Ανεπαίσθητη βελτίωση 1,8% σημείωσε η λαϊκή κατανάλωση στο οκτάμηνο Γενάρης - Αύγουστος 1996 συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα. Η εξέλιξη, είναι αφ' ενός αναμενόμενη, μετά τη δραματική πτώση που εμφάνιζε η λαϊκή κατανάλωση όλα τα προηγούμενα χρόνια, αφ' ετέρου είναι πολύ μικρή σε σχέση με το μέγεθος της πτώσης που έχει σημειωθεί συνολικά. Επιπλέον, δεν είναι υπερβολή αν πούμε ότι από το 1997 και στο εξής η αγορά στην κυριολεξία θα "παγώσει", αφού η εμφανής πλέον πρόθεση της κυβέρνησης να εφαρμόσει για πολλά ακόμη χρόνια ακόμη πιο σκληρή πολιτική λιτότητας, θα πλήξει βάναυσα τα λαϊκά εισοδήματα. Το "πάγωμα" - ουσιαστικά - των μισθών στο δημόσιο τομέα για την επόμενη διετία, με τη σταδιακή εφαρμογή του νέου μισθολογίου, η νέα φοροεπιδρομή που επιχειρείται με το προωθούμενο νομοσχέδιο για τις φοροαπαλλαγές, καθώς και οι άγριες περικοπές στις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα, θα επιφέρουν νέες τρομακτικές απώλειες στα ήδη συρρικνωμένα εισοδήματα των εργαζόμενων και των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων, με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της αγοραστικής τους δύναμης και ανάλογες οδυνηρές συνέπειες στην αγορά.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο όγκος λιανικών πωλήσεων το οκτάμηνο Γενάρης - Αύγουστος του 1996 συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, παρουσίασε αύξηση 1,8% στο σύνολο της χώρας. Από τα ίδια στοιχεία, προκύπτει, επίσης, ότι η παραπάνω εξέλιξη οφείλεται στην οριακή αύξηση 0,6%, που σημείωσε στο ίδιο διάστημα ο δείκτης διατροφής, στην αύξηση 8% του δείκτη επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, στην αύξηση 3,1% του δείκτη λοιπών ειδών και στη μείωση 3,4% του δείκτη ένδυσης - υπόδησης.

Από την αναλυτική εικόνα των στοιχείων της ΕΣΥΕ για την πορεία του τζίρου των καταστημάτων στο σύνολο της χώρας κατά το οκτάμηνο του 1996, συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, προκύπτει ότι:

• Στην περιφέρεια της πρωτεύουσας,ο όγκος λιανικών πωλήσεων σημείωσε οριακή αύξηση 0,4%.
• Στην υπόλοιπη Ελλάδα,ο όγκος λιανικών πωλήσεων εμφάνισε αύξηση 3,2%.

Επίσης, τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για την εξέλιξη της λαϊκής κατανάλωσης μόνο κατά τον περασμένο Αύγουστο συγκριτικά με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, δείχνουν μια αύξηση της τάξης του 1,6% στο σύνολο χώρας, μείωση 0,9% στην περιφέρεια πρωτεύουσας και αύξηση 2,3% στην υπόλοιπη χώρα.

Τέλος, η ΕΣΥΕ έδωσε χτες στη δημοσιότητα τα στοιχεία για την εξέλιξη του δείκτη τιμών χονδρικής κατά το Σεπτέμβρη του 1996. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά:

• Ο γενικός δείκτης τιμών χονδρικής το Σεπτέμβρη 1996, συγκριτικά με τον προηγούμενο μήνα, Αύγουστο, σημείωσε αύξηση 1,5% έναντι αύξησης 1,2% το αντίστοιχο διάστημα του 1995.
• Σε δωδεκάμηνη βάση ο τιμάριθμος χονδρικής σημείωσε αύξηση 6,4%,έναντι αύξησης 7,1% την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο.
• Τέλος, σε μέσα επίπεδα σημειώθηκε αύξηση 6,5% έναντι αύξησης 8,3% το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Την καταλήστευση των ασφαλισμένων γιωταχήδων από τις ασφαλιστικές εταιρίες, στο όνομα της "απελευθέρωσης" των ασφαλίστρων, και τις αξιώσεις τους για κάλυψη του επικουρικού κεφαλαίου από τις τσέπες των ασφαλισμένων, ακόμα και από τον κρατικό προϋπολογισμό, φέρνουν στη Βουλή, με ερώτησή τους προς την υπουργό Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου, οι βουλευτές του ΚΚΕ Στ. Παναγιώτου και Ν. Γκατζής.Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:"Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι προαναγγελίες εκπροσώπων των ασφαλιστικών εταιριών περί νέων σημαντικών αυξήσεων στα ασφάλιστρα από 1/1/1997.

