Από την έναρξη των συνομιλιών στην Ελβετία

Σήμερα αναμένεται να ολοκληρωθούν οι συνομιλίες, που ξεκίνησαν τη Δευτέρα στην Ελβετία, ανάμεσα στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, και τον ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, σήμερα τα Ηνωμένα Εθνη θα κάνουν ενημέρωση, αφού διαπιστωθεί αν η πρόοδος που έχει σημειωθεί ανοίγει το δρόμο για το επόμενο βήμα, δηλαδή τον προγραμματισμό της διεθνούς συνάντησης για Ασφάλεια και Εγγυήσεις ή αν οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν στην Κύπρο. Οπως και να έχουν τα πράγματα, η προώθηση του νέου διχοτομικού σχεδίου στρώνει το έδαφος για νέους κινδύνους, σε βάρος του κυπριακού λαού, αλλά και των άλλων λαών της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού.

Παρά το θετικό κλίμα, που πολλοί επιμένουν ότι υπάρχει και στις διαπραγματεύσεις, είναι σαφές ότι οι διεργασίες που επιταχύνονται δεν ακυρώνουν σε κανένα βαθμό την τουρκική επιθετικότητα και προκλητικότητα. Ταυτόχρονα, βέβαια, είναι σαφής και η διάθεση της Αγκυρας να μη μείνει εκτός του σφοδρού «παζαριού» που συνεχίζεται με επίκεντρο το Κυπριακό, αλλά συνδέεται με ευρύτερες επιδιώξεις και ανακατατάξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ενδεικτικό είναι το ερώτημα που έγινε στον εκπρόσωπο του γγ του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζάριτς, προχτές, όταν δημοσιογράφος τον ρώτησε «αν τα Ηνωμένα Εθνη προτίθενται να ικανοποιήσουν αίτημα της ελληνοκυπριακής πλευράς για μεγαλύτερη παρουσία στρατευμάτων του ΟΗΕ υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας, μετά τις δηλώσεις του Προέδρου της Τουρκίας ότι θα προσαρτήσει το βόρειο τμήμα της Κύπρου αν δεν υπάρξει λύση (σ.σ. οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας), και παράλληλα, αν τα Ηνωμένα Εθνη έχουν θέσει κάποιο χρονοδιάγραμμα (σ.σ. για τις συνομιλίες για το Κυπριακό)». Απαντώντας, ο Ντουζάριτς επέλεξε να επαναλάβει τη δήλωση του γγ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, ότι «οι συνομιλίες βρίσκονται σε μια κρίσιμη καμπή», να συμπληρώσει ότι «αυτές συνεχίζονται εντατικά» και απλά να αναφέρει ότι «δεν έχω σκοπό να συζητήσω σχόλια από διάφορες πλευρές».

Αν και η ίδια η ιστοσελίδα της κυπριακής Προεδρίας ενημερώνει επίσημα για την απάντηση Ντουζάριτς, παρά τη σοβαρότητα του θέματος, δεν υπήρξε άλλη διευκρίνιση ούτε για το χρόνο ούτε για τον τόπο που έγιναν αυτές οι δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας.

Ωστόσο, προχτές, βρέθηκε στην Αγκυρα ο «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους Χουσεΐν Οζγκιουργκιούν που συνάντησε τον Πρόεδρο, Ρ. Τ. Ερντογάν, και μιλώντας μετά σε δημοσιογράφους μετέφερε ότι ο Τούρκος ηγέτης του είπε ότι «όταν ήρθα, είχα πει ότι η Μόρφου δεν θα δοθεί ποτέ και μάλιστα αυτό το είπα στη Μόρφου. Από εκείνη τη μέρα και μετά δεν υπήρξε αλλαγή στις απόψεις μας». Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν επισήμανε: «Τις συμφωνίες εγγυήσεων δεν τις ακουμπώ ποτέ, αλλά εάν οι Ελληνοκύπριοι επιδείξουν συμβιβαστική στάση στο θέμα του χάρτη στο Εδαφικό και το αποτέλεσμα είναι εντάξει, τότε μπορούμε να καθίσουμε με την Ελλάδα στην πενταμερή και να συζητηθεί, αλλά πριν από αυτό δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνει ποτέ».

Την ίδια στιγμή, ναυαρχίδες του αστικού Τύπου στην Τουρκία φιλοξενούν συστηματικά τον τελευταίο καιρό αναλύσεις που αποτυπώνουν καθαρά ότι η τουρκική πλουτοκρατία δεν είναι διατεθειμένη να παραιτηθεί επ' ουδενί από τα στρατηγικά της συμφέροντα. Χαρακτηριστικό είναι άρθρο της «Χουριέτ» από τις 7 Νοέμβρη, όπου γίνεται λόγος για «ισχυρισμούς» ότι σε πρόσφατη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί έγινε αναφορά σε «προθέσεις του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν να προσαρτήσει τη βόρεια Κύπρο... αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος του χρόνου».

Οσον αφορά την πορεία των συνομιλιών στην Ελβετία, τουρκοκυπριακές «πηγές» δήλωναν χτες σε κυπριακά ΜΜΕ ότι η ομάδα Ακιντζί επισήμαινε ότι το ψευδοκράτος δεν μπορεί να πάρει μόνο του αποφάσεις για το Εδαφικό, προβάλλοντας απροσχημάτιστα το επιχείρημα ότι «μόνο η Τουρκία η οποία κατέκτησε το 1974 το βόρειο τμήμα της Κύπρου μπορεί να πει ότι επιστρέφει εδάφη».

Το σίγουρο είναι ότι ο όποιος συμβιβασμός μεθοδεύεται συναντά και θα συνεχίσει να συναντά δυσκολίες.

Μέχρι και την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ορισμένοι μιλούσαν για ανησυχία στο επιτελείο του ειδικού συμβούλου του γγ του ΟΗΕ, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε, επειδή είχαν περάσει αρκετά 24ωρα χωρίς να ανακοινωθεί διακριτή συμφωνία. Η κυπριακή κυβέρνηση εμφανιζόταν να επιμένει στον καθορισμό συγκεκριμένου χάρτη, ενώ το ψευδοκράτος φερόταν να προτιμά να περιοριστούν προς το παρόν σε μια συζήτηση για τα κριτήρια.

Ο «εκπρόσωπος» του Ακιντζί, Μπαρίς Μπουρτζιού, ανέφερε προχτές ότι «όταν καθοριστεί η ημερομηνία της πενταμερούς διάσκεψης, που θα μας οδηγήσει στην τελική φάση, τότε θα ξεκινήσει ταυτόχρονα και η αποτύπωση των διαπραγματευόμενων κριτηρίων (σ.σ. για το εδαφικό) στο χάρτη».

Ωστόσο, και οι δύο πλευρές μιλούσαν για νέα πρόοδο που έχει επιτευχθεί εκτός από το Εδαφικό και σε κεφάλαια όπως την ευθύνη των «πολιτειών» στα δημοσιονομικά του κράτους, τη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε διάφορα επίπεδα, το Περιουσιακό και το καθεστώς των περιουσιών στις περιοχές που θα επιστραφούν κ.τ.λ.