηματιστήρια η Ρωσία έχασε 4 δισ. δολάρια. Οι εξαγωγές της Ρωσίας (εκτός των χωρών της ΚΑΚ) μειώθηκε κατά 3.9%, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 12,7%. Η αύξηση κατά 0.3% του ΑΕΠ δεν έγινε χάρη στην αύξηση της παραγωγής, αλλά του τομέα των υπηρεσιών. Μόνο το 17% των επιχειρήσεων είχαν κάποιο κέρδος. Οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 6,3% σε σχέση με το 1996. Στην παραγωγή σημειώθηκε ανάπτυξη, εκεί που υπάρχει σχέση με την εξαγωγή πρώτων υλών. Επιδεινώθηκε η κατάσταση στις επιχειρήσεις της αμυντικής βιομηχανίας, στις μηχανοκατασκευές και την ελαφρά βιομηχανία. Δεν ανανεώνεται η υλικοτεχνική βάση, που έχει ως αποτέλεσμα καταστροφές, ατυχήματα και σοβαρές βλάβες με δεκάδες ανθρώπινα θύματα. Είναι χαρακτηριστικά τα δυο πολύνεκρα δυστυχήματα στο ορυχείο "Ζιριανόφσκαγια" (Σιβηρία) και του αεροπλάνου ΑΝΤ-124 "Ρουσλάν". Κατά 1,4% σημείωσε πτώση η αγροτική οικονομία και η χώρα όλο και περισσότερο εξαρτάται από εισαγωγές επισιτιστικών προϊόντων από το εξωτερικό.

Το τρομερότερο είναι ότι ποτέ άλλοτε δεν έχει υποτιμηθεί σε τέτοιο βαθμό η ζωή του ανθρώπου, όπως τώρα στα χρόνια των γιελτσινικών μεταρρυθμίσεων. Ο πληθυσμός μειώνεται συνεχώς, η θνησιμότητα ξεπέρασε τη γεννητικότητα. Στη χώρα υπάρχουν περίπου 4.000.000 εγκαταλειμμένα παιδιά, 20.000.000 άνεργοι, 6.000.000 πρόσφυγες. Οι άνθρωποι πεθαίνουν λόγω των προ πολλού ξεχασμένων ασθενειών που έκαναν την επανεμφάνισή τους στη χώρα, εξαιτίας του άγχους, της αγωνίας και της αβεβαιότητας για το μέλλον, των ατυχημάτων, δυστυχημάτων και καταστροφών, της απόγνωσης και της απελπισίας. Διαστάσεις πήρε η εγκληματικότητα. Τα εγκληματικά στοιχεία προσπαθούν να αναρριχηθούν στην εξουσία. Διάφορα σκάνδαλα με το ξεπούλημα κρατικών επιχειρήσεων σε ξένες εταιρίες, όπως της "Σβιαζινβέστ", όπου εμπλέκονται μεγαλοτραπεζίτες, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, άτομα του περιβάλλοντος του Ρώσου Προέδρου, συγκλόνισαν τη χώρα.

Κατά τη γνώμη ηγετών των κομμουνιστικών κομμάτων και πολιτικών αναλυτών, το 1997 σημειώθηκε παντού "αριστεροποίηση" της κοινωνίας. Η μαζική εξαθλίωση και η πτώση του βιοτικού επιπέδου του λαού, η συστηματική μη πληρωμή των μισθών των εργαζομένων, των συντάξεων και διαφόρων επιδομάτων είχαν αποτέλεσμα οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων να προσλάβουν μόνιμο χαρακτήρα. Παντού - από τη Μόσχα έως τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας - σε όλη τη διάρκεια του χρόνου πραγματοποιούνταν απεργίες, απεργίες πείνας, στάσεις εργασίας των ανθρακωρύχων, των εκπαιδευτικών, των γιατρών, των εργαζομένων στον τομέα της ενέργειας, στις μεταφορές, της αμυντικής βιομηχανίας κλπ., πουκορυφώθηκαν με την πανρωσική απεργία στις 27 Μάρτη. Στην απεργία αυτή συμμετείχαν πάνω από 27.000.000 εργαζόμενοι. Ωστόσο, οι κινητοποιήσεις αυτές είχαν αυθόρμητο χαρακτήρα, δεν είχαν οργανωθεί από τα κομμουνιστικά κόμματα, τα οποία περιορίστηκαν βασικά στην υποστήριξή τους, δεν τέθηκαν επικεφαλής του απεργιακού κινήματος.

