ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 9 Ιούλη 1998
Σελ. /36
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Oλες οι αστικές εφημερίδες την επομένη των εξαγγελιών της κυβέρνησης για τις συγκοινωνίες, με πρωτοσέλιδά τους έγραφαν: "Χαρίζονται 900 δισ. στους Κολλάδες". Να υποθέσουμε ότι δεν κατανόησαν τις εξαγγελίες της κυβέρνησης; Να τους χρεώσουμε δημοσιογραφική απειρία κατανόησης του νοήματος των εξαγγελιών; Λάθος. Τα κατανόησαν όλα και πολύ καλά. Ομως, το ενδιαφέρον τους δεν ήταν και δεν είναι η ουσία του προβλήματος, που εφάπτεται συγκεκριμένων πολιτικών ευθυνών της κυβέρνησης στο παρελθόν, αλλά και σήμερα. Το ενδιαφέρον τους είναι ο αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης και η διοχέτευση της αγανάκτησής της, για τα όποια προβλήματά της, στη συγκεκριμένη περίπτωση των συγκοινωνιών, στο πρόσωπο των εργαζομένων.

"Ο αγρότης θάβει τη δούλεψή του και στους "Κολλάδες" χαρίζονται δισ. αλλά στον αγρότη δε δίνεται δραχμή επιδότηση". Δε φταίει λοιπόν η αντιαγροτική πολιτική κυβέρνησης - ΕΕ, φταίει ο εργάτης στις συγκοινωνίες! "Ο συνταξιούχος παίρνει 120.000 σύνταξη και η κυβέρνηση δε δίνει δραχμή αύξηση, όταν στις συγκοινωνίες κάνει μπουναμά 900 δισεκατομμύρια". Δε φταίει δηλαδή η αντικοινωνική πολιτική της κυβέρνησης για τις συντάξεις, αλλά οι εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ!

* * *

Χτες η κυβέρνηση έκανε εξαγγελίες για εκσυγχρονισμό - εξυγίανση των συγκοινωνιών και για διαγραφή ελλειμμάτων της τάξης των 900 δισ. Ξεχνά όμως η κυβέρνηση ότι η κοινωνική πολιτική δεν είναι "έλλειμμα", είναι υποχρέωση της κάθε κυβέρνησης προς το λαό. Είναι απόδοση των φόρων που πληρώνει ο λαός, με τη μορφή υπηρεσιών, όπως φτηνών, γρήγορων και με ασφάλεια δημόσιων συγκοινωνιών, δωρεάν δημόσιας παιδείας, υγείας κλπ.

Ομως αυτή την κοινωνική πολιτική, το "φτηνό" κατά μία έννοια εισιτήριο, οι κυβερνήσεις τη στήριξαν και την τροφοδότησαν με το δανεισμό και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό, ως όφειλαν. Αποτέλεσμα αυτής της επαχθούς επιλογής ήταν και είναι τα ελλείμματα των ΕΘΕΛ - ΗΛΠΑΠ - ΗΣΑΠ - ΟΑΣΑ, που συνολικά από το 1975 και εντεύθεν έφτασαν τα 900 δισ.

Στο όνομα των ελλειμμάτων, όλες οι κυβερνήσεις εφάρμοσαν πολιτικές λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων. Αλλά τα ελλείμματα δε μειώθηκαν. Στο όνομα των ελλειμμάτων δικαιολόγησαν τις συνεχείς ανατιμήσεις των εισιτηρίων, όμως και πάλι τα ελλείμματα δε μειώθηκαν.

Στο όνομα των ελλειμμάτων η κυβέρνηση της ΝΔ βρήκε το άλλοθι να ιδιωτικοποιήσει το 1992 την ΕΑΣ. Σαράντα πέντε δισ. ήταν το κόστος των ιδιωτών (ΣΕΠ) στο δημόσιο για ένα χρόνο, όταν η επιδότηση της ΕΑΣ μέχρι τότε δεν ξεπερνούσε τα 10 δισ. το χρόνο. Αλλά το κόστος λειτουργίας του ενός έτους με ιδιώτες δεν τελείωσε στα 45 δισ. Οι επίδοξοι επιχειρηματίες φέσωσαν επιπλέον τους οργανισμούς με αγορές λεωφορείων (600), έναντι 52 εκατομμυρίων το καθένα, όταν τότε η ΕΛΒΟ τα κατασκεύαζε με 28 εκατομμύρια. * * *

