Γρηγοριάδης Κώστας

Βασικά, δυο τύποι πληροφοριών απαιτούνται, για να κατανοήσουμε το μέγεθος της καταστροφής από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Κατ' αρχάς, απαιτούνται πληροφορίες για την κατάσταση , επίπεδά της και, κατά δεύτερο λόγο, πληροφορίες για το πώς οι ρύποι που μας αφορούν επηρεάζουν το περιβάλλον. Πρέπει να ξεπεραστούν ποικίλες δυσκολίες μ' ένα πλήθος υπολογισμούς και με αρκετές υποθέσεις που πρέπει να γίνουν δεκτές. Επιπλέον είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν σε οικονομικά μεγέθη περιπτώσεις, όπως η βιοδιάσπαση και η καταστροφή λόγω διάβρωσης σε πολιτιστικά μνημεία. Παρά τις δυσκολίες αυτές, υπάρχουν προσπάθειες για προσεγγίσεις ως προς την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από διάφορες μορφές μόλυνσης. Αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, έρευνα που υπογράφει ο οικονομολόγος K. P. Hasund (SEPA 3862) περιγράφει τις οικονομικές επιπτώσεις των αποτελεσμάτων του χαμηλού επιπέδου όζοντος στις αγροτικές καλλιέργειες της Σουηδίας. Εκτιμά ότι εξαιτίας αυτού του γεγονότος, η αξία της παραγωγής μειώθηκε 163 εκατ. δολ. σε τιμές του 1988. Οι απώλειες από τους σπόρους και την παραγωγή πατάτας έχουν ένα ετήσιο κόστος της τάξης των 300 εκατ. δολ. περίπου.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι μπροστά στην αναγκαιότητα της λήψης μιας απόφασης δεν είναι αρκετό να ξέρουμε τι μπορεί να σωθεί, με τη μείωση των συγκεντρώσεων διάφορων ρυπαντών κάτω από τα επιτρεπτά όρια. Είναι αναγκαίο να υπολογίσουμε τα οικονομικά οφέλη από διάφορα εναλλακτικά σενάρια. Το 1993, ο V. Kucera παρουσίασε μια μελέτη που έδειχνε την αξία του μειωμένουεπιπέδουδιάβρωσηςκτιρίων, που θα προερχόταν από τη μείωση του επιπέδου του διοξειδίου του θείου (κάτω από 20 μg ανά κυβικό μέτρο). Η μελέτη αυτή περιλάμβανε τρεις ευρωπαϊκές πόλεις. Το Σάρμπσοργκ στη Νορβηγία, τη Στοκχόλμη στη Σουηδία και την Πράγα στην Τσεχία και έδειξε ότι το όφελος με μια τέτοια πολιτική θα ήταν πάνω από 30 εκατ. δολ. ετησίως για την πρώτη πόλη. Επιπρόσθετα, θα υπήρχε το κέρδος από την αποφυγή της καταστροφής ιστορικών κτιρίων, κατασκευών και σωληνώσεων που υφίσταται σήμερα. Το 1994, το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Σουηδίας υπολόγισε ότι η διάβρωση των υλικών των κτιρίων κόστισε το 1991 περίπου 250 εκατ. δολ. Τον Ιανουάριο του 1996, οι D. Cowell - H. ApSimon υπολόγισαν ότι τα πιθανά οφέλη από τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του θείου, που θα επέλθουν βάσει του Πρωτοκόλλου του Οσλο το 1994, ανάμεσα στα έτη 1990 και 2010, από τη μείωση της διάβρωσης των κτιρίων θα ανέλθουν στα 10 δισ. δολ. το χρόνο, ενώ το κόστος θα ξεπεράσει τα 13 δισ. δολ. Μια προσέγγιση με πολλές υποθέσεις και περιορισμούς. Πάντως, είναι μια πρώτη ακτινογραφία της υπάρχουσας κατάστασης.

Σχετικά με την ανθρώπινη υγεία, ελάχιστοι υπολογισμοί έχουν γίνει. Στη Νορβηγία, μια έρευνα προσπάθησε να υπολογίσει το κόστος υγείας από τη μόλυνση του αέρος και πιο συγκεκριμένα από τα σωματίδια και το διοξείδιο του αζώτου. Οι συγκεκριμένοι ρύποι ευθύνονται για 90 θανάτους το χρόνο από 400 περιπτώσεις χρόνιων ασθενειών των πνευμόνων. Οσο για το ετήσιο κόστος των υπηρεσιών υγείας, φτάνει τα 2,6 εκατ. δολ. Ομως, μια προσεχτική προσέγγιση, στην οποία συμπεριλαμβάνονται περισσότερες πλευρές, ανεβάζουν το ποσό στα 200 εκατ. δολ. Το ίδιο περίπου ποσό υπολογίζεται και για τη Σουηδία. Στη Νορβηγία, επίσης, έχουν κοιτάξει την αναλογία του γενικού κόστους που μπορεί να αποδοθεί στην οδική κυκλοφορία του Οσλο κι έφτασαν σ' ένα μοντέλο αναλογίας κόστους υγείας - κατανάλωσης καυσίμων. Επίσης έχουν επιχειρηθεί υπολογισμοί μακροοικονομικών επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τα μακροοικονομικά αποτελέσματα αυξάνουν το κόστος της ολικής υγείας από 11% και το κόστος υλικών κτιρίων από 48%. Κι ενώ όλη αυτή η συζήτηση έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη εδώ και μια δεκαετία, το δικό μας ΥΠΕΧΩΔΕ εξαντλείται στην επίδειξη μακετών και στο κόψιμο κορδελών από εγκαίνια έργων που η ολοκλήρωσή τους μπορεί και να μη γίνει ποτέ.