Στις 1 - 2 Φλεβάρη πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα το 5ο Συνέδριο των Σοβιέτ των εργατών, αγροτών, ειδικών υπαλλήλων και απεργιακών επιτροπών, το οποίο συγκάλεσε η Εκτελεστική Επιτροπή Ρωσίας των Σοβιέτ και το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας, με κύριο θέμα τη δουλιά, την κατάσταση και την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Στο Κοινοβουλευτικό Κέντρο της Μόσχας πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτέμβρη σύσκεψη 32 αριστερών και πατριωτικών κομμάτων και κινημάτων για την προετοιμασία της φθινοπωρινής επίθεσης της αντιπολίτευσης.

Οπως και τα περασμένα χρόνια, παραμένει άλυτο το πρόβλημα της συνένωσης του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος. Σε επίπεδο πρώην ΕΣΣΔ η διαδικασία συσπείρωσης των κομμουνιστών προχωράει αποτελεσματικά και πρακτικά πλησιάζει προς την ολοκλήρωσή της. χάρη στη δράση της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ και του προέδρου της Ολέγκ Σένιν και των ηγετών των κομμουνιστικών κομμάτων των Δημοκρατιών. Επίσης, καμιά ουσιαστική πρόοδος δε σημειώθηκε στην προσπάθεια για συνένωση των κομμουνιστών της Ρωσίας.

Στις 15 - 16 Φλεβάρη το ΚΕΚΡ διοργάνωσε στη Μόσχα την επιστημονική - πρακτική σύνοδο "Ο οπορτουνισμός στο κομμουνιστικό κίνημα: θεωρία και πρακτική, ιστορία και σύγχρονη εποχή". Στις 11 - 12 του Μάρτη πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα το 6ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ) με θέματα την κατάσταση στο κόμμα, τα καθήκοντα για την ενίσχυσή του και την τακτική του ΚΕΚΡ στο σημερινό στάδιο.

Στις 19 - 20 Απρίλη διεξήχθη στη Μόσχα το 4ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Συμμετείχαν αντιπροσωπείες 80 κομμουνιστικών, σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και κινημάτων από 65 χώρες του εξωτερικού, μεταξύ τους 20 κόμματα από τις χώρες της ΚΑΚ και της Βαλτικής. Το Συνέδριο εξέτασε την κατάσταση στο κόμμα και την κοινωνία, καθόρισε τα καθήκοντα των κομμουνιστών, έκανε τροποποιήσεις στο Πρόγραμμα και το Καταστατικό του ΚΚΡΟ.

Το 1997 όλη η προοδευτική ανθρωπότητα γιόρτασε στις 7 Νοέμβρη την 80ή επέτειο της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Οι κομμουνιστές ματαίωσαν την απόπειρα των "δημοκρατών" να ενταφιάσουν τη σορό του ηγέτη της επανάστασης Β. Ι. Λένιν. Γιορταστικές εκδηλώσεις έγιναν σχεδόν σε όλες της πόλεις της Ρωσίας και στις πρώην Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Πραγματοποιήθηκαν επιστημονικές σύνοδοι, μαζικές συγκεντρώσεις, συναυλίες, στις οποίες συμμετείχαν και αντιπροσωπείες κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων του εξωτερικού. Το αποκορύφωμα των εκδηλώσεων ήταν στη Μόσχα και το Λένινγκραντ. Στις παραμονές της γιορτής οι αρχές της Λετονίας απελευθέρωσαν τον ηγέτη των κομμουνιστών Αλφρέντ Ρούμπιξ.

