Αρχίζοντας την κατάθεσή του ως μάρτυρας κατηγορίας ο γγ του υπουργείου Εξωτερικών Κ. Ζώρας,που ανέλαβε το ρόλο της υπεράσπισης της αγωγής Πάγκαλου, υποστήριξε ότι θεωρεί προσβλητικό για την τιμή και την υπόληψη του υπουργού το δημοσίευμα το οποίο αναφέρεται σε μια συζήτηση που προηγήθηκε στη Βουλή, με χαρακτηρισμούς όπως ...λογιστάδες, υπάλληλοι των Τουρκοαμερικάνων και των Βρυξελλών κλπ.

Σε απόλυτα φυσιολογική ερώτηση του δικαστηρίου εάν όλα αυτά θίγουν τον κ. Πάγκαλο προσωπικά, αφού εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών αναφέρονται συνολικά στην κυβερνητική πολιτική, ο κ. Ζώρας πρόβαλε σαν επιχείρημα ότι το δημοσίευμα είναι γραμμένο ως επιστολή που απευθύνεται στον υπουργό με την προσφώνηση "αγαπητέ Θόδωρε" (!) και στη συνέχεια αναφέρεται και σε άλλους, όπως χερ Θόδωρε, χερ Σμιτ, λογιστάδες κ. ο. κ.

Σε ερώτηση του δικαστηρίου εάν το δημοσίευμα είναι κριτική σε χειρισμούς για ζητήματα πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση, ο κ. Ζώρας είπε ότι η αφορμή του δημοσιεύματος είναι η προηγηθείσα συζήτηση στη Βουλή και επομένως πρόκειται για γεγονός που αναφέρεται σε εθνικά θέματα. Στο σημείο αυτό μάλιστα επανέλαβε την περίεργη άποψή του, ότι ναι μεν η κριτική είναι ελεύθερη, αλλά όμως δεν καταλαβαίνει (;) μια οξύτατη κριτική του "Ρ" κατά της ασκούμενης εθνικής πολιτικής ως αποτυχημένης σ' όλα της τα σημεία. Κριτική δεκτή λοιπόν κατά τον κ. γγ του υπουργείου Εξωτερικών, αρκεί τα όρια της να είναι αποδεκτά από την κυβέρνηση! Αλλιώς δεν εξηγείται η κρίση του ότι θα μπορούσαν να λείπουν οι εκφράσεις, όπως υπάλληλοι, καθότι ο υπάλληλος έχει προϊστάμενο και πώς είναι δυνατόν να είναι υπάλληλος η εκλεγμένη από το λαό κυβέρνηση και άλλα τέτοια πρωτόγνωρα, αφού είναι γνωστό τοις πάσι ότι τέτοιες διατυπώσεις και θέσεις αναφέρονται στα πιο επίσημα ντοκουμέντα κομμάτων, ακόμα και σε δηλώσεις του ιδίου του μηνύοντος υπουργού κατά πολιτικών του αντιπάλων!

Στη συνέχεια σε ερώτημα και επισήμανση της προέδρου του δικαστηρίου ότι ο "Ρ" ασχολείται με θέματα εξωτερικής πολιτικής και ότι είναι σοβαρή εφημερίδα, ότι δεν ασχολείται με κουτσομπολιά και άλλα τέτοια, ούτε είναι μια οποιαδήποτε "φυλλάδα", ο κ. Ζώρας συμφώνησε απολύτως...

Εκεί όμως που έχασε την ψυχραιμία του ο μάρτυρας του κ. Πάγκαλου ήταν όταν υποχρεώθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις του συνηγόρου υπεράσπισης Α. Μπιτσάκη.

