Με την είσοδο του 1998, τιμάται, από τμήματα του εργατικού κινήματος και της προοδευτικής διανόησης, και μια άλλη, μείζονος σημασίας, επέτειος: η πρώτη έκδοση του "Κομμουνιστικού Μανιφέστου", συμπυκνωμένης έκφρασης της μαρξιστικής θεωρίας και πολιτικού προγράμματος της Διεθνούς Ενωσης Κομμουνιστών.

* * *

Το ΚΚΕ ανέκαθεν πίστευε στην αξία του προλεταριακού διεθνισμού και πολιτευόταν ανάλογα. Ακόμα και σε πολύ σκληρές, για τους Ελληνες κομμουνιστές, εποχές, όπως θα φανεί και στα αρχειακά κείμενα που δημοσιεύουμε, το ζήτημα αυτό κατείχε σημαίνουσα θέση στις θεωρητικές αναζητήσεις των κομμουνιστών, αλλά και στην πρακτική τους δράση. Και σήμερα, σε μια εποχή κατά την οποία η διεθνής τάξη του κεφαλαίου, χωρίς φαινομενικά αντίπαλο δέος, προσπαθεί να επιβάλλει μια άνευ όρων κυριαρχία, θεωρούμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αντιπαρατεθεί στη "μαύρη διεθνή" των μονοπωλίων, μια ενιαία πολιτική δράση των κομμουνιστικών κομμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο, που θα στηρίζεται στην ενιαία αντίληψη και αποδοχή της μαρξιστικής - λενινιστικής κοσμοθεωρίας, στη βάση της οποίας θα διαμορφωθεί ενιαία επιθετική στρατηγική.

Στο Πρόγραμμα που ψηφίστηκε από το 15ο Συνέδριο του Κόμματός μας, αναφέρεται ρητά: (... ) "Η ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και η έξοδος από τη σημερινή κατάσταση της κρίσης και της υποχώρησης, η αποκατάσταση της ενότητάς του, στη βάση του μαρξισμού - λενινισμού, του προλεταριακού διεθνισμού και της ενιαίας στρατηγικής, όπως και η συγκεκριμένη έκφρασή της, είναι το επείγον καθήκον που απαιτούν οι σημερινές συνθήκες της πάλης, ενάντια στη διεθνή ενότητα του κεφαλαίου. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί και πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά ο συντονισμός και η κοινή δράση, ο διάλογος και η συζήτηση, για την ιδεολογική του ταυτότητα, τη στρατηγική του σύγχρονου αντιιμπεριαλιστικού και επαναστατικού αγώνα. Διαδικασία η οποία είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την αποφασιστική πάλη και αντίκρουση των ρεφορμιστικών και οπορτουνιστικών αντιλήψεων, των διαφόρων θεωριών που στοχεύουν στην ενσωμάτωση και στη χειραγώγηση της εργατικής τάξης".

* * *

Ενα σημαντικό τμήμα αυτής της πείρας, προσπαθήσαμε να μεταφέρουμε σε αυτό το τεύχος. Σε συνέντευξη μελών του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ, παρουσιάζονται εκτεταμένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση και τη δράση των κομμουνιστικών κομμάτων - τουλάχιστον εκείνων για τα οποία έχουμε μια πληρέστερη πληροφόρηση. Ενα μεγάλο μέρος της ύλης είναι αφιερωμένο σε εκτιμήσεις κομμουνιστών από τις τέως σοσιαλιστικές χώρες, σε σχέση με την αναδιοργάνωση του εκεί κομμουνιστικού κινήματος. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί σε άρθρα που εκθέτουν τους δικούς τους προβληματισμούς για τη διαμόρφωση των νέων σοσιαλιστικών σχέσεων, στη διαπάλη τους με τις παλιές, σε αυτό το φυτώριο των κοινωνικών αντιθέσεων, που μπορούν να πάρουν και ανταγωνιστικό, ανατρεπτικό χαρακτήρα, αν έγκαιρα δεν ανιχνευθούν και λυθούν με τη συνειδητή κομμουνιστική δράση.

Στα πλαίσια του ίδιου αφιερώματος δημοσιεύουμε αποσπάσματα λογοτεχνικού έργου (αδημοσίευτου στην Ελλάδα) που αναφέρεται στην προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να πλήξει την ΕΣΣΔ, χρησιμοποιώντας την κατασκοπία και την ιδεολογική διάβρωση των κομμουνιστών.

