ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΕΘΝΙΚΗ - ΑΛΦΑ ΤΡΑΠΕΖΑ

Κόντρες για το «πανωπροίκι»

Από «μηδενική βάση» και με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, οι σχέσεις των δύο τραπεζών. «Ισότιμες» χαρακτηρίζονται πλέον οι δυο τράπεζες

Ανοιχτά παραμένουν όλα τα ενδεχόμενα για το μέλλον των σχέσεων ανάμεσα στην Εθνική και την Αλφα Τράπεζα του ομίλου Κωστόπουλου. Αυτό προκύπτει ακόμη και από τη χτεσινή κοινή ανακοίνωση των δυο τραπεζών, με την οποία γίνεται προσπάθεια να περισωθούν τα όποια προσχήματα και να κερδηθεί χρόνος τόσο για τους ίδιους όσο και για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που είχε και εξακολουθεί να έχει άμεση εμπλοκή στο εγχείρημα της συγχώνευσης.

Στην κοινή ανακοίνωση αναφέρεται: «Οπως σε κάθε μεγάλο εγχείρημα, έτσι και σε συγχώνευση μεταξύ ισότιμων μεγάλων τραπεζών ανακύπτουν δυσκολίες σε διάφορους τομείς. Οι δυσκολίες αυτές με πνεύμα κατανοήσεως και καλής πίστης γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστούν. Στόχος μας συνεχίζει να είναι η δημιουργία μιας ισχυρής ελληνικής τράπεζας με ευρωπαϊκή δομή που θα λειτουργεί με τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια της σύγχρονης τραπεζικής αγοράς. Αυτό άλλωστε επιτάσσει το συμφέρον της Εθνικής Οικονομίας, των Μετόχων μας και των Εργαζομένων και στις δυο τράπεζες».

Με βάση τα δεδομένα που είχαν διαμορφωθεί μέχρι χτες το απόγευμα, αρμόδιοι παράγοντες σημείωναν ότι υπάρχουν ακόμα πιθανότητες να προχωρήσει η συγχώνευση των δύο τραπεζών, αλλά εξίσου πιθανές είναι και λύσεις σαν τη λεγόμενη χαλαρή συνεργασία, «συνεργασία μέσω ανταλλαγής μετοχών», ή και η πλήρης διάρρηξη της προσέγγισης που είχε σημειωθεί τους τελευταίους μήνες.

Στο άγριο πάντως επιχειρηματικό παιχνίδι που έχει ξεσπάσει, γιατί περί τέτοιου πρόκειται, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, φαίνεται να κερδίζει πόντους η διοίκηση της Αλφα. Στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν χτες οι δυο τράπεζες αναγορεύονται σε «ισότιμες μεγάλες τράπεζες» και αυτό παρά το γεγονός ότι η διαφορά μεγεθών ανάμεσα στην Εθνική και την Αλφα είναι καταφανής. Στην επιχειρηματική κόντρα οι τραπεζίτες επιστράτευσαν και τις διοικήσεις των δύο σωματείων των εργαζομένων. Ειδικά στην περίπτωση της Αλφα ο πρόεδρος του εργοδοτικού σωματείου ανέλαβε τις τελευταίες κρίσιμες μέρες το ρόλο του άτυπου πληροφοριοδότη του Τύπου και της διοχέτευσης των απόψεων και θέσεων των μεγαλομετόχων της τράπεζας στην οποία εργάζεται. Κοινή συνισταμένη της πληροφόρησης που παρέχεται από τον όμιλο Κωστόπουλου είναι πως η διαπραγμάτευση ξεκινά «από μηδενική βάση».

Η διοίκηση του συλλόγου υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας, που κινείται περισσότερο σε... φιλοκυβερνητική ρότα, είναι της άποψης ότι η κοινή ανακοίνωση των δύο τραπεζών περιέχει πολλές ασάφειες και πως θα ζητηθούν διευκρινίσεις από τον Θ. Καρατζά. Στο ίδιο μήκος κύματος η πλειοψηφία της διοίκησης της ΟΤΟΕ υποστηρίζει πως «η δημιουργία μιας μεγάλης ισχυρής τράπεζας με υπερεθνική εμβέλεια αποτελεί στόχο ευρύτερης εθνικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής σημασίας» (!) και διερωτάται για τα «σοβαρά και εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν από την ασάφεια της κοινής ανακοίνωσης».

