ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 14 Γενάρη 2007
Σελ. /32
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Μια μεγάλη φυλακή - λαβύρινθος εντείνει τον οικονομικό στραγγαλισμό...

Χαρακτηριστικό σημείο του ισραηλινού τείχους έξω από την Ιερουσαλήμ
Χαρακτηριστικό σημείο του ισραηλινού τείχους έξω από την Ιερουσαλήμ
Καταστήματα με κατεβασμένα ρολά. Δρόμοι ημικατεστραμμένοι, που ταλαιπωρούν τις αναρτήσεις των αυτοκινήτων. Πεζοδρόμια και πλατείες όπου υπάρχουν ακόμη εμφανή τα ίχνη της πρότερης κατάστασής τους: με τις φροντισμένες πλάκες και τα παρτέρια τους. Τώρα, όμως, δίνουν την αίσθηση της εγκατάλειψης και κοσμούνται από διάσπαρτα σκουπίδια. Κίνηση αραιή, χωρίς μεγάλα και πολύωρα μποτιλιαρίσματα, στα σημεία που, συνήθως, μπορούσε κανείς να χάσει τη μισή του μέρα.

Αυτή ήταν η εικόνα της Ραμάλα και της Βηθλεέμ. Των δύο, μέχρι πρότινος και πιθανώς μέχρι σήμερα, πλουσιότερων και ηρεμότερων πόλεων των παλαιστινιακών εδαφών. Των πόλεων - εμπορικών και οικονομικών κέντρων, που και γνώρισαν οικονομική άνθηση και φιλοξένησαν, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, κύματα ξένων επισκεπτών, ως πολιτικό και ως τουριστικό κέντρο αντίστοιχα. Αυτή ήταν η εικόνα των δύο πόλεων που επισκέφθηκε η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής της στα παλαιστινιακά εδάφη, τις πρώτες ημέρες του νέου χρόνου.

Μια εικόνα που, ακόμη και σε έναν παρατηρητή που ουδέποτε νωρίτερα είχε βρεθεί εκεί, έκανε αισθητότατη την οικονομική δυσπραγία, την ολική παράλυση. Και μπορεί σε άλλες χρονικές περιόδους οι στιγμές να ήταν πιο έντονες σε πρώτο επίπεδο, λόγω των καθημερινών συγκρούσεων, του ήχου των ριπών από τα πολυβόλα, από τις ερπύστριες των ισραηλινών τανκ ή από τους έλικες των ισραηλινών ελικοπτέρων, του αίματος των νεκρών και των τραυματιών, τώρα, όμως, η εκκωφαντική σιωπή και η ηρεμία της παράλυσης μετέτρεπαν τις εικόνες σε ισχυρότερη γροθιά στο στομάχι.

Η καθημερινότητα των Παλαιστινίων που προσπαθούν να περάσουν από το ισραηλινό τείχος στη Δυτική Οχθη
Η καθημερινότητα των Παλαιστινίων που προσπαθούν να περάσουν από το ισραηλινό τείχος στη Δυτική Οχθη
Γιατί αυτή είναι η καθημερινότητα των Παλαιστινίων. Μακριά από τις κάμερες και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία που στρέφουν εκεί την προσοχή τους μόνο όταν καταγράφεται νεκρός ή σύγκρουση. Το οικονομικό εμπάργκο, όμως, και το διαχωριστικό τείχος είναι πέρα από τις κάμερες.

Στο χάρτη, με έντονο κόκκινο χρώμα αποτυπώνεται η πορεία του διαχωριστικού τείχους διασχίζει τα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Οχθης, και περνάει κυριολεκτικά μέσα απο τα σπίτια. Στο διπλανό μικρό χάρτη εμφανίζεται η γενική εικόνα της περιοχής: Δυτική Οχθη και Λωρίδα της Γάζας δεξιά και αριστερά του Ισραήλ, αντίστοιχα
Στο χάρτη, με έντονο κόκκινο χρώμα αποτυπώνεται η πορεία του διαχωριστικού τείχους διασχίζει τα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Οχθης, και περνάει κυριολεκτικά μέσα απο τα σπίτια. Στο διπλανό μικρό χάρτη εμφανίζεται η γενική εικόνα της περιοχής: Δυτική Οχθη και Λωρίδα της Γάζας δεξιά και αριστερά του Ισραήλ, αντίστοιχα

