Να κεφαλαιοποιήσει τις "εντυπώσεις", που κέρδισε στον πρώτο γύρο, ώστε να εκλέξει όσο το δυνατόν περισσότερους νομάρχες και δημάρχους, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, επιχειρεί με κάθε μέσο η ηγεσία της ΝΔ.

Στην κατεύθυνση αυτή, όπως αποφασίστηκε σε χτεσινή σύσκεψη στελεχών υπό τον Κ. Καραμανλή, θα συνεχίσουν την ίδια τακτική που είχαν ακολουθήσει και στον πρώτο γύρο, την οποία θεωρούν ως επιτυχημένη. Δηλαδή, η έμφαση θα δοθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στους "άξιους και ικανούς" υποψηφίους, αλλά, όπως διευκρίνισαν, στους μη κυβερνητικούς. Μάλιστα, η οδηγία είναι να αποφύγουν τα ηγετικά στελέχη την απευθείας ανάμειξη στην εκλογική αναμέτρηση και ειδικά ο πρόεδρος του κόμματος, ο οποίος θα φροντίσει να μη φανεί καθόλου στο προσκήνιο με δηλώσεις, παρεμβάσεις, κλπ. Στόχος, όπως λένε στη Ρηγίλλης, είναι να σταλεί "πιο ηχηρό το μήνυμα στην κυβέρνηση". Πιστεύουν, πάντως, ότι δεν μπορεί να ανατραπεί η ψήφος δυσαρέσκειας στο δεύτερο γύρο και σ' αυτό στηρίζουν την αισιοδοξία τους ότι θα εκλέξουν περισσότερους νομάρχες και δημάρχους.

Οπως δήλωσε εξερχόμενος ο επικεφαλής της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής Αγγ. Μπρατάκος, κεντρικές συμφωνίες δε θα γίνουν ενόψει του β γύρου και "τις πρωτοβουλίες θα αναλάβουν οι κατά τόπους υποψήφιοι δήμαρχοι και νομάρχες".

Ταυτόχρονα, η ηγεσία της ΝΔ έχει αρχίσει την εξαγωγή συμπερασμάτων και εκτιμήσεων από την πρώτη Κυριακή. Το πρώτο που εκτιμούν είναι ότι το πολιτικό μήνυμα εστάλη στην κυβέρνηση, χωρίς να διευκρινίζουν τι ακριβώς εννοούν. Δεύτερον, ότι ο Κ. Καραμανλής εδραιώνεται στην ηγεσία του κόμματος και, τρίτον, η ΝΔ αποκτά προβάδισμα έναντι του ΠΑΣΟΚ, εκτιμούν ότι "είναι πρώτο κόμμα" και αποκτά "δυναμική εξουσίας". Ωστόσο, ούτε πρόκειται, τουλάχιστον δεν το ομολογούν ακόμα, να θέσουν θέμα πρόωρων εκλογών ούτε να καταθέσουν πρόταση μομφής σε βάρος της κυβέρνησης, αν και δηλώνουν ότι τα εσωκομματικά προβλήματα στο ΠΑΣΟΚ θα οξυνθούν.

Ο Μιχ. Λιάπης, γραμματέας Πολιτικού Σχεδιασμού, δήλωσε (στον "Πλάνετ") ότι "η ΝΔ κερδίζει τις πολιτικές εντυπώσεις και, σύμφωνα με τις αναλύσεις που έχουμε στα χέρια μας, είναι το πρώτο κόμμα". Υποστήριξε επίσης ότι ο Κ. Σημίτης "θα καταστεί όμηρος των εσωκομματικών του αντιπάλων, θα είναι ένας αδύναμος πρωθυπουργός". Αναφερόμενος στο δεύτερο γύρο, είπε πως "δε νομίζω ότι χρειάζεται να πολώσουμε το κλίμα, δε νομίζω ότι χρειάζεται να ζητήσουμε εκλογές".

Από την πλευρά της, η Ντ. Μπακογιάννη, αν και δήλωσε ότι το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά ικανοποιητικό για τη ΝΔ, εκτίμησε ότι η προσωπικότητα του υποψηφίου είναι καθοριστική.

Ο Μ. Εβερτ επέμεινε στην "εποικοδομητική αντιπολίτευση" και υπέδειξε στον Κ. Σημίτη να προχωρήσει αμέσως σε "ουσιαστικό ανασχηματισμό" (!) για να δείξει ότι πήρε το μήνυμα.