Σε σχέση με το θέμα του αφιερώματος, δημοσιεύουμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό: Το πρώτο ντοκουμέντο είναι απόσπασμα από εισηγητική ομιλία του Γκεόργκι Ντιμιτρόφ, στη Συνδιάσκεψη της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας, όπου εκφράζεται η αναγκαιότητα ενιαίας πάλης της εργατικής τάξης και των κομμουνιστών των Βαλκανίων, για την αντιμετώπιση του ιμπεριαλισμού και του πολέμου. Τα δύο επόμενα κείμενα προέρχονται από εφημερίδες - τον "Αντιφασίστα" και την "Πολιτική Επιθεώρηση", που εξέδιδαν οι εξόριστοι κομμουνιστές της Ανάφης. Τα άρθρα που επιλέξαμε προς δημοσίευση, καταδείχνουν ακριβώς το γεγονός ότι ακόμα και σε τόσο σκληρές συνθήκες οι κομμουνιστές προβληματίζονταν και ανέπτυσσαν τη σκέψη και τη δράση τους πάνω σε ζητήματα προλεταριακού διεθνισμού.

Ακόμη, στο παρόν τεύχος δημοσιεύονται ιστορικό άρθρο για τη διαμόρφωση του αλβανικού κράτους, το δεύτερο μέρος της διάλεξης για το Κόμμα και, όπως πάντα, τα τρέχοντα κομματικά ντοκουμέντα.

Πάγιο αίτημα των μονίμων στελεχών όλων των βαθμών των ΕΔ, είναι να καθιερωθεί ένα πραγματικά δίκαιο σύστημα προαγωγών που να στηρίζεται στον αντικειμενικό υπολογισμό των προσόντων τους.

Δεν είναι βέβαια δυνατό να αποσιωπά κανείς το ρόλο του ξένου ιμπεριαλιστικού παράγοντα, την εξάρτηση της χώρας, το "δέσιμο" και των ΕΔ παλαιότερα στο αγγλικό και στις μέρες μας στο αμερικανοΝΑΤΟικό άρμα. Είναι χρέος όλων των πατριωτών να μάθουν ή να θυμούνται τις συμφορές που προκάλεσαν στη χώρα μας ο ΙΔΕΑ και η χούντα των συνταγματαρχών, που καθοδηγήθηκαν, στηρίχτηκαν, αναπτύχθηκαν και έδρασαν με υπόδειξη και για τα συμφέροντα των Αγγλο - Αμερικάνων προστατών τους.

• Η δράση και οι επιδιώξεις τους έγινε δυνατό να έχουν αποτελέσματα γιατί στο χώρο των ΕΔ κυριαρχούσαν ο αντικομμουνισμός, τα στεγανά, η έλλειψη στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων, το ρουσφέτι, η αξιολόγηση των Αμερικανών "συμμάχων".
• Για να φανεί που μπορεί να οδηγήσει ή εξάρτηση των αξιωματικών από τις "εκθέσεις ικανότητας" και τους "κριτές", θα αναφέρουμε ένα σημείο από το βιβλίο του υποστρατήγου Δ. Χονδροκούκη. "Η αθέατη πλευρά της Τουρκίας" που μιλάει για Ελληνες αξιωματικούς, επιτελείς του Νατοϊκού στρατηγείου Σμύρνης την περίοδο εκείνη. "Η σχολή αυτή των YESMEN διανθιζόταν με ανεπίτρεπτη συμπεριφορά για απόκτηση εύνοιας. Μερικά μπουκάλια εκλεκτού κονιάκ ή σιγαρέτων "Σπέσιαλ" "Τράτζιτο" απ' την Ελλάδα, διοχετεύονταν στους Αμερικάνους συναδέλφους, σαν "φιλική ένδειξη" εν όψει "εγγραφής διαδοχικών σημειώσεων" ή χορηγήσεως καλού διπλώματος "αποδόσεως" κατά τον επαναπατρισμό".

