ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Μάη 1999
Σελ. /48
ΚΕΝΗ
Η κοινή των ευρωπαίων πολιτική

Από την πρώτη στιγμή, όταν άρχισαν οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, ξεκίνησε και η συζήτηση για τη θέση και τη στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο θέμα αυτό. Μέχρι σήμερα σ' αυτή τη συζήτηση διατυπώθηκαν πολλές και διάφορες απόψεις, συνοπτικά θα μπορούσαμε να τις κατηγοριοποιήσουμε ως εξής: Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει (και δεν μπορεί να έχει) κοινή εξωτερική πολιτική. Η ΕΕ μπορεί να έχει την πρόθεση να ακολουθήσει μια άλλη πολιτική, αλλά δεν μπορεί να το κάνει εξαιτίας της ασφυκτικής ηγεμονίας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, αυτές οι απόψεις έχουν έναν κοινό στόχο, να αποενοχοποιήσουν την Ευρωπαϊκή Ενωση για το έγκλημα που συντελείται εις βάρος της Γιουγκοσλαβίας, ή τουλάχιστον να μειώσουν τις ευθύνες της. Απόψεις βολικές για τους θιασώτες της ΕΕ, αφού γνωρίζουν ότι η αγανάκτηση του ελληνικού λαού για τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς συμπαρασύρει και το "όραμα" του Μάαστριχτ και του Αμστερνταμ. Αυτό τους ενδιαφέρει, πολύ περισσότερο τώρα, ενόψει των ευρωεκλογών της 13ης Ιουνίου.

Η ΕΕ έχει κοινή πολιτική που διαμορφώνεται στη βάση των κοινών συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και των στρατηγικών επιδιώξεων των κυρίαρχων οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν αυτή που πρωτοστάτησε για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν το 1991 αναγνώρισε τη Σλοβενία και την Κροατία σαν ξεχωριστά κράτη. Στη συνέχεια και πάλι η ΕΕ πρωτοστάτησε για την αναγνώριση της Βοσνίας, προκαλώντας τον πόλεμο. Επίσης, η κοινή εξωτερικών πολιτική των "δεκαπέντε" περιγράφεται με σαφήνεια τόσο στα κείμενα των Συνθηκών Μάαστριχτ και Αμστερνταμ όσο και στις αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής. Πέρα από τα προβλήματα που εντοπίζονται στη δημιουργία των συγκεκριμένων θεσμών της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), προβλήματα που έχουν να κάνουν με τους συσχετισμούς των δυνάμεων και τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς, οι "δεκαπέντε" έχουν διαμορφώσει μια κοινή στρατηγική. Επομένως, είναι λάθος να υποστηρίζεται ότι η ΕΕ δεν έχει κοινή πολιτική.

* * *

Ενα θέμα που συζητήθηκε και συζητείται ακόμη είναι οι σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ. Σχετικά μ' αυτό λέγεται ότι οι "δεκαπέντε" σύρθηκαν από τους Αμερικανούς στην επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας. Θα πρέπει βέβαια να σημειώσουμε ότι οι δεκατρείς από τις δεκαπέντε χώρες - μέλη της ΕΕ είναι και μέλη του ΝΑΤΟ. Επομένως, οι κυβερνήσεις τους συμμετείχαν σ' όλους τους σχεδιασμούς αυτής της επίθεσης, αλλά και πολλές απ' αυτές συμμετέχουν άμεσα στους βομβαρδισμούς. Μάλιστα ορισμένες απ' αυτές όπως οι κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Γερμανίας ήταν ιδιαίτερα πιεστικές για την άμεση έναρξη των βομβαρδισμών. Οι "δεκαπέντε" λοιπόν δεν είναι μόνο συνυπεύθυνοι, αλλά και συνένοχοι στο έγκλημα με τον ίδιο βαθμό ευθύνης με τις ΗΠΑ.

Η επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας αποτελεί την έκφραση των κοινών στρατηγικών συμφερόντων της ΕΕ και των ΗΠΑ. Οι όποιες διαφορές και οι όποιοι ανταγωνισμοί μεταξύ τους υποχωρούν μπροστά στον κοινό σκοπό, που είναι η καθυπόταξη όποιας χώρας και όποιου λαού αντιδρά στη "νέα τάξη", στη συγκεκριμένη περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας και του γιουγκοσλαβικού λαού.