Στο διεθνή πεδίο κύριο θέμα της εξωτερικής πολιτικής ήταν η επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, όπου στην προσπάθειά της να την αποτρέψει, η Ρωσία υπέστη ήττα. Η Ρωσία εξέφρασε και συνεχίζει να εκφράζει την αντίθεσή της στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Ο Γιέλτσιν δεν κατόρθωσε να πείσει τη Δύση να εγκαταλείψει την ιδέα της επέκτασης του ΝΑΤΟ κατά τις συναντήσεις του με τον καγκελάριο της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ (7 Γενάρη στη Μόσχα, 16 Απρίλη στο Μπάντεν Μπάντεν), τον Πρόεδρο της Γαλλίας Ζ. Σιράκ (2 Φλεβάρη στη Μόσχα), τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον (21 - 22 Μάρτη στο Ελσίνκι). Οι διαβουλεύσεις που συνεχίστηκαν μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Γεβγκένι Πριμακόφ με τον γγ του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα, την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, της Γερμανίας Κλάους Κίνκελ κλπ. είχαν σκοπό τη σύνταξη σχεδίου συμφωνίας, που θα καθορίζει τις μελλοντικές σχέσεις Ρωσίας - ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ζητούσε την επεξεργασία μιας πραγματικής συμφωνίας, που θα προσδιορίζει τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ, μιας συμφωνίας, η οποία θα έχει "δεσμευτική αξία". Ζητούσε και το δικαίωμα "βέτο", το οποίο απορρίφθηκε. Τελικά, ο Γιέλτσιν και οι ηγέτες των 16 χωρών του ΝΑΤΟ υπέγραψαν στις 27 Μάη στο Παρίσι την "Ιδρυτική Πράξη" για τις μελλοντικές τους σχέσεις. Η αντιπολίτευση θεώρησε αυτή τη συμφωνία ως προδοσία των εθνικών συμφερόντων της Ρωσίας. Από την άλλη μεριά, η Ρωσία ανέπτυξε τις σχέσεις με την Κίνα, την Ιαπωνία, εντάχθηκε στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας - Ειρηνικού Ωκεανού, τάχθηκε κατά των νέων επιθέσεων των ΗΠΑ κατά του Ιράκ. Στη συνάντηση κορυφής στο Στρασβούργο στις 9 - 10 Οκτώβρη ο Γιέλτσιν απέρριψε κατηγορηματικά την ιδέα της αμερικανικής κυριαρχίας στην Ευρώπη, η οποία, όπως είπε χαρακτηριστικά, "δε χρειάζεται κανέναν θείο από το εξωτερικό".

Στις 30 Δεκέμβρη 1997 συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από τη δημιουργία της ΕΣΣΔ.

Παλλαϊκά κινήματα για την ανασύσταση της ανανεωμένης Σοβιετικής Ενωσης δρουν στην Ουκρανία, στη Λευκορωσία, στην Κιργιζία, στο Τατζικιστάν, στο Καζαχστάν. Ετσι, στις 2 Απρίλη οι Πρόεδροι της Ρωσίας και της Λευκορωσίας Μπορίς Γιέλτσιν και Αλεξάντρ Λουκασένκο, παρά τη λυσσώδη αντίδραση των "δημοκρατικών" κύκλων της Ρωσίας και εθνικιστικών της Λευκορωσίας, υπέγραψαν στο Κρεμλίνο τα ντοκουμέντα για τη δημιουργία της Ενωσης των δυο κρατών: συμφωνία Ρωσίας - Λευκορωσίας, Καταστατικός Χάρτης της Ενωσης και μνημόνιο για τη συζήτηση και την υιοθέτηση του Καταστατικού Χάρτη. Οι Ανω Βουλές του ρωσικού και λευκορωσικού Κοινοβουλίου επικύρωσαν ταυτόχρονα στις 10 Ιούνη το Σύμφωνο και τον Καταστατικό Χάρτη της Ενωσης Ρωσίας - Λευκορωσίας. Στις 16 Μάρτη πραγματοποιήθηκε στο Μινσκ το 3ο Συνέδριο των Λαών της ΕΣΣΔ με κύριο θέμα την παραπέρα ανάπτυξη του ενωτικού κινήματος των λαών για την ανασύσταση της ανανεωμένης Σοβιετικής Ενωσης. Από την άλλη μεριά, η ΚΑΚ δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τους στόχους για τους οποίους έχει δημιουργηθεί.

Στις 27 του Γενάρη διεξήχθησαν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Τσετσενία. Στις 6 του Γενάρη είχαν εγκαταλείψει το έδαφος της Τσετσενίας οι τελευταίες μονάδες των ρωσικών ομοσπονδιακών δυνάμεων. Πρόεδρος της Τσετσενίας εκλέχτηκε ο Ασλάν Μασχάντοφ, ο οποίος και προεκλογικά, και αμέσως μετά την εκλογή του, κατέστησε σαφές ότι επιδιώκει την πλήρη ανεξαρτησία και κυριαρχία της Τσετσενίας. Από τη μεριά της, η Ρωσία τονίζει ότι η Τσετσενία αποτελεί τμήμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Στις 18 Αυγούστου ο Γιέλτσιν και ο Μασχάντοφ υπέγραψαν στο Κρεμλίνο συμφωνία ειρήνης. Η Τσετσενία, όμως, συμπεριφέρεται ως ανεξάρτητο, ισλαμικό κράτος και εισήγαγε τον ισλαμικό νόμο του σαριάτ και, μάλιστα, εφαρμόζοντάς τον, προχώρησε σε δημόσιες εκτελέσεις.