Η κοινωνική πολιτική στηρίχτηκε σε δάνεια από ιδιωτικές ντόπιες ή ξένες τράπεζες και με όρους δυσβάσταχτους. Οταν ο ιδιώτης επιχειρηματίας παίρνει δάνειο με επιτόκιο 6%-7%, οι συγκοινωνίες το παίρνουν με επιτόκια "φαρμάκι". Αλλωστε τα μισά χρέη είναι χρέη από τόκους σε τόκους, εξαιτίας της μη έγκαιρης καταβολής ή αποπληρωμής των δανείων.

Τον ιδιώτη ΟΑΣΘ (Θεσσαλονίκης) με 500 λεωφορεία η κυβέρνηση τον επιδοτεί με 20 δισ., όταν η ΕΘΕΛ με 1.500 λεωφορεία επιδοτείται μόνο με 16,5 δισ. Στα ιδιωτικά ΚΤΕΛ, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ χάρισαν 280 δισ. Δισεκατομμύρια χαρίζονται σε Λάτσηδες και Βαρδινογιάννηδες και τους έκαναν και εθνικούς ευεργέτες.

Τα 900 δισ. λοιπόν δεν είναι ελλείμματα, είναι το πρόσχημα για ν' ανοίξει ο δρόμος για: - Να δικαιολογηθούν επικείμενες ανατιμήσεις εισιτηρίων. Ετσι θα θέσει και το πονηρό ερώτημα στο επιβατικό κοινό. "Οταν η κυβέρνηση "χαρίζει" 900 δισ. εσείς αρνείστε μια ανατίμηση εισιτηρίου;".

- Να χτυπήσει τους εργαζόμενους, τα δικαιώματά τους, τις διεκδικήσεις τους. "Οταν η κυβέρνηση διαγράφει χρέη, εσείς διεκδικείτε αυξήσεις και αρνείστε να σπάσετε το οχτάωρό σας;".

- Να στρέψει την αγανάκτηση των επιβατών κατά των εργαζομένων και να τους καταστήσει υπεύθυνους για τα κακώς κείμενα στις αστικές συγκοινωνίες. - Και το κυριότερο, να παραδώσει μια καθαρή από χρέη εταιρία στους ιδιώτες, που επιβουλεύονται τα κερδοφόρα τμήματά της.

* * *

Τι είναι όμως κοινωνική πολιτική στις συγκοινωνίες;

α) Φτηνό εισιτήριο. Το κόστος μεταφορά προφανώς δεν είναι 100 δραχμές. Είναι κατά μέσο όρο 400 δραχμές. Τη διαφορά των 300 δραχμών πρέπει να την επιδοτεί ο κρατικός προϋπολογισμός και ΟΧΙ ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ.

Ενας επιβάτης για να πάει π. χ. στη Λούτσα με το δημόσιο λεωφορείο πληρώνει 100 δρχ. Ενας επιβάτης για να πάει στη Ραφήνα, που η απόσταση είναι μικρότερη από τη Λούτσα, πληρώνει 700 δρχ., γιατί η συγκοινωνία ανήκει στο ιδιωτικό ΚΤΕΛ που έχει γνώμονα το κέρδος, ενώ ταυτόχρονα παίρνει και χαριστικά δάνεια από την κάθε κυβέρνηση. Τον κύριο όγκο μεταφοράς τον έχει η ΕΘΕΛ. Το εισιτήριο είναι φτηνό, γιατί η αστική συγκοινωνία εξυπηρετεί τη μετακίνηση εργαζομένων στις επιχειρήσεις. Αυτό βολεύει το ΣΕΒ για να μην αντιμετωπίζει διεκδικήσεις για μεγαλύτερο μεροκάματο, όταν το κόστος μετακίνησης θα φτάσει π. χ. στις 2.000 δρχ. την ημέρα.