Από την πλευρά της η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ειδικότερα ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης που ανέλαβαν ρόλο «κουμπάρου» στον πολύφερνο γάμο προσποιούνται τώρα τους αποστασιοποιημένους. Σε πείσμα της πραγματικότητας και των εκτεταμένων κυβερνητικών παρεμβάσεων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρ. Πρωτόπαππας έλεγε χτες ότι η κυβέρνηση ενημερώνεται για τις εξελίξεις και θα επιθυμούσε θετική κατάληξη, αλλά ισχυρίστηκε πως η κυβέρνηση ούτε παρεμβαίνει ούτε έχει καμία πρόθεση παρέμβασης στις συνεννοήσεις μεταξύ των δυο τραπεζών.

Την ίδια ώρα τα «ήξεις αφήξεις» της κοινής ανακοίνωσης δημιουργούν γόνιμο έδαφος για κάθε είδους κερδοσκοπικά παιχνίδια στο χρηματιστήριο. Στο πλαίσιο αυτό έρχονται στη δημοσιότητα κάθε είδους σενάρια για πιθανές και απίθανες συνεργασίες της Αλφα. Κυρίαρχη αντίληψη μεταξύ των παραγόντων της ντόπιας τραπεζικής αγοράς είναι πως ο «αρραβώνας» δεν πρόκειται να καταλήξει πουθενά. Πολλοί τραπεζίτες, αλλά και στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδας, τέλος, εκτιμούσαν σαν θετικό το γεγονός πως ο αρραβώνας λύθηκε νωρίς...

ΝΔ

Στο πλευρό της ΑΛΦΑ

Ανησυχία μήπως και ...«κρατικοποιηθεί» ο τραπεζικός τομέας και η Alpha Bank, συνεχίζει να εκφράζει η ηγεσία της ΝΔ και από αυτή την οπτική γωνία στέκεται απέναντι στην επιχείρηση συγχώνευσης Εθνικής - Alpha. Αρμόδια στελέχη του κόμματος, περισσότερο για να ενισχύσουν τις θέσεις της Alpha, εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο θα «στεριώσει» τελικά η συγχώνευση των δύο τραπεζών, ενώ θεωρούν πιθανές μελλοντικές συγχωνεύσεις ή εξαγορές των δύο τραπεζών από τραπεζικούς κολοσσούς ευρωπαϊκής εμβέλειας.

Επίσημα η ΝΔ εμφανίζεται δικαιωμένη, αν και σε χαμηλούς τόνους, για τις επιφυλάξεις που είχε εκφράσει αρχικά στη συγχώνευση και το μόνο που αξιώνει είναι να μην υπάρχει ανάμειξη της κυβέρνησης στην υπόθεση! Ο εκπρόσωπος Τύπου Θ. Ρουσόπουλος στη δήλωσή του υπενθύμισε τη θέση που είχε πάρει το κόμμα του όταν εξαγγέλθηκε την 1 Νοέμβρη 2001 η συγχώνευση των δύο τραπεζών (το εγχείρημα θα κριθεί από το αν θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο κρατικό έλεγχο της εθνικής οικονομίας, αν θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα μειώσει το τραπεζικό κόστος, έλεγε τότε) για να καταλήξει: «Οσα ειπώθηκαν τότε ισχύουν και σήμερα». Περιορίζεται να προσθέσει ότι θεωρούν «ανεπίτρεπτη οποιαδήποτε πολιτική ανάμειξη σ' αυτό το θέμα».

Αναφανδόν υπέρ της συγχώνευσης τάσσεται ο Δ. Αβραμόπουλος, καλώντας την κυβέρνηση «να συμβάλει στην εξεύρεση διεξόδου από την κρίση», διαπιστώνοντας μάλιστα ότι τώρα δοκιμάζονται οι δυνατότητες του συστήματος «να προχωρήσει με γρήγορους ρυθμούς στις διαρθρωτικές αλλαγές»!

Ποιοι και γιατί ανησυχούν;

Χτες όλες σχεδόν οι εφημερίδες επέλεξαν να κάνουν πρώτο θέμα την είδηση ότι o πολυδιαφημισμένος «αρραβώνας» της Εθνικής Τράπεζας με την Alpha Bank, που ανακοινώθηκε πριν 2,5 μήνες, παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα και μάλλον δε θα καταλήξει σε «γάμο». Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων - που βγήκαν από το «παρασκήνιο» του περιβάλλοντος των αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών και των διοικήσεων των δύο τραπεζών και πληροφορούσαν τους αναγνώστες τους ότι η συγχώνευση της Εθνικής Τράπεζας με την Alpha Bank παρουσιάζει «εμπλοκή» ή οδηγείται σε «ναυάγιο» - δεν είναι τυχαία. Οι διαστάσεις που δόθηκαν στο πρόβλημα της εμπλοκής δείχνουν ότι κάποιοι ανησυχούν.