Είναι όμως αλήθεια και ότι οι σχέσεις ΕΕ - ΗΠΑ είναι ετεροβαρείς. Η ηγεμονία των ΗΠΑ εμφανίζεται αδιαμφισβήτητη, αλλά και οι "δεκαπέντε" εμφανίζονται σαν καλοί σύμμαχοι των Αμερικανών, κυρίως λόγω των μεταξύ τους ενδοκοινοτικών ανταγωνισμών. Αρα αυτό δε γίνεται χωρίς τη θέλησή τους. Απλώς αποτυπώνει μια πραγματικότητα, αυτή του ανταγωνισμού και του συμβιβασμού, αλλά με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, που διαμορφώνεται- ποιός ξέρει μέχρι πότε- με μεγάλη ένταση, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι όλες οι συζητήσεις που γίνονται στην ΕΕ για την ΚΕΠΠΑ έχουν σαν προϋπόθεση τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και την αναγνώριση του δικαιώματος των Αμερικανών να διατηρούν την έντονη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη. Ακόμη και αυτοί που υποστηρίζουν ότι μακροπρόθεσμα η ΕΕ πρέπει να έχει το δικό της "αμυντικό" μηχανισμό τονίζουν ότι αυτός θα πρέπει να μπει κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ.

* * *

Τα παραπάνω δεν αναιρούν την εκτίμηση ότι παράλληλα με τη συστράτευση της ΕΕ και των ΗΠΑ κατά του "κοινού εχθρού", υφίσταται και μάλιστα μεγαλώνει ο μεταξύ τους ανταγωνισμός. Αυτό εξάλλου είναι και μια χαρακτηριστική αντίφαση που διακρίνει τον καπιταλισμό. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που εμφανίζονται ενωμένες όταν είναι να αντιμετωπίσουν την αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους, επιδίδονται σε ανηλεή ανταγωνισμό μεταξύ τους για το μοίρασμα της λείας. Αξίζει να πούμε ότι κατά τη διάρκεια της επίθεσης κατά της Γιουγκοσλαβίας ένας άλλος "πόλεμος", ο πόλεμος του δολαρίου με το ΕΥΡΩ έφθασε σε σημεία παροξυσμού. Οπως και ο εμπορικός πόλεμος της μπανάνας και του βόειου κρέατος μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ. Αλλά αυτός είναι ο ιμπεριαλισμός και η πολιτική του, πάντα σε βάρος των λαών τους οποίους εκμεταλλεύονται ολοένα και πιο στυγνά, ώσπου το μέτωπο ενάντια στα μονοπώλια σε κάθε χώρα και η κοινή πάλη των λαών να ανατρέψουν αυτή την πολιτική και τις δυνάμεις που την εφαρμόζουν.

Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

"ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ"
Στρατιωτικοί ιμπεριαλιστικοί μηχανισμοί

"Μήνυμα βγαίνει: αντί να χάσκεις, καθάρια να θωρείς

κι αντί σε λόγια να ξοδεύεσαι, να δίνεσαι στη δράση.

Κίνδυνος ήταν να κυριεύσουνε τη Γης.

Κι αν οι λαοί κυριάρχησαν, είν' άκαιρη η βιάση

και δε σου πρέπει πρόωρα να θριαμβολογείς.

Η μήτρα που τους γέννησε μπορεί ξανά να πιάσει".

Ο Μπέρτολντ Μπρεχτ αναφέρεται στο ναζισμό και στο φασισμό, τέκνα της - δυστυχώς ακόμα γόνιμης - μήτρας του καπιταλιστικού συστήματος: του απάνθρωπου αυτού συστήματος που, ακόμα και ένα βήμα πριν από τον ιστορικό του θάνατο, εξακολουθεί να παράγει την κτηνωδία και τη βαρβαρότητα του πολέμου.

Ας μας συγχωρέσουν οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες της ΚΟΜΕΠ τη συναισθηματικά φορτισμένη αρχή του σημειώματος αυτής της έκδοσης. Ομως, το διάστημα που μεσολάβησε από το προηγούμενο τεύχος του περιοδικού μας, συνέβησαν γεγονότα που πραγματικά "συγκλόνισαν τον κόσμο". Γεγονότα που κατέδειξαν, σε όλη της τη θλιβερή μεγαλοπρέπεια, τη βαρβαρότητα της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων, η οποία χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο τον πόλεμο για να εδραιωθεί και να κατισχύσει στον πλανήτη.