* * *

• Υπάρχει μήπως η δυνατότητα συγκρότησης συνδικαλιστικών οργανώσεων, συνεπώς το δικαίωμα όλων των Ελλήνων να συνδικαλίζονται για να υπερασπίζουν τα δικαιώματά τους;
• Υπάρχει κατοχύρωση των πολιτικών τους δικαιωμάτων, να παίρνουν μέρος σε πολιτικές συγκεντρώσεις, να διαβάζουν όλες τις εφημερίδες, ώστε να διαμορφώνουν γνώμη, χωρίς να έχουν συνέπειες;
• Καταργήθηκαν μήπως, τα ρουσφέτια και οι διακρίσεις, η λεγόμενη "κοινωνική συμπεριφορά" ως κριτήριο στις τοποθετήσεις, μεταθέσεις και τις προαγωγές;
• Μπορεί βέβαια να υποστηριχτεί ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει. Υπάρχουν όμως τα γεγονότα αδιάψευστοι μάρτυρες..
• Πού αποσκοπεί αν όχι στην κομματικοποίηση το βόλεμα ημετέρων και την υποταγή των αξιωματικών, η σύσταση "νέων" κάθε φορά επιτροπών και επιτελείων χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο; Δεν πείθουν βέβαια γενικόλογες αναφορές για προσαρμογή στα διεθνώς ισχύοντα ή για λόγους διαφάνειας.
• Μπορούν μήπως να ισχυριστούν, τόσο από τη ΝΔ, όσο και από το ΠΑΣΟΚ, που εναλλάσσονται σην κυβερνητική εξουσία μετά το '74, ότι η ανάκληση απόστρατων ανωτάτων αξιωματικών των ΕΔ στην ενεργό δράση και η τοποθέτησή τους στα ανώτατα αξιώματα, σχετίζεται με αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης και όχι με κομματικές και μικροκομματικές σκοπιμότητες, με την προσπάθεια προώθησης, έμμεσα τουλάχιστον, προσωπικών συμφερόντων και επιδιώξεων;

* * *

• Ωστόσο, τώρα που πολλά πράγματα φαίνονται ευρύτερα, και στο χώρο των ΕΔ ποιο καθαρά, υπάρχει ανάγκη αλλά και απαίτηση του λαού, των στρατευμένων παιδιών, αλλά και των μονίμων στελεχών των ΕΔ να διαμορφωθεί, άλλη, καλύτερη κατάσταση.
• Το απαιτεί το συμφέρον της πατρίδας και του λαού μας, της νέας γενιάς που διαμορφώνεται και αναπτύσσεται.
• Τα κριτήρια που θα κυριαρχήσουν και τα αποτελέσματα των κρίσεων και των προαγωγών των μονίμων αξιωματικών των ΕΔ που πραγματοποιούνται αυτό το διάστημα, θα αποδείχνουν αν οι κρατούντες έβγαλαν και ποια συμπεράσματα. Προκύπτει βέβαια ανάγκη, άμεσα, διαμόρφωσης αδιάβλητων συστημάτων αξιολόγησης προαγωγών και τοποθετήσεων.
• Ενα σωστό σύστημα ιεραρχίας προαγωγών και τοποθετήσεων πρέπει να προβλέπει και να εξασφαλίζει στην πράξη την καλύτερη αξιοποίηση των αξιωματικών. Αυτό μπορεί να προκύψει από συζήτηση τόσο με τους ενδιαφερόμενους όσο και στη Βουλή. Γι' αυτό το σκοπό καταθέτουμε τις παρακάτω προτάσεις.

α) Οι σημερινές "εκθέσεις ικανότητας" των διοικητών να αντικατασταθούν με την έκθεση - πρόταση της μονάδας τους. Οι εκθέσεις να αναλύουν με στοιχεία (και όχι βαθμολογικά) τις επιδόσεις ή τις ανεπάρκειες του κρινόμενου.

β) Οι εκθέσεις να συντάσσονται από τρία μέλη της άμεσης διοικητικής ιεραρχίας του κρινόμενου, από τα οποία τα δύο να είναι της ειδικότητάς του. γ) Οι εκθέσεις να κοινοποιούνται στους ενδιαφερόμενους πριν την υποβολή τους και να δίνεται η δυνατότητα να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους, με αναφορά που να φτάνει στο συμβούλιο κρίσεων.

δ) Οι κρινόμενοι να έχουν το δικαίωμα να προσφεύγουν σε συμβούλια επανάκρισης.

Αυτή την κρίσιμη για την πατρίδα μας περίοδο είναι χρήσιμο να σημειωθεί ότι:

Κρίσεις μακριά από σκοπιμότητες οδηγούν αναμφίβολα στην ισχυροποίηση των ΕΔ.Σ' αντίθετη περίπτωση θα αναπτύσσεται η αδιαφορία, η απροθυμία, η ιδιοτέλεια, κατάσταση που απευχόμεθα, αλλά δυστυχώς θα συμβεί.

Του συνεργάτη μας Κ.Κ.