Το «Θέατρο Τέχνης» ορφάνεψε ολότελα. Εχασε τον κύριο - μετά το θάνατο του δημιουργού του, Καρόλου Κουν - και τελευταίο «Μέντορά» του. Τον σπουδαίο ηθοποιό, σκηνοθέτη, δάσκαλο -διευθυντή της σχολής και διευθύνοντα σύμβουλο του «Θ. Τ.», 78χρονο Γιώργο Λαζάνη, ο οποίος εισήχθη τη Δευτέρα στο «Μετροπόλιταν» και προδόθηκε προχτές το βράδυ από την καρδιά του. Ο «θείος», όπως τον αποκαλούσαν οι μαθητές του, ακόμα και με την υγεία του έμοιασε στο δάσκαλό του. Επασχε χρόνια από τα ίδια με εκείνον σοβαρά αγγειοκαρδιακά προβλήματα. Οπως ο Κουν, έτσι και ο Λαζάνης, αν και ανήμπορος τα τελευταία χρόνια, αγωνιζόταν μέχρι τέλους για τη διάσωση του «Θ. Τ.», αυτής της μεγάλης ιστορικής σημασίας και αξίας «κιβωτού» του κατοχικού, μεταπολεμικού και μεταπολιτευτικού θεάτρου μας. Θεάτρου που καινοτόμησε ρεπερτοριακά και αισθητικά επί δεκαετίες, συνέβαλε καθοριστικά για μια ουσιώδη και σύγχρονη ερμηνεία του αρχαίου δράματος, ανέδειξε ουκ ολίγους δραματουργούς, συνθέτες, σκηνοθέτες και διαμόρφωσε δεκάδες ταλαντούχους ηθοποιούς -στελέχη του θεάτρου μας. Και το «μερίδιο» συμμετοχής του Γιώργου Λαζάνη σ' όλα τα επιτεύγματα του «Θ. Τ.» ήταν - ποσοτικά και ποιοτικά - πολύ μεγάλο στα πενήντα πέντε χρόνια της αποκλειστικά «ταμένης» στο «Θ. Τ.» ζωής και προσφοράς του.

Γεννημένος το 1928 στην Αθήνα, παιδί φτωχών εργατών, εργατόπαιδο σε εργοστάσια κι ο ίδιος, εμποδίστηκε από την ανέχεια να μάθει αρκετά γράμματα. Η «δίψα» του για μάθηση, για «κάτι καλύτερο», τον οδήγησε στη σχολή του «Θ. Τ.». Είχε ακουστά για τον Κουν και το θέατρό του, απ' τα κατοχικά και εμφυλιακά χρόνια. Σπούδασε στη σχολή και το 1954 πρωτοβγήκε στη σκηνή, παίζοντας τον Γαλατά στη «Μικρή μας πόλη», που πρωτοπαρουσίασε ο Κουν στην Ελλάδα. Ανθρωπος πηγαία λαϊκός, ήταν περήφανος για την ταξική καταγωγή του, την αριστερή ιδεολογία του και τους αγώνες της «πρωτοπόρας εργατιάς». Αυτό έλεγε σε μια παλιά συνέντευξη του στο «Ρ», θυμούμενος την πολυήμερη κατάληψη του εργοστασίου, όπου νεαρός δούλευε, από τους εργάτες - μεταξύ των οποίων και εκείνος. Αγώνα που «απαθανάτισε» με το μοναδικό θεατρικό έργο του «Η λευκή απεργία», που ο ίδιος σκηνοθέτησε. Ακριβώς γι' αυτούς τους λόγους ο Λαζάνης ερμήνευε εξαιρετικά, βαθιά ανθρώπινα τους λαϊκούς χαρακτήρες. Εξαιρετικές ερμηνείες έκανε όμως και με πολλές δεκάδες άλλους, πιο «μεγαλόσχημους», χαρακτήρες, μεταξύ των 200 και πλέον πρωταγωνιστικών και δευτεραγωνιστικών ρόλων που ερμήνευσε. Πάντα, όμως, η ερμηνεία του, ακόμα και στους μεγάλου κοινωνικού μεγέθους ρόλους του - λ.χ. Οιδίποδας, Προμηθέας, Ριχάρδος Γ΄, Αρτούρο Ούι (Χίτλερ) - αποκάλυπτε τα κρυμμένα πίσω από αξιώματα εσώτατα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ύπαρξης και φύσης.

Μετά το θάνατο του Κουν, ο Γιώργος Λαζάνης ανέλαβε τα καθήκοντα του καλλιτεχνικού διευθυντή, διευθύνοντος συμβούλου του «Θ. Τ.» και διευθυντή της σχολής του και σκηνοθέτησε δεκάδες σπουδαία έργα ξένων και Ελλήνων δραματουργών: Γκολντόνι, Ρουτζάντε, Ινγκλάν, Γκόρκι, Σαίξπηρ, Στρίντμπεργκ, Τσέχωφ, Ιονέσκο, Μουρσελά, Αρμένη, Σκούρτη κ.ά.

