Δημοσιεύουμε περίληψη γραπτού της εκπαιδευτικού ΜΑΙΡΗΣ ΖΙΩΓΑ, που μας έστειλε από την Κοζάνη και αναφέρεται στη σοβιετική εκπαίδευση. Γράφει: "Ολον αυτόν τον καιρό, που βλέπω χιλιάδες μαθητές με τους καθηγητές και τους γονείς τους να διαδηλώνουν στην πρωτεύουσα και σ' άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας - στέλνοντας ένα βροντερό "ΟΧΙ" στον αντιεκπαιδευτικό νόμο 2525/97, νόμο, που υπονομεύει το δικαίωμά τους στη μόρφωση - μου ξανάρθε στη μνήμη το εκπαιδευτικό σοβιετικό σύστημα, το οποίο γνώρισα εργαζόμενη στη Μέση και Ανωτάτη Εκπαίδευση από το 1957 - 1982 στην Τασκένδη και που βεβαίως δεν μπορεί να γίνει σύγκριση με του κ. Αρσένη.

Το σοβιετικό σχολείο γενικής μόρφωσης διήνυσε μεγάλο και δοξασμένο δρόμο, όπου σοβαρό ρόλο έπαιξαν τα έργα και οι ομιλίες του Λένιν. Σ' αυτές υπογραμμιζόταν ότι η αφομοίωση των επιστημονικών γνώσεων στο σοβιετικό σχολείο θα πρέπει να είναι, όχι απλή μαθήτευση, αλλά κριτική επεξεργασία και ανάλυση των γνώσεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς του παρελθόντος. Επίσης μεγάλη προσοχή έδινε ο Λένιν και στον παιδαγωγό, που τον θεωρούσε κεντρική φιγούρα στο έργο της διάπλασης της νέας γενιάς.

Στον παιδικό σταθμό πετυχαινόταν μια γενική ανάπτυξη του παιδιού. Στο Δεκατάξιο, γινόταν πολύπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και εφήβων και με βάση τις επιτεύξεις της επιστήμης και εμφυτευόταν στα παιδιά η πρωτοβουλία, εξοπλίζοντάς τα με γερές γνώσεις.

Ο πολυτεχνικός τύπος σχολείου άντεξε στη δοκιμασία. Το σπουδαίο βήμα που έγινε στη λαϊκή παιδεία επέτρεψε, ώστε απ' την 4η τάξη να αρχίσει μια συστηματική διδασκαλία στα μαθηματικά και στη μητρική γλώσσα. Να μελετιέται η πατριδογνωσία και να γίνεται διδασκαλία κύκλων μαθημάτων βιολογικής κατεύθυνσης.

Στο Δεκατάξιο, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη διδασκαλία των μαθημάτων, που συνδέονταν με τις θετικές επιστήμες. Σε ειδικά εργαστήρια, οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να κάνουν ασκήσεις και πειράματα. Ιδιαίτερη σημασία δίνονταν στη διδασκαλία των μαθηματικών και της φυσικής. Επίσης η οικονομολογική μόρφωση αποτελούσε συστατικό μέρος της πολυτεχνικής μόρφωσης.

Το σοβιετικό σχολείο ήταν το πιο πολυεθνικό στον κόσμο. Η διδασκαλία γινόταν σε 45 γλώσσες των λαών της ΕΣΣΔ. Τα σχολικά βιβλία εκδίδονταν σε 52 γλώσσες. Αντίστοιχα, προετοιμαζόταν και το διδακτικό προσωπικό. Στη Σοβιετική Ενωση υπήρχαν 402 παιδαγωγικές σχολές για τη στοιχειώδη και προσχολική μόρφωση. Σε 200 ανέρχονταν τα παιδαγωγικά Ινστιτούτα, όπου σπούδαζαν 785 χιλ. φοιτητές και αποφοιτούσαν κάθε χρόνο 140 χιλιάδες.

Απ' όσα σύντομα αναφέρθηκαν στο σημείωμα αυτό, διακρίνεται η σωστή τοποθέτηση του ζητήματος της μόρφωσης της νέας γενιάς, η ιδιαίτερη φροντίδα του λαϊκού - σοβιετικού κράτους, η υπεροχή του σοσιαλιστικού συστήματος στον τομέα της μόρφωσης.

Στον τόπο μας, δίκαια η εκπαιδευτική πολιτική αποδοκιμάζεται, γιατί έρχεται σε αντίθεση με το παρόν και το μέλλον, απαιτώντας αναβάθμιση και να συμβαδίζει με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του αύριο".

Με αφορμή τις δηλώσεις του πρωθυπουργού πρόσφατα στη Βουλή, σχετικά με τα δημόσια έργα, ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΛΙΟΦΩΤΗΣ από το Βουβοπόταμο Πρέβεζας γράφει: "Ο κ. Σημίτης είπε ότι σε ολόκληρη την Ελλάδα γίνονται μεγάλα αναπτυξιακά έργα πολλών δισεκατομμυρίων, προς όφελος του λαού. Κι εδώ γεννάται το ερώτημα: Πώς συμβαίνει σ' ολόκληρη την Ελλάδα να εκτελούνται έργα και στην περιοχή Φαναρίου Πρέβεζας, τα έργα αναδασμού να μένουν στάσιμα επί 5 συνεχή χρόνια; Η απάντηση των αρμοδίων σε μας, είναι στερεότυπα η ίδια: "Δεν υπάρχουν χρήματα"!

Ετσι η αισιοδοξία των καλλιεργητών, που χρόνια περιμένανε τον αναδασμό για την αξιοποίηση των αγροκτημάτων τους, έχει μεταβληθεί σε απογοήτευση και αγανάκτηση. Με την πραγματοποίηση των τεχνικών έργων, τα αγροτεμάχια παρ' ότι ήτανε μικρά, έγιναν ακόμη μικρότερα. Παράδειγμα: Αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων έχει τεμαχιστεί σε 4 μέρη, οπότε μπορεί κανείς να φανταστεί τι είδους καλλιέργεια μπορεί να γίνει, το κόστος υπερβαίνει το εισόδημα. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, η εξόντωσή μας ολοκληρώνεται με τις εξευτελιστικές τιμές, που μας επιβάλλει η Ενωμένη Ευρώπη. Μας οδηγούν κατευθείαν στην εξαθλίωση και στην εγκατάλειψη των καλλιεργειών μας.

Πλύση εγκεφάλου μας κάνουν τα ΜΜΕ, με τις δηλώσεις των αρμοδίων ότι: Ο μόνος δρόμος για να σωθούμε είναι η ένταξή μας στην ΟΝΕ. Δε μας λένε όμως πώς θα συναγωνιστούμε τα προϊόντα της ΕΕ, όταν το καλαμπόκι πουλιέται 40 δρχ. το κιλό και το λίπασμα 60 δρχ. αντίστοιχα;

Για το λόγο αυτό καλούμε τους αρμόδιους, εάν πραγματικά πιστεύουν, όπως διαλαλούν, ότι η σωτηρία μας εξαρτάται από την ένταξή μας στην ΟΝΕ ισότιμα, να βοηθήσουν στη λύση των προβλημάτων μας και ιδιαίτερα στην ολοκλήρωση του αναδασμού στην περιοχή μας. Διότι δε νομίζω ότι θα μας δεχτεί έτσι εξαθλιωμένους η ΕΕ".

Οταν βρέθηκα σ' ένα ταξί μια μέρα, μαζί με δυο άλλες γυναίκες, άκουσα τη μια να λέει στον οδηγό πως θα κατέβει κοντά στο "στοιχειωμένο σπίτι" στην περιοχή της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης. Στην ερώτησή μου "γιατί το αποκαλεί στοιχειωμένο", μου απάντησε πως "ακούγονται θόρυβοι.. παράξενοι, γι' αυτό και κανένας εργολάβος δεν αναλαμβάνει να το κτίσει". "Μάλλον θα 'ναι μπερδεμένη η ιδιοκτησία", αντέταξα εγώ. Ομως, ούτε και η δεύτερη συνεπιβάτιδά μου ικανοποιήθηκε και μας μίλησε και αυτή με τη σειρά της, "για το αίσχος των καταπατητών προσφύγων που ιδιοποιήθηκαν το κτίριο". Τα ξέρει, λέει, αυτή όλα γύρω από αυτή την υπόθεση, γιατί τα έχει διαβάσει σε βιβλία και τα μεταδίδει και στα παιδιά της για να γνωρίσουν την ιστορία...Ομως, θυμάμαι πως, όταν και εγώ ήμουν στην ηλικία των παιδιών της, μου μίλησε και μένα ο πατέρας μου για κείνο το κτίριο που έχασκε ερειπωμένο, σε κάποια μικρή άδειά του από την εξορία, γύρω στο 1947.

