Η Κομματική Οργάνωση Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ διοργάνωσε εκδήλωση-συζήτηση στις 5 του Δεκέμβρη 2002 με τις συνεργαζόμενες δυνάμεις στις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές, στην οποία μίλησε και η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα (Ρεπορτάζ στο «Ρ» της 6/12/2002). Σήμερα παρουσιάζουμε την ομιλία του Χρήστου Κόφφα, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέα της ΚΟΘ, στην εκδήλωση.

Οταν ξεκινήσαμε την προετοιμασία για τη μάχη στους δήμους και στη νομαρχία του νομού μας, προκειμένου να συμπυκνώσουμε το πολιτικό περιεχόμενο της μάχης και την αναγκαιότητα αυτή να δοθεί με όσο γίνεται περισσότερες πολιτικές, κοινωνικές δυνάμεις και πρόσωπα, αξιοποιήσαμε μια ρήση του John Donne που αναγράφεται στο βιβλίο του Ερνεστ Χέμινγουέι «Για ποιον χτυπά η καμπάνα»:

«Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί ολότελα ξέχωρο. Κάθε άνθρωπος είναι ένα κομμάτι της ηπείρου, ένα κομμάτι της στεριάς. Αν η θάλασσα πάρει ένα σβόλο χώμα, η Ευρώπη γίνεται πιο μικρή και είναι σαν να πήρε ένα ακρωτήριο ή ένα πύργο φίλων σου ή δικό σου. Ο θάνατος ενός ανθρώπου λιγοστεύει εμένα, γιατί ανήκω στην ανθρωπότητα και έτσι ποτέ σου μη στέλνεις να ρωτήσεις για ποιον χτυπά η καμπάνα».

Motion Team

Είναι κοινός λόγος, πλέον, ότι απέναντι στους δημάρχους και νομάρχες που προωθούν την τέτοια πολιτική, πρέπει να ανοίξει σταθερό, κλιμακούμενο μέτωπο αντιπαράθεσης. Ιδιας ποιότητας μ' αυτό ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, στον πόλεμο, στις επιλογές της ΕΕ, επιλογές που καθορίζουν την καθημερινότητά μας.

Δώσαμε τη μάχη πολύ περισσότεροι από κάθε άλλη φορά. Η συσπείρωση των δυνάμεων του ΚΚΕ, του ΔΗΚΚΙ, της Κομμουνιστικής Ανανέωσης, της Περιφερειακής Ενωσης, της Κίνησης Πολιτών, προσώπων με σημαντική κοινωνική αναφορά στο νομό και πανελλαδικά, αποτέλεσαν ένα σμάρι, που έδειξε έναν άλλο δρόμο, που έσπειρε στις συνειδήσεις μιαν άλλη λογική. Εδειξε ότι υπάρχει άλλη προοπτική πέρα και ενάντια στη λογική του δικομματισμού (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) και των τέτοιων ή αλλιώτικων συμπληρωμάτων τους.

Τα αποτελέσματα αυτής της μάχης ποσοτικά και ποιοτικά ήταν θετικά.

Motion Team

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ήταν μια μάχη που δόθηκε, ιδιαίτερα στο νομό μας, μέσα σε ένα κλίμα έντονης πόλωσης ανάμεσα στους δύο μονομάχους, που όξυναν την κατάσταση στη βάση ψευτοδιλημμάτων, μακριά και πέρα από τις λαϊκές ανάγκες και τα προβλήματα.

Είχαμε απέναντί μας ισχυρότατους μηχανισμούς εκβιασμού της λαϊκής συνείδησης. Συναλλαγές, ρουσφέτια, ψεύτικες υποσχέσεις, ακόμα και ανοιχτές απειλές.

Ολα αυτά και πολλά άλλα, ων ουκ έστιν αριθμός, δε λέγονται για να κρύψουν αδυναμίες μας που υπήρξαν, αλλά για να συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα της συσπείρωσής μας, το πολιτικό της βάθεμα, γιατί μόνον έτσι μπορεί ο πόλος που δημιουργήσαμε όλοι μαζί στην Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να γίνει πιο ευδιάκριτος, πιο σταθερός, πιο μαζικός.

