Ο Ν. Καλούδης, για πολλά χρόνια ανώτατο ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ (μέλος του ΠΓ της ΚΕ) και κοινοβουλευτικός του εκπρόσωπος, με όπλο την πολιτική του Κόμματος, έδωσε όλες του τις δυνάμεις για την επίλυση φλεγόντων λαϊκών προβλημάτων. Ξεχωριστές υπήρξαν οι τοποθετήσεις του, μέσα και έξω από τη Βουλή, πάνω στις συνέπειες για το λαό μας από τη σχέση της Ελλάδας με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, που συνεχίζουν να αποτελούν τους κεντρικούς άξονες της πάλης του.

Ως ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του Ν. Καλούδη σταχυολογήσαμε και παραθέτουμε αποσπάσματα από άρθρα, ομιλίες και παρεμβάσεις του, που όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης διατηρούν αναλλοίωτη την αξία τους και δικαιώνουν απόλυτα το ΚΚΕ στις προβλέψεις και τις εκτιμήσεις του.

Οπως θα θυμούνται οι παλιότεροι, το 1983 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε στη σύναψη συμφωνίας με την αμερικάνικη κυβέρνηση, για την παραμονή των βάσεων στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι είχε δεσμευτεί προεκλογικά για το αντίθετο. Η συμφωνία εκείνη πέρασε για κύρωση από τη Βουλή και στη σχετική συζήτηση ο Ν. Καλούδης με τις παρεμβάσεις του ξεσκέπασε την πολιτική της υποτέλειας. "Ειπώθηκε - είχε πει μεταξύ άλλων - ότι χρειάζεται όχι μόνο να βλέπουμε, αλλά και να προβλέπουμε. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η υπόμνηση έγινε προς το ΚΚΕ. Γιατί σ' αυτή την αίθουσα είμαστε οι μόνοι που από την αρχή συγκεντρώναμε την προσοχή μας στο βασικότερο ζήτημα και διαδηλώναμε την κατηγορηματική μας αντίθεση προς την παραμονή των βάσεων. Θέλω, λοιπόν, να πω ότι δεν πρέπει κανείς να τρέχει και να είναι κατά κάποιο τρόπο τόσο σίγουρος ότι οι προβλέψεις του είναι σωστές. Και πολύ περισσότερο να μην απευθύνεται μ' αυτό τον τρόπο προς το Κομμουνιστικό Κόμμα, που έχει 66 χρόνων ιστορία σ' αυτόν τον τόπο... Οταν πριν από 30 χρόνια, κύριοι συνάδελφοι, υπογραφόταν αυτή η συμφωνία για την εγκατάσταση των αμερικάνικων βάσεων, αυτών που τώρα λίγο - πολύ όλοι εξορκίζουμε, το Κομμουνιστικό Κόμμα στην προκήρυξή του προς το λαό - που ήταν το μοναδικό - υπογράμμιζε ότι θα υπάρξουν μεγάλες δυσκολίες για την ειρήνη, την ανεξαρτησία και την προκοπή και θα είναι τέτοιες οι συνέπειες, που οι δυσκολίες θα είναι πιο μεγάλες. Τα γεγονότα που ακολούθησαν δικαίωσαν αυτή την πρόβλεψη. Είχαμε αυταρχισμό, εκλογικά πραξικοπήματα, αυλικό πραξικόπημα, στρατιωτική δικτατορία, Κύπρο και Αιγαίο και δεν ξέρω ποιος από σας μπορεί να έχει αμφιβολίες ότι σ' όλη αυτή την υπόθεση ο ρόλος των Αμερικάνων, ο ρόλος των συμμάχων μας ήταν αποφασιστικός...

Οσα ακούστηκαν εδώ απόψε δείχνουν πόσο δίκιο έχει το ΚΚΕ, όταν επιμένει ότι πρέπει να ανοίξει ο φάκελος της Κύπρου και να μπει βαθιά το νυστέρι. Οχι για να ψάξουμε για τα πρόσωπα που ευθύνονται για την υποτέλεια, όχι για να βρούμε και να φτιάξουμε Ελληνες πολιτικούς υποτελείς, αλλά για να επισημάνουμε ποιος είναι ο ρόλος των λεγόμενων συμμάχων όλα αυτά τα χρόνια, σε όλα τα θέματα. Και δεύτερο για να επισημάνουμε πού οδηγεί η πολιτική της συμμόρφωσης στις επιταγές των ξένων.

