Η πολιτική προσπάθεια του μονοπωλιακού κεφαλαίου εστιάζεται λοιπόν στον αποπροσανατολισμό των εργαζομένων απ' τους βασικούς υπεύθυνους για τα μεγάλα προβλήματα και στη διαίρεση, στον εγκλωβισμό του λαού μέσα σε πλαστές διαχωριστικές γραμμές και κάλπικες διεξόδους, που δε θίγουν την ουσία του πολιτικού προβλήματος της χώρας.

Η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερά είναι σίγουρα τα πιο διάσημα σενάρια - διέξοδοι που κυκλοφορούν την περίοδο αυτή, μέσα σ' αυτό το πλαίσιο. Δεν είναι όμως τα μοναδικά. Η άρχουσα τάξη γνωρίζει ότι το ΚΚΕ δεν μπορεί να εγκλωβιστεί με τέτοιες προτάσεις πρόσδεσής του στο εκάστοτε κυβερνητικό άρμα του μονόδρομου της ΟΝΕ. Ομως το μονοπωλιακό κεφάλαιο δεν μπορεί και ούτε πρόκειται να παραιτηθεί απ' την ταυτόχρονη προσπάθεια είτε για την ενσωμάτωση του ΚΚΕ στη βασική πολιτική του κατεύθυνση, είτε για την απομόνωση των κομμουνιστών απ' την εργατική τάξη και τους συμμάχους της.

Και δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η συγκεκριμένη προσπάθεια της μονοπωλιακής ολιγαρχίας, αντικειμενικά τουλάχιστον, ευνοείται απ' την πολιτική πρακτική και την αρθρογραφία ορισμένων δυνάμεων του "αριστερού χώρου". Oι πρόσφατες γενικές προτάσεις της ΑΚΟΑ, αλλά και η κριτική που αναπτύσσεται απέναντι στο ΚΚΕ απ' την εφημερίδα "Εποχή" είναι χαρακτηριστικές σχετικά με το ζήτημα αυτό.

* * *

Απ' τη μια αμφισβητούν το χαρακτήρα και τον ιστορικό του ρόλο.Ετσι, ο αναγνώστης της "Εποχής" διαβάζει σε εβδομαδιαία πλέον βάση για τη "Ζαχαριαδική γλώσσα" του ΚΚΕ, μια "γλώσσα εξουσίας που δεν επιτρέπει το διάλογο" (25/10), τη μετατροπή του ΚΚΕ σε "εκλογικό μηχανισμό σ' όλα τα επίπεδα, ο οποίος αποτελείται από δεκάδες επαγγελματικά στελέχη που αγωνίζονται για μια καρέκλα" (1/11), το "σεχταριστικό ΚΚΕ με την αρχαία σκουριά της σταλινικής παράδοσης" (25/10), την ανάγκη συγκρότησης ενός ρεύματος αντιπαραθετικού στις "απολήξεις του τριτοδιεθνισμού" (28/9), τις "αγκυλώσεις και απολυτότητες του ΚΚΕ" (1/11) κλπ.

Από την άλλη, με αφορμή τις δημοτικές εκλογές, επικρίνουν την πολιτική του γραμμή σαν δογματική, σαν γραμμή απομόνωσης, που ευνοεί τη δεξιά μετατόπιση της πολιτικής ζωής.Εδώ, εκτός απ' την ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος απ' την ΑΚΟΑ σαν "τάση συντηρητικοποίησης της κοινωνίας που εκφράζεται με την ενίσχυση των ψηφοδελτίων της Δεξιάς" (18/10), ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει διάφορα καταπληκτικά. Οπως ότι η γραμμή του ΚΚΕ έχει "δεξιές παρενέργειες" γιατί "αίρει τις διαχωριστικές γραμμές σ' όλο το υπόλοιπο πολιτικό φάσμα" (25/10). Μια τέτοια "διαχωριστική γραμμή" αναδεικνύει ο επίδοξος αναλυτής ανάμεσα στη ΝΔ και στην κυβερνητική σοσιαλδημοκρατία, εξηγώντας μας ότι η ΝΔ είναι "πολιτική έκφραση του πιο επιθετικού νεοφιλελευθερισμού". Ακόμα το ΚΚΕ επικρίνεται γιατί δε στήριξε τους συνδυασμούς του ΣΥΝ όπου αυτοί έδιναν μάχη αυτόνομα στο β γύρο και γιατί τάχα "ταυτίζει τον ΣΥΝ με τη ΝΔ" (25/10).