Τα ίδια αυτά γεγονότα επιβεβαίωσαν, από μια άλλη πλευρά, την απόλυτη εμπλοκή και ένταξη της εγχώριας αστικής τάξης στις διαδικασίες αυτής της βαρβαρότητας, ώστε να επιτύχει την εξασφάλιση των συμφερόντων της και να εξυπηρετήσει καλύτερα, στα πλαίσια μιας μαύρης αλληλεγγύης, τα συμφέροντα των ταξικών της φίλων όπου Γης. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, καθ' όλη τη διάρκεια του Φλεβάρη και του Μάρτη, όταν ο ελληνικός λαός ξεχυνόταν στους δρόμους, για να διατρανώσει την αλληλεγγύη του στον κουρδικό λαό και την αντίθεσή του στην πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη, που οδήγησε στην παράδοση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν στους διώκτες του, η σφόδρα επιβαρυμένη αυτή κυβέρνηση ετοίμαζε νέο έγκλημα: μετέτρεπε τη Βόρεια Ελλάδα σε ορμητήριο ΝΑΤΟικών δυνάμεων εισβολής στη Γιουγκοσλαβία.

Την παραμονή της επετείου της μεγάλης επανάστασης των Ελλήνων - γεγονός κομβικό στη διαδικασία σχηματισμού των βαλκανικών κρατών - η επαπειλούμενη ΝΑΤΟική επέμβαση πραγματοποιήθηκε. Το πρόσχημα, γνωστό από καιρό: η "προστασία" των Αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου. Η αλήθεια, βεβαίως, είναι τελείως διαφορετική: μέσα στα πλαίσια της υλοποίησης της νέας δομής και του νέου δόγματος του ΝΑΤΟ, έπρεπε να ταπεινωθεί, να καθυποταχθεί, η μόνη ίσως χώρα της Ευρώπης που δεν επαίτησε την ένταξή της ούτε στο ΝΑΤΟ ούτε στην ΕΕ: Επρεπε να ολοκληρωθεί η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας - με όσες συνέπειες μπορεί να κυοφορεί το γεγονός για την ευρύτερη περιοχή - ώστε να δημιουργηθούν κρατίδια κατακερματισμένα, να μοιραστούν οι βαλκανικές αγορές, να ελεγχθούν ενεργειακοί δρόμοι και πηγές πρώτων υλών, να στηθούν νέα προγεφυρώματα του ιμπεριαλισμού εναντίον των λαών.

Το παλιό σύνθημα "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο" απέδειξε για άλλη μια φορά την ορθότητα και την επικαιρότητά του. Στην ιμπεριαλιστική εισβολή συμμετέχουν εξ ίσου, τόσο με τις υπογραφές τους όσο και με οπλικά συστήματα και στρατιώτες, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι (και μάλιστα "κεντροαριστεροί"). Θλιβερή είναι η πρωτοπορία της ελληνικής κυβέρνησης: Φορέας των επιδιώξεων της άρχουσας τάξης, που επιδιώκει να εμφανιστεί ως υπολογίσιμος (τηρουμένων βεβαίως των αναλογιών και των δυνατοτήτων της) ιμπεριαλιστής και μονοπωλητής στην ευρύτερη περιοχή, μας "βομβαρδίζει" με το σύνθημα "πρώτα η Ελλάδα". Εννοεί (και, ενδεχομένως, έχει δίκιο) ότι η δική της Ελλάδα, η Ελλάδα των μονοπωλίων και της ταξικής αλληλεγγύης προς τον ιμπεριαλισμό, έχει να κερδίσει από τη συστράτευσή της με τις νέες "Ιερές Συμμαχίες".

Ολα τούτα αποτυπώνουν ένα τοπίο ζοφερό και ανησυχητικό: Ενα τοπίο όπου η ανθρώπινη ζωή και η αξιοπρέπεια, ατομική και συλλογική, των λαών, εκμηδενίζονται από τις ενέργειες ενός θρασύτατου επικυρίαρχου, του ιμπεριαλισμού. Ενα τοπίο όπου ακόμα και ηθικές αξίες και συμπεριφορές διαμορφωμένες και σεβαστές από την ανθρώπινη εμπειρία και δράση πολλών αιώνων απορρίπτονται και χλευάζονται: Τι άλλο σημαίνει η παράδοση ενός ικέτη ή η συνέχιση ενός πολέμου κατά τη διάρκεια θρησκευτικών τελετών; Φαίνεται ότι ο καπιταλισμός, πριν ο ίδιος πεθάνει - και για να μην πεθάνει, όπως νομίζει ότι μπορεί να πετύχει - επιχειρεί να συμπαρασύρει στο θάνατό του ό,τι οικοδόμησε η ανθρωπότητα, κάθε υλική ή και ηθική κατάκτηση του ανθρώπινου γένους.

Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι επονομαζόμενες "κεντροαριστερές" ευρωπαϊκές κυβερνήσεις (εξάλλου, και τον Πρόεδρο Κλίντον θεώρησαν κεντροαριστερό). Το ΚΚΕ είχε από νωρίς επισημάνει τον ψευδεπίγραφο προοδευτισμό αυτών των κυβερνήσεων, που, όπως φαίνεται, αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν τις "βρώμικες δουλιές" του ιμπεριαλισμού. Και, δυστυχώς, αναδεικνύεται, και μέσα από την επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία, η ευθύνη κομμάτων που θεωρούνται αριστερά ή και κομμουνιστικά και τα οποία επέλεξαν και επιμένουν στην υποστήριξη τέτοιων κυβερνήσεων ή και στη συμμετοχή σε αυτές.

Ομως, μέσα σε αυτό το περιβάλλον όπου "όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα", νέες λαϊκές δυνάμεις φαίνεται να συνειδητοποιούν την πορεία της χώρας μας, την πορεία συνολικά της ανθρωπότητας και να θέλουν να διεκδικήσουν την ενεργητική τους παρέμβαση στο ιστορικό προσκήνιο. Στη χώρα μας, το ΚΚΕ τέθηκε, για μια ακόμη φορά, στην πρωτοπορία των αντιδράσεων που γέννησε η λαϊκή οργή, δίνοντάς τους ουσιαστικό αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο. Μεγάλες λαϊκές μάζες κινητοποιήθηκαν για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στις ενέργειες της κυβέρνησης και του ιμπεριαλισμού, για να διατρανώσουν την αλληλεγγύη τους στους αγωνιζόμενους λαούς της ευρύτερης περιοχής. Σκηνές όπως αυτές της Θεσσαλονίκης, με τους κομμουνιστές να σταματούν για δυο ώρες το τρένο του θανάτου, ή όπως εκείνες που εκτυλίσσονται σχεδόν καθημερινά μπροστά στην αμερικάνικη πρεσβεία της Αθήνας, με τις σερβικές, τις κουρδικές, τις ελληνικές και τις κόκκινες σημαίες να κυματίζουν αδελφωμένες, φανερώνουν τη γέννηση ενός νέου "αντίπαλου δέους" απέναντι στον ιμπεριαλισμό: Ενός αντίπαλου δέους που είναι στο χέρι μας να ωριμάσει και να δυναμώσει ώστε να αντικαταστήσει εκείνο το άλλο που ανατράπηκε από τις ενέργειες της αντεπανάστασης - και που σήμερα εμφανίζονται να νοσταλγούν, ως παράγοντα διεθνούς σταθερότητας, ακόμα και παλαιότεροι ορκισμένοι αντίπαλοί του.

Θεωρούμε ότι η αδιάλλακτη αντιιμπεριαλιστική στάση και ο αγώνας, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, θα μπορούσαν και θα έπρεπε να αποτελέσουν γνώμονα δράσης και για όλα τα κομμουνιστικά κόμματα, στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο: Ειδικότερα, για τα κόμματα εκείνων των χωρών που αποτελούν ιμπεριαλιστικά προπύργια, που από τα εδάφη τους ξεκινούν ΝΑΤΟικοί πύραυλοι για να πλήξουν την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Γιουγκοσλαβίας. Θεωρούμε ότι η λογική των ίσων αποστάσεων δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές πραγματικότητες. Τα δυτικά, φιλοΝΑΤΟικά μέσα μαζικής ενημέρωσης αναδεικνύουν ως κεντρικό ζήτημα της προπαγάνδας τους τους πρόσφυγες, αναφέροντας ως αιτία του ξεριζωμού τους όχι τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς, αλλά τις "εκκαθαρίσεις" του Μιλόσεβιτς. Για το κομμουνιστικό κίνημα, όμως, τα κριτήρια οφείλουν να είναι διαφορετικά - και ξεκάθαρα: Η κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας αντιμετωπίζει ένα αποσχιστικό κίνημα, υποδαυλιζόμενο από τους ιμπεριαλιστικούς κύκλους, από τους οποίους και δέχεται ωμή επίθεση. Αλλο δεν κάνει λοιπόν από το να υπερασπίζεται την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της χώρας της. Αυτό πρέπει να είναι το κριτήριο με το οποίο τα κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα πρέπει να αντιμετωπίζουν την κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία. Θεωρούμε δε ότι σε μια τέτοια κατεύθυνση θα πρέπει να αναπτύξουν συντονισμένη δράση, ώστε να αποτελέσουν την "αιχμή του δόρατος" του κυοφορούμενου "αντίπαλου δέους" για το οποίο μιλήσαμε παραπάνω.

Η ΚΟΜΕΠ δεν μπορούσε να μείνει αδιάφορη μπροστά στα συγκλονιστικά γεγονότα των δύο τελευταίων μηνών. Ετσι, το δεύτερο τεύχος μας για το 1999 είναι αφιερωμένο στους στρατιωτικούς οργανισμούς και μηχανισμούς, με τους οποίους τα μονοπώλια και ο ιμπεριαλισμός επιδιώκουν να κατοχυρώσουν, μέσω του πολέμου, την κυριαρχία τους στον πλανήτη, συντρίβοντας - όπως προσδοκούν - κάθε διαφορετική φωνή που αντιστέκεται. Προσπαθήσαμε να καλύψουμε το ζήτημα και στη θεωρητική και στην πρακτική του διάσταση, δημοσιεύοντας αρθρογραφία που αναφέρεται σε ζητήματα όπως: Τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, η σχέση της επονομαζόμενης παγκοσμιοποίησης με την ενίσχυση των στρατιωτικών μηχανισμών, το ζήτημα των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων και της αντιμετώπισής τους από τον ιμπεριαλισμό, το υλικό και πνευματικό περιβάλλον των ΗΠΑ κατά τη διαμόρφωση της κοσμοκρατορίας τους, ο σημερινός ρόλος της Ρωσίας. Δημοσιεύουμε ακόμη άρθρα που προέρχονται από το γερμανικό μαρξιστικό περιοδικό "Μαρξιστικά Φύλλα", στα οποία μπορούμε να δούμε την εξέλιξη των στρατιωτικών μηχανισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από το 1995, με τη δημιουργία του γαλλογερμανικού συμφώνου, μέχρι και τη σημερινή, ενεργητική τους συμμετοχή στην εισβολή στη Γιουγκοσλαβία. (Ειδικώς το δεύτερο, παρά το γεγονός ότι γράφτηκε πριν από την επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία, παρουσιάζει ενδιαφέρον, ακριβώς επειδή προέρχεται από μια χώρα η οποία πρωτοστατεί στην επέμβαση αυτή και αναδεικνύει το ρόλο που μπορούν και πρέπει να παίξουν τα κομμουνιστικά κόμματα που δρουν σε ανάλογο περιβάλλον). Επίσης, δημοσιεύουμε, με τις ανάλογες τροποποιήσεις ώστε να μεταφερθούν από τον προφορικό στο γραπτό λόγο, τις ομιλίες που εκφώνησε η σ. Αλέκα Παπαρήγα, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στη Βουλή των Ελλήνων, με αφορμή τις συζητήσεις για την υπόθεση Οτσαλάν και την επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία, καθώς και τη διάλεξη που έγινε σε στελέχη του Κόμματος με θέμα: "Ο Λένιν για τους πολέμους στην εποχή του ιμπεριαλισμού". Τέλος, στο τεύχος αυτό συνεχίζεται η δημοσίευση του Χρονολογίου από την 80χρονη ιστορία του ΚΚΕ καθώς και των τρεχόντων κομματικών ντοκουμέντων.

"Αντίπαλο δέος" η Ευρωπαϊκή Ενωση;

Τίποτε πιο αντιεπιστημονικό, πιο εξωπραγματικό, πιο αποπροσανατολιστικό απ' αυτή τη στρατηγική, που προβάλλεται ως μονόδρομος απ' τις άλλες πολιτικές δυνάμεις: Το ότι, δηλαδή, η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί και πρέπει να γίνει το "αντίπαλο δέος" μπροστά στην επιθετικότητα και στην ισχύ του αμερικανικού ιμπεριαλισμού!

Οσοι απ' τους υποστηρικτές αυτής της πολιτικής κατεύθυνσης δεν κοροϊδεύουν τον κόσμο, λέγοντας τέτοια πράγματα, είναι απλώς ουτοπιστές. Επομένως, είτε το ένα συμβαίνει είτε το άλλο, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Οι τραγικές εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία, ως αποτέλεσμα της κτηνώδους επίθεσης κατά μιας ανεξάρτητης χώρας, δεν έριξαν καταγής μόνο το φιλειρηνικό προσωπείο του ΝΑΤΟ. Επληξαν κατά πολύ και μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και το φιλολαϊκό προσωπείο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Αυτά τα γεγονότα κατατάραξαν διάφορες πολιτικές δυνάμεις, ιδιαίτερα εκείνες που είχαν επενδύσει στα... προοδευτικά (!) σχήματα των κεντροαριστερών κυβερνήσεων... Οπότε, μπροστά στη λαϊκή κατακραυγή, βγήκαν δημόσια και κάτι είπαν γι' αυτές. Κάτι... Τίποτε περισσότερο. Και κυρίως, τίποτε βαθύτερο, τίποτε πιο ουσιαστικό. Ενώ άλλοι δεν έκρυψαν την ανησυχία τους, επειδή (άκουσον άκουσον) "το πιο ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι αναπτύσσεται στην ελληνική κοινωνία ένα ρεύμα αντιευρωπαϊκό και αντιδυτικό"!("Αυγή", 6.5.1999).

Πού οφείλεται το γεγονός ότι κυβερνήσεις που ονομάζονται αριστερές ευθυγραμμίστηκαν με τις ΗΠΑ; Ποιες είναι οι αιτίες του πολέμου κατά της Γιουγκοσλαβίας; Γιατί, άραγε, αυτές οι κυβερνήσεις (ή ορισμένα από τα κόμματα που τις συγκροτούν) είναι σε θέση να οικοδομήσουν μια Ευρωπαϊκή Ενωση αντίπαλο δέος στις ΗΠΑ, τη στιγμή που αυτές οι ίδιες συμμετέχουν στους βομβαρδισμούς;

Σ' αυτά - και σε άλλα παρόμοια - τα ερωτήματα καμιά ουσιαστική απάντηση δε δίνεται από τους υποστηρικτές της Ευρώπης, που θα είναι το αντίπαλο δέος των ΗΠΑ! Απλώς συνεχίζουν το βιολί τους, παρότι η πραγματικότητα βοά για το αντίθετο.

"Η Ευρώπη πρέπει ν' αποκτήσει πολιτική υπόσταση", υποστηρίζουν. "Πρέπει ν' αποκτήσει τη δική της Κοινή Εξωτερική και Αμυντική Πολιτική (ΚΕΠΠΑ)". Και επειδή δεν την έχει αποκτήσει, γι' αυτό και σύρθηκε (!) στους βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας!

* * *

Τίθενται τα εξής ζητήματα:

1. Κι αν ακόμη τα πράγματα ήταν όπως τα παρουσιάζουν οι ευρωλάγνοι, υπάρχει το παρακάτω θέμα: Γιατί οι ΗΠΑ επιτέθηκαν κατά της Γιουγκοσλαβίας; Το ΚΚΕ υποστηρίζει - και έχει δικαιωθεί - ότι η επίθεση έγινε με σκοπό να μετατραπεί η Γιουγκοσλαβία σε προτεκτοράτο. Εγινε, για να μετατραπεί σε προγεφύρωμα κατά της Ρωσίας, που θα είναι το επόμενο θύμα. Εχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με μια ιμπεριαλιστική επίθεση, άρα με έναν άδικο πόλεμο.

Συμφωνούν με αυτή τη διαπίστωση οι θιασώτες της "Ευρωπαϊκής Ενωσης -αντίπαλου δέους στις ΗΠΑ"; Δέχονται ότι οι ΗΠΑ είναι ιμπεριαλιστική δύναμη; Αν δε συμφωνούν, τότε πρέπει να εξηγήσουν πού οφείλεται αυτός ο πόλεμος; Αν δε συμφωνούν, τότε πρέπει να θεωρούν, ότι οι ΗΠΑ είναι όντως φιλειρηνική και δημοκρατική δύναμη, που νοιάζεται για τα δικαιώματα των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου. Αν, όμως, έτσι πιστεύουν, τότε για ποιο λόγο να δημιουργηθεί "αντίπαλο δέος" απέναντι σε μια χώρα που είναι φιλειρηνική και δημοκρατική;