ΑΠΟΣΤΟΛΗ:
Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ


Κατασχέσεις, καθημερινός εξευτελισμός και εποικισμοί

Μόνο μέχρι τον Μάη του 2004, για την κατασκευή του είχαν κατασχεθεί περισσότερα από 20 τετραγωνικά χιλιόμετρα παλαιστινιακής γης, είχαν ξεριζωθεί 102.320 ελαιόδεντρα παλαιστινιακής ιδιοκτησίας, είχαν καταστραφεί 37 χιλιόμετρα αρδευτικών καναλιών. Οι αριθμοί αυτοί, σήμερα, έχουν πολλαπλασιαστεί, αν σκεφθεί κανείς ότι μόνο από την περιοχή της Βηθλεέμ και του ενός από τα δεκάδες παλαιστινιακά χωριά που την περιβάλλουν, κατασχέθηκαν 29.000 στρέμματα, κυρίως καλλιεργήσιμης γης!

Ο σχεδιασμός του τείχους είναι τέτοιος έτσι ώστε να περικλείσει στο ισραηλινό κομμάτι όλους τους μεγάλους εποικισμούς της Δυτικής Οχθης: τους Αριέλ, Γκους Ετζιόν, Εμμάνουελ, Καρνέι Σομρόν, Γκιβάτ Ζέ'εβ, Ορανίτ, Μάαλε Αντουμίμ, όπως και όλους τους μικρότερους που έχουν «περικυκλώσει» την ανατολική Ιερουσαλήμ, που ως σύνολο μένει στην ισραηλινή πλευρά. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι όλοι αυτοί οι εποικισμοί βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από παλαιστινιακά χωριά και πόλεις, ίσως πάρει μια ιδέα για τις συνέπειες του τείχους στην παλαιστινιακή καθημερινότητα: οικογένειες χωρίστηκαν, γειτονιές διχοτομήθηκαν, αυλές σπιτιών συρρικνώθηκαν, νοικοκυρές απλώνουν, πια, μπουγάδα κάτω από τον πύργο ελέγχου.

Με βάση στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μετά την περάτωση της ανέγερσης, ένα επιπλέον 7% της παλαιστινιακής γης «περνά» σχεδόν με μόνιμο καθεστώς στο Ισραήλ, όπως και περίπου 10.000 Παλαιστίνιοι, οι οποίοι, επειδή τυπικώς βρίσκονται σε «νεκρή ζώνη» χρειάζονται να λάβουν ειδική άδεια κατοικίας και μετακίνησης από τον ισραηλινό στρατό προκειμένου να εξέλθουν από την πόλη τους. Παράλληλα, 15 πόλεις και κοινότητες της Δυτικής Οχθης βρίσκονται σχεδόν περικυκλωμένες από το τείχος, οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια, τους 138.593 κατοίκους τους σε πραγματική φυλάκιση εφ' όρου ζωής και κατ' ανάγκη σε σταδιακή εγκατάλειψη της πατρίδας τους προκειμένου να επιβιώσουν.

Χαρακτηριστικότερο όλων, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, είναι ίσως το παράδειγμα της πόλης Καλκίλια των 45.000 κατοίκων, που «κλείστηκε» από το τείχος σε βορρά, νότο και δυτικά. Οι κάτοικοί της για να μετακινηθούν, είτε για προσωπικούς είτε για οικονομικούς λόγους, όπως και τα εμπορεύματα, θα πρέπει ή να κάνουν το γύρο της πόλης προκειμένου να φθάσουν π.χ. στο Ισραήλ ή να περάσουν από μία από τις λίγες πύλες που όλο το τείχος θα έχει, υπό τη μορφή σχεδόν μικρών στρατοπέδων, άκρως ελεγχόμενες από τον ισραηλινό στρατό. Το 1/3 των πηγαδιών της Καλκίλια, βρίσκονται πια στην ισραηλινή πλευρά.