Αυτή η συσπείρωση δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Με τους περισσότερους που βρεθήκαμε στο μέτωπο της ΤΑ, είχαμε συναντηθεί στα μέτωπα του αντιπολεμικού κινήματος, του ΠΑΜΕ, της ΠΑΣΥ, της κίνησης για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες, στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές. Μέσα από αυτή μας τη δουλιά γεννήθηκε αυτή η συμμαχία και στην ΤΑ, συμμαχία κοινωνική, πολιτική, με συμπαράταξη κομμάτων, κινημάτων, προσωπικοτήτων.

Η εμπειρία μας από το μέτωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) λέει ΝΑΙ στις συνεργασίες με γερά θεμέλια.

Πριν, κατά τη διάρκεια και μετεκλογικά σύσσωμος ο αστικός Τύπος επιχειρεί να υποβαθμίσει τη συσπείρωση που πετύχαμε και μάλιστα να την εμφανίσει ως συμμαχία που αποδοκιμάστηκε από το λαό. Η πραγματικότητα, το ποσοστό που πετύχαμε στο νομό, τους διαψεύδει. Θυμηθείτε πώς ξεκίνησαν με τα προγνωστικά σ' ό,τι αφορά στον κεντρικό δήμο - αναφέρομαι στην εταιρία ΟΡΙΝΙΟΝ.

ΝΑΙ, λοιπόν, στις συνεργασίες με γερά θεμέλια.

Το ΚΚΕ δεν επιδιώκει συμμαχίες, για να μαζευτούν περισσότερες δυνάμεις και να υπάρχουν περισσότερα ερείσματα του Κόμματος στα θεσμικά όργανα, στη Βουλή, στο μαζικό κίνημα, στην Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Εμείς ξεκινάμε απ' την εξής απλή θέση: Οτι σήμερα - και χτες το ίδιο ίσχυε και αύριο θα ισχύει - για να γίνουν βαθιές αλλαγές σε τούτη την κοινωνία, αλλά και να αντιμετωπίσεις τα οξυμένα προβλήματα, πρέπει να υπάρχει μια μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Εχεις να κάνεις μ' έναν ισχυρό αντίπαλο, ο οποίος έχει ισχυροποιηθεί την τελευταία δεκαετία κι επομένως απέναντι σ' αυτόν τον ισχυρό αντίπαλο πρέπει ν' αντιτάξεις όσο γίνεται περισσότερες δυνάμεις. Η διαμόρφωση της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας δεν μπορεί να γίνει χωρίς την πολιτική συμμαχία.

Η συμμαχία είναι μια πολύ βαθιά και δεδομένη αντίληψη και μόνιμη, γιατί δε στηρίζεται σε ευκαιριακούς στόχους του ΚΚΕ και σε στενά κομματικούς σκοπούς της στιγμής, αλλά βασίζεται στο γεγονός ότι σε μια ταξική κοινωνία, μέσω της συμμαχίας, θα διαμορφωθεί κοινή δράση της εργατικής τάξης με τ' άλλα μικροαστικά στρώματα εναντίον της κυρίαρχης τάξης. Κι αυτό πρέπει να γίνει στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο. Εμείς έχουμε στρατηγική στην πολιτική συμμαχιών και όχι τακτική συμμαχιών. Συνειδητά, όταν χαράξαμε τη στρατηγική μας για την εκλογική μάχη, βάλαμε ως πρώτο κριτήριο επιτυχίας, ας το πω έτσι, την υπόθεση των συμμαχιών, να διαμορφωθούν συσπειρώσεις. Συνειδητά, διότι, ακριβώς, θεωρούμε ότι στην καθημερινή δράση, μέσα στο κίνημα, στους θεσμούς, στην εκλογική αναμέτρηση πρέπει να χτίζουμε αυτές τις συμμαχίες.

Η πολιτική που προτείνουμε εμείς προϋποθέτει ευρύτατη συσπείρωση, αλλά και πιο βαθείς διαχωρισμούς και στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο. Είμαστε υπερβολικοί; Δε νομίζουμε. Η κατεύθυνση που σήμερα πρέπει να έχει η συσπείρωση πρέπει να είναι σε αντίθεση μ' αυτό που λέμε μεγάλο κεφάλαιο, ιδιαίτερα το μονοπωλιακό, σε αντίθεση με τις επιλογές του ιμπεριαλισμού.

