Το σάπιο σύστημα των διαγωνισμών για τις προμήθειες του δημοσίου, αναδεικνύεται για μια ακόμη φορά στην περίπτωση των προμηθειών της ΔΕΗ και συγκεκριμένα της μονάδας της Κομοτηνής, αλλά και του φράγματος Πλατανόβρυσης στο Νέστο. Ακόμη και οι υποτιθέμενες διαφανείς διαδικασίες, καταστρατηγούνται στην πράξη από τους κατά την περίσταση ισχυρούς της αγοράς, που αναλαμβάνουν έργα μετά από παρατυπίες των όρων και των προϋποθέσεων των διαγωνισμών, που κατά τα άλλα τίθενται από τη ΔΕΗ για τη διαφύλαξη των συμφερόντων της Επιχείρησης. Πρόκειται για παγιωμένη σχεδόν τακτική της ΔΕΗ, η οποία έχει βουλιάξει την ανάπτυξη της Επιχείρησης με τα γνωστά αποτελέσματα των αλλεπάλληλων μπλακ-άουτ στην ηλεκτροδότηση της χώρας.

Μετά την υπόθεση της λιγνιτικής μονάδας της Φλώρινας, η οποία θα επιβαρύνει τη ΔΕΗ με τουλάχιστον 50 δισ. δρχ. καπέλο, τα οποία θα ενισχύσουν τα ταμεία του ομίλου Κοπελούζου και των συνεταίρων του, άλλο ένα έργο, αυτό της μονάδας της Κομοτηνής συνδυασμένου κύκλου ανατίθεται μετά από διαγωνισμό, που όμως δεν τηρήθηκαν οι όροι του, σε κοινοπραξία στην οποία συμμετέχει η ΑΒΒ (συνέταιρος του Κοπελούζου στη Φλώρινα), η ANSALDO και η ΑΕΓΕΚ που το 1992 μειοδότησε για την κατασκευή του φράγματος Πλατανόβρυσης έναντι συμβατικού προϋπολογισμού 12 δισ. δρχ., το οποίο το Σεπτέμβρη του 1997 διαμορφώθηκε στο 150% του αρχικού. Μάλιστα, μόλις την προηγούμενη βδομάδα το ΔΣ της ΔΕΗ, προκειμένου να ενισχύσει περαιτέρω τα συμφέροντα της ΑΕΓΕΚ, και αφού ο κανονισμός της επιχείρησης δεν επιτρέπει υπερκάλυψη του αρχικού προϋπολογισμού πάνω από 50%, υπέγραψε για το ίδιο έργο νέα σύμβαση με την εταιρία, προϋπολογισμού 3,8 δισ. δρχ., σε τιμές 1992, δηλαδή σε σημερινές τιμές 6 δισ. δρχ., εκ των οποίων τα 600 εκατ. δρχ. προορίζονται για... απρόβλεπτες δαπάνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω εταιρία είχε κηρυχτεί μειοδότης το 1992, προσφέροντας έκπτωση στη ΔΕΗ για την κατασκευή του έργου 20,30%, και ένα χρόνο πριν την ολοκλήρωσή του έχει επέλθει αύξηση προϋπολογισμού της τάξης του 91,7%!

Πρόκειται για μονάδα συνδυασμένου κύκλου 370 - 480 μεγαβάτ με καύση φυσικού αερίου. Ο διαγωνισμός για την κατασκευή του προκηρύχτηκε από τη ΔΕΗ στις 23/7/1996, με ημερομηνία υποβολής προσφορών τις 16/10/97 αρχικά, η οποία τελικά μετατέθηκε για τις 5/3/98. Υποβλήθησαν τρεις προσφορές από τους ομίλους εταιρειών, GEC ALSTHOM, ΑΒΒ - ANSALDO - AEΓEK και ENEL (ΔΕΗ Ιταλίας) - FIATAVIO - MITSUBISHI. Με βάση τα οριζόμενα στη διακήρυξη του διαγωνισμού, η αξιολόγηση των προσφορών γίνεται από 9μελή επιτροπή, σε δύο φάσεις. Πρώτα αξιολογούνται οι τεχνικές προσφορές και στη συνέχεια οι οικονομικές, για όσες εταιρίες δεν αποκλειστούν στο στάδιο της αξιολόγησης των τεχνικών. Στα πλαίσια της τεχνικής αξιολόγησης μεταξύ άλλων αξιολογείται η συμμόρφωση των προσφορών με τις απαιτήσεις της ΔΕΗ σε ανταλλακτικά, οι οποίες και περιγράφονται αναλυτικά στη Διακήρυξη. Επίσης, κατά τη Διακήρυξη προβλέπεται πως σε ό,τι αφορά τα ανταλλακτικά δεν επιτρέπεται ένσταση.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης ανακοίνωσε με επιστολή της στις 2/4/98 τα αποτελέσματα της οικονομικής αξιολόγησης, ζητώντας ανεπιφύλακτη αποδοχή ή ένστασης, με εξαίρεση τα ανταλλακτικά που απαγορεύεται η ένταση και ζήτησε απάντηση από τις υποψήφιες εταιρίες μέσα σε 5 εργάσιμες μέρες. Η κοινοπραξία των συνεταίρων του Κοπελούζου, αφού προηγουμένως είχε ζητήσει μετάθεση της ημερομηνίας του διαγωνισμού και την είχε πετύχει, αρνήθηκε να αποδεχτεί τους όρους της Επιτροπής Αξιολόγησης και αντί η ΔΕΗ να απορρίψει την προσφορά της βάσει των όρων της Διακήρυξης, παραβιάζοντας αυτούς τους όρους, με αυθαίρετη ερμηνεία βάφτισε την άρνηση της κοινοπραξίας ένσταση και άνοιξε διάλογο με την εν λόγω κοινοπραξία μέσω επιστολών.

Ετσι δέχτηκε χειρόγραφες διευκρινίσεις και προχώρησε στην εκδίκασή της, για να κατασκευάσει ουσιαστικά τον μειοδότη που είχε προαποφασίσει. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες η Επιτροπή Αξιολόγησης αρνήθηκε να πάρει αυτή την ευθύνη και ανέθεσε το θέμα στη διοίκηση της ΔΕΗ, η οποία και έδωσε το "πράσινο φως", για να εξελιχθούν τα πράγματα κατά παραγγελία. Εν συνεχεία η ΔΕΗ προχώρησε σε υπολογισμό ποσοτήτων και τιμών ανταλλακτικών, παραβιάζοντας κάθε κανόνα, ακόμη και αυτούς που η ίδια θέσπισε σε άλλους διαγωνισμούς για τα ίδια πράγματα π.χ. Λαύριο, έτσι ώστε να μειώσει τις επιβαρύνσεις της εν λόγω κοινοπραξίας στα ανταλλακτικά από 12 δισ. δρχ. σε 4 δισ. δρχ. για να καταλήξει στους μειοδότες που είχε προαποφασίσει. Η εν λόγω προσφορά αναμένεται να επικυρωθεί ως μειοδότρια στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ την προσεχή Τρίτη.

Σε μια προσπάθεια, η διοίκηση της ΔΕΗ να φέρει το ΔΣ προ τετελεσμένων κατά μία έννοια γεγονότων, στο περασμένο ΔΣ ζήτησε έγκριση, για να προχωρήσει σε βελτίωση της προσφοράς με την κοινοπραξία μειοδότη, χωρίς ακόμη να έχει κηρυχτεί μειοδότης! Η πρόταση απορρίφθηκε μετά από έντονες αντιδράσεις μελών του διοικητικού συμβουλίου, είναι ωστόσο ενδεικτική των σκανδαλωδών μεθοδεύσεων της διοίκησης στο όλο θέμα.