Σε διαφορετικό μήκος κύματος ήταν οι τοποθετήσεις του Κ. Μητσοτάκη και του Στ. Μάνου. Ο πρώτος δεν έκρυψε την αγωνία του για την πορεία προς την ΟΝΕ και ζήτησε από τα κόμματα που αποδέχονται τον "εθνικό στόχο" να ξεκαθαρίσουν την πολιτική τους σ' αυτήν την κατεύθυνση. "Πώς θα τον πετύχουμε; Τι κάνει σωστό και τι δεν κάνει σωστό η κυβέρνηση Σημίτη; Εγώ της κάνω κριτική, γιατί δεν κάνει αυτό που πρέπει. Αλλοι (σ.σ. εννοώντας προφανώς το ΚΚΕ) της κάνουν κριτική από την άλλη πλευρά. Είναι ανάγκη να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο", είπε χαρακτηριστικά. Πιο πρακτικός, ο Στ. Μάνος αναρωτήθηκε με έκδηλη ανησυχία "ποιος θα στηρίξει τη θέση για μια πολύ σφιχτή εισοδηματική πολιτική το '99;".

Την ίδια στιγμή, έντονος είναι ο προβληματισμός για την "υπερβολική άνοδο" του Δ. Αβραμόπουλου. Αν και δημόσια συμμερίζονται τους πανηγυρισμούς του, ωστόσο δεν κρύβουν την ανησυχίες τους για το μέλλον και επισημαίνουν με νόημα ότι χωρίς το ποσοστό της ΝΔ "δε θα πήγαινε πουθενά".

Παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες να μεταφέρουν τη συζήτηση σε ανώδυνα για την κυβέρνηση μονοπάτια, είναι εμφανές ότι το ...σοκ που προκάλεσε στο ΠΑΣΟΚ το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εκλογών δύσκολα θα ξεπεραστεί. Σοκ το οποίο οφείλεται κατά πρώτο λόγο στην οφθαλμοφανή ήττα που υπέστησαν οι συνδυασμοί που στήριξε το κυβερνητικό κόμμα τόσο στους τρεις μεγάλους δήμους (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη) όσο και στην υπερνομαρχία Αθήνας - Πειραιά, γεγονός που μεγεθύνει τις εντυπώσεις που προκάλεσε η - έτσι κι αλλιώς δεδομένη - αποδοκιμασία του εκλογικού σώματος προς την κυβέρνηση.

Ως προς το παραπάνω είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι, ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα καλλιεργούνταν από το ΠΑΣΟΚ κλίμα αναμονής της ήττας, ώστε τη στιγμή που αυτή θα εκδηλωνόταν να είχαν προετοιμαστεί τα κυβερνητικά επιχειρήματα για την αντίκρουση των εντυπώσεων, ο τρόπος που εκδηλώθηκε αυτή η ήττα αφαίρεσε από τον εκλογικό μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ κάθε δυνατότητα να περάσει σε προπαγανδιστική "αντεπίθεση". Αλλωστε είναι ενδεικτικό το στοιχείο και μόνο πως σε επίπεδο νομαρχιών το ΠΑΣΟΚ θα κινηθεί σε αριθμό κερδισμένων νομαρχιών που ζήτημα είναι αν πιάνουν το μίνιμουμ των (ήδη ηττοπαθών) προεκλογικών προβλέψεων (μιλούσαν για 30 έως 34 νομαρχίες προεκλογικά).

Το σημαντικότερο, ίσως, σε ό,τι αφορά στην αντίδραση της "επόμενης μέρας" του κυβερνώντος κόμματος, είναι η ετοιμότητα με την οποία όλα τα στελέχη του (από τον πρωθυπουργό μέχρι τον κυβερνητικό εκπρόσωπο και τον γραμματέα του κόμματος) δήλωσαν χτες ότι η κυβερνητική πολιτική δεν πρόκειται να αλλάξει. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του Κ. Σκανδαλίδη, που ανέφερε ότι "δε θα επιτρέψει το ΠΑΣΟΚ να ξαναμπούν σε διαπραγμάτευση" οι κυβερνητικές επιλογές του, αλλά και του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος δήλωσε απερίφραστα ότι "η κυβέρνηση ακολουθεί σταθερά τις βασικές επιλογές της, όπως αυτές έχουν καταγραφεί στο κυβερνητικό πρόγραμμά της" και συμπλήρωσε πως "αυτές οι επιλογές δεν αλλάζουν".

