Κάλπικη και εξωπραγματική είναι η μεγάλη αύξηση (12,9%) των κονδυλίων που εμφανίζει η κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση των έργων που έχουν ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 2002 καθώς η αύξηση αυτή προέκυψε μετά από την άγρια σφαγή των κονδυλίων που είχαν προγραμματιστεί να δοθούν φέτος για το ΠΔΕ. Αυτό προκύπτει από την εισηγητική έκθεση για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2003, που κατατέθηκε χτες στη Βουλή και υπογράφεται από τον υπουργό Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκη, καθώς: από την αναλυτική ανάγνωση των στοιχείων προκύπτει ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει κατά 1.050 εκατ. ευρώ (357,8 δισ. δραχμές) το ποσό που είχε προϋπολογίσει να δώσει φέτος για την εκτέλεση των έργων του ΠΔΕ 2002. Συγκεκριμένα, οι κυβερνώντες προτίμησαν να περιοριστούν τα κονδύλιο του ΠΔΕ 2002 στο ποσό των 7.898 εκατ. ευρώ από 8.948 που είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό ο οποίος ψηφίστηκε από τη Βουλή τον περασμένο Δεκέμβρη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανάπτυξη της οικονομίας αλλά και για τους τομείς και φορείς που γίνεται η περικοπή των κονδυλίων.

Με την κίνηση αυτή, η κυβέρνηση επιδιώκει «μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια». Από τη μια, περιορίζει τη «μαύρη τρύπα» των κρατικών ελλειμμάτων που μέχρι το καλοκαίρι τα εμφάνιζε σαν... πλεονάσματα κατά 1.050 εκατ. ευρώ. Από την άλλη, αξιοποιεί την περικοπή των κονδυλίων του φετινού ΠΔΕ για να εμφανίσει ότι στηρίζει την ανάπτυξη με τη μεγάλη αύξηση (12,9%) των κονδυλίων για τη χρηματοδότηση του ΠΔΕ 2003.

Στην περίπτωση, όμως, που η κυβέρνηση διέθετε φέτος τα 8.948 εκατ. ευρώ που είχε προϋπολογίσει και όχι τα 7.898 που αποφάσισε να δώσει, τότε:

• Το συνολικό έλλειμμα της γενικού κρατικού προϋπολογισμού του 2002 θα ήταν μεγαλύτερο κατά 1.050 εκατ. ευρώ και θα διαμορφωνόταν στο 4,3% και όχι 3,5% που εμφανίζει η κυβέρνηση.
• Αντί για αύξηση στις δαπάνες του ΠΔΕ 2003 κατά 12,9% - όπως εμφανίζονται στον νέο προϋπολογισμό - θα είχαμε μείωση κατά 0,34%!

Καθηλωμένα παραμένουν τα έσοδα προς την Αυτοδιοίκηση και το 2003. Την ίδια ώρα συνεχίζεται η παρακράτηση πόρων από τα ταμεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΝΑ), τακτική που οδηγεί τη συντριπτική πλειοψηφία των δήμων στην κάλυψη των αναγκών τους με ίδια έσοδα, δηλαδή με την επιβολή φόρων και απαξιώνει τις Νομαρχίες σε διεκπεραιωτικό μηχανισμό κατανομής προνοιακών επιδομάτων και μόνο.

Καθηλωμένοι στα επίπεδα του 2001 είναι οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) προς τη ΝΑ. Συγκεκριμένα, η ΝΑ προϋπολογίζεται να λάβει το 2003 412 εκατομμύρια ευρώ, όσα έλαβε και το 2000 (412,1). Οι δε επιχορηγήσεις, οι οποίες διοχετεύονται για την κάλυψη κρατικών υποχρεώσεων - όπως βοηθήματα υγειονομικής περίθαλψης, δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού και λειτουργίας διαφόρων προνοιακών ιδρυμάτων κλπ. - είναι μειωμένες κατά 12,4%. Συγκεκριμένα, ανέρχονται σε 203,9 εκατομμύρια ευρώ, σε σχέση με τα 232,8 εκατ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα δαπανηθούν το 2002. Συνολικά (ΚΑΠ και επιχορηγήσεις), η ΝΑ προϋπολογίζεται να λάβει 615,9 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 2,1% σε σχέση με πέρσι.