Ιατρικές ανθρωπιστικές οργανώσεις και ο Ερυθρός Σταυρός επισημαίνουν ότι το τείχος εμποδίζει την πρόσβαση περισσοτέρων από 130.000 Παλαιστίνιων παιδιών στον γρήγορο και εύκολο εμβολιασμό. Εμποδίζει 100.000 εγκύους να φτάσουν έγκαιρα σε γιατρό ή μαιευτήριο. Το 1/3 περίπου των περιοχών της Δυτικής Οχθης δεν έχουν πια εύκολη πρόσβαση σε οποιουδήποτε είδους ιατρική βοήθεια, ενώ δεν υπάρχει η δυνατότητα αντιμετώπισης επείγοντων περιστατικών. Ενδεικτικό είναι ότι για να μεταβεί ένα ασθενοφόρο, πια, από την Ιερουσαλήμ στις γειτονικές πόλεις Αμπού Ντις ή Αϊζαρία, χρειάζεται 110 λεπτά, υπό καλές συνθήκες, αντί για 10, που χρειαζόταν μέχρι σήμερα.

Επί της ουσίας, κανείς δεν μπορεί να εξέλθει ή να εισέλθει στις «έγκλειστες» περιοχές, χωρίς ισραηλινή άδεια, ακόμη και αν πρόκειται για μετακινήσεις από τη μία παλαιστινιακή πόλη στην άλλη. «Ούτε εγώ δεν έχω δικαίωμα να βγω από τη Βηθλεέμ» έλεγε χαρακτηριστικά ο υπουργός Τουρισμού που εδρεύει εκεί, σημειώνοντας ότι πλέον, ακόμη και με άδεια, ένας Παλαιστίνιος χρειάζεται περίπου 1 ώρα για να φθάσει στην Ιερουσαλήμ από τη Βηθλεέμ, μια απόσταση 5 λεπτών, καθώς καλείται να διανύσει δεκάδες χιλιόμετρα μέχρι να φτάσει στην κοντινότερη ελεγχόμενη πύλη. Το τείχος δεν είναι παρά τα κάγκελα μιας μεγάλης φυλακής, υπό τη μορφή λαβυρίνθου.

Οικονομικός στραγγαλισμός

Μετά από τα παραπάνω, οι καταστροφικές συνέπειες του τείχους στην παλαιστινιακή οικονομία είναι μάλλον αυτονόητες. Μία από τις βασικές πηγές εσόδων των Παλαιστινίων ήταν η γεωργία. Οι αλλεπάλληλες κατασχέσεις γης και η καταστροφή καλλιεργειών, όμως, έχουν στερήσει από ολόκληρα χωριά τη μοναδική οικονομική τους δραστηριότητα.

Η Ενωση Παλαιστινίων Αγροτών επισημαίνει ότι οι απώλειες της παλαιστινιακής οικονομίας μόνο από τις ζημιές στη γεωργία από το 2000 μέχρι το 2005 έφθασαν το 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Η συνεισφορά της γεωργίας στην παλαιστινιακή οικονομία έπεσε από το 55% στο 7%. Γιατί ακόμη και αν κάποιος διατηρεί τη γη του, δεν μπορεί να διακινήσει τα προϊόντα του ούτε στα υπόλοιπα παλαιστινιακά εδάφη ούτε στο Ισραήλ, αφού μέσω του τελευταίου γίνονται όλες οι εξαγωγές και εισαγωγές.

«Μετά το τείχος, και με δεδομένους τους εποικισμούς, το Ισραήλ ελέγχει περίπου το 80% των υδάτινων πόρων της Δ. Οχθης και το 30% των δασικών της εκτάσεων και των βοσκότοπων» μας ενημερώνει ο Αϊμάν Νταράγκμπα, βουλευτής της «Χαμάς» και επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τους φυσικούς πόρους. Από την πλευρά του, ο Κάις Αμπντ αλ Καρίμ, επικεφαλής του Δημοκρατικού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και βουλευτής στην εκλογική συμμαχία με το Κόμμα του Παλαιστινιακού Λαού, από τη θέση του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις κοινωνικές υποθέσεις, μας παρουσιάζει σειρά αποστομωτικών στοιχείων: ο μέσος όρος ανεργίας στα παλαιστινιακά εδάφη είναι πια το 70%.

«Το σύστημα Υγείας τείνει σε κατάρρευση, η πλειοψηφία των πολιτών δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές τους ανάγκες και εξαρτώνται κυρίως από την ανθρωπιστική βοήθεια. Λογικό είναι ότι και ο ιδιωτικός τομέας έχει σχεδόν καταρρεύσει. Παλαιστίνιοι και ξένοι επενδυτές αποσύρουν πια τα κεφάλαιά τους από εδώ. Δεν μπορεί να λειτουργήσει τίποτε λόγω των αποκλεισμών, του τείχους, του αμερικανο-ευρωπαϊκού εμπάργκο» λέει.

Στον τελευταίο σημαντικότατο αυτό παράγοντα αναφέρονται όλοι όσοι μιλήσαμε στα παλαιστινιακά εδάφη. Μιλούν για «τιμωρία» του παλαιστινιακού λαού επειδή πραγματοποίησε, κοινώς αποδεκτά από όλους, δημοκρατικές και διαφανείς εκλογές. Εξαιτίας του οικονομικού αυτού στραγγαλισμού, δεν υπάρχουν χρήματα στα ταμεία της Παλαιστινιακής Αρχής. Ολος ο δημόσιος τομέας έχει παραλύσει. Οι περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι (από τις δημοτικές υπηρεσίες, τη συλλογή απορριμμάτων, μέχρι τα σχολεία και τα νοσοκομεία, γιατί όλα αυτά τα έξοδα καλύπτονται από τους δήμους) είναι απλήρωτοι περισσότερο από 10 μήνες.

«Πήραμε δάνειο 1.800.000 σέκελ από τράπεζες για να καλύψουμε κάποιους μισθούς μέχρι το Σεπτέμβρη» ομολογεί ο δήμαρχος της Βηθλεέμ. «Τώρα, πάλι οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι. Αυτό σημαίνει ότι μία εργάζονται, μία όχι. Δεν μπορούμε καν να καλύψουμε τους μισθούς, όχι να κάνουμε έργα ή να επιδιορθώσουμε κάτι. Και φανταστείτε ότι αυτό συμβαίνει στη Βηθλεέμ, μία από τις πλουσιότερες πόλεις που είχε ανεπτυγμένη γεωργία, εμπόριο και τουρισμό».

«Τώρα, συνεχίζει, με το τείχος η Βηθλεέμ δεν έχει τίποτε: επισκέπτες δεν έρχονται γιατί θεωρείται επικίνδυνο και δύσκολο, χωράφια απαλλοτριώθηκαν, εμπορεύματα δεν μπορούμε να βγάλουμε εύκολα έξω από την πόλη, όσοι εργάζονταν στο Ισραήλ, στην πλειοψηφία τους, τώρα δεν έχουν άδειες. Αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να καλύψει τις βασικές του ανάγκες, πόσο μάλλον να πληρώσει δημοτικούς φόρους ή να συνεισφέρει. Και εμείς, ως αρχή ή ως δημοτικός ή δημόσιος τομέας, δεν έχουμε λεφτά για μισθοδοσία αλλά και για κάλυψη βασικών αναγκών: άρα;..»

Τα λόγια του δημάρχου, όπως και πολλών άλλων, ήταν αποκαλυπτικά αλλά οι εικόνες περισσότερο. Ενας πύργος ελέγχου του τείχους, σε ύψος 8 μέτρων, βρίσκεται σχεδόν δίπλα στα μπαλκόνια του υπερπολυτελούς ξενοδοχείου «Ιντερκοντινένταλ» της Βηθλεέμ. Ο δρόμος κόβεται απότομα από τα μπλοκ του μπετόν.