Η προβολή που δόθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης φωτογραφίζει ποιοι και για ποιους λόγους ανησυχούν από το ενδεχόμενο να μη γίνει τελικά αυτός ο «γάμος». Ο προχτεσινοβραδινός πανικός, που επικρατούσε στο κυβερνητικό επιτελείο, και όχι μόνο, είναι βάσιμος. Εκφράζει την αγωνία των κυβερνώντων και του μεγάλου κεφαλαίου (που θησαυρίζει από την εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή οικονομική πολιτική) ότι τυχόν ματαίωση της συγχώνευσης των δύο τραπεζών θα έχει αρνητικές συνέπειες τόσο στην πολιτική ιδιωτικοποιήσεων που προωθείται όσο και στη γενικότερη αντιλαϊκή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει, βέβαια, ένα ερώτημα: Γιατί προέκυψε τώρα αυτό το πρόβλημα, ενώ οι διοικήσεις των δύο πλευρών, με τις ευλογίες της κυβέρνησης, τα είχαν βρει σε όλα και είχαν δημοσιοποιήσει και τα σχετικά κείμενα για την «προίκα» και τους άλλους όρους με τους οποίους θα γίνει ο «γάμος»;

Το σίγουρο είναι, ότι ο Γ. Κωστόπουλος και οι άλλοι μεγαλομέτοχοι της ιδιωτικής Alpha Bank, επιβεβαιώνοντας τη λαϊκή παροιμία «τρώγοντας έρχεται η όρεξη», δεν άφησαν ανεκμετάλλευτες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο η κυβέρνηση Σημίτη (πιέσεις για φιλοϊμπεριαλιστικές και αντιλαϊκές λύσεις σε ανοιχτά προβλήματα, όπως το Κυπριακό, το Αιγαίο, η «τρομοκρατία», το Ασφαλιστικό κλπ.) και αξίωσαν μεγαλύτερο κομμάτι, απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα ματαιωθεί ο «γάμος». Ετσι, ενώ είχαν συμφωνήσει ότι η Εθνική Τράπεζα ελέγχει πολύ μεγαλύτερα μερίδια στην τραπεζική αγορά (το βεβαιώνουν και οι όροι ανταλλαγής των μετοχών), τώρα η διοίκηση της Alpha ζήτησε και απέσπασε, με γραπτή ανακοίνωση, το δικαίωμα να είναι, χωρίς να είναι, «ισότιμη» στο νέο τραπεζικό σχήμα.

Εντύπωση, βέβαια, σε κάθε περίπτωση, προκαλεί η στάση της συνδικαλιστικής ηγεσίας στους Συλλόγους των δύο τραπεζών - που έπαιξε το παιχνίδι της κυβέρνησης και των διοικήσεων Εθνικής-Alpha τόσο όταν προαναγγέλθηκε ο «γάμος» όσο και τώρα που απειλείται με ναυάγιο, γιατί γνώριζε πως δεν έχουν να κερδίσουν τίποτε ούτε οι ίδιοι ούτε τα πλατιά λαϊκά στρώματα του ελληνικού λαού. Κι αυτό γιατί αποτελεί κοινό μυστικό, ότι αν η συγχώνευση Εθνικής-Alpha θα διατηρήσει αμετάβλητο - αν δεν επιδεινώσει - το αντιλαϊκό σημερινό καθεστώς λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, που οι δύο τράπεζες λειτουργούν χωριστά, τυχόν ματαίωση αυτού του «γάμου» θα έχει αρνητικές παρενέργειες στην πολιτική ιδιωτικοποιήσεων γιατί θα διαμορφωθεί αρνητικό κλίμα στο χρηματιστήριο και στους τζογαδόρους που ετοιμάζονται να επενδύσουν τα κεφάλαιά τους στην Ελλάδα για να αγοράσουν πάμφθηνα κρατικές επιχειρήσεις που είναι προς πώληση ή μεγάλα πακέτα μετοχών τους. Η απλή λογική λέει, πως κάθε φορά που ανησυχούν οι εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου και οι κάθε είδους υπηρέτες τους, οι εργαζόμενοι σίγουρα πρέπει - αν δεν πρέπει να χαίρονται - να είναι ήσυχοι.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