β) Σύγχρονος στόλος: Σήμερα ο στόλος είναι 900 λεωφορεία με 23 χρόνια ζωής, που, με νύχια και δόντια, οδηγοί και τεχνίτες βάζουν σε κίνηση. Λεωφορεία ακατάλληλα, ανασφαλή για τους επιβάτες και 600 νέα που ήδη έχουν κλείσει 6 χρόνια ζωής. Η κυβέρνηση κάθε χρόνο εξαγγέλλει αγορά λεωφορείων και ότι το ΠΔΕ θα δίνει 20 δισ. κατ' έτος για την αγορά τους. Στην πράξη, υποχρεώνει τις συγκοινωνίες σε ΔΑΝΕΙΑ, που σημαίνουν διόγκωση στα ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ, για αγορά στόλου. Η μη ύπαρξη στόλου οδηγεί τη συγκοινωνία σε απώλεια δρομολογίων, δημιουργεί αγανάκτηση στους εργαζόμενους και σε αποστροφή τους από τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ηδη από 700 εκατομμύρια επιβάτες την περίοδο 1980-90, πέσαμε στα 335 εκατομμύρια το χρόνο, μετά το '92. Αυτό σημαίνει 35 δισ. απώλεια το χρόνο. Σ' αυτά πρέπει να προστεθεί η ελλιπής έως ανύπαρκτη τεχνική υποδομή, η έλλειψη αναγκαίου προσωπικού, κυρίως οδηγών (κατ' έτος πληρώνονται 6 δισ. για εργασία στα ρεπό και υπερωρίες αντί να γίνονται προσλήψεις), ενώ από τη διακίνηση και τον έλεγχο των εισιτηρίων χάνονται 3 δισ. κατ' έτος, λόγω μη σωστής διακίνησής τους. Ενα διάστημα τα είχε η ιδιωτική επιχείρηση ΣΕΛΜΟ με το γνωστό σκάνδαλο των 700 εκατ. σε ένα χρόνο. Τέλος, οι 6 υπουργοί μόνο του ΠΑΣΟΚ που πέρασαν κατά το διάστημα '93-'98 εξήγγειλαν πομπώδη προγράμματα για τις αστικές συγκοινωνίες χωρίς να γίνει τίποτα.

Χρήστος ΣΤΑΜΟΥΛΟΣ

Μέλος του ΔΣ του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ

Ενας επιβάτης για να πάει π. χ. στη Λούτσα με το δημόσιο λεωφορείο πληρώνει 100 δρχ. Ενας επιβάτης για να πάει στη Ραφήνα, που η απόσταση είναι μικρότερη από τη Λούτσα, πληρώνει 700 δρχ., γιατί η συγκοινωνία ανήκει στο ιδιωτικό ΚΤΕΛ, που έχει γνώμονα το κέρδος


ΤΟΥ ΑΛ. ΣΠΥΡΟΥ, ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΔΣ ΤΗΣ ΕΣΕΕ
Ο εκφυλισμός των εκπτώσεων

- Την 1η Ιούλη ξεκίνησαν επίσημα οι θερινές εκπτώσεις. Τι μηνύματα υπάρχουν από τις πρώτες μέρες για τον εμπορικό κόσμο;

- Και αυτές οι εκπτώσεις δεν προμηνύουν κάτι το αισιόδοξο για την τόνωση του τζίρου, ιδιαίτερα των χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων. Ηδη μπαίνουμε στη δεύτερη βδομάδα και το "γκρίζο" τοπίο της αγοράς ακολουθεί το "κάθε πέρσι και καλύτερα". Η εικόνα της αγοράς αντικατοπτρίζει με τον πιο παραστατικό τρόπο τα αποτελέσματα της αντιλαϊκής πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση και επιβάλει η ΕΕ και το μεγάλο κεφάλαιο, στο όνομα της "οικονομίας της αγοράς" και της "παγκοσμιοποίησης". Κύρια χαρακτηριστικά της είναι η όλο και μεγαλύτερη μείωση της λαϊκής κατανάλωσης, η αύξηση της ανεργίας, το κλείσιμο χιλιάδων μικροεπιχειρήσεων με ταυτόχρονη μετατόπιση ενός όλο και μεγαλύτερου τζίρου στις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις, κυρίως ελεγχόμενες από το ξένο κεφάλαιο. Απέναντι σ' αυτή την κατάσταση όλο και περισσότεροι μικρέμποροι κατανοούν ότι όλα τα μέτρα που παίρνονται, όπως αυτό της απελευθέρωσης των εκπτώσεων, λειτουργούν σε βάρος τους και σε όφελος των μεγαλοεπιχειρήσεων. Μέσα από την ίδια τους την πείρα αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι τα μεγάλα λόγια περί "ανταγωνισμού", "εκσυγχρονισμού", ΟΝΕ και ΕΥΡΩ δεν είναι τίποτε άλλο παρά η συγκέντρωση του πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια και η φτώχεια για τους πολλούς.