Το σημαντικότερο, πάντως, από τις επίσημες αντιδράσεις των στελεχών του ΠΑΣΟΚ και με αφορμή τα εκλογικά αποτελέσματα της Κυριακής, είναι οι όρκοι πίστης που έδωσε χτες ο Κ. Σκανδαλίδης προς το μεγάλο κεφάλαιο, πως παρά την αποδοκιμασία του ΠΑΣΟΚ, το κόμμα του δε θα επιτρέψει την "αποσταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος (!)", εννοώντας φυσικά ως "αποσταθεροποίηση" την παρεμπόδιση εκείνης της πολιτικής που συμφέρει τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου!

Ενδιαφέρον επίσης στοιχείο είναι η κατάσταση που διαμορφώνεται στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, η οποία θα αρχίζει να εκδηλώνεται σαφέστερα μετά το β γύρο των εκλογών, αφού μέχρι τότε θα κυριαρχεί από τον κομματικό μηχανισμό η φρασεολογία "δίνουμε με ενότητα τη μάχη"...

Ηδη τα σενάρια που εξυφαίνονται είναι πολλαπλά. Πέραν των γνωστών που ομιλούν περί κυβερνητικού ανασχηματισμού (διαψεύστηκε και χτες από κυβερνητικό εκπρόσωπο και Κ. Σκανδαλίδη), όλοι αναγνωρίζουν ότι στην πορεία προς το συνέδριο θα ενταθούν οι εσωκομματικές τριβές, γεγονός που οδηγεί ορισμένους στην εκτίμηση ότι ο Κ. Σημίτης δεν αποκλείεται να προκαλέσει εκλογές ακόμα και πριν από το συνέδριο του Μάρτη! Την ίδια ώρα παραμένουν σε ισχύ τα σενάρια περί εκλογών μαζί με τις ευρωεκλογές, το καλοκαίρι του 1999.

Σχετικά με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν στο ΠΑΣΟΚ για το δεύτερο γύρο των εκλογών, υψηλόβαθμα στελέχη της Χαρ. Τρικούπη άρχισαν από χτες να προσθέτουν στα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ τα ποσοστά και των περίφημων "ανταρτών", αλλά και του ΔΗΚΚΙ, όπως και του ΣΥΝ, για να πείσουν ότι η επιρροή του κόμματος και κυρίως της πολιτικής τους, δεν έπεσε όσο φαίνεται από μια πρώτη ματιά. Ενδεικτικό, δε, του τρόπου που θα αξιοποιηθούν οι "αντάρτες" δόθηκε από προχτές, όταν ο Ε. Γιαννόπουλος έκανε την... αυτοκριτική του, επειδή τους είχε αποκαλέσει "αποστάτες"...

Πιο συγκεκριμένα, για την περίπτωση του Πειραιά την εμφάνιζαν "χαμένη υπόθεση" σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, που, όπως έλεγαν "ο δήμος παίζεται". Ανάλογη εικόνα έδιναν και για την υπερνομαρχία Αθήνας - Πειραιά, όπου το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να επαναφέρει τη λογική της κάλπικης αντιδεξιάς ρητορείας για να κερδίσει το β γύρο.

Τέλος χτες συνήλθε η ΚΕΔΝΕ του ΠΑΣΟΚ, όπου εκτιμήθηκαν τα αποτελέσματα και καθορίστηκε η "γραμμή" ενόψει του β γύρου. Σύμφωνα με τις δηλώσεις Σκανδαλίδη, το κόμμα του θα κινηθεί στην τακτική της υποστήριξης "μη συντηρητικών" υποψηφίων, ενώ θα αναμένεται η τελική εικόνα σε επίπεδο δήμων και νομαρχιών, ώστε το βράδυ της επόμενης Κυριακής το ΠΑΣΟΚ να μπορεί να ψελλίσει προπαγανδιστικά επιχειρήματα του τύπου "έχουμε την πολιτική ηγεμονία" και να αντιστρέψει τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν, οι οποίες θεωρούνται "πρόσκαιρες" από κάποιους αισιόδοξους... Οσο για τον Α. Τσοχατζόπουλου, με τις δηλώσεις του μετά την ΚΕΔΝΕ, επιβεβαίωσε ότι η στάση του θα παραμένει "ανοιχτή" μέχρι το συνέδριο - και θα συμπαρασύρει ενδεχομένως το σύνολο της λεγόμενης εσωκομματικής αντιπολίτευσης, που από το βράδυ της Κυριακής έκανε αισθητή την εμφάνισή της - συμπέρασμα που προκύπτει από το γεγονός ότι ήταν ο μόνος που μίλησε για "μείωση και σχετική υποχώρηση" του ΠΑΣΟΚ και "βελτίωση" της ΝΔ στο χώρο της ΤΑ.