Είναι γεγονός ότι οι βάσεις και ο σκοπός της χρησιμοποίησής τους προσφέρονται για τη διεύρυνση της συζήτησης σε όλη την εξωτερική μας πολιτική. Είναι χρήσιμο, αλλά με την έκταση που πήρε δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι συντέλεσε στο να αποπροσανατολιστεί η συζήτηση από το κεντρικό μας θέμα, που ήταν κυρίως το μέλλον των βάσεων... Ξοδεύτηκε περισσότερος χρόνος για το αν η σημερινή συμφωνία είναι η ίδια ή είναι χειρότερη από τη συμφωνία που είχε μονογράψει η Νέα Δημοκρατία... Αυτό είναι το ζήτημα; Το ζήτημα είναι αν η σημερινή συμφωνία είναι καλύτερη από την πρώτη; Εχουμε υπόψη μας τα εξής δεδομένα: Η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού πριν από τις εκλογές λέει να φύγουν οι βάσεις... Δεύτερο, έχουμε το δεδομένο που συμφωνούμε όλοι ότι οι βάσεις δε χρειάζονται. Διαφωνεί μόνο η ΝΔ. Γνωρίζουμε επίσης ότι σε περίπτωση σύγκρουσης με την Τουρκία οι βάσεις θα λειτουργήσουν σε βάρος μας. Σε μια γενικότερη σύρραξη κινδυνεύουμε επίσης να μπλεχτούμε εξαιτίας των βάσεων...".

Σε πάρα πολλές από τις παρεμβάσεις του ο Ν. Καλούδης είχε αναφερθεί στην πολιτική του ΚΚΕ γύρω από τα ζητήματα της εξάρτησης και στο πώς αυτή επιδρά στην υπονόμευση της αμυντικής ικανότητας της χώρας. Να τι έλεγε π. χ. το Δεκέμβρη του 1984, μιλώντας στη Βουλή κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού: "Η άμυνα έχει κόστος, κανένας δεν αμφισβητεί ότι η άμυνα έχει κόστος. Πού βρίσκεται η διαφορά μας; Εχουμε εξηγήσει ότι δεν μπορείς να κάνεις θεώρηση του αμυντικού προβλήματος και του εξοπλισμού της χώρας σε αντιμετώπιση του κινδύνου, μόνο με τους εξοπλισμούς. Αυτό πρέπει να συνδυαστεί με την όλη πολιτική της χώρας. Κι εμείς επιμένουμε σ' αυτό. Η διαφορά μας είναι τούτη: Μέσα από τους σημερινούς προσανατολισμούς, ΝΑΤΟ κ. λ. π., δεν μπορούμε - όσο να εξοπλίσουμε τη χώρα με μέσα - να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα... Ανατρέψτε μας αυτή την άποψη που λέμε, ότι δεν μπορεί μόνο με κανόνια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Χρειάζεται εξοπλισμός. Αλλά μόνο με αυτό και να είναι ουσιαστικά στα χέρια εκείνων που υποδαυλίζουν τον αντίπαλο, δεν μπορεί κατά την άποψή μας να εξασφαλιστεί η άμυνα της χώρας...".

Το ΚΚΕ είχε επισημάνει από την πρώτη στιγμή τις αρνητικές συνέπειες που θα είχε για την Ελλάδα, σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, η ένταξή της στην ΕΟΚ. Ας παρακολουθήσουμε ένα μέρος αυτών των επισημάνσεων του Κόμματος, όπως τις είχε παρουσιάσει ο Ν. Καλούδης τον Απρίλη του 1984, σε εκδήλωση στην Αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό, ενόψει των ευρωεκλογών που διεξήχθησαν εκείνη τη χρονιά.

"Στον καθορισμό του πολιτικού μας στόχου - έλεγε μεταξύ άλλων ο Ν. Καλούδης - ξεκινούμε από τη γενική διαπίστωση ότι οι συνέπειες από την ένταξη στις χωριστές πλευρές της εθνικής μας ζωής, στις διάφορες τάξεις και στρώματα του λαού μας, συνενώνονται σ' ένα κεντρικό ζήτημα: Στα εμπόδια, τα προβλήματα, τις παγίδες που θέτει η ένταξη στην ΕΟΚ στην πορεία προς την αλλαγή, προς την πραγματική αλλαγή.

- Μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια αντιμονοπωλιακή πολιτική που είναι βασικό στοιχείο της αλλαγής χωρίς να έρθουμε σε σύγκρουση με το καθεστώς της ένταξης στην ΕΟΚ;

- Μπορεί να γίνει αυτό, όταν ο θεμελιακός καταστατικός κανόνας της ΕΟΚ είναι η "ελευθερία κίνησης κεφαλαίων", η "ελευθερία του ανταγωνισμού", δηλαδή η ασυδοσία των πολυεθνικών και του μεγάλου κεφαλαίου;

- Μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια πολιτική εθνικού προγραμματισμού... όταν οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, οι ποσότητες και τα είδη που παράγουμε στην αγροτική μας οικονομία αποφασίζονται στις Βρυξέλλες και όχι στην Αθήνα; Οταν τα "λεφτά της ΕΟΚ", που ξεπληρώνονται με το παραπάνω με τη διεύρυνση του εμπορικού μας ελλείμματος και με άλλες οικονομικές συνέπειες, κατευθύνονται σε σκοπιμότητες της ΕΟΚ, με κριτήρια της ΕΟΚ, και δεσμεύουν μάλιστα σ' αυτές τις κατευθύνσεις πολλαπλάσιους εθνικούς πόρους;

- Μπορούμε να δώσουμε μια ισχυρή ώθηση στην εθνική μας παραγωγή που κλονίζεται και κοντεύει να γίνει ένα άθροισμα προβληματικών επιχειρήσεων, όταν δεν μπορούμε να πάρουμε κανένα μέτρο προστασίας απέναντι στις κοινοτικές εισαγωγές;

- Μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια στρατηγική διεύρυνσης, εξυγίανσης, ανάπτυξης του δημόσιου τομέα, όταν αυτός έχει γίνει στόχος επίθεσης της ΕΟΚ; Οταν του αφαιρείται η δυνατότητα να ενισχύσει προνομιακά την εγχώρια παραγωγή; Οταν προωθούνται ντιρεκτίβες της ΕΟΚ που διευκολύνουν τη διείσδυση ξένων αεροπορικών εταιριών, τραπεζών, ασφαλιστικών εταιριών σε βάρος δημοσίων επιχειρήσεων;

Η μήπως είναι λίγα τα εμπόδια των "εταίρων" μας για την εφαρμογή μιας ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής, όταν οι 7 από τους 9 καταψηφίζουν τις αποφάσεις του ΟΗΕ για την Κύπρο; Οταν είναι οι κύριοι χρηματοδότες, μαζί με τις ΗΠΑ, της Τουρκίας..;

Είναι επικίνδυνη αφέλεια και απόσπαση από την πραγματικότητα ο ισχυρισμός ότι η ένταξη στην ΕΟΚ διευκολύνει την ταξική πάλη των εργαζομένων. Οτι η ΕΟΚ των μονοπωλίων μπορεί να μετεξελιχθεί σε ΕΟΚ των εργαζομένων...".

Οι πρόσφατες εξελίξεις στο χώρο της ΝΔ, έφεραν στο φως της επικαιρότητας τη βαθιά και πολύπλευρη κρίση που μαστίζει, όχι μόνο το συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, αλλά επεκτείνεται και αγκαλιάζει όλο το φάσμα των αστικών πολιτικών δυνάμεων, αυτών που ανοιχτά ή συγκαλυμμένα έχουν ταχθεί υπέρ του "ευρωπαϊκού προσανατολισμού" της χώρας. Γενικεύοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα φαινόμενα δυσλειτουργίας των κομμάτων του αστικού πολιτικού συστήματος έχουν τις ρίζες τους στην προσπάθεια προσαρμογής στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται από τις απαιτήσεις και τις επιδιώξεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου στη χώρα μας, στα πλαίσια της πορείας προς την ΟΝΕ. Προσαρμογές οι οποίες θέτουν σε σοβαρή δοκιμασία τα κόμματα "παλιού τύπου".