- Ποιους εξυπηρετεί το καθεστώς που έχει διαμορφωθεί, να πραγματοποιούνται εκπτώσεις ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου;

- Και στις προηγούμενες εκπτώσεις ο χρόνος που προβλέπει η νομοθεσία υπερκαλυπτόταν με τις προεκπτώσεις και τις παρατάσεις που είχαν επιβάλει οι μεγαλοεπιχειρηματίες με την ανοχή της κυβέρνησης. Σήμερα η διάρκεια των προσφορών και εκπτώσεων φτάνει το μισό χρόνο περίπου. Τις προηγούμενες δεκαετίες ο θεσμός των εκπτώσεων στη χώρα μας είχε την αποδοχή της λαϊκής κατανάλωσης. Μετά το 1990, όμως, οδηγείται συνειδητά από την κυβέρνηση και το μεγάλο κεφάλαιο στην πλήρη απελευθέρωση και τον εκφυλισμό από το αρχικό περιεχόμενό του. Η ανάγκη από τη μια των επιχειρήσεων να ρευστοποιούν τα πραγματικά τους αποθέματα κάθε τέλος εποχής (Φλεβάρη, Αύγουστο) και από την άλλη η ανάγκη των καταναλωτών, ιδιαίτερα των λαϊκών στρωμάτων, να αγοράζουν φτηνότερα προϊόντα έχει μετατραπεί από το μεγάλο κεφάλαιο σε στρεβλά καταναλωτικά πρότυπα, εικονικές εκπτώσεις - προσφορές, παραπλανητικές διαφημίσεις, με στόχο τη μονοπώληση της αγοράς, με ταυτόχρονη δραστική συρρίκνωση χιλιάδων μικροεπιχειρήσεων.

- Τι προτείνετε προκειμένου να αποκτήσει ο θεσμός την παλιά του αξιοπιστία;

- Για να αποκτήσει ο θεσμός αυτός την παλιά του αξιοπιστία η πρόταση της ΔΗΚΕΒΕ είναι να κατοχυρωθεί νομοθετικά η πραγματοποίηση προσφορών και εκπτώσεων μόνο τους μήνες Φλεβάρη και Αύγουστο, με αντίστοιχα αυστηρά μέτρα για την ουσιαστική εφαρμογή τους. Η ρύθμιση αυτή από μόνη της είναι φανερό ότι δεν αρκεί για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Χρειάζεται να συνοδευτεί από ένα σύνολο μέτρων, όπως ενίσχυση των λαϊκών εισοδημάτων, πολιτική ελέγχου των τιμών εκεί που διαμορφώνονται, περιορισμοί στην ασύδοτη δράση των πολυκαταστημάτων, κίνητρα για μαζική συνεταιριστικοποίηση των μικρών επιχειρήσεων κλπ. Με δυο λόγια χρειάζεται μια αντιμονοπωλιακή πολιτική, που θα στηρίζει τα μικρομεσαία στρώματα, τους εργαζόμενους και θα συγκρούεται με τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Είναι αλήθεια ότι στα πλαίσια της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ και της ΕΕ δε χωράνε λύσεις ικανοποιητικές για τους ΕΒΕ. Ούτε οι σημερινές πλειοψηφίες της ΓΣΕΒΕΕ και ΕΣΕΕ εκφράζουν τα συμφέροντά τους. Χρειάζεται να συσπειρωθούν στα σωματεία και τους συλλόγους, ενισχύοντας τις αγωνιστικές δυνάμεις και να οργανώσουν μαζί με τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα αγώνες για την ανατροπή της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Ενωμένος ο λαός έχει τεράστια δύναμη να επιβάλει τη θέλησή του.

Μ. Ζ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