Η περιοχή στα 100 μέτρα θεωρείται στρατιωτική ζώνη, οπότε απαγορεύεται η κυκλοφορία από τη δύση έως την ανατολή του ήλιου. Το ξενοδοχείο απέχει λιγότερο από 20 μέτρα από τον πύργο ελέγχου. Φυσικά και δε λειτουργεί πια. Φυσικά και δεν υπάρχουν επισκέπτες. Φυσικά και έχουν κατεβασμένα ρολά όλα τα γύρω καταστήματα που μετρούνται σε δεκάδες. Φυσικά και ο δρόμος είναι παντελώς έρημος....


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ


Το τείχος του βάρβαρου αποκλεισμού

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να περιγράψει κανείς με λόγια το τείχος που διαπερνά τη Δυτική Οχθη από άκρη σε άκρη με ελάχιστα, πλέον, σημεία του να μην έχουν ολοκληρωθεί. Είναι πραγματικά εξαιρετικά δύσκολο να συλλάβει ανθρώπου νους το μέγεθος αλλά και τις συνέπειες αυτού του εκτρωματικού κατασκευάσματος. Με βάση τις τελευταίες ισραηλινές κυβερνητικές αποφάσεις, το τείχος, στην τελική του μορφή, θα έχει μήκος λίγο λιγότερο από 700 χιλιόμετρα.

Αυτό δεν είναι, όμως, οριστικό καθώς οι ανασχεδιασμοί είναι αλλεπάλληλοι. Το τείχος της Δυτικής Οχθης δεν είναι το πρώτο. Ανάλογο «τείχος», κυρίως με ηλεκτροφόρους φράχτες, περιβάλλει και τη Λωρίδα της Γάζας, ακολουθώντας, όμως, ακριβώς την «Πράσινη Γραμμή». Κατασκευάστηκε το 1994 επί του «ειρηνοποιού» Γιτζάκ Ραμπίν, ο οποίος ήταν και ο πρώτος «εμπνευστής» του σημερινού κατασκευάσματος.

Το 90% του μήκους του αποτελείται από μια «νεκρή» ζώνη περίπου 60 μέτρων πλάτους, με διπλούς ακανθωτούς φράχτες και ηλεκτροφόρα καλώδια, οι οποίοι, στο μέσο, διατρέχονται, ως επί το πλείστον, από άσφαλτο προκειμένου να γίνονται περιπολίες του ισραηλινού στρατού. Το υπόλοιπο 10% το τείχος αποτελείται από κομμάτια τσιμέντου ύψους τουλάχιστον 8 μέτρων, τα οποία, επίσης, φέρουν ηλεκτροφόρα καλώδια στο άνω μέρος τους. Η συμπαγής μορφή έχει επιλεχθεί κυρίως στις κατοικημένες παλαιστινιακές περιοχές που έρχονται σε άμεση επαφή με εποικισμούς ή με ισραηλινές οδικές αρτηρίες καθώς η ισραηλινή γνωστή επωδός για τους λόγους ανέγερσης του τείχους είναι «η ισραηλινή ασφάλεια».

Ως ατράνταχτο επιχείρημα προβάλλεται το γεγονός ότι από το 2002 έως το 2005 μειώθηκαν κατά 90% οι επιθέσεις αυτοκτονίας και οι ένοπλες επιθέσεις κατά Ισραηλινών, πολιτών ή εποίκων, στις περιοχές όπου είχε κατασκευαστεί το τείχος. Στο «επιχείρημα» αυτό δε συνυπολογίζεται ότι κατά μεγάλα χρονικά διαστήματα, τη συγκεκριμένη περίοδο, εφαρμοζόταν κάποιου είδους εκεχειρία από τις παλαιστινιακές οργανώσεις.

Το τρομακτικό αυτό κατασκευάσματα δεν είναι ευθύγραμμο. Αντίθετα, η πορεία του είναι μάλλον φιδοειδής προχωρώντας από 200 μέτρα έως 20 χιλιόμετρα εντός των παλαιστινιακών εδαφών. Επί της ουσίας, μόνο το 20% της κατασκευής βρίσκεται πάνω στη λεγόμενη «Πράσινη Γραμμή» που ορίζει τα παλαιστινιακά εδάφη προ της κατοχής που επέβαλε ο ισραηλινός στρατός μετά τον πόλεμο του 1967.


Ελένη Μαυρούλη



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