Βασικό προβαλλόμενο επιχείρημά τους είναι η αξιοποίηση της δυνατότητας που τους παρέχεται από το καθεστώς της "απελευθέρωσης" (κοινοτικής έμπνευσης και πρόθυμης κυβερνητικής αποδοχής του) να ρυθμίζουν ανεξέλεγκτα το ύψος των ασφαλίστρων.

Τα προβλήματα όμως στο χώρο δε σταματούν εδώ. Αναστάτωση και αβεβαιότητα επικρατεί στους ασφαλισμένους για το τι θα γίνει μετά το κλείσιμο διάφορων ασφαλιστικών εταιριών, καθώς και την πιθανότητα στο μέλλον να κλείσουν κι άλλες. Το γεγονός ότι εκπρόσωποι της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας δηλώνουν ότι το επικουρικό κεφάλαιο της Ενωσης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και θα υπάρξει πρόβλημα στην καταβολή αποζημιώσεων, που δικαιούνται ασφαλισμένοι, επιτείνει την αναστάτωση στο χώρο.

Οι ασφαλιστικές εταιρίες προβάλλουν την αξίωση, τα προβλήματα του επικουρικού κεφαλαίου της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιριών να τα πληρώσουν οι ασφαλισμένοι με την πάγια ετήσια καταβολή συγκεκριμένου ποσού. Μάλιστα, αξιώνουν, αν δε γίνει κάτι τέτοιο, να καλυφτεί το έλλειμμα του επικουρικού από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ερωτάται η κα υπουργός:

• Ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να πάρει για να αποτρέψει τη νέα προετοιμαζόμενη καταλήστευση των ιδιοκτητών οχημάτων από τις ασφαλιστικές εταιρίες;
• Πώς προτίθεται να απαντήσει στις παράλληλες αξιώσεις των εταιριών να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του επικουρικού τους κεφαλαίου είτε μέσω του κρατικού προϋπολογισμού είτε επιβάλλοντας νέο ειδικό χαράτσι στους ασφαλισμένους;
• Τι μέτρα προτίθεται να πάρει γενικότερα για την εξυγίανση του κλάδου;".

Νέα σημαντική επιδείνωση καταγράφηκε στα επίσημα "φέσια" της αγοράς τον Οκτώβρη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, τον περασμένο μήνα η αξία των ακάλυπτων επιταγών αυξήθηκε κατά 37,3% σε σχέση με τον Οκτώβρη του 1995, φτάνοντας τα 12,5 δισ. δρχ., ενώ τα 8,8 δισ. δρχ. απλήρωτων συναλλαγματικών το φετινό Οκτώβρη αντιστοιχούν σε αύξηση 15,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 1995.

Η συνολική αξία των ακάλυπτων επιταγών που σφραγίστηκαν και των απλήρωτων συναλλαγματικών στις τράπεζες ανερχόταν στο φετινό δεκάμηνο σε 265,2 δισ. δρχ., έναντι 244,2 δισ. δρχ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο (αύξηση 8,58%).

Εκρηκτική και ενδεικτική του άσχημου κλίματος για τις μικρομεσαίες, κυρίως, επιχειρήσεις είναι και η άνοδος των αιτήσεων πτώχευσης και των κηρυχθεισών πτωχεύσεων. Τον φετινό Οκτώβρη οι μεν αιτήσεις παρουσίασαν αύξηση 75,2%, οι δε επίσημα κηρυχθείσες πτωχεύσεις 191,3%!.Στο διάστημα Γενάρης - Οκτώβρης, συγκριτικά με την ίδια περίοδο το 1995, οι αιτήσεις πτώχευσης είναι μειωμένες κατά 6,72%,ενώ μείωση 0,7% εμφανίζουν και οι επίσημες πτωχεύσεις.

Μικρή αύξηση της τάξης του 0,7% παρουσιάζει η παραγωγή της μεταποιητικής βιομηχανίας κατά το οχτάμηνο Γενάρης - Αύγουστος 1996 έναντι του αντίστοιχου περσινού οχταμήνου. Αυτό προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδας (ΕΣΥΕ), που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η παραγωγή στη μεταποιητική βιομηχανία τον Αύγουστο του 1996 μειώθηκε έναντι του Αυγούστου του 1995 κατά 2,4%.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα χτεσινά στοιχεία της ΕΣΥΕ, στο οχτάμηνο Γενάρης - Αύγουστος 1996 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 1995:

• Ο γενικός δείκτης παραγωγής ορυχείων, βιομηχανίας και ηλεκτρισμού - αερίου πόλεως, παρουσίασε αύξηση κατά 0,9%.
• Ο δείκτης παραγωγής ορυχείων παρουσίασε μείωση κατά 0,7%.
• Ο δείκτης παραγωγής βιομηχανίας παρουσιάζει αύξηση κατά 0,7%.
• Ο δείκτης παραγωγής ηλεκτρισμού - αερίου πόλεως παρουσιάζει αύξηση κατά 3,3%.

Εξάλλου, τα στοιχεία της ΕΣΥΕ που αφορούν την εξέλιξη των παραπάνω δεικτών μόνο κατά τον περασμένο Αύγουστο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 1995, δείχνουν τα εξής:

• Ο γενικός δείκτης παραγωγής ορυχείων, βιομηχανίας και ηλεκτρισμού - αερίου πόλεως παρουσιάζει μείωση κατά 1,0%.
• Ο δείκτης παραγωγής ορυχείων παρουσιάζει αύξηση κατά 6,8%.Η πορεία του δείκτη αυτού επηρεάστηκε κυρίως από την αύξηση των δεικτών των παρακάτω επιμέρους κλάδων: λιγνιτωρυχείων, μεταλλείων, μεταλλευμάτων νικελίου και σιδηρομεταλλευμάτων και πηγών πετρελαίου και εξαγωγής - καθαρισμού φυσικού αερίου.
• Ο δείκτης παραγωγής βιομηχανίας παρουσιάζει μείωση κατά 2,4%.
• Ο δείκτης παραγωγής ηλεκτρισμού - αερίου πόλεως παρουσιάζει αύξηση κατά 3,2%.

Τα αποτελέσματα της απελευθέρωσης της αγοράς και στο χώρο των καυσίμων διαπιστώνει τώρα, εκ των υστέρων, το υπουργείο Ανάπτυξης, με ελέγχους που διενήργησε η αρμόδια διεύθυνση σε εταιρίες εμπορίας υγραερίου. Από τη σχετική έρευνα προκύπτουν υπερβολικά υψηλές τιμές και συνεχής αύξηση των περιθωρίων κέρδους των εταιριών από το 1992 και μετά, απ' όταν, δηλαδή, απελευθερώθηκαν οι τιμές. Συγκεκριμένα:

• Η λιανική τιμή πώλησης του υγραερίου διαμορφώνεται σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα. Ενώ το κόστος της πρώτης ύλης ανά φιάλη των 100 κιλών δεν ξεπερνάει τις 520 δρχ., η τελική τιμή κατανάλωσης κυμαίνεται από 2.900 μέχρι 3.500 δρχ.
• Ο ρυθμός μεταβολής των μεικτών κερδών των εταιριών εμφανίζεται συνεχώς αυξανόμενος. Χαρακτηριστικό των συνεπειών της απελευθέρωσης των τιμών είναι ότι, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, στις αρχές του Μάρτη του 1992, που οι τιμές ήταν ακόμα υπό καθεστώς ελέγχου, το μεικτό κέρδος των εταιριών για το εμφιαλωμένο υγραέριο ανερχόταν σε ποσοστό 95,6%. Το Γενάρη του 1995 αυξήθηκε σε 117,8%, στο 87% της αγοράς κατά μέσο όρο, το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου σε 144,48% και τον Αύγουστο του 1996 σε 158,13%.