"Τι είναι εδώ; Ποιοι μένουν; Γιατί;", ρωτούσα τον πατέρα μου όταν έβλεπα κανένα παιδικό κεφαλάκι να ξεπροβάλει πίσω από τα άδειά παράθυρα, τα σκεπασμένα με μια κουρελιασμένη κουβέρτα. "Σ' αυτό το κτίριο μένουν άνθρωποι - μου είπε ο πατέρας μου - που τους ανάγκασαν να έρθουν εδώ από άλλα μέρη της πατρίδας μας, οι περισσότεροι από τα σύνορα της Δυτικής Μακεδονίας. Εχουν πολεμήσει και διώξει τους κατακτητές και σήμερα τους πολεμάνε οι δικοί μας. Μια μέρα, θα μάθεις το γιατί".

Μεγαλώνοντας, διαβάζοντας, ακούγοντας, έμαθα.

Και οι άνθρωποι έφυγαν από το στοιχειωμένο σπίτι για να γυρίσουν στις πατρίδες τους. Οσοι έμειναν ζωντανοί, ποτέ δεν ξέχασαν τους νεκρούς τους που χάθηκαν σ' έναν τίμιο αγώνα. Αλλοι πάλι βρέθηκαν σε εξορίες στα ξερονήσια, στις φυλακές. Μαρτύρησαν, πόνεσαν, μάτωσαν και έδωσαν τη ζωή τους, για μια καινούρια Ελλάδα που οραματίστηκαν, ανεξάρτητη, χωρίς "προστάτες".

Και το "στοιχειωμένο σπίτι", μέσα από την αγάπη των ανθρώπων του για την πατρίδα, μέσα από την πίστη, τις θυσίες, τους αγώνες, έγινε πραγματικά "Μνημείο" της ιστορικής αυτής εποχής.

...Σήμερα, στα ερειπωμένα παράθυρά του, υπάρχουν τα χαμόγελα - αν θέλεις, αν μπορείς να τα δεις - με μια ελπίδα για καινούρια ζωή που θα 'ρθει, που θα τη φέρουμε εμείς.

ΡΟΥΛΑ ΜΟΥΣΤΕΡΑΚΗ

Συμβολαιογράφος

Θεσσαλονίκη

Αγαπητέ "Ριζοσπάστη",

Η σωστή κι αντικειμενική ενημέρωση των νεότερων γενιών για την προσφορά της γενιάς της Εθνικής Αντίστασης είναι βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση ενός συγγραφικού ιστορικού έργου, που περιλαμβάνει έστω και συμβολικά πληροφορίες για την ηρωική αυτή περίοδο 1941-1944.

Αναφέρομαι στην εργασία της Μάρως Βουγιούκα και του Βασίλη Μεγαρίδη, που παρουσιάζεται από τις εκδόσεις Σ. Φιλιππότη με τίτλο: "Οδωνυμικά του Πειραιά".

Να πω αμέσως ότι συμφωνώ με τους συγγραφείς για το ότι "... η ονομασία ενός δρόμου τιμά ένα πρόσωπο, έναν τόπο, ένα γεγονός, που έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στην πορεία του ιστορικού χρόνου και της ίδιας ιστορίας". Ομως δεν είναι δυνατό να συμφωνήσω με την αναφορά που γίνεται - από την παραπάνω έκδοση - στην τρομοκρατική, δολοφονική οργάνωση της "Χ", που εξοπλίστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές και οργίασε μετά την απελευθέρωση σε βάρος αριστερών και δημοκρατικών πολιτών, κάτω από τις διαταγές των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών.

Γράφεται λοιπόν στο βιβλίο η πληροφορία ότι "η ονομασία κεντρικού δρόμου του Πειραιά και της Κοκκινιάς σε "Εθνικής Αντιστάσεως" (σελ. 175) έγινε για να τιμηθούν, ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ και άλλες μικρότερες αντιστασιακές οργανώσεις, τοπικού χαρακτήρα", μέσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η τρομοκρατική συμμορία της "Χ".

Και κάτι ακόμα. Οσο αφορά την οδό ΕΠΟΝιτών στα Καμίνια, η αναγραφή στο σχετικό λήμμα (σελ. 183) μόνο ορισμένων ονομάτων που πραγματικά ΤΟΤΕ ήταν στελέχη της ΕΠΟΝ Πειραιά, αδικεί άλλα ηγετικά στελέχη της, που τα χρόνια εκείνα είχαν υπεύθυνα οργανωτικά πόστα και που, το κυριότερο, ασπρομάλληδες, και ΤΩΡΑ συνεχίζουν να "τραγουδάνε και πολεμάνε".

Ισως οι συγγραφείς να περιόρισαν τις πηγές τους, μπορεί όμως και να τις επέλεξαν. Δική τους η ευθύνη. Ομως είναι παραπληροφόρηση, το ολιγότερο...

Συντροφικά

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΕΡΒΟΣ

Δημοσιογράφος

ΚΩΣΤΑΣ ΓΑΡΤΖΟΥΝΗΣ,συνταξιούχος πολιτικός μηχανικός, Γλυφάδα. Το υπουργείο Υγείας - Πρόνοιας με σχετική του απόφαση, ζήτησε από τους πολιτικούς συνταξιούχους να προσκομίσουν το βιβλιάριο νοσηλείας τους στις αρμόδιες υπηρεσίες για θεώρηση, μαζί με το απογραφικό δελτίο, τη συνταξιοδοτική πράξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και το απόκομμα πληρωμής σύνταξης. Ολα αυτά τα δικαιολογητικά έπρεπε να τα πάω στην Καλλιθέα όπου βρίσκεται η Υγειονομική Υπηρεσία. Σηκώθηκα νύχτα και μετά από μεγάλη ταλαιπωρία στις 12 το μεσημέρι, πέρασα στον αρμόδιο υπάλληλο, από όπου άρχισαν και τα βάσανά μου. Μου ζήτησε το απόκομμα πληρωμής σύνταξης, εγώ του έδωσα την ετήσια βεβαίωση σύνταξης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που είχα μαζί μου και αναγράφονταν όλες οι κρατήσεις περίθαλψης για όλο τον χρόνο. Δηλαδή ήταν παραπάνω απόδειξη από αυτήν που μου ζητούσε.Και όμως δεν το δέχτηκε και έφυγα άπρακτος και φτου και από την αρχή!

Διερωτάται κανείς, γιατί όλη αυτή η ταλαιπωρία άνευ λόγου και ουσίας; Γιατί να μη γίνονται οι θεωρήσεις από τους επιτόπου Δήμους; Πού είναι η περίφημη αποκέντρωση;

Ακόμη, τι χρειάζονται όλα αυτά τα παραπάνω δικαιολογητικά; Δεν αρκεί το βιβλιάριο νοσηλείας και το απογραφικό Δελτίο με την ταυτότητα;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΟΥΧΟΣ,Αθήνα. Η γυναίκα μου είχε υπαβάλει αίτηση για αναγνώριση της αντιστασιακής της ιδιότητας στις 11-8-1989 και στις 3-4-1990 ειδοποιήθηκε ότι η αίτησή της είχε εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή. Ομως η τότε κυβέρνηση της ΝΔ δεν είχε εγκρίνει τη συνταξιοδότηση των αντιστασιακών. Εμείς τότε υποβάλλαμε νέα αίτηση και η υπόθεσή μας εκκρεμούσε έως τις 4-9-98 που η αρμόδια επιτροπή καλούσε να παραλάβει το πιστοποιητικό της που είχε εγκριθεί με αριθμό 30/6-11-1997 και επικυρώθηκε με τη Φ454/135.51370/14-5-98 με απόφαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλου.

Δυστυχώς όμως, έως σήμερα τίποτα δεν έχει γίνει με το ζήτημα της συνταξιοδότησής της, ζητάμε την υλική αποκατάσταση της δικαιούχου τώρα, πριν είναι αργά. Μην περιμένετε τη βιολογική εξέλιξη που έρχεται!

- ΔΙΟΝΥΣΗ ΚΑΡΡΑ Αθήνα, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΜΠΑΖΗ Μαρούσι, Λ. ΗΛΙΑΚΗ Χανιά καιΓΙΩΡΓΟ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟ Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης: Οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις σας που αφορούν το βιβλίο, "Η ΤΡΙΧΡΟΝΗ ΕΠΟΠΟΙΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ 1946 - 1949", δόθηκαν στη σύνταξη του βιβλίου, για να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις, όταν γίνει επανέκδοσή του.

- ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Αιγάλεω: Το ποίημά σας που το αφιερώνετε στα 80χρονα του ΚΚΕ, το λάβαμε.

- Χ. ΖΙΩΓΑ Λάρισα: Και το δικό σας ποίημα για τον Γοργοπόταμο, το έχουμε πάρει.