Οι αμερικανικές πιέσεις οδηγούν Αθήνα και Λευκωσία σε δεύτερες "σκέψεις" σχετικά με την αγορά και την εγκατάσταση των ρωσικών πυραύλων S - 300 στην Κύπρο. Ηδη αυτές οι "δεύτερες" σκέψεις άρχισαν να διατυπώνονται και δημόσια από τον "ειδικό" γι' αυτές τις αποστολές υπουργό Eξωτερικών Θ. Πάγκαλο, ο οποίος με "περίτεχνες" διατυπώσεις ανέλαβε να ανοίξει το έδαφος για την οπισθοχώρηση και την προσαρμογή των κυβερνήσεων Αθήνας και Λευκωσίας με τις αμερικανικές απαιτήσεις.

Ο Θ. Πάγκαλος, λοιπόν, την περασμένη Παρασκευή, μετά τη συνάντηση που είχε στην Ουάσιγκτον με την Αμερικανίδα ομόλογό του Μ. Ολμπράιτ, στις δηλώσεις του, "άνοιξε το παράθυρο" για την αλλαγή πολιτικής στο θέμα των πυραύλων.

"Για το Κυπριακό συζητήσαμε, είπε ο Ελληνας υπουργός και εμείς αναλύσαμε την άποψή μας, ότι πρέπει να γίνουν βήματα για να μειωθεί, για να σταματήσει και να αντιστραφεί μάλλον, η κλιμάκωση των εξοπλισμών. Και βεβαίως η αποκλιμάκωση των εξοπλισμών πρέπει να αρχίσει από τους πιο προχωρημένους εξοπλισμούς που είναι τα αεροπλάνα. Εάν δεν υπάρχουν αεροπλάνα, δε θα υπάρχουν αντιαεροπορικά και εάν δεν υπάρχουν αντιαεροπορικά, μετά μπορούμε να μειώσουμε και τα τανκς και τα κανόνια και να οδηγηθούμε σιγά - σιγά σε καλύτερο κλίμα". Με τη διατύπωση αυτή, όπως επισημαίνουν Ελληνες διπλωμάτες, διαμορφώνεται μια νέα ελληνική θέση, σύμφωνα με την οποία η αποτροπή της εγκατάστασης των πυραύλων στην Κύπρο δε συνδέεται πλέον με ένα συνολικό σχέδιο αποστρατιωτικοποίησης, αλλά μόνο με ένα μέτρο αποκλιμάκωσης της έντασης, όπως είναι το μορατόριουμ πτήσεων πάνω από την Κύπρο.

Πάντως από την πλευρά της κυβέρνησης ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας, δε συμφώνησε με αυτή την εκτίμηση και υποστήριξε πως ο Θ. Πάγκαλος σε αυτή του τη δήλωση δε διατυπώνει καμιά νέα θέση, απλώς επαναλαμβάνει τη γνωστή άποψη Αθήνας και Λευκωσίας περί αποστρατιωτικοποίησης.

Τις δυνατότητες που υπάρχουν για άρση της στασιμότητας στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό εξέτασαν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι που είναι αρμόδιοι για τα ελληνικά θέματα, με τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών, Θεόδωρο Πάγκαλο, στη διάρκειας 90 λεπτών συνάντηση που είχαν χτες.

Κατά την έξοδό τους από την ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον όπου έγινε η συνάντηση, ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τόμας Πίκερινγκ, εξέφρασε ικανοποίηση για το περιεχόμενο της συζήτησης που έγινε σε καλό κλίμα, ενώ ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών, Μαρκ Γκρόσμαν, τόνισε: "Αυτό που βρήκα πολύ ενδιαφέρον ήταν ότι ο υπουργός είπε πως το πιο σημαντικό θέμα τώρα είναι να βρεθεί μια κοινή θέση ΗΠΑ - Ευρώπης για το Κοσσυφοπέδιο και σε αυτό δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο".

Πρόσθεσε δε ότι εκτός του Κοσσόβου, η συνάντηση εστιάστηκε επίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την Κύπρο και συμπλήρωσε: "Οπως πάντα ήμασταν πολύ χαρούμενοι να καλωσορίσουμε τον υπουργό εδώ και με μεγάλη χαρά ακούσαμε τις απόψεις του".