Είναι σήμερα ώριμα τα πράγματα για τη διαμόρφωση μιας πανελλαδικής κοινωνικής, πολιτικής συμμαχίας σ' αυτή την κατεύθυνση; Η ανάγκη αυτή υπήρχε από χτες να γίνει, που σημαίνει ότι είναι ώριμη. Αντικειμενικά. Εχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο μιας γενικευμένης πολιτικής συμφωνίας; Δεν είναι σωστό ν' απαντήσει κανείς ούτε μ' ένα «ναι», ούτε μ' ένα «όχι», ιδιαίτερα σ' αυτή τη φάση. Η φάση που βρισκόμαστε σήμερα κατά τη γνώμη του Κόμματος είναι η φάση που πρέπει ν' αναπτύξουμε πολύ περισσότερες κεντρικές και τοπικές πρωτοβουλίες, πολύ πιο έντονες και ν' ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση.

Ποια είναι η δική μας πρόταση: Παραμένουμε στη λογική για επιμέρους συσπειρώσεις και μέτωπα πάλης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στο εργατικό κίνημα, στο αγροτικό, στο αντιπολεμικό, στο κίνημα για το περιβάλλον, ενάντια στα ναρκωτικά, στην Παιδεία, στην Υγεία και, ταυτόχρονα, όμως, πρέπει ν' ανοίξουμε το διάλογο και τη συζήτηση, δρώντας, όμως, όχι κάνοντας σεμινάρια και συμπόσια, αλλά αν μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια γενικευμένη συμφωνία, εμείς που ήδη έχουμε συνεργαστεί και με αυτή τη δυναμική να καλέσουμε κι άλλους.

Το ΚΚΕ οφείλει ν' ανοίξει έναν πλατύ διάλογο, οφείλουμε να πάρουμε περισσότερες πρωτοβουλίες. Είμαστε σήμερα, μπορώ να πω, πιο ώριμοι και πιο έτοιμοι και θέλω να πιστεύω ότι είμαστε και πιο διδαγμένοι και πιο ικανοί να ξεπεράσουμε και αδυναμίες και σοβαρές παραλείψεις, που έχουμε και που εμφανίστηκαν μέσα στην εκλογική μάχη. Μόνον που ο αντίπαλος, όταν μας κάνει κριτική, δε μας κάνει κριτική στις πραγματικές αδυναμίες και ελλείψεις. Μας κάνει κριτική σε ό,τι θετικό, έστω σαν σπέρμα, αναπτύσσεται στη δράση μας. Μας χτύπησε στην πολιτική συμμαχιών και μας χτύπησε και στον πολιτικό μας λόγο. Εμείς, όμως, όπως θα δείτε και από τη δημοσίευση των ντοκουμέντων της ΚΕ, θα στρέψουμε την προσοχή μας εκεί που πραγματικά πονάμε κι έχουμε ανάγκη να προσαρμοστούμε καλύτερα στις εξελίξεις. Και η προσαρμογή σήμερα στις εξελίξεις είναι περισσότερη πολιτικοποίηση, περισσότερη ταξική πάλη, περισσότερες συμμαχίες σ' αυτή την κατεύθυνση κι όχι στη γραμμή της προσαρμογής στις δυσκολίες. Προσαρμογή στις απαιτήσεις του αγώνα κι όχι προσαρμογή στις δυσκολίες.