Ο «Πελεκάνος» του Στρίντμπεργκ παρουσιάζεται, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στον Εξώστη του «Αμόρε». Το δράμα εκτυλίσσεται σ' ένα αστικό διαμέρισμα της Στοκχόλμης. Εκτός από την πείνα, το κρύο, την έλλειψη αναγκαίων αγαθών που βιώνουν τα πρόσωπα, ενυπάρχει η συναισθηματική ένδεια, οι ενοχές που τους βαραίνουν και η αλήθεια που παλεύει να λάμψει. Η μετάφραση είναι της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ, τα σκηνικά και τα κοστούμια της Εύας Μανιδάκη, οι φωτισμοί της Κατερίνας Μαραγκουδάκη. Παίζουν: Γιώργος Πυρπασόπουλος, Εύη Σαουλίδου, Αργύρης Ξάφης, Ελένη Κοκκίδου.

• Η κωμωδία του Αλέκου Σακελλάριου «Η θεία από το Σικάγο», γεμάτη άρωμα παλιάς Αθήνας, νοσταλγικές εικόνες, ζωντάνια, γέλιο και φρεσκάδα, παρουσιάζεται στο θέατρο «Ηβη». Πρωταγωνιστεί η Αννα Παναγιωτοπούλου, η οποία διασκεύασε το έργο σε σκηνοθεσία του Πέτρου Φιλιππίδη. Παίζουν επίσης: Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Σοφία Ολυμπίου, Παύλος Ορκόπουλος, Σοφία Παυλίδου, Γιώργος Γαλίτης, Αγγελική Λάμπρη, Αννίτα Κούλη, Δημήτρης Γεροδήμος κ.ά. Σκηνικά Γιώργος Γαβαλάς, κοστούμια Γιάννης Μετζικώφ, μουσική επιμέλεια Σιδερής Πρίντεζης, διασκευή - ενορχήστρωση -μουσική διδασκαλία Παναγιώτης Τσεβάς, χορογραφία Ελπίδα Νίνου.
• Στο «Αμιράλ» παίζεται το σαιξπηρικό «Πολύ κακό για το τίποτα», σε σκηνοθεσία Ράνιας Οικονομίδου, απόδοση Εδουάρδου Κωνσταντινίδη, σκηνικά Εύας Μανιδάκη, κοστούμια Κλερ Μπρέισγουελ, μουσική Πλάτωνα Ανδριτσάκη, χορογραφίες Νατάσας Ζούκα. Παίζουν: Χάρης Ρώμας, Ρένια Λουιζίδου, Γιάννης Καρατζογιάννης, Αγης Εμμανουήλ, Θάλεια Ματίκα, Σπύρος Σαραφιανός, Νίκος Γιαννάκας κ.ά.
• Το έργο του Ντέιβιντ Στόρεϊ «Το σπίτι μας», ανεβαίνει, σήμερα, στη «Θεατρική Σκηνή» του Θόδωρου Αντωνίου. Η μετάφραση είναι της Μιχαέλας Αντωνίου, η σκηνοθεσία του Αντώνη Αντωνίου, τα σκηνικά - κοστούμια του Αντώνη Χαλκιά. Παίζουν: Αντώνης Αντωνίου, Νατάσα Ασίκη, Δημήτρης Κανέλος, Μιχαέλα Αντωνίου, Φερνάν Ζοζέφ Λομπλό.

«Οι στάχτες σκορπίζονται. Το ηφαίστειο αχνοφαίνεται πάλι στο βάθος του μέλλοντος. Ναι... Μπορούμε πάλι να ελπίζουμε». Με αυτά τα λόγια «έκλεινε» ο Γιάννης Θεοδωράκης το τελευταίο κείμενό του στο «Ριζοσπάστη», πριν «φύγει». Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το θάνατο του αξέχαστου συναδέλφου, φίλου, συναγωνιστή και φλογερού ποιητή.

Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του, τη Δευτέρα (7μμ), στον πολυχώρο Ν. Κόσμου (Τιμοκρέοντος 6α - Αγ. Σώστης, 210- 9344131), θα πραγματοποιηθεί μουσικοποιητική βραδιά με τη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης».

Γεννημένος το 1932, ο Γιάννης Θεοδωράκης πρωτοεμφανίστηκε στη δημοσιογραφία από το περιοδικό «Δρόμοι της Ειρήνης». Δούλεψε σε αριστερές εφημερίδες και περιοδικά, στη μετεμφυλιακή περίοδο, αψηφώντας τις διώξεις. Ηταν από τους πρώτους που αποκάλυψε τους δολοφόνους του Γρηγόρη Λαμπράκη. Μετά τη μεταπολίτευση εργάστηκε στο «Ριζοσπάστη», όπου με το ξεχωριστό στιλ γραφής του, έγραφε ρεπορτάζ, ανταποκρίσεις, αρθρογραφία, έρευνες και εξαιρετικά χρονογραφήματα με υπέρτιτλο «Τα ετερόκλητα». Αλλωστε η ζωή του Γιάννη Θεοδωράκη είχε δεθεί με το αριστερό κίνημα.

Πλούσιο ήταν και το ποιητικό του έργο. Εμπνευσμένο από τους αγώνες των αδικημένων, όπως «Οι λιποτάκτες», «Ομορφη Πόλη». Κάποιες συλλογές μελοποίησε ο αδερφός του, Μίκης. Από τα έργα του ξεχωρίζουν «Η πλημμύρα» και «Ενα τραγούδι του καιρού». Από τα πεζογραφικά του έργα ξεχωρίζει το «Υπέρ βωμών και Αστείων», που διακωμωδεί το παρακράτος.