Για να πείσει π. χ. πως δεν έχει άλλους λόγους, πολιτικούς ας πούμε, να διώκει το "Ρ" η κυβέρνηση, ο μάρτυρας επικαλείται πως ο Πάγκαλος έχει κάνει μηνύσεις και σε άλλες εφημερίδες, όταν θεωρεί ότι θίγεται η τιμή του και αναφέρει τον "Ελ. Τύπο", την "Εξουσία" κ. ά. Ομως ξέχασε να πει, π. χ. πως τον "Ελ. Τύπο" τον παρέπεμψε για κατασκοπία και αθωώθηκε βεβαίως... Μάλιστα, πρόσθεσε πως δε νομίζει ότι μια αστική αγωγή μπορεί να φιμώσει ένα έντυπο, αφού... απλά ζητά 100 εκατομμύρια δρχ., γνωρίζοντας ότι το πρόστιμο που ζητούν να επιβληθεί στοχεύει στην οικονομική εξουθένωση της εφημερίδας. Υποβάλλοντας ερωτήσεις ο συνήγορος υπεράσπισης ρωτά τον μάρτυρα αν υπήρχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αν είχε συμφέρον η κοινή γνώμη να ενημερωθεί για όσα συζητήθηκαν και ειπώθηκαν στη Βουλή και ο μάρτυρας απαντά βεβαίως. Και, βεβαίως, και δι' αυτού του σατιρικού δημοσιεύματος του "Ρ", συνεχίζει ο συνήγορος, για να πάρει την καταπληκτική απάντηση ότι ναι, αλλά όχι δι' αυτού του τρόπου..!

Στη συνέχεια διαβάζεται απόσπασμα των πρακτικών της Βουλής, για να επιβεβαιωθεί ότι όσα έγραφε ο "Ρ" βασίζονταν και ήταν ακριβώς ό,τι είχε πει ο κ. Πάγκαλος στη Βουλή. Ομως ο μάρτυρας επέμενε ότι... "υπάρχει σύγχυση, μπερδεύεται η έννοια της υφαλοκρηπίδας και του εδάφους"!

Αντί να απαντά στις συγκεκριμένες ερωτήσεις του συνηγόρου, ο μάρτυρας -εριστικός και εκνευρισμένος - έλεγε τα... δικά του: Οτι δεν ήξερε αν η στήλη "Διακριτικά..." του δημοσιεύματος του "Ρ" ήταν χρονογράφημα ή σατιρική στήλη, όπως τη χαρακτηρίζουν όλοι οι πολιτικοί και κοινωνικοί παράγοντες που έσπευσαν να δηλώσουν τη συμπαράστασή τους στο "Ρ". Δεν ήθελε ν' ακούσει τίποτα! Απλώς δήλωνε τη διαφωνία του και έλεγε και ξανάλεγε ότι αυτός νομίζει ότι είναι δημοσίευμα ...υβριστικό.

Εδώ η πρόεδρος του δικαστηρίου αναγκάστηκε να τον ανακαλέσει. "Ηρεμήστε κ. μάρτυς, να απαντάτε στις ερωτήσεις" του υπέδειχνε συνεχώς. Για να συνεχίσει εκείνος παρ' όλα αυτά το μονόλογο: "Εγώ πιστεύω ότι δεν ανταποκρίνεται το δημοσίευμα ούτε με εισαγωγικά ούτε χωρίς εισαγωγικά, δεν ανταποκρίνεται... Υπάρχει πλήρης σύγχυση δύο εννοιών. Της έννοιας του εδάφους και της έννοιας της υφαλοκρηπίδας"! Ο μάρτυρας εξακολουθεί να μην απαντά στις ερωτήσεις, οπότε ο συνήγορος σχολιάζει: Και η σιωπή είναι απάντηση... Οταν ο συνήγορος διαβάζει τα... λογιστικά του κ. Πάγκαλου από τα πρακτικά στη Βουλή, που ανάμεσα στα άλλα έλεγε "τώρα για 6% ή για το 3% θα μιλάμε τώρα", για να αποδείξει πως αυτά ακριβώς τα στοιχεία χρησιμοποίησε στο δημοσίευμα ο "Ρ" και πως ακριβώς αυτή τη λογιστική λογική της κυβέρνησης σατιρίζει στο δημοσίευμα, τότε, εκνευρισμένος ο μάρτυρας, άρχισε να φωνάζει "όχι κύριε συνήγορε, άλλο Καστελλόριζο 1,5%, άλλο Ρόδος και άλλο υφαλοκρηπίδα", για να προσθέσει: "Οχι (το δημοσίευμα) δεν είναι σατιρικό, δε σατιρίζει τη λογιστική λογική, τη λογική των ποσοστών στην οικονομική πολιτική", προκαλώντας τη νοημοσύνη του ακροατηρίου. Οι απαντήσεις του κ. Ζώρα ήταν πράγματι διαφωτιστικές... όπως διαπίστωσε ο συνήγορος υπεράσπισης.

Εκεί που κυριολεκτικά έχασε την ψυχραιμία του ο μάρτυρας του Πάγκαλου ήταν όταν ο συνήγορος τον ρώτησε να απαντήσει αν η κριτική για μειοδοσία και ξεπουλήματα, για κοινωνικό αυτοματισμό κλπ. είναι πολιτική κριτική. Απάντησε όχι! Αλλά όταν ο συνήγορος παρουσίασε βιβλίο με λόγους του Θ. Πάγκαλου, στο οποίο αναφέρονται χαρακτηρισμοί ακόμα σκληρότεροι, που, βεβαίως, ξεπερνάνε κατά πολύ όσα αποδίδονται στην κριτική της αντιλαϊκής πολιτικής από το "Ρ" σαν συκοφαντία κατά του Πάγκαλου, ο μάρτυρας εξεμάνη στην κυριολεξία φωνάζοντας: "Κάντε αγωγή κατά του Πάγκαλου"! Οπότε η πρόεδρος του δικαστηρίου τον εγκαλεί στην τάξη, αφού όντως είχε ξεπεράσει τα όποια όρια στη συμπεριφορά του ως μάρτυρας ειρωνευόμενος την υπεράσπιση στο δικαστήριο.

Η όλη κατάθεση του μάρτυρα κατηγορίας, η απαράδεκτη συμπεριφορά, η προσβλητική προς το δικαστήριο στάση, μαζί με τον έντονο εκνευρισμό του, ήταν αρκετά για να αφήσουν διάχυτη την εντύπωση στους παρισταμένους ότι όχι μόνον δεν υπήρχαν επιχειρήματα, αλλά και πως πρόκειται για σκόπιμη δίωξη που αφορά αποκλειστικά και μόνον την πολιτική κριτική που ασκεί ο "Ριζοσπάστης" στην κυβερνητική πολιτική. Αλλωστε ότι η δίωξη στο "Ρ" περιέχει όλα τα στοιχεία μια δίωξης σκοπιμότητας αποκαλύφθηκε όχι μόνον από το γεγονός ότι οι κρίσεις και οι χαρακτηρισμοί του "Ρ" είναι κοινότοποι πολιτικοί χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούνται στο Κοινοβούλιο και από όλον τον Τύπο χωρίς να έχουν διωχτεί γι' αυτή την κριτική, αλλά και από το γεγονός ότι καμιά άλλη εφημερίδα δε διώχτηκε, αν και επαναδημοσίευσαν το σχετικό δημοσίευμα του "Ρ", παρουσιάζοντάς το μάλιστα ως πολύ καλό σατιρικό κείμενο.

Αποκαλυπτική όσο και διαφωτιστική για τους στόχους της δίωξης κατά του "Ρ" ήταν η κατάθεση της δημοσιογράφου Λιάνας Κανέλλη,η οποία κατ' αρχήν, αναφερόμενη στο σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας και αν είναι ή όχι σατιρικό, τόνισε:

"Διαβάζοντας ένα δημοσίευμα σε μια εφημερίδα που δεν είναι σατιρική, το οποίο αρχίζει με τον τίτλο "Διακριτικά... " και συνεχίζει με το "Αγαπητέ Θόδωρε..." και υπογράφεται "ο παρεκουμβισθείς..." αυτομάτως κατανοείται ότι πρόκειται για σάτιρα - ειδικά όταν είναι σε μια εφημερίδα σαν το "Ριζοσπάστη". Μια στήλη που αρχίζει... "Αγαπητέ Θόδωρε" και τελειώνει... "ο σύντροφος Αλέξης" και τίποτα να μη διαβάσεις ενδιάμεσα, καταλαβαίνεις ότι είναι χιουμοριστικό. Μπορεί να μη γελάσετε με το χιούμορ του ή να γελάσετε, αλλά είναι σάτιρα.

Σε ό,τι αφορά τους υβριστικούς χαρακτηρισμούς που αποδίδονται στο δημοσίευμα του "Ριζοσπάστη", συνέχισε, αν ήταν έτσι, τότε απορώ γιατί δεν έχω πάει η ίδια φυλακή", αφού, όπως εξήγησε, η ίδια έχει δημοσιεύσει στο περιοδικό "ΝΕΜΕΣΙΣ" και έχει αποκαλέσει τον κύριο Σημίτη Γκαουλάιτερ! Επίσης, πρόσθεσε, "έχω δει τον "Ελεύθερο Τύπο" να στέλνεται στα δικαστήρια για κατασκοπία, αλλά εγώ ενώ έχω δημοσιεύσει, για εθνικά θέματα, 5ης διαβάθμισης έγγραφα ΝΑΤΟικά, δε με ενόχλησε κανένας. Η είμαι η... αγάπη του ΥΠΕΞ ή, διακριτικά, είναι υπέρ μου ο κ. Πάγκαλος", συμπλήρωσε με νόημα.