Από την πλευρά του ο ειδικός συντονιστής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το Κυπριακό, Τόμας Μίλερ, κληθείς να σχολιάσει αναφορές του Τύπου σχετικά με τη θέση των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση των πυραύλων S - 300 στην Κύπρο, τόνισε: "Δεν εισερχόμαστε στο περιεχόμενο επιστολών αλλά δεν υπάρχει δεύτερη επιστολή. Υπάρχει μια συγχαρητήρια επιστολή προς τον πρόεδρο Κληρίδη. Θα σας εφιστούσα την προσοχή έναντι των φημολογιών γύρω από αυτές τις επιστολές που είναι υπερβολικά πολλές (rampant). Είπαμε ό,τι πρόκειται να πούμε για το θέμα".

ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). -

Η χτεσινή "Χαραυγή" δημοσιεύει στην πρώτη σελίδα, υπό μορφή κύριου άρθρου, άρθρο του ΓΓ του ΑΚΕΛ Δημήτρη Χριστόφια, στο οποίο τονίζεται ακόμη μια φορά ότι το Κυπριακό βρίσκεται στη χειρότερή του θέση από το 1974 και κατηγορούνται οι ΗΠΑ και οι μεγάλες δυτικές δυνάμεις, χώρες - μέλη της ΕΕ, ότι παρουσιάζονται απρόθυμες να ασκήσουν την επιρροή τους στην Τουρκία και στον Ντενκτάς για να σεβαστούν το διεθνές δίκαιο και τις αρχές λύσης που καθορίζουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες Κορυφής.

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ υπενθυμίζει ότι δυο μόλις μέρες πριν από το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μ. Ολμπράιτ, διακήρυττε ότι υπάρχει αμερικανική πρωτοβουλία και ότι θα ασκηθούν πιέσεις πάνω στην Αγκυρα. Δυο μέρες μετά τις εκλογές, σημειώνει ο Δ. Χριστόφιας, ο Τόμας Μίλερ δήλωνε ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται η λέξη πρωτοβουλία, αφού αυτή υπονοεί κάτι σημαντικό. Ο δε Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, προσθέτει το άρθρο, ξεκαθάρισε ωμά ότι η Τουρκία δεν είναι αμερικανική πολιτεία για να την πιέσουν και ούτε θέλουν να την αναγκάσουν να πράξει κάτι που η ίδια θεωρεί ότι δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Με τη σειρά του, συνεχίζει ο Δ. Χριστόφιας, ο Βρετανός πρωθυπουργός, σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο Κληρίδη, υποστηρίζει ότι ο τελευταίος τον παρακάλεσε να αποφύγει οποιεσδήποτε ενέργειες προεκλογικά σε σχέση με τους πυραύλους "S-300". Και τώρα ζητά από τον Πρόεδρο Κληρίδη να ξοφλήσει προεκλογικούς λογαριασμούς.

Αναφερόμενος στην όλη συμπεριφορά των απεσταλμένων των ΗΠΑ, της Βρετανίας και άλλων χωρών απέναντι στον Ραούφ Ντενκτάς, ο Δημ. Χριστόφιας εκτιμά ότι με τέτοιες προσεγγίσεις δεν μπορούμε να ευελπιστούμε πως είναι δυνατό να βελτιωθεί η κατάσταση. Αντίθετα, τονίζει, όλα αυτά ενθαρρύνουν τον Ντενκτάς που αναβαθμίζει την αδιαλλαξία του και απροκάλυπτα πλέον απαιτεί αναγνώριση του ψευδοκράτους του ως προϋπόθεση για συνομιλίες. Στο μεταξύ, ενώ η κυπριακή κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης έλαβε επιστολή από τον Πρόεδρο Κλίντον,η οποία αναφέρεται μεταξύ άλλων και στους πυραύλους "S-300", Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (ΡΙΚ) από τη Νέα Υόρκη, χαρακτηρίζουν την επιστολή Κλίντον, με την οποία αξιώνει ακύρωση της αγοράς τους, ως "προτροπή και παραίνεση" και όχι τελεσίγραφο! Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν επίσης ότι παρόμοιες εισηγήσεις (για ακύρωση της παραγγελίας των πυραύλων) έγιναν προς τον Πρόεδρο Κληρίδη και από τον συντονιστή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το Κυπριακό, Τόμας Μίλερ.

Επίσης, παρόμοια αξίωση προέβαλε χτες και ο αντιπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης για το Κυπριακό, Ντέτλεφ Γκ. Ραντσάου, όταν επισκέφθηκε τον Πρόεδρο Κληρίδη.