Στο μεταξύ η κοινοπραξία ENEL - FIATAVIO - MITSUBISHI, που βάσει των κανόνων της διακήρυξης φέρεται ως ο πραγματικός μειοδότης, με δύο επιστολές της προς τη διοίκηση της ΔΕΗ στις 25 και 26 Ιουνίου 1998, καταγγέλλει την όλη μεθόδευση ζητάει τη μη έγκριση της κοινοπραξίας ABB - ANSALDO - AEGEK και την κατακύρωση της δικής της προσφοράς ως μειοδοτικής. Μάλιστα, ενημερώνει τη ΔΕΗ ότι σε αντίθετη περίπτωση θα καταφύγει στις αρμόδιες δικαστικές αρχές στην Ελλάδα αλλά και στην Κομισιόν. Στα ίδια πλαίσια, της διεκδίκησης της μειοδοσίας, η διοίκηση της ENEL και της FIAT θα έχει συνάντηση διαμαρτυρίας με τη διοίκηση της ΔΕΗ και την υπουργό Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου. Η κοινοπραξία της ENEL φέρεται αποφασισμένη να παίξει και το "χαρτί" της ηλεκτρικής υποθαλάσσιας διασύνδεσης Ελλάδας - Ιταλίας, καθώς έχει αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της κατασκευής του έργου.

***

***

***

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ

Υπό την απειλή να καλύψουν τις οποιεσδήποτε συσσωρευμένες μέχρι 31-12-96 οφειλές τους από κονδύλια του προϋπολογισμού που προορίζονται για άλλες ανάγκες, βρίσκονται όσοι φορείς του δημοσίου διατηρούν ληξιπρόθεσμες οφειλές και δεν ενημερώσουν αναλυτικά γι' αυτές την αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους μέχρι το τέλος του μήνα.

Αυτό προκύπτει από εγκύκλιο του ΓΛΚ με θέμα "Τακτοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών μεταξύ φορέων του δημοσίου", που στάλθηκε σε όλους τους υπόχρεους φορείς του δημοσίου από τις 15 Ιούνη 1998. Στην εγκύκλιο υπενθυμίζεται παλαιότερο έγγραφο του ΓΛΚ, με το οποίο κλήθηκαν όλοι οι αρμόδιοι φορείς να ενημερώσουν για τα εξής:

• Αν οι ληξιπρόθεσμες, μέχρι 31-12-1996, οφειλές και απαιτήσεις τους προς τις ΔΕΚΟ και άλλους φορείς του δημοσίου (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΙΚΑ, ΟΑ, Ασφαλιστικά Ταμεία κλπ.) έχουν τακτοποιηθεί εντός του 1997 και αν όχι τι μέρος έχει τακτοποιηθεί.
• Να ενημερώσουν για τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις και απαιτήσεις τους που δημιουργήθηκαν εντός του οικονομικού έτους 1997 προς ΔΕΚΟ και άλλους φορείς του δημοσίου, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο προτίθενται ή έχουν ήδη προγραμματίσει να τακτοποιήσουν τις εν λόγω υποχρεώσεις τους.

Επειδή πολλοί φορείς δεν ανταποκρίθηκαν στα παραπάνω, το ΓΛΚ τους καλεί τώρα να αποστείλουν τις σχετικές πληροφορίες το αργότερο μέχρι 30 Ιούνη.Οπως μάλιστα τονίζεται στην εγκύκλιο, αν ως την παραπάνω ημερομηνία δεν έχει περιέλθει απάντηση του φορέα στην υπηρεσία, οι οποιεσδήποτε συσσωρευμένες μέχρι 31-12-96 οφειλές του θα πρέπει να αντιμετωπιστούν υποχρεωτικά από πιστώσεις του προϋπολογισμού του!

Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη διαδικασία για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων και οφειλών μεταξύ φορέων του ελληνικού δημοσίου προχωρά με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Πριν λίγους μήνες είχε γίνει γνωστό ότι ένα μικρό μέρος μόνο των χρεαπαιτήσεων αυτών είχαν ήδη τακτοποιηθεί (γύρω στα 60 δισ. δρχ.), όταν οι περιπτώσεις που εκκρεμούσαν στο τέλος του 1997 υπολογίζονταν γύρω στα 450 δισ. δρχ.