Στα έσοδα της ΤΑ παρουσιάζεται ανάγλυφα η κυβερνητική πολιτική ερμηνείας των εσόδων που δικαιούται κατά το δοκούν και αναδεικνύει το αίτημα αιρετών να αποδίδεται στο θεσμό ποσοστό επί του συνόλου του κρατικού προϋπολογισμού και όχι επί των επιμέρους κρατικών φόρων. Χαρακτηριστικό είναι ότι στον προϋπολογισμό του 2002 η κυβέρνηση υποσχόταν αύξηση των ΚΑΠ σε σχέση με το 2001, κατά 2,5%, η οποία, με βάση τα νέα στοιχεία, μειώνεται στο 1%. Συνολικά (ΚΑΠ και επιχορηγήσεις) προβλεπόταν αύξηση για το 2002 σε σχέση με το 2001, της τάξεως του 5,8% ή οποία τελικά μειώθηκε στο 3,5%.

Συνολικά η ΤΑ προϋπολογίζεται να λάβει 1.660,5 εκατομμύρια ευρώ. Οι ΚΑΠ προϋπολογίζονται σε 1.406 εκατομμύρια ευρώ και παρουσιάζουν μια μικρή αύξηση της τάξεως του 5%, η οποία όμως είναι πλασματική, αφού προβλέπεται να καλύψει τις δαπάνες λειτουργίας και μισθοδοσίας των παιδικών σταθμών και γυμναστηρίων που πρόσφατα μεταφέρθηκαν στους δήμους.

Ειδική πρόβλεψη εξαπάτησης των αγροτών, κτηνοτρόφων και ψαράδων γίνεται στο προϋπολογισμό του 2003. Η κυβέρνηση επιχειρεί να εμφανίσει «φουσκωμένα» νούμερα σε ευρώ που υποτίθεται θα πάνε στη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου, αλλά το σίγουρο είναι ότι οι μικρομεσαίοι αγρότες δε θα έχουν σε τίποτα να ωφεληθούν. Αντιθέτως, για αυτούς προβλέπεται να ενταθεί το ερχόμενο έτος η προϋπολογισμένη ευρωφτώχεια και οι ρυθμοί ξεκληρίσματός τους. Βέβαια, για τους επιχειρηματίες γης και τους επιχειρηματίες ή βιομηχάνους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας, προβλέπονται αυξημένα κονδύλια από το Γ' ΚΠΣ και τη λεγόμενη ανάπτυξη της υπαίθρου, που τόσο ψεύτικα διαφημίζει η κυβέρνηση ως... φιλοαγροτική πολιτική.

Το σύνολο των δαπανών για τη γεωργία από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους προβλέπεται για το 2003 σε 6.931 εκατ. ευρώ και εμφανίζεται έτσι μια πλαστή αύξηση κατά 12,6% σε σύγκριση με το 2002. Ομως και πέρσι τέτοιο καιρό είχαν προϋπολογιστεί 5.815,89 εκατ. ευρώ, αλλά τελικά εμφανίζεται όπως εμφανίζεται, ως εκτίμηση πραγματοποίησης, ένα μειωμένο ποσό της τάξης των 5.565,12 εκατ. ευρώ. Στα αξιοσημείωτα είναι ότι οι απολήψεις, δηλαδή τα χρήματα που θα δοθούν από την ΕΕ (ΕΓΤΠΕ - προσανατολισμός) για επιδοτήσεις στα αγροτικά προϊόντα και στήριξη τιμών, προβλέπεται να είναι μειωμένες το 2003 σε σύγκριση με το 2002 κατά 25,1%. Δούλεμα επίσης πέφτει στην εισηγητική έκθεση, όσον αφορά τις αποζημιώσεις ΠΣΕΑ (πρόγραμμα Φρόγκι) για τις καταστροφές του περασμένου χειμώνα, όπου αναφέρεται η διάθεση συνολικού ποσού 298 εκατ. ευρώ, ενώ μόλις πριν λίγες μέρες ψηφίστηκε τροπολογία στη Βουλή προκειμένου να δανειστεί ο ΕΛΓΑ, για να καταβληθεί όποτε και όπως καταβληθεί, ένα πολύ μικρότερο ποσό από αυτό που έταξε και τάζει η κυβέρνηση!

Πολύ μακριά από τις αυξανόμενες ανάγκες και τα κενά που δημιουργεί η κυβερνητική πολιτική κινούνται οι δαπάνες για την Παιδεία που μετά από αρκετά χρόνια αυξάνονται, σε σχέση με φέτος, σε ποσοστά παρόμοια με την αύξηση των γενικών δαπανών του προϋπολογισμού, στο 5,8%. Αναμένεται να διαμορφωθούν στα 5,18 δισ. ευρώ, ποσό που υπολείπεται σε σχέση με τις πραγματικές σύγχρονες ανάγκες της Παιδείας. Το ποσό αυτό στο 7,41% των συνολικών δαπανών του προϋπολογισμού και μόλις στο 3,45% του ΑΕΠ.

Ο προϋπολογισμός αποτυπώνει την εκπαιδευτική πολιτική που θα ακολουθηθεί τον επόμενο χρόνο. Την πιο εντυπωσιακή αύξηση σημειώνουν οι δαπάνες προετοιμασίας και διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων που από 26.413 ευρώ το 2002, «εκτοξεύονται» στα 31.000.000 ευρώ δείχνοντας τις προτεραιότητες της κυβέρνησης για την εκπαίδευση, ενώ όπως φαίνεται σε αυτό το σημείο εντοπίζεται και η αύξηση των δαπανών καθώς αν δεν υπολογιστεί το παραπάνω ποσό, η αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού για την Παιδεία σε σχέση πέρσι είναι 4.8%.

Σημαντική αύξηση εμφανίζεται στις δαπάνες της Διεύθυνσης Σχολών Εκπαίδευσης Διδακτικού Προσωπικού που σχεδόν διπλασιάζονται από 597.665 ευρώ το 2002 σε 1.233.400 ευρώ το 2003, καθώς σε αυτές εντάσσεται το πρόγραμμα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών στις νέες τεχνολογίες και ο προωθούμενος Οργανισμός Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, παρά την εξαγγελία για επέκταση του «ολοήμερου» σχολείου, οι δαπάνες αυξάνονται κατά 27.000 ευρώ περίπου, ενώ πενταπλασιάζονται σχεδόν οι δαπάνες για «εισιτήριες εξετάσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση». Αύξηση δαπανών σημειώνεται και στους δύο τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ μειωμένες σε σχέση με πέρσι είναι οι δαπάνες για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, τη Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων και τους φορείς που αφορούν βιβλιοθήκες και αρχεία.

Καθηλωμένες στο 0,48% του συνολικού προϋπολογισμού παραμένουν οι δαπάνες για τον πολιτισμό, ποσοστό αντίστοιχο με το φετινό, το οποίο, θυμίζουμε, ήταν μειωμένο σε σχέση με το 2001!

Παγιωμένες - και με μία μικρή πτώση - παραμένουν οι επιχορηγήσεις στα ΝΠΔΔ (συμπεριλαμβανομένης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης), στα ΑΕΙ και στα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, των οποίων η καταδίκη στην απόλυτη ανέχεια συνεχίζεται. Οπως συνεχίζεται και η αύξηση της επιχορήγησης στα Μέγαρα Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Για να γίνει πιο κατανοητός ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τον πολιτισμό το αρμόδιο υπουργείο, να σημειωθεί ότι στα δύο «Μέγαρα» θα δοθούν 11,7 εκατομμύρια ευρώ (από 11 εκατ. το 2002) και στα ΔΗΠΕΘΕ προϋπολογίζονται μόλις 3 εκατ. ευρώ, από... 2,9 εκατ. το 2002. Αναλόγως ανεπαίσθητη είναι η επιχορήγηση στην Εθνική Λυρική Σκηνή και στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. «Παγωμένες» είναι και οι δαπάνες για τις σωστικές ανασκαφές και για τα συστήματα ασφάλειας των μουσείων, ενώ μείωση παρατηρείται στα ποσά για την αγορά έργων τέχνης, κειμηλίων, αρχαιοτήτων και άλλου ιστορικού υλικού. Αντιθέτως, αυξάνεται η επιχορήγηση στα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου.

Τέλος, ο κωδικός των δαπανών «πλήρωσης θέσεων προσωπικού» είναι κενός, γεγονός που αποδεικνύει ότι το ΥΠΠΟ θα εξακολουθεί να στηρίζεται στις πλάτες των εκτάκτων...