Οταν η αστική τάξη, στα μέσα του 19ου αιώνα, ξεμπέρδεψε τους λογαριασμούς της με τη φεουδαρχία στις περισσότερες χώρες της Δ. Ευρώπης και έγινε κυρίαρχη πολιτική και οικονομική δύναμη, έπρεπε να λύσει το βασικό πρόβλημα της σχέσης της με τα πλατιά λαϊκά στρώματα, τα οποία διέθεταν το όπλο της ψήφου. Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από τη στιγμή που η καπιταλιστική ανάπτυξη άρχισε να συσσωρεύει μυθικά πλούτη για τους αστούς, ενώ αντίθετα οι λαϊκές μάζες συγκεντρωμένες στα εργατικά γκέτο των μεγαλουπόλεων της Δύσης που αναπτύσσονταν ραγδαία εκείνη την εποχή, ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας και εξαθλίωσης. Και με πιο τρόπο οι βιομήχανοι και οι τραπεζίτες θα μπορούσαν και τα κέρδη τους να προστατέψουν, αλλά και τις λαϊκές μάζες να διατηρήσουν κάτω από τον πολιτικό τους έλεγχο, σε συνθήκες αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας; Σήμερα ξέρουμε. Με τη δημιουργία των μαζικών κομμάτων "της τάξης", που θα επέκτειναν την επιρροή τους στα μικροαστικά και τα εργατικά στρώματα για να μετατραπούν έτσι σε ασπίδα προστασίας των νέων καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Για τον ίδιο σκοπό άρχισε και η έκδοση λαϊκών εφημερίδων και περιοδικών πλατιάς κατανάλωσης, σε μία προσπάθεια δημιουργίας ιδεολογικής και πολιτικής επιρροής στα λαϊκά στρώματα. Αυτό ήταν απαραίτητο προκειμένου να αναχαιτίσουν τις ανερχόμενες δυνάμεις των ταξικών εργατικών ενώσεων και των νέων εργατικών πολιτικών κομμάτων, που δεν περιόριζαν την πολιτική τους δράση μόνο σε αιτήματα βελτίωσης των υλικών συνθηκών της εργατική τάξης, αλλά πρόβαλλαν ριζοσπαστικότερες θέσεις. Και επίσης σήμερα ξέρουμε ότι η αστική τάξη της Δ. Ευρώπης, είτε με την πολιτική του καρότου (κοινοβουλευτικές διαδικασίες) είτε με την πολιτική του μαστιγίου, όπου αυτό κρίθηκε σκόπιμο (Παρισινή Κομμούνα, κήρυξη σε παρανομία του Σοσιαλδημοκρατικού Γερμανικού Κόμματος από τον Βίσμαρκ) κατάφερε να διατηρηθεί στην εξουσία.

Παιδί αυτών των εξελίξεων μπορούμε να πούμε πως είναι και το ελληνικό αστικό κοινοβουλευτικό σύστημα που υπήρχε στη χώρα μας, με όλες τις βαλκανικές του βέβαια ιδιαιτερότητες, σύστημα το οποίο σε γενικές γραμμές διατηρείται μέχρι και σήμερα. Για να μην πάμε και πολύ μακριά, τα αστικά και μικροαστικά κόμματα στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση αποκτούν μαζικό χαρακτήρα, δημιουργούν οργανώσεις στη νεολαία, σε μαζικούς χώρους και συνοικίες και σχετίζονται με την έκδοση εφημερίδων για την προπαγάνδιση των θέσεών τους. Οσο για τα στοιχεία του λαϊκισμού που τα διακρίνουν, η ακατάσχετη υποσχεσιολογία, τα θα, το φαινόμενο του δικτύου των κομματαρχών και το ρουσφέτι, για τα κόμματα αυτά και το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα όχι μόνο αρνητικά δεν είναι, αλλά απαραίτητο στοιχείο για την επαφή τους με τις λαϊκές μάζες, τις οποίες κρατούν με τον τρόπο αυτό κάτω από την επιρροή τους. Θα υπενθυμίσουμε μάλιστα στους όψιμους επικριτές (οι οποίοι για άλλους λόγους σήμερα "καταγγέλλουν" τις πελατειακές σχέσεις) ότι τα αρνητικά αυτά φαινόμενα, έχουν τις ρίζες τους στη Δ. Ευρώπη. Η λογική της ατομικής λύσης των προβλημάτων μέσα από το ρουσφέτι, η λογική να βολέψουμε τους δικούς μας ανθρώπους στη δημόσια διοίκηση, πρωτοξεκίνησε από τις, ανθούσες την αστική περίοδο, μασονικές στοές των ευρωπαϊκών πόλεων, οι οποίες προωθούσαν τα μέλη τους σε κρίσιμα διοικητικά και πολιτικά πόστα. Το φαινόμενο επίσης του λαϊκιστή πολιτικού, ο οποίος αφού αποσπούσε τις λαϊκές ψήφους, ξεχνούσε τις υποσχέσεις, είναι επίσης δυτικοευρωπαϊκό φαινόμενο. Ολα δηλαδή τα αρνητικά στοιχεία που ουσιαστικά αλλοιώνουν και ακυρώνουν το νόημα της λαϊκής ψήφου, υπήρξαν απαραίτητοι στυλοβάτες του αστικού κοινοβουλευτικού παιχνιδιού και αναγκαίο όπλο για την ενσωμάτωση στο καπιταλιστικό σύστημα των πιο καθυστερημένων, από την άποψη της πολιτικής συνείδησης, λαϊκών στρωμάτων.