Τη 19η Φλεβάρη, ο ιστορικός Κινέζος ηγέτης Ντενγκ Χσιάο Πινγκ έσβησε στα 93 του χρόνια, από επιπλοκή και μόλυνση στους πνεύμονές του, λόγω της ασθένειας Πάρκινσον. Η χώρα κηρύχτηκε σε 6ήμερο πένθος και ιδρύθηκε επιτροπή 459 μελών για τη νεκρώσιμη ακολουθία του, στην οποία δεν έγιναν δεκτοί ξένοι ηγέτες. Την κηδεία του (25/2) παρακολούθησαν 10 χιλιάδες ειδικοί προσκεκλημένοι, ενώ ο Πρόεδρος Ζιανγκ Ζεμίν δεσμεύτηκε για τη συνέχιση των πολιτικών που εμπνεύστηκε ο Ντενγκ.

Ακολούθησε η επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία, χαράσσοντας την αμερικανική γραμμή πλεύσης, είπε πως "δεν υπήρξε πρόοδος στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα", αλλά και ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διεξαγάγουν συνομιλίες για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων μαζικής καταστροφής και τις εμπορικές τους σχέσεις.

Το Μάρτη, στο Πεκίνο έφτασε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Αλ Γκορ, και ταυτόχρονα εκπρόσωποι της αεροπορικής βιομηχανίας "Μπόινγκ" πέτυχαν μια συμφωνία 675 εκατομ. δολαρίων για την πώληση αεριωθούμενων στην Κίνα.

Τον Απρίλη, η Κίνα έγινε το 78ο κράτος που υπέγραψε τη Διεθνή Συνθήκη για την απαγόρευση των χημικών όπλων.

Το Μάη, στο Πεκίνο έφθτσε ο Γάλλος Πρόεδρος, Ζακ Σιράκ. Γαλλία και Κίνα υπέγραψαν κοινή διακήρυξη για τη στενότερη συνεργασία τους στον 21ο αιώνα, συνήψαν συμφωνία για αγορά αεροσκαφών της Κίνας από την "Αιρμπάς", κι εξέφρασαν εμμέσως πλην σαφώς τη διαφωνία τους σε μια ενδεχόμενη "πλανητική μονοκρατορία" από τις ΗΠΑ.

Τον ίδιο μήνα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον, ανανέωσε το καθεστώς του πλέον εμπορικά ευνοούμενου κράτους (MFN) για την Κίνα.

Την 1η Ιούλη, η Κίνα ανακτά - κατά τη σχετική συμφωνία - το επί 156 χρόνια αποικιοκρατούμενο από τους Βρετανούς Χονγκ Κονγκ, σε επίσημη τελετή, παρουσία του Ζιανγκ Ζεμίν, του Βρετανού διαδόχου Καρόλου, του Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ και του Βρετανού απερχόμενου κυβερνήτη Κρις Πάτεν. Ο νέος κυβερνήτης, ο Κινέζος Τενγκ Σι Χουά, δήλωσε ότι θα διεξαχθούν εκλογές το 1998.

Το Σεπτέμβρη άρχισε το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας. Οι εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν την 18η Σεπτέμβρη, με την εκλογή των μελών της νέας Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου καθώς και την ομόφωνη έγκριση των μεταρρυθμίσεων στον κρατικό τομέα. Ο Ζιανγκ Ζεμίν διατήρησε το αξίωμα του Προέδρου της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής της Κίνας.

Στη συνέχεια, το Νοέμβρη, ο Ζεμίν επισκέφθηκε τις ΗΠΑ. Μετά από συνομιλίες του Ζεμίν με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μπιλ Κλίντον, οι δύο ανακοίνωσαν ότι "διαφώνησαν" σε πολλά, συμφωνώντας σε άλλα: όπως ένα συμβόλαιο 3 δισ. δολαρίων για την πώληση αμερικανικού πυρηνικού εξοπλισμού στο Πεκίνο. Υπήρξαν επίσης νέες συμφωνίες με την "Μπόινγκ" και άλλες εταιρίες. Στην τελευταία του δημόσια εμφάνιση επί αμερικανικού εδάφους, ο Ζιανγκ Ζεμίν, μιλώντας στην Asia Society, έκανε λόγο για πολιτικοοοικονομικά ανοίγματα...

Παντού - από τη Μόσχα έως τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου πραγματοποιούνταν απεργίες, απεργίες πείνας, στάσεις εργασίας, των ανθρακωρύχων, των εκπαιδευτικών, των γιατρών, των εργαζομένων στον τομέα της ενέργειας, στις μεταφορές, της αμυντικής βιομηχανίας κλπ., που κορυφώθηκαν με την πανρωσική απεργία στις 27 Μάρτη

Εργατική συγκέντρωση στην Κόκκινη Πλατεία

Από την επίσημη τελετή της κηδείας του Τενγκ Χσιάο Πινγκ