Η Αθήνα βοηθά και αυτή, κατά το μέτρο των δυνάμεών της, στην "ανακύκλωση" της συζήτησης περί της διαδικασίας που θα πρέπει να ακολουθήσει η όποια προσπάθεια ελληνοτουρκικής προσέγγισης. Πρόκειται για την προβολή θέσεων, οι οποίες τελικά ελάχιστη σημασία έχουν, αφού προορίζονται για την εσωτερική κατανάλωση. Αλλωστε, οι ουσιαστικές συζητήσεις και επαφές των δύο χωρών συνεχίζονται χωρίς τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά με "πολλή επιτυχία" στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, όπου υιοθετούνται Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο.

Πάντως χτες ο πρεσβευτής της Ελλάδας στην Αγκυρα, Δημήτρης Νεζερίτης, επέδωσε στον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμαήλ Τζεμ την απαντητική επιστολή του υπουργού Εξωτερικών Θόδωρου Πάγκαλου, σχετικά με την πρόταση των πέντε σημείων που είχε διατυπώσει ο κ. Τζεμ στις 12 του Φλεβάρη.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που Αθήνα και Αγκυρα έδωσαν στον Τύπο, η ελληνική απάντηση περιέχει, σε γενικές γραμμές, τέσσερα σημεία, τα οποία είναι:

"Η Τουρκία, ως προς τα διμερή προβλήματά της με την Ελλάδα, πρέπει να αναγνωρίσει την υποχρεωτική δικαστική αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

- Η Ελλάδα επαναλαμβάνει την πρότασή της για βήμα προς βήμα επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των δυο χωρών.

- Η Ελλάδα είναι έτοιμη να ξεκινήσει απευθείας διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

- Η Ελλάδα είναι έτοιμη για μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών με προκαθορισμένο πλαίσιο".

Στην απάντηση της Αθήνας, όπως παρατηρούν διπλωματικές πηγές, υπογραμμίζεται η άποψη για "νομική" αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων, καθώς και η διάθεση να παραμείνουν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας σε πολιτικό επίπεδο. Για το λόγο αυτό, μάλιστα, ο Θ. Πάγκαλος έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση στον Τούρκο ομόλογό του για συνάντηση τον προσεχή Μάη στη Ρόδο, στο περιθώριο της Υπουργικής Συνόδου της ΔΕΕ.

Στην Αθήνα πάντως, τα τελευταία χρόνια, γράφονται και λέγονται πολλά που δημιουργούν την εντύπωση ότι το εφιαλτικό εκείνο δόγμα του "εθνικού κέντρου", δεν έχει ακόμα βγάλει τον σκασμό στη Νεκρή Ζώνη που οι ΝΑΤΟικοί πατριώτες φόρεσαν στο Νησί της Αφροδίτης.

Συστηματικά καλλιεργείται η θεωρία ότι η Κυπριακή Δημοκρατία "δεν ήταν ποτέ αυτοσκοπός" αλλά μέσο για την εξυπηρέτηση ευρύτερων ("εθνικών" φυσικά) συμφερόντων. Οτι, όπως έγραφε στο ΒΗΜΑ (31.7.94) ο καθηγητής και τώρα πρέσβης της Ελλάδας Δημήτρης Κώνστας, το Κυπριακό "δεν μπορεί να αξιολογείται ως μεμονωμένο διεθνές πρόβλημα... αλλά ως βασική πτυχή της ευρύτερης ελληνο - τουρκικής αντιπαράθεσης από το Αιγαίο ως τη Βοσνία".

"Σοβαρό ερώτημα" μεν, όχι τόσο τραγικό δίλημμα δε. Δεν είναι δα και τόσο μεγάλο "πρόβλημα" οι Κύπριοι, αφήνει να εννοηθεί από τα γραφόμενά του ο δημοσιογράφος Σταύρος Λυγερός που καλύτερη "επιλογή" θεωρεί την προσάρτηση της ελεύθερης Κύπρου από την Ελλάδα. Στην περίπτωση αυτή, γράφει στο βιβλίο του Κύπρος - Στα όρια του αφανισμού, 1992, η Αθήνα θα μπορούσε να τους "παραχωρήσει καθεστώς αυτονομίας και αυτοδιοίκησης". Κι αν ούτε μ' αυτό το καρότο δε χορτάσουν οι Ελληνοκύπριοι, "η Αθήνα θα έπρεπε να καταστήσει απολύτως σαφές στη Λευκωσία ότι, εάν δεν προχωρήσουν από κοινού προς μια τέτοια κατεύθυνση, η Ελλάδα θα παραιτηθεί δημοσίως" από την προστασία τους.