Η δεύτερη ανάγνωση και πιο ολοκληρωμένη, για το εκλογικό αποτέλεσμα, από το ΔΗΚΚΙ καθώς και η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Εκλογικού Αγώνα, αναμένεται να δοθεί στην προγραμματιζόμενη σημερινή Συνέντευξη Τύπου που δίνεται στις 5.00 μ.μ. στα κεντρικά γραφεία του κόμματος.

Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι το βάρος από το κόμμα θα δοθεί στις εκτιμήσεις και τα συγκριτικά αποτελέσματα στις νομαρχίες, σε σχέση με το ποσοστό στις βουλευτικές εκλογές, ενώ ξεχωρίζουν τη συμμετοχή στο β' γύρο στις νομαρχίες Λέσβου, Κεφαλληνίας και Χανίων. Σημειώνουμε εδώ, ότι το ΔΗΚΚΙ υποστηρίζει τον υπερεθνικιστή πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Δ. Βουνάτσο στη Λέσβο, στην Κεφαλληνία ο κ. Μεταξάς έχει τη στήριξη και της ΝΔ και ΣΥΝ, ενώ στα Χανιά ο Κατσανεβάκης έχει τη στήριξη και του ΣΥΝ. Επίσης, ικανοποίηση υπάρχει, που υποστηριζόμενοι από το ΔΗΚΚΙ, περνούν στο β' σε δήμους του Λεκανοπεδίου Αττικής. Απ' την άλλη επιχειρείται να διασκεδαστεί η αποτυχία των προσωπικών επιλογών του προέδρου του ΔΗΚΚΙ, για τους τρεις μεγάλους δήμους, στρέφοντας την προσοχή σε διάφορα επιμέρους γεγονότα. Οπως ότι η δήλωση του Δ. Μπέη ότι θα στηρίξει στη νομαρχία τον Ε. Κουλουμπή δε βοήθησε ή το ότι η συμμετοχή του Στ. Λογοθέτη στον συνδυασμό του Α. Ντεντιδάκη, στον Πειραιά και μάλιστα η κοινή του παρουσίαση σε γιγαντοαφίσες έκοψαν τη δυναμική του. Φυσικά, όσο και αν επηρέασαν αυτά, κρύβεται με επιμέλεια το γεγονός ότι λειτούργησαν τα συγκοινωνούντα δοχεία των κατ' όνομα "ανταρτών" και των επίσημων υποψηφίων του κυβερνώντος κόμματος, που σκοπό είχαν να σταθούν ανάχωμα στη στήριξη των πραγματικά αγωνιστικών ριζοσπαστικών συνδυασμών. Η ανεπιτυχία του δήθεν "αντινεοφιλελεύθερου μετώπου του" δε φαίνεται να απασχολεί το ΔΗΚΚΙ.

Αντίθετα, οι εκλογολόγοι του ισχυρίζονται ότι το κόμμα πανελλαδικά έχει αύξηση που εκφράζεται, με το 8%, με τη διευκρίνιση ότι αντιστοιχίζονται τα αποτέλεσμα σε καθαρή έκφραση της προτίμησης του εκλογικού σώματος. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην αύξηση στη διευρυμένη νομαρχία Εβρου - Ροδόπης και στη Θεσπρωτία.

Κληθείς να σχολιάσει ο υπεύθυνός του Γρ. Τύπου, τις δηλώσεις Σκανδαλίδη και Γιαννόπουλου, ότι ""αντάρτες" ή μη, όλοι ΠΑΣΟΚ είμαστε και όλοι ΠΑΣΟΚ ψηφίσαμε", αρκέστηκε να δηλώσει ότι "είναι ο "λογαριασμός του Χότζα" δηλαδή ότι προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα και αν ήταν έτσι ας τους ψήφιζαν από την αρχή".

Ενέσεις ...αισιοδοξίας στον κομματικό της χώρο επιχειρεί να κάνει η ηγεσία του ΣΥΝ, σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει το κλίμα απογοήτευσης που προκαλούν οι σημαντικές απώλειες που είχε στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, τόσο σε επίπεδο εντυπώσεων, όσο και σε πρακτικό αντίκρισμα, σε σχέση με τους στόχους που έβαζε προεκλογικά για την κατάκτηση δημαρχιών μεγάλων δήμων και ορισμένων νομαρχιών.

