Το χρονικό της τραγωδίας που παίχτηκε στον Αυχένα της Νιάλας, όπου λόγω μιας φοβερής χιονοθύελλας έχασαν τη ζωή τους μαχητές του ΔΣΕ, στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού και άμαχοι πολίτες
Εμείς οι επιζώντες μαχητές του ΔΣΕ του τραγικού περιστατικού της Νιάλας και αντιστασιακοί των Παραρτημάτων της ΠΕΑΕΑ και της ΠΕΕΠΠ του Νομού Κιλκίς : Γιάννης Παπαγιάννης (Ερμής) λοχαγός, Θανάσης Μπέτος (σύνδεσμος του λόχου μας) από το χωριό Κάρπη, Χρήστος Μανούδης (Ομαδάρχης) από το χωριό Κρυστώνη και ο γράφων (ομαδάρχης) από το χωριό Γοργόπη Κιλκίς (του 3ου λόχου του τάγματος Σοφιανού του ΔΣΕ), του Νομού Κιλκίς - εξαιτίας της άρνησης των οδηγών των πούλμαν να ταξιδέψουν την Κυριακή 18-7-99 στη Νιάλα, με την αιτιολογία του κακού δρόμου χωρίς άσφαλτο και των πολλών απότομων στροφών - δεν είχαμε την τύχη να παραβρεθούμε στην εκδήλωση που διοργανώθηκε από την ΠΕΑΕΑ προς τιμήν της επετείου των 52 χρόνων της τραγωδίας που παίχτηκε στον Αυχένα της Νιάλας, όπου λόγω μιας φοβερής χιονοθύελλας έχασαν τη ζωή τους μαχητές του ΔΣΕ, στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού και άμαχοι πολίτες, προσπαθώντας να γλιτώσουν από τις συμμορίες των Σούρλα και Βουρλάκη.
Επειδή η έξοδός μας από τον κλοιό στη Νιάλα είναι συνέχεια των επιχειρήσεων της Εαρινής Εκστρατείας Σοφούλη "Terminus" των 60 μερόνυχτων, θεωρώ υποχρέωσή μας να γράψω το χρονικό.
Τα συμπεράσματα που βγήκαν από την Εαρινή Εκστρατεία Σοφούλη των 60 μερόνυχτων (4/4/47-3/6/47) είναι ότι απέτυχε παταγωδώς το επιτελείο του κυβερνητικού στρατού στους παρακάτω χειρισμούς: - Στον εγκλωβισμό των μαχητών του ΔΣΕ. - Στην αιχμαλωσία του Γενικού Επιτελείου του ΔΣΕ. - Στην εξόντωση των επίλεκτων τμημάτων (τάγμα Σοφιανού και Σχολή Αξιωματικών) του ΔΣΕ.
Μετά τη μάχη του Καφκί (2-6-47) που ήταν η καμπή των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, ο κυβερνητικός στρατός ταμπουρώθηκε στις βάσεις του και δεν έβγαινε από εκεί.
Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις Σοφούλη ανέβασαν το ήδη ακμαίο ηθικό μας και την "παρτιζάνικη" τεχνική μας. Διεξήχθησαν αλλεπάλληλες σκληρές μάχες που κατέληγαν πάνω από το 90% σε νίκες των μαχητών μας, παρόλο που σε σύγκριση με τον κυβερνητικό στρατό οι ανταρτικές δυνάμεις ήταν 1 προς 10 κυβερνητικούς.
Σε άψυχο υλικό σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται. Τα δικά μας πυρομαχικά ήταν μετρημένα, ώστε πολλές φορές πολεμούσαμε με πέτρες! Σε αντίθεση ο αντίπαλός μας ήταν τέλεια οπλισμένος με τη σύγχρονη τεχνολογία των Αγγλοαμερικανών (αεροπορία, καταδιωκτικά, βομβαρδιστικά, αναγνωριστικά, πυροβολικό κ. ά.).
