Σε ανώνυμες εταιρείες μετατρέπονται οι επιχειρήσεις των Νομαρχιών, στο πλαίσιο του σχεδίου του νέου Κώδικα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που έχει επεξεργαστεί το υπουργείο Εσωτερικών.

Ο νέος Κώδικας θα επικυρωθεί από το ΔΣ της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ) στις 13 Νοέμβρη και παρά τις αντιδράσεις ότι δεν έχει προηγηθεί συζήτηση στα νομαρχιακά συμβούλια. Το όλο θέμα έχει χειριστεί μια επιτροπή της ΕΝΑΕ, η οποία αναλώνεται σε επιμέρους προτάσεις επί του σχεδίου, μέσα σε ένα θολό τοπίο σχετικά με το μέλλον του θεσμού. Θα παραμείνει - στο πλαίσιο της νέας διοικητικής δομής που αναμένεται - η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΑ) ως β' βαθμός Αυτοδιοίκησης; Θα ενσωματωθεί στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση; Θα μειωθεί ο αριθμός τους;

Στο νέο Κώδικα προβλέπεται ότι «οι νομαρχιακές επιχειρήσεις συνιστώνται είτε μόνον από μία ή περισσότερες ΝΑ, είτε με δήμους ή κοινότητες ή και άλλους φορείς ΤΑ ή και με τρίτους». Διακρίνονται σε ανώνυμες εταιρείες, οι οποίες «επιδιώκουν την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων». Αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες με αντικείμενο την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των φορέων Αυτοδιοίκησης ή της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, την προώθηση της ανάπτυξης, την εφαρμογή σχετικών πολιτικών σε νομαρχιακό επίπεδο κλπ.

Για την αξιοποίηση δε της ακίνητης νομαρχιακής περιουσίας ή την εκμετάλλευση κοινόχρηστων χώρων προβλέπεται η σύσταση μονομετοχικής ανώνυμης εταιρείας από μια ΝΑ. Τέλος, οι ΝΑ επιτρέπεται να συμμετέχουν σε άλλες ανώνυμες εταιρείες και εταιρικά σχήματα για την εφαρμογή εθνικών ή ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν σε αθλητικές, τραπεζικές και ασφαλιστικές εταιρείες.

Σύμφωνα με το σχέδιο του νέου Κώδικα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν προσαρμόσει το καταστατικό τους στις διατάξεις του, μέσα σε δύο χρόνια από την έναρξη εφαρμογής του. Προβλέπεται η μεταφορά προσωπικού, αλλά και η αποζημίωση του απολυόμενου. Είναι προφανές ότι ίσως «δούμε» απολύσεις και στις νομαρχίες, οι οποίες όμως δε θα έχουν την έκταση αντίστοιχων που αναμένονται στις δημοτικές επιχειρήσεις, καθώς το προσωπικό είναι σαφώς πιο μειωμένο.

Την κατάργηση του νόμου 1828/1989, που θεσμοθετεί την κρατική επιχορήγηση προς τους δήμους, φαίνεται ότι δρομολογεί η Κεντρική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ), προκρίνοντας δύο εναλλακτικά σενάρια για τους πόρους του θεσμού.

Τα σενάρια αυτά απασχόλησαν τη χτεσινή συνεδρίαση του ΔΣ της Ενωσης, την ίδια ώρα που ομολογούνταν ότι - με βάση το προσχέδιο του προϋπολογισμού του νέου έτους - ούτε για το 2008 προβλέπεται η κάλυψη του κόστους μονιμοποίησης των συμβασιούχων και της άσκησης των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων, ούτε βέβαια υπάρχει ρύθμιση για την απόδοση των παρακρατημένων πόρων.

Εύλογα ο εκπρόσωπος της «Δημοτικής Αγωνιστικής Συσπείρωσης» (ΔΑΣ) και δημοτικός σύμβουλος Καρδίτσας, Χρήστος Τέγος, σημείωσε ότι θα πρέπει να γίνει υπολογισμός των παρακρατημένων - καθώς κυβέρνηση και ΚΕΔΚΕ τα υπολογίζουν σε πολύ λιγότερα απ' ό,τι πραγματικά είναι - και να υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα απόδοσής τους. Ο ίδιος υπενθύμισε τη θέση της ΔΑΣ να διπλασιαστεί το ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού που εισπράττουν οι δήμοι ως τακτική χρηματοδότηση. «Ολοι οι άλλοι τρόποι είναι στη λογική του λιγότερου κράτους», συμπλήρωσε ο Χρ. Τέγος.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η εμμονή της ΚΕΔΚΕ να μη διεκδικεί αύξηση της χρηματοδότησης και απόδοση των παρακρατημένων πόρων συμπορεύεται με την αντίστοιχη εμμονή στην ανάληψη από τους δήμους της δυνατότητας να επιβάλλουν φόρους.

Στο πλαίσιο αυτό, τα σενάρια για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των πόρων της Αυτοδιοίκησης που πρότεινε χτες στο ΔΣ η αρμόδια Επιτροπή Οικονομικών της ΚΕΔΚΕ προβλέπουν αυξομειώσεις επί των ποσοστών κρατικών φόρων που αποδίδονται στην ΤΑ, τα οποία υποτίθεται ότι αυξάνουν τα χρήματα που έχει να λαμβάνει. Ομως - όπως τόνισε και ο Χρ. Τέγος - «δεν αναπληρώνουν καν τα χρήματα που δώσαμε για τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες».