Προκειμένου για μια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η έννοια της ποιότητας μπορεί να εκτιμηθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι, βέβαια, δύσκολο να αποσαφηνιστεί αυτή η έννοια ποιότητας γενικά, αλλά, προκειμένου για μια διαδικασία ορατή και από όλα τα μέλη της κοινωνίας βιωμένη, νομίζω ότι μπορούμε να επισημάνουμε και να εκτιμήσουμε τα στοιχεία - έστω και εξωτερικά συμπτώματα - ποιότητας.

Ποιότητα εκπαίδευσης συνθέτουν:

α. Εύρυθμη λειτουργία (πρώτα άρτια οργάνωση) του σχολείου, το οποίο λειτουργεί ως πόλος έλξης για τα παιδιά, όπου οι παιδαγωγοί αναλαμβάνουν να οδηγήσουν (1) τους νέους προς τα παιδευτικά αγαθά: γνώσεις, δεξιότητες, ευαισθητοποίηση περί των αξιών της ζωής και της κοινωνίας.

Κατά πόσο οι υπεύθυνοι για την προωθούμενη "μεταρρύθμιση" έχουν προνοήσει να πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις (οργάνωσης και εύρυθμης λειτουργίας σχολείων), νομίζω φρόνιμο να μην το σχολιάσω ως συντάκτης του άρθρου, αφού μπορείτε άμεσα να το κρίνετε σεις, που έχετε κάποια σχέση με σχολείο, έστω και ως απλοί παρατηρητές (περιπατητές ή αναγνώστες εφημερίδων ή ακροατές - θεατές ειδήσεων).

β. Η ποιότητα διδασκαλίας αποτελεί το δεύτερο βασικό συστατικό της ποιότητας εκπαίδευσης και εκτιμάται από το βαθμό στον οποίο οι εκπαιδευτικοί κατορθώνουν να μεταδώσουν στους νέους τα παιδευτικά αγαθά (γνώσεις, δεξιότητες, ευαισθητοποίηση για αξίες) με λόγο σαφή, εποπτικό, ίσως και γλαφυρό, ώστε να κάνουν κατά το δυνατό άνετη και ευχάριστη για τα παιδιά τη μαθησιακή και λοιπή παιδευτική διαδικασία. Κατά πόσο η πολιτική ηγεσία έχει φροντίσει έγκαιρα να υπάρχουν στα σχολεία εκπαιδευτικοί ενημερωμένοι για το τι θα διδάξουν, νομίζω το γνωρίζετε σεις - καλύτερα από το συντάκτη του άρθρου - στην περιοχή σας. Από την πλευρά μου σημειώνω δύο λεπτομέρειες: Επισκέφθηκα στις 25 Σεπτέμβρη ένα λύκειο με την πρόθεση - παράκληση να μου δώσουν τη δυνατότητα να κάνω μια ώρα διδασκαλίας Ιστορίας στην Α Λυκείου. Μου έδωσαν αυτή τη χαρά, αλλά... ήταν το πρώτο μάθημα και χωρίς βιβλίο... Φωτοτύπησα τον πρόλογο της περσινής έκδοσης, για να έχουν και τα παιδιά μία σελίδα κειμένου. Για τα παιδιά μπορώ να γράψω ότι με ενθουσίασαν με την ευγένεια, τη συμμετοχή, την ευστροφία τους.

Η άλλη "λεπτομέρεια": η πολιτική ηγεσία οργάνωσε για τις 5 και 6 Οκτώβρη ενημερωτικό σεμινάριο για εκπαιδευτικούς, που θα αναλάβουν να προσφέρουν ενήμερωση στους άλλους συναδέλφους τους, σε κάποιες μεταγενέστερες ημερομηνίες, για το τι και πώς θα διδάξουν και πώς θα αξιολογούν τους μαθητές τους. Το διδακτικό έτος έχει αρχίσει στις 11 Σεπτέμβρη!

γ. Το περιεχόμενο της προσφερόμενης εκπαίδευσης αποτελεί αναμφισβήτητα το πιο σπουδαίο συστατικό της ποιότητας. Απ' τα παλιά τα χρόνια επισημάνθηκε ότι το ζητούμενο περιεχόμενο απαρτίζεται από παιδευτικά αγαθά που κρίνονται για τη ζωή "αναγκαία, χρήσιμα και καλά" (ωραία, που ομορφαίνουν τη ζωή). Εμείς καταγράφουμε μερικές μόνο απορίες για το παράδοξο πρόγραμμα(περιεχόμενο παιδείας), που προωθείται με την τωρινή εκπαιδευτική"μεταρρύθμιση":

1. Δεν περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα Γενικής Παιδείας στο Λύκειο η Ψυχολογία (βήμα αυτογνωσίας για τους εφήβους), ούτε η Λογική (που προσφέρει εννοιολογική - συλλογιστική προπαιδεία για τους νέους), ούτε ο ηλεκτρονικός υπολογιστής (που είναι σήμερα αναγκαίο συμπλήρωμα γραφής - ανάγνωσης - αρίθμησης).

2. Προγραμματίζεται να διδάσκεται στη Γ Λυκείου η Ιστορία (ελληνική - ευρωπαϊκή - παγκόσμια) από το 1815 ως το 1990. Στην πράξη η διδασκαλία δεν μπορεί να καλύψει την περίοδο πέρα από το 1920 ή 1930. Ετσι οι νέοι θα τελειώνουν το Λύκειο χωρίς να ακούσουν κάτι για "4η Αυγούστου" (1938), για "Εθνική Αντίσταση" (1941 - 44) (2), για Μεταπολεμικό Κόσμο. Αλλά τελειώνοντας το Λύκειο ενηλικιώνονται, γίνονται ψηφοφόροι. Η πολιτική σκέψη τους δε θα βασίζεται στον 20ό αιώνα, αλλά... Οσο γνωρίζω στις ευρωπαϊκές χώρες οι νέοι στην τελευταία τάξη του Λυκείου διδάσκονται Ιστορία από το Μεσοπόλεμο (1919 - 1939) και μετά. Γιατί οι δικοί μας νέοι εγκαταλείπονται στα παλαιότερα; Ανίδεοι για το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν (3); Ισως γι' αυτό μοιραίοι;

Με παιδαγωγική αφέλεια,

Φ. Κ. Βώρος,Ph. D.,

Επίτιμος σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

Σημειώσεις:

1. Στους Νόμους του Πλάτωνα (& 659 D) ένας από τους συνομιλητές διατύπωσε συμπερασματικά τούτο τον ορισμό: "Εστιν ουν παιδεία η παίδων ολκή και αγωγή προς τον ορθόν λόγον... ".

2. Αυτό το άτοπο ή παράδοξο επακόλουθο του νέου προγραμματισμού επισημάναμε στον υφυπουργό Παιδείας κατά τη διάρκεια ειδικής συζήτησης που είχαν οργανώσει οι Αντιστασιακοί στην αίθουσα "Παλλάς" (17.3.1998). Αρα, η περίπτωση πλάνης ή αβλεψίας περί το ατόπημα μπορεί λογικά να αποκλειστεί.

3. Αλλες απορίες για την προωθούμενη εκπαιδευτική πολιτική διατυπώσαμε σε προηγούμενα άρθρα στις εφημερίδες: "Ελευθεροτυπία" (20 Ιούλη), "Ριζοσπάστης"(10 - 11 - 12 Σεπτέμβρη). Επίσης στο μηνιαίο φύλλο "Εκπαιδευτικά Θέματα"(φύλλα Ιουλίου - Οκτωβρίου) και σε πολλές εφημερίδες επαρχιών (Λέσβου, Χίου, Βέροιας, Βόλου, Λάρισας κτλ.).

Ενταση έχει δημιουργηθεί στο Πολυτεχνείο Κρήτης ύστερα από τις καταγγελίες διδασκόντων και φοιτητών ότι ένας από τους φύλακες που προσέλαβε η Πρυτανεία προπηλάκισε και απείλησε φοιτητές στα Χανιά. Ο Ενιαίος Σύλλογος Μελών ΔΕΠ του Πολυτεχνείου Κρήτης που συνεδρίασε προχτές, καταλογίζει ευθύνες στην Πρυτανική Αρχή, η οποία μετά τη λήξη της κατάληψης που για πέντε και πλέον μήνες είχαν πραγματοποιήσει οι φοιτητές ενάντια στον αντιεκπαιδευτικό νόμο και στα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής, έχει προσλάβει φύλακες στο Ιδρυμα που "χρησιμοποιούνται για την επιβολή κλίματος τρομοκρατίας κατά φοιτητών και καθηγητών". Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις καταγγελίες για αδιαφάνεια στην έγκριση των ΠΣΕ από τη Σύγκλητο, έχουν δημιουργήσει στο Ιδρυμα μια έκρυθμη κατάσταση.

Ο Ενιαίος Σύλλογος διδασκόντων ζητά την παραίτηση της Πρυτανικής Αρχής ως προϋπόθεση για την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας του Ιδρύματος και ανάλογες αποφάσεις έχουν πάρει μέσα από γενικές συνελεύσεις ο σύλλογος φοιτητών Ηλεκτρονικών Μηχανικών, το Γενικό Τμήμα και το Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Για "χούντα που εδώ και μήνες προσπαθεί να επιβληθεί στο Πολυτεχνείο Κρήτης" κάνει λόγο ο Σύλλογος Φοιτητών Ηλεκτρονικών Μηχανικών που χτες πραγματοποίησε τη γενική του συνέλευση, ενώ ο Ενιαίος Σύλλογος ΔΕΠ του Ιδρύματος σε ψήφισμα της γενικής του συνέλευσης καταγγέλλει σωρεία παρατυπιών από την Πρυτανική Αρχή. Καταγγέλλεται μάλιστα ότι "κατά κατάφωρη παράβαση του ακαδημαϊκού ασύλου περιπολικό της Ελληνικής Αστυνομίας εισήλθε στην πολυτεχνειούπολη το μεσημέρι της 6/10/98 παρουσία του Αντιπρύτανη Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης κ. Χριστοδούλου, ο οποίος ουδόλως αντέδρασε σε αυτήν την κατάλυση του ασύλου". Διδάσκοντες και φοιτητές ζητούν την άμεση απόλυση όλων των νεοπροσληφθέντων, με ευθύνη του Αντιπρύτανη φυλάκων, ξεκινώντας από τον φύλακα που πρωταγωνίστησε στα επεισόδια άσκησης σωματικής βίας εις βάρος φοιτητών την Τρίτη.

Σήμερα το πρωί αναμένεται να συνεδριάσει η Σύγκλητος με ειδική σύνθεση, χωρίς τους εκλεγμένους εκπροσώπους των μελών ΔΕΠ και των φοιτητών, όπως καταγγέλλεται. Διδάσκοντες και φοιτητές δηλώνουν αποφασισμένοι να παρεμποδίσουν τη σημερινή συνεδρίαση εάν δεν έχει τη σύνθεση που επιβάλλεται από το Νόμο.

ΗΡΑΚΛΕΙΟ .-

Την τραγική κατάσταση που επικρατεί και φέτος στα περισσότερα σχολεία του Νομού Ηρακλείου, κατήγγειλαν χτες γονείς και μαθητές, που πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρίας, στο κέντρο της πόλης. Η προσυγκέντρωση ξεκίνησε στις 10 το πρωί, στις εγκαταστάσεις του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου. Εκεί πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή των εκπροσώπων από τα μέλη των αντίστοιχων ΔΣ Συλλόγων Γονέων, από τα δημοτικά σχολεία, 1ο, 26ο, 40ό, 28ο, 35ο και 2ο Δημοτικό Σχολείο Βουτών, καθώς και εκπροσώπων της ΕΛΜΕ Ηρακλείου.

Αφού ενέκριναν ψήφισμα, οι διαμαρτυρόμενοι γονείς, ξεκίνησαν την πορεία με επικεφαλής πολλούς μικρούς μαθητές και μέσω των λεωφόρων Καλοκαιρινού και 25ης Αυγούστου, κατέληξαν στην Παραλιακή λεωφόρο, έξω από τα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης. Εκεί, η συντονιστική τους επιτροπή, επέδωσε στον Περιφερειάρχη Βασίλη Βαλασόπουλο,το ψήφισμα της κινητοποίησης το οποίο μεταξύ άλλων τονίζει: "Μπορεί οι οργανικές θέσεις των σχολείων να παρουσιάζονται ότι έχουν καλυφθεί, στην πραγματικότητα όμως πολλοί δάσκαλοι έχουν αποσπαστεί σε άλλες υπηρεσίες, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η λειτουργία των σχολείων μας. Θεωρούμε εμπαιγμό την πρόσληψη 85 αναπληρωτών, τη στιγμή που οι κενές θέσεις είναι 173, ενώ χρόνο με το χρόνο οι ανάγκες αυξάνονται και με δεδομένο ότι οι κτιριακές εγκαταστάσεις στο νομό δεν επιτρέπουν το στοίβαγμα 25 - 30 μαθητών ανά τμήμα", επισημαίνουν στο ψήφισμα οι γονείς, καλώντας τον Περιφερειάρχη να επιληφθεί του θέματος, φροντίζοντας για την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργία των σχολείων στο νομό, αλλά και για την αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Τόσο οι γονείς, όσο και οι μαθητές, δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις, μέχρις ότου καλυφθούν όλες οι κενές θέσεις εκπαιδευτικών στα σχολεία του νομού, έτσι που να αντιστοιχεί ένας εκπαιδευτικός για κάθε τμήμα.

Αποφασισμένοι να κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους, παρατείνοντας την κατάληψη, δηλώνουν οι γονείς και μαθητές του 52ου Δημοτικού Σχολείου Σεπολίων, μέχρις ότου νομάρχης και αρμόδιοι φορείς της εκπαίδευσης παραδώσουν το νέο 11θέσιο κτίριο στη Λιοσίων, για το οποίο χρόνια τώρα αγωνίζονται οι κάτοικοι στα Σεπόλια.

Χτες το πρωί, γονείς και μαθητές συγκεντρώθηκαν έξω από το σχολείο, διεκδικώντας την άμεση μεταφορά των μαθητών σε ασφαλές κτίριο και συγκεκριμένα από το παλιό κτίριο στην οδό Σιλυβρίας 14, το οποίο έχει κριθεί ακατάλληλο από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, λόγω των πολλαπλών ρωγμών που υπέστη το κτίριο από τους σεισμούς του 1981, στο νέο στη Λιοσίων.

"Θέλουμε τμήματα ανθρώπινα, επισήμαναν οι γονείς, είμαστε αντίθετοι στις συμπτύξεις τμημάτων με πάνω από 30 μαθητές στην τάξη, διεκδικούμε το 11θέσιο σχολείο για τα παιδιά μας, συνεχίζουμε την κατάληψη και δηλώνουμε ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουμε σε κανέναν να παίζει με την ασφάλεια των παιδιών μας, γιατί αυτή δεν παζαρεύεται. Είναι ντροπή, μια βδομάδα τώρα, που έχουμε καταλάβει το κτίριο στη Λιοσίων, να μην έχει ενδιαφερθεί κανένας γι' αυτά τα παιδιά, που με κίνδυνο να τους πέσει κάποιος σοβάς στο κεφάλι, κάνουν αναγκαστικά πλέον μάθημα στο παλιό κτίριο, το οποίο θα 'πρεπε να έχει γκρεμιστεί, γιατί δεν μπορούν άλλο να χάνουν τα μαθήματά τους, ενώ μόλις χτες, ο νομάρχης μέσω "αγγελιοφόρου του", μας ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να δεχτεί το ΔΣ του συλλόγου μας, όχι όμως νωρίτερα από τις 20 Οκτώβρη", κατέληξαν.

Σήμερα, το απόγευμα, θα συνεδριάσει το ΔΣ του Συλλόγου Γονέων του 52ου Δημοτικού, για να αποφασίσει την παραπέρα κλιμάκωση των κινητοποιήσεων.

Πέντε και πλέον μήνες κράτησε, την περασμένη σχολική χρονιά, η κινητοποίηση των φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης, ενάντια στον αντιεκπαιδευτικό νόμο και στα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής. Η φωτογραφία από την πολύμηνη κατάληψη του Πολυτεχνείου