Ο Γερμανός αξιωματούχος σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ανέφερε ότι έγινε ανταλλαγή απόψεων για το Κυπριακό και πρόσθεσε ότι τόσο ο Πρόεδρος Κληρίδης, όσο και ο ίδιος συμφωνούν ότι η διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να συνεχιστεί και ότι ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Ντιέγκο Κόρντοβεζ, πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές του για επίλυση του προβλήματος.

Ο Ντ. Κόρντοβεζ, ο οποίος μετά τη σύσσωμη καταδίκη δηλώσεών του με τις οποίες άφηνε να νοηθεί ότι πρέπει να αλλάξει η διαδικασία των συνομιλιών, όπως αξιώνει και ο Ντενκτάς προκειμένου να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος του, υποχρεώθηκε να διαφοροποιήσει τη στάση του, λέγοντας ότι σχετική απόφαση πρέπει να ληφθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ο Ντ. Κόρντοβεζ θα ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας και φυσικά τον ΓΓ του ΟΗΕ, για τα αποτελέσματα της αποστολής του στη Λευκωσία, την Αθήνα και την Αγκυρα, με ειδική έκθεσή του τον ερχόμενο Ιούνη, όταν θα συζητηθεί και η ανανέωση της θητείας της Διεθνούς Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο για ένα ακόμη εξάμηνο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρ. Στυλιανίδης, σχολιάζοντας την αντιπρόταση του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Θ. Πάγκαλου, στην Ολμπράιτ για διασφάλιση από τις ΗΠΑ εκτεταμένου μορατόριουμ πτήσεων μαχητικών αεροσκαφών πάνω από την Κύπρο, επανέλαβε χτες ότι η κυπριακή κυβέρνηση εμμένει στην πάγια θέση ότι οι ρωσικοί πύραυλοι "S-300" θα εγκατασταθούν στην Κύπρο, εκτός αν υπάρξουν σημαντικά βήματα στο θέμα της αποστρατικοποίησης στο πλαίσιο συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος ή υπάρξει πρόοδος στο Κυπριακό.

Παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες οι κάτοικοι του Λιτόχωρου, της Κατερίνης και οι φίλοι της ειρήνης από τη Θεσσαλονίκη διαδήλωσαν το πρωί της Κυριακής την αντίθεσή τους στα σχέδια του ΝΑΤΟ να κατασκευάσει λιμάνι στην περιοχή του Λιτόχωρου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Επιτροπή Ειρήνης Κατερίνης και πλαισιώθηκε από φορείς του νομού.

Το πρωί της Κυριακής πραγματοποιήθηκε πορεία οπαδών της ειρήνης από Κατερίνη και Θεσσαλονίκη, που ξεκίνησε από τα στρατόπεδα της περιοχής και κατέληξε στην κεντρική πλατεία του Λιτόχωρου, όπου πραγματοποιήθηκε μεγάλη συγκέντρωση με κεντρικό ομιλητή τον Γρηγόρη Πετρόπουλο,οργανωτικό γραμματέα της ΕΔΥΕ. Η συγκέντρωση ενέκρινε ψήφισμα που καταγγέλλει την κατασκευή των ΝΑΤΟικών εγκαταστάσεων και απαιτεί άμεση αποχώρηση της χώρας μας από τον ιμπεριαλιστικό σχηματισμό, που στο όνομα της "νέας τάξης" ματοκυλίζει τους λαούς των Βαλκανίων και όλου του κόσμου. Το ψήφισμα παραδόθηκε στον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης, λόγω απουσίας του δημάρχου, που υποσχέθηκε ότι θα το θέσει για συζήτηση στην επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Νωρίς το απόγευμα της ίδιας μέρας έγινε συγκέντρωση στην πλατεία της Κατερίνης με ομιλητή και πάλι τον Γ. Πετρόπουλο, όπου αφού ανέλυσε τους κινδύνους για το λαό της περιοχής που εγκυμονούν τα ΝΑΤΟικά σχέδια, κάλεσε όλους τους κατοίκους να αγωνιστούν για τη ματαίωση των σχεδίων αυτών.

Τη συγκέντρωση χαιρέτισε ο πρόεδρος της ΕΔΥΕΘ, Μιχάλης Σπυριδάκης.