Από την άλλη μεριά, οι ηρωικοί μαχητές μας σ' αυτές τις 60 μερόνυχτες επιχειρήσεις ήταν νηστικοί, άυπνοι, ξυπόλυτοι σχεδόν και παγωμένοι, παλεύοντας συγχρόνως και με τα στοιχεία της άγριας φύσης της θρυλικής Νιάλας.
Κι όμως η ακλόνητη πίστη μας στο δίκαιο μας αγώνα, για ανεξαρτησία της πατρίδας μας, και καθοδηγούμενοι στα ιδανικά του σοσιαλισμού από το ΚΚΕ, μας έδινε το κουράγιο ν' αντλούμε ανεξάντλητες δυνάμεις για ν' αντιμετωπίζουμε τις τρομερές δυσκολίες και τα εμπόδια που κάθε τόσο μας παρουσιάζονταν.
Β. ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
Υπ/γος του ΔΣΕ
Γοργόπη Κιλκίς
Εκδήλωση στο χωριό Κοσμάς Κυνουρίας, με αφορμή τη συμπλήρωση 56 χρόνων από τη μεγάλη μάχη και στρατιωτική επιτυχία του ΕΛΑΣ, στις 27 Ιούλη '43
"Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για ένα καλύτερο αύριο", ήταν το μήνυμα που έστειλαν δεκάδες αγωνιστές, στην εκδήλωση που έγινε την περασμένη Κυριακή (25/7), στο χωριό Κοσμάς Κυνουρίας, στο Νομό Αρκαδίας. Την εκδήλωση διοργάνωσε το τοπικό παράρτημα της ΠΕΑΕΑ, με αφορμή τη συμπλήρωση 56 χρόνων από τη μεγάλη μάχη και στρατιωτική επιτυχία του ΕΛΑΣ, στις 27 Ιούλη '43, στο χωριό Κοσμάς Κυνουρίας, όπου με τη βοήθεια των κατοίκων του χωριού και των γύρω περιοχών εξοντώθηκε ένα μεγάλο μέρος της δύναμης των Ιταλών φασιστών κατακτητών.
Ιστορική μνήμη και περηφάνια από τους γεροντότερους, αλλά και υποσχέσεις για τη συνέχιση του αγώνα από τους νεότερους ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της εκδήλωσης. Κάτω από τους ήχους των τραγουδιών του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, σύντομους χαιρετισμούς απηύθυναν προς τους παρευρισκόμενους, ο πρόεδρος της Κοινότητας Κοσμά Βαγγέλης Βαλιώτης και ο αντιστασιακός Γιώργος Σταυριανός.
Η μάχη στις 27 Ιούλη ήταν η μεγαλύτερη που έδωσε ο ΕΛΑΣ μέχρι τότε στην Πελοπόννησο και είχε ως αποτέλεσμα να ανεβάσει το ηθικό του λαού και να πιστέψει ότι ο εχθρός δεν είναι αήττητος, επισήμανε ο Λευτέρης Αναστασίου πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ Λακωνίας, ο οποίος ήταν και ο κεντρικός ομιλητής. Αναφερόμενος στη δράση του ΕΑΜ, υπογράμμισε: "Το ΕΑΜ απλώθηκε αστραπιαία σε όλη την Ελλάδα και αγκάλιασε τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Σε αυτή την εποποιία, ψυχή, νους, καρδιά, καθοδηγητής και αιμοδότης υπήρξε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.Τα μεγάλα αστικά κόμματα εκείνης της εποχής - Λαϊκό και Φιλελεύθερο - αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Από τις ηγεσίες των αστικών κομμάτων άλλοι έμειναν στα σαλόνια περιμένοντας να έρθει η λευτεριά απ' έξω και άλλοι συνεργάστηκαν με τους κατακτητές. Το ΕΑΜ εισήγαγε πρωτόγνωρους θεσμούς στην ελληνική κοινωνία, όπως λαϊκή αυτοδιοίκηση, λαϊκή δικαιοσύνη".