Αν, όμως, συμφωνούν ότι οι ΗΠΑ είναι ιμπεριαλιστική δύναμη (και όχι γενικά μεγάλη δύναμη), τότε θα πρέπει να δεχτούν ότι απέναντι σε μια ιμπεριαλιστική δύναμη δεν μπορεί να είναι "αντίπαλο δέος" της μία άλλη ιμπεριαλιστική δύναμη, όπως η Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκτός αν δέχονται ότι οι μεν ΗΠΑ είναι ιμπεριαλιστική δύναμη, αλλά όχι και η Ευρωπαϊκή Ενωση! Οπότε πρέπει να εξηγήσουν τι είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση, τι είναι ο ιμπεριαλισμός και γιατί οι ΗΠΑ τον εκφράζουν, η δε Ευρωπαϊκή Ενωση όχι...

2. Η Σοβιετική Ενωση και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας μπορούσαν να αποτελούν - και αποτελούσαν - το αντίπαλο δέος απέναντι στον ιμπεριαλισμό, όχι απλώς γιατί ήταν μεγάλη δύναμη, αλλά γιατί ήταν δύναμη σοσιαλιστική, γιατί είχαν φιλειρηνική πολιτική, γιατί αντιπάλευαν τον καπιταλισμό. Γι' αυτό ακριβώς αποτελούσαν φιλολαϊκό αντίπαλο δέος, που ο ιμπεριαλισμός υποχρεωνόταν, αναγκαζόταν να το υπολογίζει στα σοβαρά. Επομένως ο χαρακτήρας της οικονομίας και του κράτους είναι που προσδιορίζει, που καθορίζει απόλυτα τη δυνατότητα μιας χώρας ή περισσότερων χωρών να αποτελούν ή όχι το αντίπαλο δέος στον ιμπεριαλισμό.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση, όμως, αποτελεί το αποτέλεσμα της συνένωσης της δύναμης των μονοπωλίων. Είναι ένωση θεμελιωμένη πάνω στις αρχές της ελευθερίας του κεφαλαίου, των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και της εργατικής δύναμης. Δηλαδή, είναι θεμελιωμένη και εκφράζει τις σχέσεις εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και καταπίεσης όλων των ευρωπαϊκών λαών από το μεγάλο κεφάλαιο.

Αυτή η ελευθερία του κεφαλαίου να καταργεί τα σύνορα, να χώνεται παντού, να αυξάνει την κυριαρχία του, να μοιράζει αγορές και σφαίρες επιρροής, εκφράζεται και με τη δύναμη των όπλων. Εκφράζεται και με τον πόλεμο, που ανοίγει δρόμο στο κεφάλαιο να επελαύνει, εκεί όπου αυτό δεν μπορεί να γίνει με μη πολεμικά μέσα.

Αλλά, τι το διαφορετικό από τα παραπάνω γίνεται στη Ν. Γιουγκοσλαβία; Απολύτως τίποτε. Γίνεται αυτό και μόνον αυτό...

Συμπέρασμα: Το να πιστεύει κανείς ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να γίνει το αντίπαλο δέος στις ΗΠΑ, δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να πιστεύει ότι πρέπει και μπορεί η Σκύλλα να φάει τη Χάρυβδη για να ωφεληθούν οι λαοί! Η Σκύλλα, βεβαίως, δεν αποκλείεται να επιχειρήσει, με πιο δυναμικά και αποφασιστικά μέσα, να φάει τη Χάρυβδη. Εξάλλου, ήδη συγκρούονται, μοιράζουν τον κόσμο, ανταγωνίζονται ποια θα φάει το μεγαλύτερο κομμάτι: Οι ΗΠΑ ή η Γερμανία; Ο γαλλογερμανικός άξονας ή κάποιος άλλος;

Αλλά και στην περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Ενωση υπερισχύσει κάποτε των ΗΠΑ, χαμένοι θα είναι και πάλι οι λαοί. Οπως είναι και τώρα που υπερισχύουν οι ΗΠΑ.

Κι εξάλλου, ποιες είναι αυτές οι χώρες, που, αν ξεφύγουν απ' το "ζυγό" των ΗΠΑ, θα γίνουν το αντίπαλο δέος τους; Δεν είναι η Γαλλία, που κατέσφαξε τους λαούς του Βιετνάμ και της Αλγερίας; Δεν είναι η Αγγλία, που, ως κοσμοκράτειρα, κατέσφαξε τους μισούς λαούς του κόσμου (μαζί και το λαό της Αθήνας και του Πειραιά το 1944); Δεν είναι η Γερμανία του ψυχρού πολέμου, του αντικομμουνισμού και του ρεβανσισμού; Κι ας μη μας πούνε, ότι όλα αυτά έγιναν από "δεξιές" κυβερνήσεις, γιατί η ιστορία καθώς και το παρόν αποδείχνει ότι και οι "αριστερές" (σοσιαλδημοκρατικές) έκαναν και κάνουν τα ίδια... Και τον Οτσαλάν αυτές τον παρέδωσαν στην Τουρκία.

3. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τη δημιουργία, στο μέλλον, της ΚΕΠΠΑ, που εξάλλου προβλέπεται στη Συνθήκη του Αμστερνταμ, καθώς και την αυτονόμησή της από τις ΗΠΑ.

Το θέμα, όμως, είναι, ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δε θέλει,τουλάχιστον μέχρι τώρα, να αυτονομηθεί από τις ΗΠΑ, που είναι η ηγετική δύναμη και στο ΝΑΤΟ. Το οποίο ΝΑΤΟ αποτελεί συμμαχία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ. Οπως τόνισε το ΚΚΕ στη Βουλή: "Σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Ρώμης καθορίστηκε ότι η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας βασίζεται στην αποδοχή ότι οι ρόλοι του ΝΑΤΟ, του ΟΑΣΕ, της ΔΕΕ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα αναπτύσσονται στο έδαφος της Ευρώπης, θα αλληλοσυμπληρώνονται. Στην πορεία Αμερικανοί και Ευρωπαίοι, συντηρητικοί και σοσιαλιστές, συμφώνησαν ότι οι διάφοροι μηχανισμοί και δομές θα είναι υπό την κηδεμονία και κυριαρχία του ΝΑΤΟ".

Γιατί η Ευρωπαϊκή Ενωση δέχτηκε την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ; Γιατί φοβάται, ότι, αν απαλλαγεί απ' αυτή, θα βγουν στην πρώτη γραμμή οι αντιθέσεις σε Γερμανία - Γαλλία - Αγγλία, και τότε θα απειληθεί η ίδια η ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για να μην αξιοποιηθεί από τους λαούς το αδυνάτισμά τους. Φοβούνται, λοιπόν, τους λαούς, και πιστεύουν ότι μαζί με τις ΗΠΑ θα μπορέσουν να τους αντιμετωπίσουν. Πάνε μαζί με τις ΗΠΑ, έστω κι αν αυτές έχουν το πάνω χέρι. Γι' αυτό ακριβώς η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν αυτονομείται... Γι' αυτό ακριβώς τα κράτη - μέλη της υπέγραψαν το "νέο δόγμα" του ΝΑΤΟ.

4. Οι εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία ξεσκέπασαν, σε πολλούς καλοπροαίρετους ανθρώπους, το αληθινό πρόσωπο της κεντροαριστεράς. Εδειξαν, με δραματικό έστω τρόπο, το πραγματικό, το ταξικό περιεχόμενο της στρατηγικής του λεγόμενου "τρίτου δρόμου" και μάλιστα σε συνθήκες κυριαρχίας συνολικά της αντεπανάστασης, του ιμπεριαλισμού.

Οι δήθεν αριστερές δυνάμεις, ιδιαίτερα οι πρώην κομμουνιστικές, αποδείχτηκαν σοσιαλ-ιμπεριαλιστικές. Αρα, οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν και πάλι τη μαρξιστική - λενινιστική ανάλυση για το σύγχρονο κόσμο, τις αξεπέραστες από τον ίδιο αντιθέσεις που τον διαπερνούν. Εκαναν πιο ορατή την ορθότητα της πολιτικής του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου, που έχει επεξεργαστεί το ΚΚΕ.

Αυτός ο διεθνιστικός και πατριωτικός αγώνας μπορεί και θα δημιουργήσει το νέο συνασπισμό, που θα γίνει το πραγματικό αντίπαλο δέος απέναντι στον ιμπεριαλισμό. Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας δεν υπάρχει, αλλά στη θέση του θα δημιουργηθεί το νέο Σύμφωνο των λαών, που θα είναι αντιιμπεριαλιστικό, γιατί θα είναι σοσιαλιστικό.

Αυτή η πορεία προϋποθέτει σύγκρουση με τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ, απαλλαγή από τις αυταπάτες για "ΟΝΕ με κοινωνικό πρόσωπο", αγώνα μέσα σε κάθε χώρα κατά των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού.

Μάκης ΜΑΪΛΗΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