Η εθνικιστική τουρκοφοβία και ο εκσυγχρονιστικός πραγματισμός είναι μέρη αυτής της αναδυόμενης διχοτομικής "συναίνεσης". Οι εθνικιστές έτσι, αποφάσισαν ότι, αφού διχοτόμηση σημαίνει τη μετατροπή της ελεύθερης Κύπρου σε ελληνικό στρατιωτικό οχυρό, η Αγκυρα αντιτίθεται στη διχοτόμηση. Οι εκσυγχρονιστές, απ' την πλευρά τους, ανακάλυψαν τον "εθνοτικό" χαρακτήρα της κυπριακής διαμάχης και υποστηρίζουν ότι, όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, οι Ελληνοκύπριοι έχουν περισσότερα να χάσουν παρά να κερδίσουν από την επαναπροσέγγισή τους με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες τους, την αποστρατιωτικοποίηση και επανένωση της κοινής τους πατρίδας.

* Ο Σέργιος Ζαμπούρας είναι πολιτικός επιστήμονας, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ. Ο Νίκος Τριμικλινιώτης είναι νομικός, πρόεδρος του"Φόρουμ για τη Φιλία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων" και μέλος της γραμματείας του ΑΚΕΛ Βρετανίας

ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). -

Μετά τον Αμερικανό υφυπουργό Αμυνας Ζαν Λοντάλ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Τ. Μπλερ έχει παρέμβει στο θέμα των πυραύλων S-300, ζητώντας τη μη εγκατάστασή τους στην Κύπρο. Το αίτημα αυτό διατυπώνεται σε επιστολή που επέστειλε στον Πρόεδρο Κληρίδη στις 5 του Φλεβάρη, το περιεχόμενο της οποίας η κυπριακή κυβέρνηση το χαρακτήρισε απόρρητο, προφανώς για να μη γίνει γνωστό την προεκλογική περίοδο.

Ο Τ. Μπλερ στην επιστολή του αποκαλύπτει ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης τού είχε ζητήσει από τον περασμένο Οκτώβρη στη διάσκεψη των ηγετών της κοινοπολιτείας στο Εδιμβούργο, να μην ανακινήσει το θέμα των πυραύλων κατά την προεκλογική περίοδο. Πρέπει να σημειωθεί ότι το θέμα των πυραύλων S-300 αποτέλεσε ένα από τα βασικά ατού του προεκλογικού επιτελείου του Κληρίδη που κατηγορούσε σχεδόν καθημερινά τον Γιώργο Ιακώβου ότι ήταν ενάντια στην εγκατάσταση των πυραύλων στην Κύπρο.

Στην επιστολή του ο Τ. Μπλερ, αναφερόμενος στο θέμα αυτό, γράφει: Τώρα, όμως, μετά τις εκλογές, πλησιάζει η ημερομηνία της προγραμματισμένης εγκατάστασης αυτών των πυραύλων και τονίζει ότι κατά τη γνώμη, όχι μόνο του ίδιου αλλά και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, καθώς και των ΗΠΑ, υπάρχει ειλικρινής αμφιβολία ότι θα ενισχυθεί από την εγκατάστασή τους η ασφάλεια της Κύπρου, ενώ, αντίθετα, κατά τη γνώμη τους, θα αυξηθεί η ένταση στην περιοχή σε βάρος των πιθανοτήτων μιας ειρηνικής διευθέτησης του Κυπριακού. Αν πιστεύετε, πρόσθεσε ο Τ. Μπλερ, ότι η Βρετανία μπορεί να κάνει κάτι που να διευκολύνει μια απόφασή σας για τη μη εγκατάσταση των πυραύλων αυτών σας παρακαλώ να μου το γνωστοποιήσετε.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός αναφέρεται στην επιστολή του και στο θέμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και καλεί τον Πρόεδρο Κληρίδη να διατυπώσει μια ειλικρινή προσφορά στις επαφές του με τον πρόεδρο της ΕΕ και την Κομισιόν που θα λαμβάνει υπόψη τη νόμιμη επιθυμία των Τουρκοκυπρίων να τους μεταχειρίζονται σαν πολιτικά ίσους.

Τόσο το θέμα των πυραύλων S-300 όσο και το θέμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα δεσπόζουν στις συνομιλίες του υφυπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Γιάννη Κρανιδιώτη με την κυπριακή κυβέρνηση.

Ο Γ. Κρανιδιώτης, έφτασε χτες στην Κύπρο για εξαήμερη επίσκεψη για συνομιλίες με την κυβέρνηση στο πλαίσιο της προετοιμασίας για ευρωπαϊκή διάσκεψη και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ο Ελληνας υφυπουργός θα έχει σήμερα το πρωί συνάντηση με τον Πρόεδρο Κληρίδη και στη συνέχεια με τον υπουργό Εξωτερικών Γιαννάκη Κασουλίδη. Θα ακολουθήσουν συνομιλίες σε επίπεδο αντιπροσωπειών. Κατά την παραμονή του στην Κύπρο θα έχει επίσης συναντήσεις με τον αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο και με τους αρχηγούς των κομμάτων, καθώς και με τον αρχηγό της Εθνικής Φρουράς αντιστράτηγο Βορβολάκο. Το πρωί της ερχόμενης Παρασκευής θα έχει πρόγευμα εργασίας με τον απεσταλμένο της βρετανικής προεδρίας για το Κυπριακό σερ Ντέιβιντ Χάνι ο οποίος αναμένεται στην Κύπρο αύριο Πέμπτη.

• Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΡΑΤΖΟΛΑΣ πρόσφερε 10.000 δρχ. για τα 80χρονα του ΚΚΕ, μέσω ΚΟΒ Ακαδημίας Πλάτωνος.
• Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ, αντιστασιακός και μαχητής του ΔΣΕ, προσφέρει 10.000 δρχ. προς τιμήν των 80χρονων του ΚΚΕ.
• Ο ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ, χαμηλοσυνταξιούχος, προσφέρει από το υστέρημά του 20.000 δρχ. στο "Ριζοσπάστη".
• Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΑΡΑΧΑΣ προσφέρει στην ΚΟΒ "Αγ. Αντώνη" 5.000 δρχ.
• Ο Ν. ΚΥΡΙΑΚΟΥ πρόσφερε 50.000 δρχ. στο ΚΚΕ και 10.000 δρχ. στην ΠΕΑΕΑ.

Προ ημερήσιας διάταξης συζήτηση στη Βουλή θα πραγματοποιηθεί αύριο Πέμπτη 26 Φλεβάρη.Η συζήτηση, που γίνεται με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, έχει θέμα: "Οι εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με την παρέμβαση του αμερικανονατοϊκού παράγοντα και οι επιπτώσεις στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας".

Η συζήτηση θα αρχίσει στις 10.30 το πρωί της Πέμπτης και θα μεταδοθεί απευθείας από τη ΝΕΤ. Εκ μέρους του ΚΚΕ θα μιλήσει η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα.

To Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών διοργανώνει 4ήμερη εκδρομή για τις Αποκριές στο καρναβάλι της Πάτρας από την Παρασκευή 27 Φλεβάρη έως 2 Μάρτη 1998.

Η παραμονή θα είναι στο γραφικό ψαροχώρι Λόγγο Αιγίου. Θα υπάρξουν διάφορες επισκέψεις στην ευρύτερη περιοχή με τον περίφημο οδοντωτό σιδηρόδρομο όπως στα Καλάβρυτα, στην Κλειτορία, το σπήλαιο των Λιμνών με τους σταλακτίτες, στην Αρχαία Ολυμπία καθώς και στο γνωστό καρναβάλι της Πάτρας.

Πληροφορίες για κρατήσεις θέσεων μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να παίρνουν στα τηλέφωνα: 8810.046, 8810.074 (από τις 9.00 πμ μέχρι τις 3.00 μμ).