Στη συνέχεια η Λ. Κανέλλη σημείωσε: "Είδα δημοσιεύματα και έχω δημοσιεύσει και η ίδια - και τα καταθέτω μήπως και με μηνύσει κάποιος - να λένε ότι ξεπουλάνε, ο Πάγκαλος και άλλοι, το Αιγαίο στους Αμερικάνους, αλλά και στη συζήτηση στη Βουλή λέγονται αυτά"!

Τραβώντας ακόμα πιο πέρα τη λογική αυτή θα αναρωτηθεί: "Δηλαδή, αν εγώ σε μια γελοιογραφία πω (για το Σημίτη), αντί ο πρώτος βιολιστής στη ΔΕΘ, ο πρώτος λογιστής στη ΔΕΘ θα με πάτε μέσα δηλαδή;! Αλλά, ότι είναι λογιστική η κυβέρνηση το λέει το σύνολο της αντιπολίτευσης, το σύνολο του Τύπου της αντιπολίτευσης. Οπως και ότι είναι διαχειριστής ο Σημίτης, ότι κάνει διαχειριστική πολιτική. Δε μήνυσαν κανέναν ούτε ο κύριος Ρέππας ούτε ο κύριος Σημίτης. Δε μας μήνυσαν τους υπόλοιπους - πλην του "Ριζοσπάστη""! Και τόνισε: "Είναι "τραβηγμένο από τα μαλλιά" και ειδικά όταν πρόκειται για το "Ριζοσπάστη"".

Καταλήγοντας η έγκριτη δημοσιογράφος Λ. Κανέλλη θα πει απευθυνόμενη στο δικαστήριο: "Το δημοσίευμα κάνει συνολική κριτική στη διαχειριστική, λογιστική αντίληψη, όπως τη βλέπει, προφανώς, ο "Ρ", ως πολιτική γραμμή της κυβέρνησης. Οτι λογιστικά μιλάει για τα εργατικά, λογιστικά μιλάει για τα οικονομικά, λογιστικά μιλάει και για τα εθνικά. Και ότι, όταν μπεις στη λογιστική της μείωσης, θυμίζει αυτό που ξέρουμε όλοι εμείς στον Τύπο: Το 0+0=1,...τόσο % για την ΑΤΑ! Αυτή τη λογική αντιμετωπίζει χιουμοριστικά ο "Ρ" με το συγκεκριμένο δημοσίευμά του", τόνισε δίνοντας αποστομωτική απάντηση για τη σκόπιμη δίωξη του "Ριζοσπάστη".

Είναι η ίδια η πολιτική κριτική που ασκεί ο "Ριζοσπάστης" και το ΚΚΕ στην κυβερνητική αντιλαϊκή πολιτική που πονάει την κυβέρνηση κι αυτή ακριβώς την πολιτική κριτική επιδιώκει να φιμώσει η κυβέρνηση. Αυτό επιβεβαιώθηκε καθαρά κατά τη διαδικασία της εκδίκασης της αγωγής Πάγκαλου κατά του "Ρ", την περασμένη Πέμπτη το βράδυ, στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Αποκαλυπτική ήταν η κατάθεση του υφισταμένου του υπουργού Εξωτερικών, του γγ του ΥΠΕΞ, Κ. Ζώρα.

Μάρτυρας υπεράσπισης στη δίκη του "Ρ" κατέθεσε η γνωστή δημοσιογράφος και εκδότης του περιοδικού "ΝΕΜΕΣΙΣ" Λιάνα Κανέλλη,ενώ το δικαστήριο δεν πρόλαβε να εξετάσει άλλους μάρτυρες υπεράσπισης, όπως ο εκπρόσωπος της ΕΣΗΕΑ, Γ. Λεονταρίτης,ο βουλευτής του Κόμματος Μπάμπης Αγγουράκης κ. ά.

Για να σχηματίσουν μια πληρέστερη γνώση οι αναγνώστες μας δημοσιεύουμε το σημερινό ρεπορτάζ, με βασικά αποσπάσματα των καταθέσεων των δύο βασικών μαρτύρων.

Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί αργότερα.