Τελικά το είδαμε κι αυτό. Ο αυτοδιοικητικός κύριος Βούγιας, αυτός που ήθελε να προσφέρει στη Θεσσαλονίκη μέσα από το δήμο για το καλό της πόλης του, αυτός που αρνήθηκε να συμπεριληφθεί στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ, αυτός που λίγες μέρες πριν τη μεταγραφή του (γιατί περί μεταγραφής πρόκειται και μάλιστα με μεθόδους που δε χρησιμοποιούν ούτε οι πρόεδροι ποδοσφαιρικών σωματείων της Γ` Εθνικής κατηγορίας) στο κυβερνών κόμμα, διέψευδε τα σενάρια περί μεταπήδησής του στη μεγ(κ)άλλη(;) «δημοκρατική» παράταξη(!), τελικά είπε το μεγάλο ΝΑΙ. Πρώτη θέση πίστα κι έπεται συνέχεια. Ομως οι τακτικές κινήσεις των εγκεφάλων της Χ. Τρικούπη μόνο τη δημοκρατία δεν εξυπηρετούν. Αν ο εκ Θεσσαλονίκης Αβραμόπουλος ήθελε να συστρατευτεί με τον κ. Σημίτη, ας έβαζε υποψηφιότητα στην εκλογική του περιφέρεια. Βέβαια τα όρια μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμού, από τον οποίο προέρχεται ο κ. Σ.Β., είναι τόσο δυσδιάκριτα και ο κυβερνητισμός ως αντίληψη τόσο διάχυτος που δεν είναι λίγοι αυτοί που προτιμούν το ορίτζιναλ από το ιμιτασιόν. Κάποτε πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι στην ίδια μασχάλη δυο καρπούζια δε χωρούν. Κι ο νοών νοείτω.

ΟΙΚΟΑΛΙΕΥΜΑΤΑ

Αν και το οργανωμένο οικολογικό κίνημα (ως προς την πολιτική του διάσταση) αποτελεί παρελθόν εδώ και χρόνια, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση γίνεται προσπάθεια αλίευσης των «πράσινων» ψήφων μέσω ψευδεπίγραφων σχημάτων ή μεμονωμένων στελεχών που δεν εκπροσωπούν απολύτως τίποτα. Το ίδιο σκηνικό και σ' αυτές τις εκλογές. Δυο τρεις οικοτεχνοκράτες που ποτέ δεν είχαν οργανικούς δεσμούς με το οικολογικό κίνημα, συνεργάζονται με το ΠΑΣΟΚ συγχέοντας το πράσινο του καθεστωτικού αυτού κόμματος με το χρώμα της οικολογίας. Επιχειρηματίας που εμφανίζει τα μαγαζιά του οικολογικά, συνεργάζεται με τον κ. Τσοβόλα ως οικολογική ομάδα. Κάποιοι άλλοι συμπράττουν με το ΣΥΝ ως οι σφραγιδοφύλακες της πάλαι πότε Ομοσπονδίας. Κάποιοι άλλοι που δεν τους γνωρίζει ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους, φλερτάρισαν με την εξωκοινοβουλευτική αριστερά, αλλά μάλλον δεν τα βρήκαν. Αν προσθέσουμε και την παρουσία του κ. Βεργή, είναι κατανοητή η χρόνια κρίση του χώρου, η ανασυγκρότηση του οποίου θ' αργήσει πολύ...

ΚΑΙ ΟΙΚΟΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Μια νέα περιοδική έκδοση έκανε την εμφάνισή της πριν από λίγες μέρες με τον παραπάνω προκλητικό τίτλο. Εκδοτική ομάδα, τα μέλη της οργάνωσης Πολίτες για τα Δικαιώματα της Φύσης και της Ζωής η οποία ανήκει στο Πανελλήνιο Δίκτυο των Οικολογικών Οργανώσεων. Από τα δυο ενυπόγραφα κείμενα που υπάρχουν, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αποτελούν συνέχεια ή έχουν άμεση συγγένεια με την Αντι-κυνηγετική Πρωτοβουλία και το περιοδικό Φύση και Περιβάλλον, που δυστυχώς σταμάτησε την έκδοσή του. Το κυνήγι, οι γούνες που στάζουν αίμα και οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας, είναι μερικά από τα θέματα που ξεχωρίζουν. Από μας ευχές για καλή συνέχεια.