ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Η Διακυβερνητική Διάσκεψη (ΔΔ) για την πολιτική αναθεώρηση της δομής και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) ξεκίνησε επίσημα χτες τις εργασίες στις Βρυξέλλες, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν «εντός του 2000» με την οριστική απόφαση που θα εγκριθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νις (Δεκέμβρης 2000). Πρόκειται για την τρίτη και ...φαρμακερή αναθεώρηση της ΕΕ, που θα «ολοκληρώσει» το Μάαστριχτ (1992) και το Αμστερνταμ (1997), προσφέροντας το πολιτικό «πλαίσιο» στην ΟΝΕ και τη «ζώνη Ευρώ».

Την επίσημη έναρξη της ΔΔ κήρυξε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που θα 'χει την «εποπτεία» και την ευθύνη για την πορεία των διαπραγματεύσεων, όπως αυτές θα προχωρούν στα πλαίσια της «προπαρασκευαστικής ομάδας» (ΠΟ) των αντιπροσώπων των 15 κυβερνήσεων. Αρκετά κράτη - μέλη έχουν ήδη παρουσιάσει μια σειρά από προτάσεις και «μνημόνια» για το «πλαίσιο διαπραγμάτευσης».

Στην έναρξη των εργασιών τοποθετήθηκε τόσο η Κομισιόν με τον πρόεδρο Ρ. Πρόντι και τον αρμόδιο επίτροπο Γάλλο Μ. Μπαρνιέ, όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο, όμως, δεν έχει λόγο στις τελικές αποφάσεις, οι οποίες θα βαρύνουν τους 15 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Πολιτική ευθύνη έχουν οι 15 υπουργοί Εξωτερικών, ενώ η τεχνοκρατική ευθύνη βαραίνει την «προπαρασκευαστική ομάδα». Τις οριστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Νις θα πρέπει να επικυρώσουν και όλα τα 15 «εθνικά» κοινοβούλια, διαφορετικά δεν μπορούν να τεθούν σε ισχύ. Η πολιτική αναθεώρηση της νέας ΔΔ, υπό τη μορφή «άρθρων» θα συμπληρώσει τις διατάξεις των υφιστάμενων «Συνθηκών» της ΕΕ.

Μια σειρά από κυβερνήσεις έχουν ήδη τοποθετηθεί σχετικά με τα «μεγάλα» θέματα της ΔΔ, δηλαδή τη νέα δομή και λειτουργία της Κομισιόν, την κατάργηση του «βέτο» και την επέκταση της αρχής της ειδικής πλειοψηφίας στη λήψη αποφάσεων του Συμβουλίου, τη νέα «στάθμιση» ψήφων στο Συμβούλιο και τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ. Εξάλλου, υπάρχει ήδη σχετική «ομόφωνη» απόφαση και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι (10/11 Δεκέμβρη 1999).

Η Γαλλία προωθεί την ιδέα της «ευρωπαϊκής κυβέρνησης» που θα στηρίζεται στην προεδρία του Συμβουλίου Υπουργών και στην προεδρία της Κομισιόν, με τη δημιουργία «αυτόνομου», μόνιμου μηχανισμού στις Βρυξέλλες ως «Συμβούλιου ευρωπαϊκών υποθέσεων».

Η Βρετανία έχει καταθέσει μια «Λευκή Βίβλο», δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στη «στάθμιση» των ψήφων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου, τονίζοντας την «ανάγκη» άνισης κατανομής των ψήφων στη βάση της ισχύος και του «πληθυσμιακού κριτηρίου».

Η Ιταλία επίσης δίνει μεγάλη σημασία στη «στάθμιση» των ψήφων στο Συμβούλιο, ενώ προτείνει και κατάργηση της «αρχής, κάθε κράτος - μέλος και επίτροπος» στην Κομισιόν, όπου οι ευρωπαϊκές «μεγάλες δυνάμεις» θα εκπροσωπούνται κανονικά με δύο ή έναν επίτροπο, αλλά οι μικρές χώρες μόνο «εκ περιτροπής» και χωρίς «χαρτοφυλάκιο» συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων. Ολες οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και η Κομισιόν προτείνουν εφαρμογή της λεγόμενης «ενισχυμένης συνεργασίας», δηλαδή το δικαίωμα ξεχωριστής συνεργασίας, σε ευρύτατους τομείς, μιας «πλειοψηφίας» κρατών - μελών.

Το ελληνικό «μνημόνιο» επιμένει στην «ισότητα μεταξύ των κρατών - μελών» ενδεικτικό της διαπραγματευτικής αδυναμίας των μικρών και ασθενών κρατών - μελών. Η κυβέρνηση «συμφώνησε» στην απαίτηση των ευρωπαϊκών «μεγάλων δυνάμεων» για «ευρεία εντολή διαπραγμάτευσης», γεγονός που ευνοεί αντικειμενικά τους ισχυρούς, που μπορούν να προσθέσουν θέματα ανάλογα με την πορεία των διαπραγματεύσεων. Η ομιλία έναρξης του ΑΝΥΠΕΞ Χρ. Ροκόφυλλου, τη Δευτέρα, είναι χαρακτηριστική, αφού δεν προτείνει τίποτα για τα «μεγάλα» θέματα, κάνει λόγο για «ρυθμίσεις σχετικά με τον αθλητισμό, την προστασία των καταναλωτών και την αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων του Ευρωπαίου πολίτη» και (...) επιχαίρει για τη χρήση και της ελληνικής γλώσσας στη διάρκεια των εργασιών της ΕΕ.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ιταλός Ρ. Πρόντι, απειλώντας ότι «δε θα υπάρξει δεύτερη ευκαιρία» πολιτικής αναθεώρησης της ΕΕ «εξαιτίας της διεύρυνσης», ζήτησε, «εκτός» από τα «μεγάλα» θέματα να «διευρυνθεί» η διαπραγμάτευση: 1) στην «αρχή της ενισχυμένης συνεργασίας» σε μια «Ευρώπη 28 χωρών» 2) στην «ενίσχυση» της ευρωπαϊκής πολιτικής «ασφαλείας και άμυνας» και 3) «στη μεγαλύτερη πρόκληση, πώς θα αποφύγουμε μελλοντική αναθεώρηση των Συνθηκών, για την οποία θα απαιτείται συμφωνία 28 κυβερνήσεων, 28 Κοινοβουλίων και ενδεχομένως, προσφυγή σε δημοψήφισμα». Ο επίτροπος Μ. Μπαρνιέ έκανε λόγο για «δημοκρατική επιτήρηση», με αφορμή την εσωτερική πολιτική εξέλιξη στην Αυστρία, απαιτώντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, κυρώσεις από το Συμβούλιο ΥΠΕΞ των Βρυξελλών με ειδική πλειοψηφία σε περιπτώσεις διακρίσεων «πολιτικών απόψεων» ή «σεξουαλικής συμπεριφοράς».