Χαμηλό βαρομετρικό, προειδοποιεί η Μετεωρολογική Υπηρεσία Πολιτικής Πρόβλεψης του ΚΚΕ. Από τον Ιούνη του 2001 ακόμα υπογραμμίζαμε ότι η διαπάλη μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ αποκτά νέες διαστάσεις. Ταυτόχρονα, και σε όλη τη διάρκεια της εκλογικής μάχης, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, βλέπαμε πόσο βαθιά επίδραση και επηρεασμό προκαλούν οι διεθνείς εξελίξεις, ιδιαίτερα ο φόβος απέναντι στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα, οι συνέπειες του λεγόμενου αντιτρομοκρατικού αγώνα, ο πόλεμος. Σε μια περίοδο που το λαϊκό κίνημα δε βρίσκεται στην απαιτούμενη, με βάση τις σημερινές ανάγκες, πορεία ανάπτυξης, ώστε να βάζει φρένο ή να περιορίζει τις αρνητικές συνέπειες. Την περίοδο των ευρωεκλογών του 1999 ο απόηχος της μαχητικής αντιπολεμικής αντίστασης ασκούσε θετική επίδραση και στον προσανατολισμό ψήφου. Στη συνέχεια, όμως, η γιουγκοσλαβική περιπέτεια, η παλαιστινιακή περιπέτεια καλλιεργούν, εκτός των άλλων, και πνεύμα ηττοπάθειας, μοιρολατρίας. Η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων δεν μπορούσε να γίνει με όρους μιας στενής αντιπαράθεσης στο επίπεδο των λεγόμενων τοπικών κοινωνιών και μάλιστα με συρρικνωμένες γνώσεις και απαιτήσεις για το ποιο είναι το περιεχόμενο των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών και των διεκδικήσεων.

Η αντίθεση ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ εμφανίζεται οξύτερη, όχι μόνο για γενικούς πολιτικούς λόγους, αλλά και γιατί και τα δύο κόμματα ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν όλα τα ερείσματα που δίνει ο θεσμός αυτός, προκειμένου να προωθείται η γενική πολιτική που υπηρετεί τα κεφάλαια, τα κέρδη, αλλά και η πολιτική εγκλωβισμού και χειραγώγησης, καθώς και εξαγοράς λαϊκών μαζών. Προσθέταμε, επίσης, με έμφαση ότι οι τοπικές εκλογές θα αποτελέσουν ένα ισχυρό εφαλτήριο για τη δοκιμασία στη ζωή των σεναρίων για «κεντροδεξιές» ή «κεντροαριστερές» λύσεις.

Και τα δύο κόμματα προεκλογικά επιδίωξαν να προωθήσουν τη δική τους πολιτική συμμαχιών. Το ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα, έδωσε σημασία στη δημιουργία ή στην καλλιέργεια του εδάφους για αριστερά αναχώματα. Η ΝΔ, με ανοίγματα προς τα αριστερά. Αισθάνονται και οι δύο την ανάσα της προοπτικής. Δηλαδή, το να διαμορφωθεί ένας διακριτός ριζοσπαστικός πόλος στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική ζωή. Πρόβα έγινε επίσης και στις αντίστοιχες θεωρίες περί άλλου μείγματος της σημερινής, κυρίως οικονομικής, πολιτικής, νέου μείγματος διαχείρισης, στη λογική της οποίας μπήκε ακόμα πιο βαθιά ο ΣΥΝ.

Τα δύο κόμματα είναι καταδικασμένα, εκτός του να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, να βρίσκουν από κοινού τρόπους να εμποδίσουν το πέρασμα των δημοτικών και νομαρχιακών συμβουλίων σε χέρια που θα αμφισβητήσουν το ρόλο των επιχειρηματιών στο θεσμό, άρα την κυριαρχία της λογικής του κέρδους. Αυτό το στοιχείο, βέβαια, έχει γενικότερη διάσταση.

Με τοπικές συμφωνίες πριν τον πρώτο γύρο, και ιδιαίτερα μετά από αυτόν, πέτυχαν να μοιράσουν μεταξύ τους δήμους, με σαφή στόχο ιδιαίτερα σε δήμους και περιοχές που γίνονται ή πρόκειται να γίνουν μεγάλα έργα και νέες παραχωρήσεις να μείνουν απ' έξω οι αγωνιστικοί συνδυασμοί που στηρίζαμε. Στο ζήτημα αυτό συνασπίστηκε και ο ΣΥΝ, που διακήρυσσε την ψήφο κατά συνείδηση.