Ενώ για τη μάχη και τη μεγάλη νίκη του ΕΛΑΣ είπε: "Οι κάτοικοι του Κοσμά πρόσφεραν πολλά. Οι άντρες πήραν μέρος στη μάχη, οι γυναίκες βοήθησαν στη μεταφορά του πυρομαχικού υλικού και στην περιποίηση των τραυματιών. Το αποτέλεσμα της μάχης ήταν 28 νεκροί Ιταλοί, 37 τραυματίες και 45 αιχμάλωτοι, οι οποίοι μετά από εντολή του ΕΑΜ αφέθηκαν ελεύθεροι". Παράλληλα ο Λ. Αναστασάκος αναφέρθηκε "στην αντιλαϊκή κατάντια που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα" και κατέληξε με ένα παράπονο: "Μέχρι πότε θα περιμένουμε, όλοι οι αντιστασιακοί, για να δικαιωθούμε και να αναγνωριστούμε από το ελληνικό κράτος;".
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της ΚΟΒ Λακωνίας, της ΚΝΕ, των Νομαρχιακών Επιτροπών Λακωνίας και Αρκαδίας του ΚΚΕ, των Επιτροπών Ειρήνης των όμορων περιοχών, αντιστασιακές οργανώσεις της Αρκαδίας, της Λακωνίας και τα κεντρικά γραφεία της ΠΕΑΕΑ, παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ από όλη την Πελοπόννησο και από την Αττική, καθώς επίσης και επιζώντες από την ιστορική μάχη του '43.
Την ανέγερση ιστορικού μνημείου στην τοποθεσία "Καζανάκι", στη Ν. Ιωνία Βόλου, ζητάει η Επιτροπή Αγωνιστών της ΠΕΑΕΑ Μαγνησίας,με ανακοίνωσή της. Πρόκειται για άλλο ένα μέρος όπου δεκάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας έχασαν τη ζωή τους, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.
Ομως το κράτος, για άλλη μια φορά, το μόνο που κάνει είναι να επιδεικνύει την αδιαφορία του, για το συγκεκριμένο και πολύ σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Η Επιτροπή Αγωνιστών κάνει έκκληση προς όλους τους πολιτικούς και κοινωνικούς παράγοντες του Νομού Μαγνησίας να ενισχύσουν την προσπάθειά της για την ανέγερση του ιστορικού μνημείου.
"Εμείς οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, επισημαίνεται στην ανακοίνωση, που ζήσαμε αυτή την περίοδο του αλληλοσπαραγμού του λαού μας, θεωρούμε ιερή υποχρέωσή μας την ανέγερση ενός μνημείου στο χώρο αυτό, ένδειξη μνήμης και παραδειγματισμού στις νέες γενιές, το πόσο καταστροφικές συνέπειες φέρνει ένας αδελφοκτόνος σπαραγμός ενός Εθνους".
Η Επιτροπή καλεί τους συγγενείς και τους γνωστούς των δολοφονηθέντων να προσκομίσουν ό,τι στοιχείο έχουν ή γνωρίζουν σχετικά με την εκτέλεσή τους, στα γραφεία της ΠΕΑΕΑ (οδός Σκενδεράνη 2, 2ος όροφος). Οσο για εκείνους που θέλουν να προσφέρουν υλική βοήθεια για να βοηθήσουν στην υλοποίηση αυτού του ιερού σκοπού, την ανέγερση του μνημείου, η Επιτροπή Αγωνιστών έχει ανοίξει για αυτό το σκοπό λογαριασμό στην Εθνική Τράπεζα, στο υποκατάστημα Βόλου, με αριθμό: 20171650052.
Με αγώνες τιμάμε τους νεκρούς μας ήταν το σύνθημα που κυριάρχησε στην εκδήλωση που έγινε στον Κοσμά Κυνουρίας (φωτό Γ. Λιονάκης)