Την ίδια στιγμή συγκεκριμένοι αρθρογράφοι της "Εποχής", αλλά και η ΑΚΟΑ απευθύνουν προσκλήσεις στο ΚΚΕ για να συμμετάσχει σ' ένα Αντιφιλελεύθερο Αριστερό Μέτωπο (28/9) μαζί με "τις αριστερές διαφοροποιήσεις του ΠΑΣΟΚ, το ΔΗΚΚΙ, το ΣΥΝ και τη Ριζοσπαστική Αριστερά", είτε να συμβάλει στη συγκρότηση ενός τρίτου πόλου της Αριστεράς με το ΣΥΝ και ΔΗΚΚΙ ("Ελευθεροτυπία" 26/10). Συχνά η ίδια πρόταση περιλαμβάνει επιλεκτικά μόνο το λεγόμενο Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ (18/10).

* * *

Ούτε μας παραξενεύει, για ένα χώρο που είναι εγκλωβισμένος σε χρεοκοπημένες ρεφορμιστικές αυταπάτες και έχει αναιμικούς δεσμούς με το λαϊκό κίνημα, το γεγονός ότι δεν μπορεί να διακρίνει την πραγματική διαχωριστική γραμμή της πολιτικής αντιπαράθεσης στην ελληνική κοινωνία, δηλαδή τη γραμμή της ρήξης με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, της απαίτησης για έξοδο από την ιμπεριαλιστική ΕΕ, της συνολικής εναντίωσης στην ΟΝΕ.

Οποιος δεν μπορεί να διακρίνει το κύριο πολιτικό ζήτημα της χώρας, είναι φυσικό να εγκλωβίζεται στον αστερισμό της σοσιαλδημοκρατίας και ν' αναζητά φίλους εκεί που δεν υπάρχουν. Είναι αναμενόμενο δηλαδή ο αρθρογράφος της "Εποχής" να απολυτοποιεί δευτερεύουσες πολιτικά διαφορές και να θεωρεί σύμμαχο απέναντι στον "επιθετικό φιλελευθερισμό της ΝΔ" το "αριστερό" μέλος του ΕΓ του ΠΑΣΟΚ, κ. Δασκαλάκη, που δηλώνει στην ίδια εφημερίδα ότι "δεν μπορεί να υπάρξει πλατφόρμα που να αρνείται την επιλογή ένταξης στην ΟΝΕ" (1/11) και που στη συνέχεια καλεί να υπερψηφιστεί στη Βουλή η κυβέρνηση Σημίτη!

Είναι επίσης αναμενόμενο να βλέπει με θετικό μάτι τις φραστικές διαφοροποιήσεις του "Αριστερού Ρεύματος" του ΣΥΝ, όταν αυτό δε διαφοροποιήθηκε στην πράξη απ' την ηγεσία του ΣΥΝ, ούτε καν στη θλιβερή στήριξη της καθόδου της κ. Δαμανάκη ως κυβερνητικής υποψήφιας στις δημοτικές εκλογές. Μπορεί επίσης να διαβλέπει μεγάλα περιθώρια συνεργασίας με τον εκλεκτό του ΔΗΚΚΙ κ. Μπέη, που καλούσε σε υπερψήφιση του κυβερνητικού υποψηφίου κ. Κουλουμπή στις νομαρχιακές εκλογές.

Είναι επίσης λογικό όταν είσαι ξεκομμένος απ' τις κοινωνικές εξελίξεις, να μην αντιλαμβάνεσαι ότι η υπερψήφιση της ΝΔ από μερίδα ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ στον β γύρο δε συνιστά έγκριση του προγράμματός της, αλλά καταγράφει μια άσφαιρη και αναποτελεσματική διάθεση διαμαρτυρίας απέναντι στις θυσίες που επιβάλλει η κυβερνητική πολιτική. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε και την ταύτιση ΠΑΣΟΚ και ΝΔ σ' όλες τις βασικές κυβερνητικές επιλογές, τότε η θέση περί δεξιάς μετατόπισης στις πρόσφατες εκλογές στερείται σοβαρότητας.