Ετσι, επιχειρείται να παρακαμφθεί το γεγονός του καταποντισμού των υποψηφίων του ΣΥΝ, στα πλαίσια της κεντροαριστερής συνεργασίας στην Αθήνα και του υποψηφίου τους στον Πειραιά. Επίσης, χτυπητή είναι η αποτυχία σε σχέση με τους στόχους που έβαζαν για την εκλογή, από την πρώτη μάλιστα, του στελέχους τους Π. Σκοτινιώτη στη Μαγνησία, πρώην νομάρχη που εξέλεξαν με το ΠΑΣΟΚ, όπου το αποτέλεσμα θα κριθεί στο β γύρο. Ανάλογη κατάσταση αντιμετωπίζει ο έτερος "αστέρας" της κεντροαριστερής συνεργασίας στο Δήμο Λιβαδειάς, που θα κριθεί στο β γύρο των εκλογών, έχοντας συγκεντρώσει ποσοστό ψήφων αρκετές μονάδες πίσω από τον υποψήφιο που στηρίζει η ΝΔ. Και τα δύο αυτά στελέχη του ΣΥΝ ήταν από τα πλέον προβεβλημένα, στα πλαίσια του "μοντέλου της κεντροαριστεράς".

Εκτός αυτού, απογοήτευση προκαλεί στο ΣΥΝ ο εκλογικός καταποντισμός της υποψηφιότητας Τριγάζη στο Δήμο Βύρωνα που ήρθε τρίτος με διαφορά, αλλά και η απώλεια του Δήμου Καρδίτσας όπου εκλέχτηκε με την πρώτη και για πρώτη φορά ο υποψήφιος που στήριξε το ΚΚΕ, αντί του κεντροαριστερού πρώην δημάρχου. Σημαντική, επίσης, είναι η ήττα του ΣΥΝ σε ό,τι αφορά τις υποψηφιότητες για τη Νομαρχία Πέλλας και την υπερνομαρχία Εβρου - στην πρώτη περίπτωση, παρότι στηριζόταν και από το ΠΑΣΟΚ, δε βγήκε στο β γύρο και στη δεύτερη περίπτωση ο υποψήφιός τους καταποντίστηκε.

Με ανακοίνωσή του, ο ΣΥΝ αναφέρει ότι στον πρώτο γύρο εκλέχτηκαν 12 δήμαρχοι του ΣΥΝ, όλοι, εκτός εκείνου του Αγ. Ιωάννη Ρέντη, σε περιφερειακούς δήμους. Ακόμα σε άλλους 20 δήμους υποψήφιοι του ΣΥΝ με συνεργασίες έχουν περάσει στο β γύρο. Πάντως, ανεξάρτητα πώς επιχειρείται να παρουσιαστεί το αποτέλεσμα προς τα έξω - όπου γίνεται λόγος για "ισχυροποίηση" του Συνασπισμού! - στο εσωτερικό της ηγεσίας του κόμματος υπάρχουν αλληλοαναιρούμενες εκτιμήσεις. Σε αντίθεση με την εκτίμηση της ηγετικής ομάδας, υπογραμμίζουν την αποτυχία της "κεντροαριστερής" συνεργασίας, σημειώνοντας, επίσης, πως "ο ΣΥΝ πλήρωσε και την τακτική υποστήριξης των κυβερνητικών επιλογών".

Χτες συνεδρίασε η Εκτελεστική Επιτροπή του ΣΥΝ, η οποία εκτίμησε τα αποτελέσματα των εκλογών και σήμερα το απόγευμα συνέρχεται η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή (ΚΠΕ) του ΣΥΝ για να εκτιμήσει τα αποτελέσματα των εκλογών, αλλά και για να αποφασίσει τη στάση του Κόμματος, ενόψει του β γύρου των εκλογών. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, ο Ν. Κωνσταντόπουλος θα εισηγηθεί την κατά περίπτωση αντιμετώπιση με ευθύνη των τοπικών οργανώσεων, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τις παρενέργειες από μια κεντρική απόφαση είτε για στήριξη των υποψηφίων ΠΑΣΟΚ, είτε για κατά συνείδηση ψήφο. Εκτός αυτού, με τον τρόπο αυτό, επιδιώκουν να αποφύγουν και τις όποιες αντιδράσεις που θα συνεπαγόταν είτε η μια είτε η άλλη απόφαση για τη στήριξη των δικών τους υποψηφίων που συμμετέχουν στο β γύρο, στηριζόμενοι από το ΠΑΣΟΚ κυρίως.