Αλλαγές στο πολιτικό εποικοδόμημα των καπιταλιστικών κοινωνιών, επέρχονται με την εμφάνιση και την εδραίωση των μονοπωλίων. Η συσσώρευση κεφαλαίου δημιουργεί τις μεγάλες μονοπωλιακές πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες σταδιακά επεκτείνουν τη δράση τους έξω από τα σύνορα των μητροπολιτικών χωρών. Η οικονομική τους ισχύ και ο διεθνικός χαρακτήρας των δραστηριοτήτων τους, διαμορφώνουν νέα δεδομένα στις σχέσεις οικονομικής βάσης και πολιτικού εποικοδομήματος. Το αστικό κοινοβούλιο ήταν ίσως ο πιο αντιπροσωπευτικός θεσμός της πρώιμης περιόδου του καπιταλισμού, όπου η αντιπροσωπευτική οικονομική μονάδα ήταν η μικρή επιχείρηση εθνικής εμβέλειας. Ηταν ακριβώς ο θεσμός που εξυπηρετούσε τη "δημοκρατία" του ελεύθερου συναγωνισμού των λίγο πολύ ισοδύναμων ιδιοκτητών - επιχειρηματιών, ο χώρος όπου λαμβάνονται οι οικονομικές και πολιτικές αποφάσεις που τους αφορούν.

Η εμφάνιση των μονοπωλίων, αλλάζει άρδην αυτή την κατάσταση. Για τις μεγάλες αυτές οικονομικές μονάδες με τεράστια οικονομικά συμφέροντα και με επίσης πολύ μεγάλη επιρροή στους κορυφαίους εκπροσώπους του πολιτικού συστήματος, ήταν αδιανόητο το γεγονός ότι θα πρέπει να είναι αναγκασμένες να υπόκεινται ακόμα και σε τυπικούς - για τα μάτια του κόσμου - κοινοβουλευτικούς ελέγχους. Είναι η εποχή της μετάβασης από τη "δημοκρατία" των μικρών οικονομικών μονάδων, στη "δημοκρατία" των λίγων ισχυρών γιγάντων.

Τα προβλήματα αυτά ξεπερνιούνται με τον περιορισμό του ρόλου και του ειδικού βάρους των κοινοβουλίων. Κρίσιμα εθνικά, στρατιωτικά και οικονομικά θέματα, που αφορούν τις μεγάλες αυτές επιχειρήσεις, προωθούνται μέσω "συμβούλων" και "τεχνοκρατικών" επιτροπών, ενώ τα Κοινοβούλια ουσιαστικά επικυρώνουν τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις.