Επομένως, μπροστά στο λαό δεν τέθηκε μόνο το θέμα, «ναι» ή «όχι» στην κυρίαρχη πολιτική, αλλά και στις προσπάθειες να εξωραϊστεί αυτή με διάφορα σενάρια μιας δήθεν διαφορετικής διαχείρισης στην ΤΑ και γενικότερα.

Το ειδύλλιο της κεντροαριστεράς υπάρχει με κορμό το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ, αλλά και άλλες προσωπικότητες, έστω και αν αυτό περνάει σε μια αργόσυρτη και με ζιγκ-ζαγκ φάση για λόγους διαπραγματευτικούς, αλλά και για να μην καεί σήμερα. Το σύστημα δε θέλει να αφήσει μεγάλο χώρο για συγκρότηση ριζοσπαστικού πόλου που πάει πέρα από τις πολιτικές επιλογές της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς.

Το φαινόμενο Καρατζαφέρη δεν είναι μόνο, ή κυρίως, αποτέλεσμα της επιλογής της ΝΔ για την υπερνομαρχία. Εντάσσεται στην προσπάθεια διαμόρφωσης, εκτός από αριστερών αναχωμάτων, και δεξιών αναχωμάτων που θα χρησιμοποιηθούν για τον εγκλωβισμό λαϊκών στρωμάτων, ώστε να διατηρηθεί, σε τελευταία ανάλυση, με τη μια ή την άλλη μορφή η δικομματική εναλλαγή. Το φαινόμενο Μιτεράν - Λεπέν της Γαλλίας βρίσκει μιμητές.

Εχουμε τη γνώμη ότι οι συσπειρώσεις που δημιουργήθηκαν δεν πρέπει να χαθούν, χρειάζεται λοιπόν να πάρουν βαθύτερο περιεχόμενο, να αποκτήσουν ένα προγραμματισμό παρεμβάσεων με βάση τα προβλήματα που πλήττουν τα λαϊκά στρώματα. Να επεξεργαστούν, δηλαδή, ένα πλαίσιο διεκδικητικής πάλης απέναντι στα Δημοτικά και Νομαρχιακά Συμβούλια.

Να πάρουμε υπόψη τις νέες ρυθμίσεις που έρχονται με το νέο κύμα συνενώσεων που εξήγγειλε ο κ. Σκανδαλίδης κλπ.

Κατά τη γνώμη μας, οι κινήσεις που υπάρχουν έχουν νόημα από τη στιγμή που αποτελούν χώρους συσπείρωσης, δεν περιορίζονται στη δράση μόνο στα συμβούλια. Επομένως, σύντομα όλοι μαζί να επανεξετάσουμε το θέμα των κινήσεων, να τις προσαρμόσουμε στις σημερινές ανάγκες και συνθήκες. Καθοριστικός γίνεται ο ρόλος των δημοτικών - νομαρχιακών ομάδων.

Κοντολογίς ευέλικτη, δημιουργική λειτουργία, σύνδεση με τα λαϊκά στρώματα. Αυτό πρέπει να εξασφαλίζουν οι κινήσεις.

Σαν ΚΚΕ θέλουμε να τελειώσουμε όπως αρχίσαμε, με ένα ποίημα. Με το ποίημα του Καβάφη που αποτελεί προμετωπίδα της κίνησης «Δράση: Θεσσαλονίκη 2003»

Περιμένοντας τους βαρβάρους

- Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;

Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.

- Γιατί μέσα στη Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;

Τι κάθονται οι Συγκλητικοί και δε νομοθετούνε;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.

Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;

Οι βάρβαροι σαν έρθουν θα νομοθετήσουν.

Κ.Π. Καβάφης

Θέλουμε να δηλώσουμε ότι δεν είμαστε συγκλητικοί σε απραξία, ούτε εμείς σαν ΚΚΕ, αλλά και όσοι συμμαχήσαμε στα διάφορα μέτωπα και πορευόμαστε αντάμα, είμαστε μια αγωνιστική συσπείρωση που περιλαμβάνει κόμματα, κινήσεις, σωματεία εργατών - αγροτών - μικρομεσαίων, γυναικών, νεολαίας, ανθρώπων της τέχνης και των γραμμάτων. Στο πνεύμα αυτό, στην κοινή μας προσπάθεια θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις.