ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Η Διακυβερνητική Διάσκεψη (ΔΔ) για την πολιτική αναθεώρηση της δομής και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) ξεκίνησε επίσημα χτες τις εργασίες στις Βρυξέλλες, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν «εντός του 2000» με την οριστική απόφαση που θα εγκριθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νις (Δεκέμβρης 2000). Πρόκειται για την τρίτη και ...φαρμακερή αναθεώρηση της ΕΕ, που θα «ολοκληρώσει» το Μάαστριχτ (1992) και το Αμστερνταμ (1997), προσφέροντας το πολιτικό «πλαίσιο» στην ΟΝΕ και τη «ζώνη Ευρώ».

Την επίσημη έναρξη της ΔΔ κήρυξε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που θα 'χει την «εποπτεία» και την ευθύνη για την πορεία των διαπραγματεύσεων, όπως αυτές θα προχωρούν στα πλαίσια της «προπαρασκευαστικής ομάδας» (ΠΟ) των αντιπροσώπων των 15 κυβερνήσεων. Αρκετά κράτη - μέλη έχουν ήδη παρουσιάσει μια σειρά από προτάσεις και «μνημόνια» για το «πλαίσιο διαπραγμάτευσης».

Στην έναρξη των εργασιών τοποθετήθηκε τόσο η Κομισιόν με τον πρόεδρο Ρ. Πρόντι και τον αρμόδιο επίτροπο Γάλλο Μ. Μπαρνιέ, όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο, όμως, δεν έχει λόγο στις τελικές αποφάσεις, οι οποίες θα βαρύνουν τους 15 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Πολιτική ευθύνη έχουν οι 15 υπουργοί Εξωτερικών, ενώ η τεχνοκρατική ευθύνη βαραίνει την «προπαρασκευαστική ομάδα». Τις οριστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Νις θα πρέπει να επικυρώσουν και όλα τα 15 «εθνικά» κοινοβούλια, διαφορετικά δεν μπορούν να τεθούν σε ισχύ. Η πολιτική αναθεώρηση της νέας ΔΔ, υπό τη μορφή «άρθρων» θα συμπληρώσει τις διατάξεις των υφιστάμενων «Συνθηκών» της ΕΕ.

Μια σειρά από κυβερνήσεις έχουν ήδη τοποθετηθεί σχετικά με τα «μεγάλα» θέματα της ΔΔ, δηλαδή τη νέα δομή και λειτουργία της Κομισιόν, την κατάργηση του «βέτο» και την επέκταση της αρχής της ειδικής πλειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων του Συμβουλίου, τη νέα «στάθμιση» ψήφων στο Συμβούλιο και τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ. Εξάλλου, υπάρχει ήδη σχετική «ομόφωνη» απόφαση και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι (10/11 Δεκέμβρη 1999).

Η Γαλλία προωθεί την ιδέα της «ευρωπαϊκής κυβέρνησης» που θα στηρίζεται στην προεδρία του Συμβουλίου Υπουργών και στην προεδρία της Κομισιόν, με τη δημιουργία «αυτόνομου», μόνιμου μηχανισμού στις Βρυξέλλες ως «Συμβούλιου ευρωπαϊκών υποθέσεων».

Η Βρετανία έχει καταθέσει μια «Λευκή Βίβλο», δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στη «στάθμιση» των ψήφων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου, τονίζοντας την «ανάγκη» άνισης κατανομής των ψήφων στη βάση της ισχύος και του «πληθυσμιακού κριτηρίου».

Η Ιταλία επίσης δίνει μεγάλη σημασία στη «στάθμιση» των ψήφων στο Συμβούλιο, ενώ προτείνει και κατάργηση της «αρχής, κάθε κράτος - μέλος και επίτροπος» στην Κομισιόν, όπου οι ευρωπαϊκές «μεγάλες δυνάμεις» θα εκπροσωπούνται κανονικά με δύο ή έναν επίτροπο, αλλά οι μικρές χώρες μόνο «εκ περιτροπής» και χωρίς «χαρτοφυλάκιο» συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων. Ολες οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και η Κομισιόν προτείνουν εφαρμογή της λεγόμενης «ενισχυμένης συνεργασίας», δηλαδή το δικαίωμα ξεχωριστής συνεργασίας, σε ευρύτατους τομείς, μιας «πλειοψηφίας» κρατών - μελών.

Το ελληνικό «μνημόνιο» επιμένει στην «ισότητα μεταξύ των κρατών - μελών» ενδεικτικό της διαπραγματευτικής αδυναμίας των μικρών και ασθενών κρατών - μελών. Η κυβέρνηση «συμφώνησε» στην απαίτηση των ευρωπαϊκών «μεγάλων δυνάμεων» για «ευρεία εντολή διαπραγμάτευσης», γεγονός που ευνοεί αντικειμενικά τους ισχυρούς, που μπορούν να προσθέσουν θέματα ανάλογα με την πορεία των διαπραγματεύσεων. Η ομιλία έναρξης του ΑΝΥΠΕΞ Χρ. Ροκόφυλλου, τη Δευτέρα, είναι χαρακτηριστική, αφού δεν προτείνει τίποτα για τα «μεγάλα» θέματα, κάνει λόγο για «ρυθμίσεις σχετικά με τον αθλητισμό, την προστασία των καταναλωτών και την αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων του Ευρωπαίου πολίτη» και (...) επιχαίρει για τη χρήση και της ελληνικής γλώσσας στη διάρκεια των εργασιών της ΕΕ.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ιταλός Ρ. Πρόντι, απειλώντας ότι «δε θα υπάρξει δεύτερη ευκαιρία» πολιτικής αναθεώρησης της ΕΕ «εξαιτίας της διεύρυνσης», ζήτησε, «εκτός» από τα «μεγάλα» θέματα να «διευρυνθεί» η διαπραγμάτευση: 1) στην «αρχή της ενισχυμένης συνεργασίας» σε μια «Ευρώπη 28 χωρών» 2) στην «ενίσχυση» της ευρωπαϊκής πολιτικής «ασφαλείας και άμυνας» και 3) «στη μεγαλύτερη πρόκληση, πώς θα αποφύγουμε μελλοντική αναθεώρηση των Συνθηκών, για την οποία θα απαιτείται συμφωνία 28 κυβερνήσεων, 28 Κοινοβουλίων και ενδεχομένως, προσφυγή σε δημοψήφισμα». Ο επίτροπος Μ. Μπαρνιέ έκανε λόγο για «δημοκρατική επιτήρηση», με αφορμή την εσωτερική πολιτική εξέλιξη στην Αυστρία, απαιτώντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, κυρώσεις από το Συμβούλιο ΥΠΕΞ των Βρυξελλών με ειδική πλειοψηφία σε περιπτώσεις διακρίσεων «πολιτικών απόψεων» ή «σεξουαλικής συμπεριφοράς».

Την ανάγκη για μια πολιτική για τους συνεταιρισμούς που θα κινείται έξω από τις ισχύουσες αντιαγροτικές πολιτικές, επισήμανε χτες στη Βουλή ο βουλευτής του ΚΚΕ Βαγγέλης Μπούτας, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου για τους συνεταιρισμούς.

Χτες το νομοθέτημα ψηφίστηκε επί της αρχής μόνο από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Στην αντίστοιχη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής το 1993, όταν αντικείμενο ήταν πάλι νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς, αναφέρθηκε, ξεκινώντας την παρέμβασή του χτες, ο βουλευτής του ΚΚΕ, Βαγγέλης Μπούτας, σημειώνοντας πως «τη θέση του ΠΑΣΟΚ τότε την είχε η Νέα Δημοκρατία και τη θέση της Νέας Δημοκρατίας ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ», ενώ «ήταν και τότε προεκλογική περίοδος». Πρόσθεσε ότι «για την "ταμπακέρα", δηλαδή το ποιος ευθύνεται και γιατί εφαρμόζεται αυτή η πολιτική, δεν έλεγε ούτε ο ένας ούτε ο άλλος».

Παράλληλα, ο Βαγγέλης Μπούτας αναφέρθηκε στις πρόσφατες εξαγγελίες του υπουργείου Γεωργίας για την ενίσχυση των βαμβακοπαραγωγών και άλλων παραγωγών, σημειώνοντας ότι παρά τις παχυλές υποσχέσεις και αριθμούς, προκύπτει ότι «δίνετε 1.400.000 για κάθε οικογένεια», ενώ παράλληλα κατήγγειλε την προχτεσινή κατάδικη δεκάδων αγροτών για τις κινητοποιήσεις τους, κάνοντας λόγο για «σημαντικό πρόβλημα δημοκρατίας, όταν όλες οι πτέρυγες της Βουλής ψήφισαν για την παραγραφή των αδικημάτων». Τόνισε πάντως πως «τώρα όμως οι αγρότες έχουν ένα όπλο: Την ψήφο, και στις 9 Απρίλη θα δικάσουν και θα καταδικάσουν».

Αναφερόμενος στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου το χαρακτήρισε «μοχλό εφαρμογής και συγκάλυψης των αντιαγροτικών πολιτικών», με στόχο την «προσαρμογή των συνεταιρισμών στα νέα δεδομένα των αναθεωρήσεων της αγροτικής πολιτικής». Παράλληλα επισήμανε ότι σήμερα η κυβέρνηση χρησιμοποιεί σαν άλλοθι τη δική της πολιτική κατά τα προηγούμενα χρόνια, που είχε ως αποτέλεσμα τη χρεοκοπία και την ανυποληψία των συνεταιρισμών. Παράλληλα, ο Βαγγέλης Μπούτας επισήμανε ότι οι διατάξεις του προτεινόμενου νόμου συμβάλλουν στο «ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών», ενώ «δίνεται η δυνατότητα να μπει το μεγάλο κεφάλαιο στους συνεταιρισμούς», αφού «άνετα μπορεί κάποια βιομηχανία που δραστηριοποιείται στη βιομηχανική ντομάτα να γίνει μέλος του συνεταιρισμού και οι εκκοκκιστές το ίδιο μπορούν να κάνουν», με αποτέλεσμα «να αλώσουν τους συνεταιρισμούς και να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους».

Πρόσθεσε επίσης πως «δεν υπάρχει αυτονομία των συνεταιρισμών, αφού καταργούνται τα εποπτικά συμβούλια». Κατέληξε λέγοντας πως ουσιαστική βελτίωση της καταστάσης των παραγωγών θα επέλθει «με μια πολιτική που θα δίνει τη δυνατότητα όσο δυνατόν μεγαλύτερη υπεραξία από τα προϊόντα και την εκμετάλλευση να μένει στον αγρότη».

Για νομοσχέδιο που παρέχει τη δυνατότητα στους συνεταιρισμούς να ξεφύγουν από τον κρατικό εναγκαλισμό έκανε λόγο ο υπουργός Γεωργίας Γεώργιος Ανωμερίτης, ενώ πρόσθεσε ότι με ελεύθερη βούληση οι συνεταιρισμοί μπορούν πλέον να πραγματοποιήσουν μεταξύ τους τις συγχωνεύσεις που επιθυμούν, σημειώνοντας ότι είναι έτοιμη και σχετική υπουργική απόφαση που θα παράσχει κίνητρα για τέτοιες κινήσεις.

Από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, ο βουλευτής Ευάγγελος Μπασιάκος σημείωσε πως το νομοσχέδιο προωθείται αυτήν την περίοδο για προεκλογικούς λόγους, σημειώνοντας παράλληλα ότι «οι συνεταιρισμοί χρωστούν στην Αγροτική Τράπεζα πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δραχμές» χωρίς η κυβέρνηση να κάνει τίποτε γι' αυτό.