Ωστόσο, εμείς οι κομμουνιστές δεν απαιτούμε από κανένα να αποδεχτεί το σύνολο της δικής μας ανάλυσης για τις πλαστές και τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές. Δεν απαιτούμε απ' την ΑΚΟΑ να αποδεχτεί το πρόγραμμά μας και τις θέσεις μας για τη δικτατορία του προλεταριάτου και τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό των Βρυξελλών.

Ακριβώς επειδή δεν είμαστε δογματικοί και δεν έχουμε αγκυλώσεις, δεχτήκαμε την κοινή δράση μαζί της στο Δήμο της Αθήνας στη βάση ενός προγράμματος που αντιστρατεύεται σε "τοπικοαυτοδιοικητικό" επίπεδο τη λογική του μονόδρομου της ΟΝΕ. Και προχωρήσαμε σ' αυτή την προσπάθεια, ακόμα και όταν η ΑΚΟΑ υποστήριζε αντίπαλους συνδυασμούς από τους δικούς μας σε πολλούς δήμους και νομούς. Θεμελιώσαμε την ισότιμη λειτουργία παρά τη συντριπτική μας ποιοτική και ποσοτική υπεροχή.

* * *

Να είναι ξεκάθαρο προς κάθε κατεύθυνση και για κάθε όψιμο φίλο: Το ΚΚΕ δεν εκβιάζεται και ούτε πρόκειται να αναδιπλώσει την επιθετική πρότασή του για τη συγκρότηση του ΑΑΔ μετώπου πάλης στη σημερινή συγκυρία.Επιμένει στην πρότασή του που αντλεί την πλατύτητά της απ' το εύρος των κοινωνικών δυνάμεων που αντικειμενικά υπηρετεί και τη ρεαλιστικότητά της απ' την όξυνση των αντιθέσεων που διαπερνά το σύνολο του καπιταλιστικού συστήματος. Η πρόσφατη, αλλά και παλιότερη ιστορία μας είναι διδακτική για όποιον πιστεύει ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει εκβιασμούς.

Αν λοιπόν η αγωνία της ΑΚΟΑ για την ανάταση του κινήματος απέναντι στην καθεστωτική πολιτική είναι πραγματική, τότε οφείλει να τοποθετηθεί συγκεκριμένα απέναντι στην ξεκάθαρη πρόταση του ΚΚΕ και να πράξει ανάλογα.

Μάκης ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Πράγματι, αν παρατηρήσει κανείς τον πρόεδρο και τα στελέχη του ΣΥΝ, στις δημόσιες τοποθετήσεις τους,θα διαπιστώσει ένταση και όξυνση των τόνων τους προς την κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά τις δημοτικές εκλογές. Με κάθε ευκαιρία υπογραμμίζουν, όπως, άλλωστε, τονίζεται και στην πρόσφατη απόφαση της ΚΠΕ του ΣΥΝ, την ανάγκη "να ηττηθεί η κυβερνητική πολιτική και να αλλάξει", προτάσσοντας παράλληλα την "εναλλακτική" τους πρόταση. Ισχυρίζονται ότι "η πολιτική Σημίτη προς την ΟΝΕ, δεν είναι μονόδρομος" και ότι υπάρχει και άλλος δρόμος προς την ΟΝΕ με "κοινωνικό πρόσωπο". Αυτόν το δήθεν άλλο δρόμο προς την ΟΝΕ, τον "δείχνει" ο Ν. Κωνσταντόπουλος στην εισήγησή του προς την ΚΠΕ του ΣΥΝ, λέγοντας: "Αυτή η θεωρία (εννοεί την πολιτική - "μονόδρομο" Σημίτη για την ΟΝΕ) υφίσταται ήδη συστηματική αμφισβήτηση από τις ανακοινώσεις μέτρων της νέας γερμανικής, της ιταλικής και της γαλλικής κυβέρνησης. Μέτρων, που κινούνται σε τελείως διαφορετική κατεύθυνση".

Πρώτ' απ' όλα απάντηση στον Ν. Κωνσταντόπουλο, δίνει το ίδιο το πρότυπό του, ο Ντ' Αλέμα, ο οποίος στην εκδήλωση του ΠΑΣΟΚ στην Αθήνα στις 14/3/97 λέει κατά λέξη: "Κάποια φορά στο παρελθόν, θα μπορούσαμε μέσα από την κυβέρνηση, να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη μέσω των παραδοσιακών μέσων, που είναι, π.χ., μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες. Και αυτό μπορεί να ήταν εύκολο. Σήμερα όμως, μια κυβέρνηση της Αριστεράς, που θα σκεφτόταν να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα μ' αυτόν τον τρόπο, θα δημιουργούσε τα εξής πράγματα: Περισσότερες δημόσιες δαπάνες, μεγαλύτερος πληθωρισμός, υψηλότερα επιτόκια, φυγή των κεφαλαίων".

Δηλαδή, ο ίδιος ο Ντ' Αλέμα απορρίπτει και αυτόν ακόμα τον Κέυνς και ακολουθεί αταλάντευτα τον ίδιο δρόμο με αυτόν του κ. Σημίτη, του Μπλερ, δηλαδή το νεοφιλελευθερισμό. Πού βρήκε τη διαφορετική κατεύθυνση των μέτρων της ιταλικής κυβέρνησης ο πρόεδρος του ΣΥΝ;

Το πόσο αμφισβητούν τη γραμμή Σημίτη οι "κεντροαριστερές" κυβερνήσεις, που επικαλείται ο Ν. Κωνσταντόπουλος, φαίνεται και από τη στάση τους στη Σύνοδο του Πέρτσαχ.

Αποδεικνύεται από την αγνόηση και, ουσιαστικά, την απόρριψη όλων των περί "κοινωνικής Ευρώπης", που έθεσε ο Κ. Σημίτης στο "μνημόνιο" του, στο Πέρτσαχ, σε μια προσπάθεια, βέβαια, δημαγωγίας και καλλιέργειας ψευδαισθήσεων στους εργαζόμενους. Και αυτοί που απέρριψαν τα του "κοινωνικού προσώπου" είναι πρώτ' απ' όλους, όπως ο ίδιος ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σγουρίδης αποκάλυψε στη Βουλή, ο Σέντερ, ο Ντ' Αλέμα, ο Μπλερ και όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες, με μοναδική εξαίρεση τον Ολλανδό πρωθυπουργό, ενώο Ν. Κωνσταντόπουλος και τα στελέχη του ΣΥΝ θεωρούν ότι αυτοί οι ηγέτες "κινούνται σε τελείως διαφορετική κατεύθυνσης".

* * *

Η ίδρυση Ταμείου, που θα χρηματοδοτείται από τους εργαζόμενους είτε άμεσα, είτε έμμεσα και θα αποζημιώνει τους ξένους εργάτες που απολύουν οι επιχειρηματίες. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση Σρέντερ βγάζει λάδι την εργοδοσία, απαλλάσσοντάς την από τη μέχρι τώρα υποχρέωσή της να αποζημιώνει όσους απολύει.

Πρόκειται για μέτρο, που θα πυροδοτήσει τις απολύσεις και θα ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου κατά των ξένων εργατών και όχι μόνο. Στα πλαίσια αυτά, το μέτρο για 100 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας - και αν ακόμη υλοποιηθεί και δε μείνει στα χαρτιά - δε θα 'ναι παρά "στάχτη στα μάτια" των εργαζομένων, μπροστά στη μεγαλύτερη ακόμα άνοδο της ανεργίας, που θα δημιουργήσει αυτή η πολιτική.

Επίσης το 35ωρο που προωθείται κυρίως σε Γαλλία και Ιταλία και αποτελεί τη "βιτρίνα" των απανταχού θιασωτών των "κεντροαριστερών" συμμαχικών κυβερνήσεων, όπως ο ΣΥΝ. Πρόκειται για ένα μέτρο, που, πέρα από το ότι δε μειώνει την ανεργία, χρησιμοποιείται επιλεκτικά και μόνο σε επιχειρήσεις που έχουν υψηλό ποσοστό κέρδους, ενώ οι βιομήχανοι που το εφαρμόζουν παίρνουν υψηλές επιδοτήσεις. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα μέτρο που ωφελεί την κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων, ιδιαίτερα χωρίς την εξασφάλιση του 8ωρου, του 5ήμερου και αύξηση των αμοιβών, αποτελεί προπέτασμα καπνού και όχημα για τη μείωση των αποδοχών και τη γενικευμένη αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, όπως ακριβώς επιδιώκει το κεφάλαιο για να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του.

Τα παραπάνω μέτρα είναι ενδεικτικά και δείχνουν ότι οι συμμαχικές κυβερνήσεις της "κεντροαριστεράς" έχουν την ίδια ακριβώς γραμμή πλεύσης με την πολιτική των αμιγώς σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων, όπως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για μια πολιτική, που, όχι μόνο εντατικοποιεί την εκμετάλλευση των εργαζομένων σε όφελος της πλουτοκρατίας, αλλά θέτει τις βάσεις για επιτάχυνσή της. Ολες οι αλλαγές, στις οποίες αναφέρονται και οι "κεντροαριστερές" κυβερνήσεις, δεν πλήττουν στο ελάχιστο το κεφάλαιο, ενώ θεωρούν ως δεδομένες τις σαρωτικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, που τσακίζουν θεμελιακά εργατικά δικαιώματα και κατακτήσεις, αποδεικνύουν ότι ο δρόμος προς την ΟΝΕ είναι ένας. Είναι αυτός ο νεοφιλελεύθερος δρόμος, που ακολουθούν οι Σημίτης, Μπλερ, Σρέντερ, Ντ' Αλέμα και όσες κυβερνήσεις χριστιανοδημοκρατικές έχουν απομείνει.

* * *

Πρόκειται για μια αποτελεσματικότητα, που έχει τη βάση της στη μεγαλύτερη ικανότητα διεμβόλισης του εργατικού κινήματος και καλλιέργειας αυταπατών σε σημαντικά τμήματα των λαών.

Αυτό ακριβώς είναι το χαρακτηριστικό που επιτρέπει σ' αυτές τις κυβερνήσεις να προωθούν τις επιλογές του κεφαλαίου με συγκριτικά λιγότερους κραδασμούς.

Αυτοί είναι, βασικά, οι λόγοι, που το ευρωπαϊκό κεφάλαιο φαίνεται να ενδιαφέρεται για την εδραίωση της σοσιαλδημοκρατίας στην ΕΕ.Η σοσιαλδημοκρατία, ανεξάρτητα από τις όποιες παραλλαγές της, δε διστάζει να παίξει το ρόλο του "μπάτλερ" της πλουτοκρατίας. Πέρα από τα παραπάνω, απόδειξη γι' αυτό αποτελεί το ότι η κυβέρνηση Σρέντερ έσπευσε αμέσως να συμμορφωθεί με τις επιλογές της γερμανικής ολιγαρχίας για δραστική μείωση της οικονομικής συνεισφοράς της Γερμανίας στους κοινοτικούς προϋπολογισμούς. Επιλογές που σ' αυτή τη φάση εξυπηρετούν το γερμανικό κεφάλαιο στον ενδοκοινοτικό ανταγωνισμό, αλλά και σ' αυτόν με τα άλλα δύο ιμπεριαλιστικά κέντρα.

* * *

Αλλωστε, κάτι ξέρει και ο Ιταλός μεγιστάνας Ανιέλι με την επίκαιρη πάντα ρήση του: "Με τέτοια Αριστερά, τι να την κάνω τη Δεξιά;".

Είναι καθαρό πλέον ότι οι "κεντροαριστερές" κυβερνήσεις, όχι μόνο δε φοβίζουν τους κεφαλαιοκράτες, αλλά, αντίθετα, αξιοποιούνται ως μήτρες νέων αυταπατών και ψευδαισθήσεων στους λαούς. Χρησιμοποιούνται ως μέσον, όχι για την αλλαγή, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΝ, αλλά για τη διατήρηση και εμπέδωση της αντιλαϊκής πολιτικής.

* * *

Μάκης ΚΟΨΙΔΗΣ