Η επίθεση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όπως αποτυπώθηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δράση των αστικών κομμάτων. Τα κόμματα αυτά, τα οποία τις προηγούμενες δεκαετίες χρησιμοποιήθηκαν σαν ασπίδα κατά του "κομμουνιστικού κινδύνου", καλούνται σήμερα να γίνουν η αιχμή του δόρατος, εκφραστές των πιο επιθετικών δυνάμεων του κεφαλαίου, στην προσπάθεια διάλυσης του κοινονοικοασφαλιστικού συστήματος, της δημόσιας παιδείας και των εργασιακών σχέσεων. Τα περίφημα τέσσερα κριτήρια για την είσοδο των χωρών - μελών στην ΟΝΕ (πληθωρισμός, επιτόκια, δημόσιο έλλειμμα και δημόσιο χρέος) μετατρέπονται σε αγκύλες, οι οποίες καθορίζουν τα όρια δράσης των αστικών κομμάτων και όσων αποδέχονται τα όρια του συστήματος. Συνέπεια των εξελίξεων αυτών, είναι η ομοιομορφία της πολιτικής τους έκφρασης, η σμίκρυνση μέχρις βαθμού εξαφάνισης των διαφορών τους και σε τελική ανάλυση η κλωνοποίησή τους. Πριν ακόμα οι Βρετανοί επιστήμονες δημιουργήσουν την "Ντόλι", η Συνθήκη του Μάαστριχτ κατάφερε να δημιουργήσει τα δικά της κλωνοποιημένα κόμματα, τα οποία μοιάζουν το ένα με το άλλο σαν δύο σταγόνες νερό. Η "αντιπολίτευση" περιορίζεται πλέον σε καταγγελίες για ανεπάρκεια και για ατολμία στη λήψη σκληρών αντιλαϊκών μέτρων για την προώθηση των στόχων της Συνθήκης. Οι πιο ευαίσθητοι δέκτες των μηνυμάτων "των αγορών" στη χώρα μας δεν παύουν σε κάθε ευκαιρία να μας υπενθυμίσουν "ότι οι συνθήκες άλλαξαν"

Ετσι ακούμε συχνά - πυκνά τον Κ. Μητσοτάκη να αναφέρει ότι "τα κόμματα πρέπει να πούνε την αλήθεια στο λαό και να μη του χαϊδεύουν τα αυτιά με ψεύτικες υποσχέσεις". Οτι πρέπει "να σταματήσει ο λαϊκισμός". Το οποίο βέβαια σημαίνει: Τα κόμματα του "παλιού τύπου" έφαγαν τα ψωμιά τους. Σήμερα ακόμα και ο λαϊκισμός, και η δημαγωγία αποτελούν βαρύτατο παράπτωμα. Σήμερα απαιτούνται κόμματα "νέου τύπου", εκτελεστές των αποφάσεων "των αγορών", τα οποία θα μιλάνε στο λαό "με ειλικρίνεια". Δηλαδή, θα λένε στο λαό, θα μειώσουμε τον μισθό σου αλλά είναι προς όφελος της κοινωνίας, θα περικόψουμε τις δαπάνες για τη δημόσια υγεία και την παιδεία και όποιος αντέξει, θα πούνε επίσης ότι τέλος η δημόσια ασφάλιση, αλλά όσοι έχουν ας πάνε στις ιδιωτικές ασφαλιστικές και όσοι δεν έχουν ας πάνε να κόψουν το λαιμό τους. Οσο και αν φαίνεται παράξενο, αυτό απαιτεί η μαγαλοαστική τάξη και τα διεθνή οικονομικά κέντρα από τα αστικά κόμματα στην Ελλάδα. Αλλά προκύπτει το ερώτημα. Αυτά τα κόμματα, όπως εξελίσσεται το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και η ΝΔ του Καραμανλή, θα αποσπάνε τα εύγε και τις ζητωκραυγές από τους συνδέσμους βιομηχάνων και το εφοπλιστικό City του Λονδίνου. Πώς όμως θα πείσουν τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τους φτωχούς αγρότες να τα ψηφίσουν; Και ένα δεύτερο ερώτημα. Αν όλα λένε τα ίδια πράγματα, τότε ποιος ο λόγος ύπαρξης τόσων πολλών πολιτικών κομμάτων, έτσι τουλάχιστον που τα έχουμε γνωρίσει από τη μεταπολίτευση; Το φαινόμενο των υποτιθέμενων εσωκομματικών αντιπολιτεύσεων και τα κόμματα αναχώματα μπορούν να συμβάλουν στην ανασύνθεση του πολιτικοί σκηνικού.

Σίγουρα η κρίση στη ΝΔ δεν είναι κρίση προσώπων, αλλά έχει τις ρίζες της στα θεμελιώδη, υπαρξιακά προβλήματα που βιώνει σήμερα όλο το αστικό πολιτικό σύστημα. Οπως σίγουρο είναι ότι το κατεστημένο έχει αρχίσει την επιχείρηση αναπαλαίωσης του σαθρού εποικοδομήματος, πριν αυτό παρουσιάσει επικίνδυνες ρωγμές. Και από την άποψη αυτή είναι ενδεικτική η παρέμβαση παραγόντων του κατεστημένου στα εσωτερικά του ΠΑΣΟΚ και τα διαφορά παιχνίδια που γίνονται με την "εσωκομματική αντιπολίτευση".

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ

Σίγουρα η κρίση στη ΝΔ δεν είναι κρίση προσώπων, αλλά έχει τις ρίζες της στα θεμελιώδη, υπαρξιακά προβλήματα που βιώνει σήμερα όλο το αστικό πολιτικό σύστημα. Οπως σίγουρο είναι ότι το κατεστημένο έχει αρχίσει την επιχείρηση αναπαλαίωσης του σαθρού εποικοδομήματος, πριν αυτό παρουσιάσει επικίνδυνες ρωγμές. Και από την άποψη αυτή είναι ενδεικτική η παρέμβαση παραγόντων του κατεστημένου στα εσωτερικά του ΠΑΣΟΚ και τα διαφορά παιχνίδια που γίνονται με την "εσωκομματική αντιπολίτευση".

Στο συνάδελφο, στο φίλο, στο συνεργάτη, στον αγαπημένο μου σύντροφο Νίκο Καλούδη.

Λίγες ώρες πριν φύγεις για το τελευταίο σου ταξίδι, κάναμε την τελευταία μας συνεργασία, πάνω στην εργασία που ξεκινήσαμε ως ύστατη προσφορά μας προς τους ναυτεργάτες, να γράψουμε την 80χρονη ιστορία της Κομματικής Οργάνωσης των Ναυτεργατών. Ησουν από τους κομμουνιστές που δεν ησυχάζουν και προσπαθούν να δώσουν στο Κόμμα τους όσα μπορούν περισσότερα έως την τελευταία τους πνοή!

Ο ξαφνικός σου θάνατος μού προκάλεσε "σοκ", απ' το οποίο δεν μπορώ να συνέλθω. Ηταν τόσο αναπάντεχος σε μια περίοδο που σε χρειαζόμουν περισσότερο από κάθε φορά. Ανταμώσαμε στο σταυροδρόμι της ταξικής πάλης και δεθήκαμε με μια ακατάλυτη και ειλικρινή φιλία, σαν κι αυτή που δένει τους κομμουνιστές ναυτεργάτες.

Σε θυμάμαι στα δύσκολα εκείνα χρόνια μετά τον Εμφύλιο στο τιμόνι της καθοδήγησης της ΚΟΝ και του ναυτεργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Στα χρόνια της παρανομίας και της φυλακής, στην περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών, όταν ήσουν υπεύθυνος του κλιμακίου της ΚΕ στην Ελλάδα. Θυμάμαι τη συνεργασία μας σ' όλα αυτά τα χρόνια της νομιμότητας που δεν έπαψες ποτέ να ενδιαφέρεσαι και να με βοηθάς στην κομματική και συνδικαλιστική δουλιά των ναυτεργατών. Και μετράω τη βοήθεια και τις κομμουνιστικές αρετές και αξίες που μετάδινες στους συντρόφους σου σε κάθε συνάντηση. Με την υπομονή σου, τη στωικότητα και το καλαμπούρι σου, τα κατάφερνες να γαληνεύεις και τις πιο μεγάλες φουρτούνες της δουλιάς μας. Δεν άφηνες κανένα να "τσακωθεί" μαζί σου. Είχες τον τρόπο να τον ηρεμείς και να συνεργάζεσαι ψύχραιμα και ήρεμα μαζί του. Ποτέ δεν έβαλες νερό στο κρασί σου. Αδιάλλαχτος απέναντι στους πολιτικούς σου αντίπαλους, φιλικός και αγαπητός στους συντρόφους σου. Είχες απέραντη αγάπη και εμπιστοσύνη στους ναυτεργάτες. Και μ' αυτά θα σφραγίζεις με τη συμμετοχή σου το έργο της ιστορίας του ναυτεργατικού κινήματος. Ομολογώ ότι θα μου λείψει η πείρα και η γνώση σου. Ομως, σου υπόσχομαι να ολοκληρώσω αυτό το έργο - μάρτυρα και της δικής σου θυσίας για τους ανθρώπους της θάλασσας. Το οφείλω και στο γιο σου και στην οικογένειά σου, που συλλυπούμαι βαθύτατα αυτή τη στιγμή.

25 Φλεβάρη 1998

Σ. ΤΣΑΜΠΗΣ