Οι ενέργειες που έγιναν στο διάστημα όλων αυτών των 12 μηνών, από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, χαρακτηρίζονται σε ό,τι αφορά τον ευαίσθητο τομέα της σχολικής στέγης, από ανεπάρκεια, ενώ οι υποσχέσεις έμειναν υποσχέσεις. Διπλοβάρδιες και ακατάλληλους χώρους για μόρφωση και καθυστέρηση στην ανέγερση νέων σχολικών κτιρίων, η ανάγκη των οποίων υπήρχε στις περιοχές αυτές και πριν το σεισμό, πόσο μάλλον μετά από αυτόν.

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα την κατάσταση αυτή στο Μενίδι, που ο σεισμός ήρθε μόνο να την επιδεινώσει. Και επειδή οι ισχυρισμοί πολλών κυβερνητικών αρμοδίων ότι η υπόθεση του σεισμού ήταν έκτακτη κατάσταση, παραθέτουμε τα στοιχεία που ισχύουν για μια άλλη περιοχή, αυτή της Θεσσαλονίκης που χρόνια τώρα αντιμετωπίζει την αδιαφορία των υπευθύνων. Τα στοιχεία αυτά «μιλάνε» από μόνα τους και καταρρίπτουν το μύθο ότι τα προβλήματα υπάρχουν εκεί που «χτύπησε» ο σεισμός...

Διπλοβάρδια, άσχημη κτιριακή κατάσταση, ελλείψεις στη σχολική στέγη, νηπιαγωγεία ανήλιαγα και κελιά, δημοτικά σχολεία - αχούρια, Ενιαία Λύκεια και ΤΕΕ χωρίς τη στοιχειώδη υποδομή, είναι η άσχημη πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι χιλιάδες μαθητές στο Μενίδι. Μια σκληρή πραγματικότητα, η οποία οξύνθηκε ιδιαίτερα μετά από το σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου 1999. Ελλιπής προγραμματισμός από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας, ελλιπής χρηματοδότηση, κοροϊδία, αδιαφορία και εμπαιγμός από τους αρμόδιους φορείς, είναι η άλλη πλευρά αυτής της σκληρής πραγματικότητας. Οι λύσεις, βέβαια, που δόθηκαν μέχρι τώρα: Ορισμένα παραπήγματα ή αλλιώς προκάτ αίθουσες και μάλιστα ελαφρού τύπου, λύσεις προσωρινές, που κινδυνεύουν, όμως, να μονιμοποιηθούν και γι' αυτή τη σχολική χρονιά.

Μετά τον καταστροφικό σεισμό, το πρόβλημα της σχολικής στέγης οξύνθηκε ιδιαίτερα. Οι λύσεις ήταν η τοποθέτηση προκάτ αιθουσών ελαφρού τύπου, με σοβαρούς τους κινδύνους για την ασφάλεια των μαθητών. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, δεν έγινε γνωστό πώς τοποθετήθηκαν, αλλά και από πού βρέθηκαν αυτές οι αίθουσες προκάτ.

Ολα τα Λύκεια στο Μενίδι λειτουργούν σε διπλοβάρδια, όπως άλλωστε και πάνω από τα μισά γυμνάσια, δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία. Οι συστεγάσεις αυτές δεν είναι και ό,τι καλύτερο, αφού παρατηρείται γυμνάσιο να συστεγάζεται με δημοτικό (για παράδειγμα, το 6ο Γυμνάσιο με το 9ο Δημοτικό, το 10ο Γυμνάσιο με το 2ο Δημοτικό κ.ά.), με εμφανή τα αρνητικά αποτελέσματα από τη συστέγαση παιδιών διαφορετικής ηλικίας.

Η λύση των προκάτ δίνει και παίρνει. Για παράδειγμα, το Εσπερινό Λύκειο στεγάζεται σε προκάτ, στο χώρο του 1ου Λυκείου, το οποίο κατεδαφίζεται και ο χώρος ανάμεσά τους χωρίζεται με ένα πλέγμα. Στον καταυλισμό του Αγίου Πέτρου, και πάλι σε αίθουσες προκάτ - παραπήγματα, στεγάζονται το 10ο και 18ο Νηπιαγωγεία, τα οποία όμως όλο το χειμώνα δεν είχαν θέρμανση.

Ομως, πέρα από τις παλιές κατασκευές και τα παλιά κτίρια, σημειώθηκε και το εξής τραγελαφικό: Το 2ο Λύκειο ήταν το τελευταίο σχολικό κτίριο που παραδόθηκε πριν από το σεισμό. Ομως, από το σεισμό υπέστη καθίζηση ένα μεγάλο μέρος του και έπαθε σοβαρές ζημιές. Το ερώτημα που γεννιέται εδώ είναι πώς ένα καινούριο κτίριο μπορεί να υποστεί τόσες σοβαρές ζημιές. Και, μάλιστα, στεγάζει και το 3ο Γυμνάσιο. Το γραφείο των καθηγητών του γυμνασίου διορθώνεται φέτος.

Οσο για τα Δημοτικά Σχολεία που πρόκειται να λειτουργήσουν φέτος, μάλλον περισσότερο με αχούρια και άσυλα μοιάζουν, παρά για χώρους μάθησης και μάλιστα παιδιών αυτής της ευαίσθητης ηλικίας. Αυτά είναι τα 7ο, 14ο, 19ο, 21ο. Η κατάσταση, όμως, και στα νηπιαγωγεία δεν είναι καλύτερη. Λειτουργούν σε κλουβιά - προκάτ, αποθήκες παράγκες και αυτά είναι τα 7ο, 11ο, 3ο, 19ο και 15ο.

Στο μεταξύ, όπως καταγγέλλει η Δ. Τραβασάρου, μέλος της Επιτροπής Παιδείας του Δήμου Μενιδίου, για κανένα σεισμόπληκτο σχολείο δεν είχε δοθεί κανένα χαρτί καταλληλότητας.

Από όλα τα σχολεία του δήμου, κατεδαφιστέα κρίθηκαν τα 1ο Λύκειο, 1ο Γυμνάσιο και Εσπερινό Λύκειο, καθώς και το 1ο Δημοτικό που θεωρείται διατηρητέο.

«Οι αρμόδιοι προσπαθούν να δώσουν προσωρινή λύση με μια μόνιμη. Υπήρχε ήδη έντονο κτιριακό πρόβλημα και επιδεινώθηκε από το σεισμό. Παρά το γεγονός ότι ο Δήμος Μενιδίου έχει κριθεί ως δήμος εθνικής σημασίας, έχει εισπράξει κοροϊδία και εμπαιγμό. Η δημοτική αρχή εναρμονίζεται με την πολιτική της κυβέρνησης, δε διεκδικεί και προσπαθεί να συγκαλύψει τα προβλήματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι, μετά την παραίτηση του προέδρου της Επιτροπής Παιδείας κ. Παπαθανασόπουλου, η Επιτροπή Παιδείας έκανε να οριστεί και να λειτουργήσει 4 μήνες περίπου», μας είπε η Δήμητρα Τραβασάρου.

Η τακτική της συστέγασης δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Τα περισσότερα σχολεία καταστρέφονται περισσότερο, αφού στεγάζουν περισσότερους μαθητές: «Τα μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα καταστρέφουν την προσωπικότητα του μαθητή, ενώ έντονο είναι και το πρόβλημα της απόστασης. Τα περισσότερα παιδιά αναγκάστηκαν να πάνε σε σχολεία μακριά από τους τόπους κατοικίας τους».

Σοβαρά, όμως, προβλήματα αντιμετώπισαν και τα παιδιά που διάβαζαν για τις εξετάσεις, μέσα σε σκηνές. «Παιδιά τραυματισμένα ήδη από τον καταστροφικό σεισμό, αντί να τους λύσουν προβλήματα, τους δημιουργούν και άλλα. Το Μάρτη στάλθηκαν από κάποια εταιρία αίθουσες προκάτ στον οικισμό "Καποτά" για να χρησιμοποιηθούν ως χώροι ανάγνωσης. Ομως, ποτέ δε χρησιμοποιήθηκαν γι' αυτόν το σκοπό», τόνισε. Φέτος μάλιστα, θέλουν τις συγκεκριμένες αίθουσες να τις χρησιμοποιήσουν για να στεγάσουν ένα δημοτικό σχολείο που θα δημιουργηθεί για τον καταυλισμό του «Καποτά», ο οποίος χρειάζεται ένα σχολείο.

Εκφράζει συγχρόνως την ανησυχία ότι η άσχημη κατάσταση που πέρασαν όλο αυτόν τον καιρό μετά το σεισμό θα διαιωνιστεί και τη νέα σχολική χρονιά:«Θα γίνει σίγουρα προσπάθεια να "μπαλωθούν" κάποια πράγματα, όπως άλλωστε και γίνεται, ώστε να μην υπάρχει μεγάλη αναταραχή. Η λύση, όμως, υπάρχει μόνο μέσα από τις κινητοποιήσεις των γονιών και όλων των φορέων του Μενιδίου».

Παρ' όλα αυτά, υπάρχει ένας σχεδιασμός για το πόσες αίθουσες θα τοποθετηθούν το επόμενο διάστημα. Στο 21ο Δημοτικό 2 αίθουσες, στο 1ο Γυμνάσιο 2 (γραφείο καθηγητών), 3ο Γυμνάσιο 6 (προσωρινή λύση), 1ο ΤΕΕ 9. Στο χώρο του 1ου και 2ου Δημοτικού 10 αίθουσες. Μέχρι τώρα, το σύνολο των αιθουσών που έχουν παραδοθεί είναι 31, ενώ αυτές που έχουν προταθεί να τοποθετηθούν μέχρι στιγμής είναι 29. Απ' ό,τι όλα μαρτυρούν όμως, ο αριθμός αυτός πρόκειται να αυξηθεί, αφού οι ανάγκες στη σχολική στέγη είναι πολύ περισσότερες .

Μέχρι στιγμής, έχουν επιταχθεί για την ανέγερση σχολικών κτιρίων οι εξής χώροι: Το ο.τ. 48 για το 11ο Νηπιαγωγείο και 16ο Δημοτικό (Αυλίζα), το ο.τ. 287 για 5ο Νηπιαγωγείο και 5ο Δημοτικό (Κεντρικό Μενίδι), το ο.τ. 37 για το 13ο Νηπιαγωγείο (Λαθέα Β`), ο.τ. 815 για 21ο Νηπιαγωγείο (Αγ. Πέτρος), ο.τ. 1002 για 9ο Γυμνάσιο (Μεσονύχι) και ο.τ. 36 για 5ο Γυμνάσιο (Νεάπολη).

Οι χώροι που έχουν προταθεί για επίταξη είναι πολύ περισσότεροι, αλλά τα χρονοδιαγράμματα μέχρι να επιταχθούν και να ξεκινήσουν οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης, αλλά και ανέγερσης νέων σχολικών κτιρίων, δεν υπάρχουν πουθενά. Πάντως, όπως έχει δείξει μέχρι τώρα η εμπειρία, μάλλον και αυτά θα αργήσουν πολύ περισσότερο από το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.

Συγκεκριμένα, οι χώροι αυτοί είναι:

Ο.Τ. 2122 για Ειδικό Σχολείο (Αγ. Αννα), ο.τ. 58 για 12ο Δημοτικό (Λαθέα Β`), ο.τ. 137 για 19ο δημοτικό και 19ο νηπιαγωγείο (Πανόραμα), ο.τ. 426 για 23ο Δημοτικό και 17ο Νηπιαγωγείο (Κοκ. Μύλος), ο.τ. 35 για 22ο Νηπιαγωγείο (Νεάπολη), ο.τ. 66Α για 3ο Νηπιαγωγείο (Αγ. Αθανάσιος), ο.τ. 77 για 26ο Νηπιαγωγείο (Αυλίζα), ο.τ. 1456 Ειδικό Σχολείο (Λαθέα Α?), ο.τ. 36 5ο Γυμνάσιο (Νεάπολη), ο.τ. 275 10ο Νηπιαγωγείο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ. 104 Γυμνάσιο - Λύκειο (Αυλίζα), ο.τ. 132 Δημοτικό Νηπιαγωγείο (Αυλίζα), ο.τ. 57 5ο Νηπιαγωγείο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ.40 Δημοτικό Γυμνάσιο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ. 13 Δημοτικό Γυμνάσιο (Κεντρικό Μενίδι).

Στο κενό έπεσαν για άλλη μια φορά οι διαβεβαιώσεις του υπουργού Παιδείας για άμεση και ομαλή λειτουργία των σχολείων, αφού γενικά αλλά και ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη, οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν πως τα μαθήματα στα λύκεια και στα γυμνάσια θα αρχίσουν ουσιαστικά μέσα στον Οκτώβρη, ενώ για τη λειτουργία των ΤΕΕ παραπέμπουν στο Νοέμβρη.

Ακόμη δεν έχουν γίνει οι προσλήψεις του αναγκαίου εκπαιδευτικού προσωπικού και όπου εμφανίζεται πληρότητα, συνήθως είναι πλασματική και επιτυγχάνεται με αποσπάσεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των τριών καινούριων ΤΕΕ που «δημιουργήθηκαν» στη Δυτική Θεσσαλονίκη (Κορδελιό, Αμπελόκηποι, Πολίχνη) που προβλέπεται να λειτουργήσουν σε αίθουσες Γυμνασίων της περιοχής και ακόμη δεν έχουν καθηγητές. Μάλιστα, με τη συστέγαση του ΤΕΕ στο Γυμνάσιο των Αμπελοκήπων, καταργείται ουσιαστικά η μονόκυκλη λειτουργία γυμνασίου που με κόπους και βάσανα κερδήθηκε από τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους μαθητές.

Αυτή η εικόνα έρχεται ως αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση στο ζήτημα της σχολικής στέγης που ιδιαίτερα στο Νομό Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε οριακά επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν 47 παλιά σχολικά κτίρια κατασκευής 1932-1936 και 26 λυόμενα που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1970-1974 και το 1978 μετά τους σεισμούς, τα οποία κρίνονται ακατάλληλα και ζητείται η άμεση αντικατάστασή τους γιατί έχουν μεγάλα προβλήματα στατικής επάρκειας, έχουν κατεστραμμένο οπλισμό και αντιμετωπίζουν προβλήματα θερμομόνωσης και στεγανότητας.

Με τους ρυθμούς χρηματοδότησης που ακολουθεί η κυβέρνηση, οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν πως το πρόβλημα σχολικής στέγης δεν πρόκειται να λυθεί ούτε σε 20 χρόνια. Αξίζει να αναφέρουμε πως με βάση στοιχεία της Νομαρχίας απαιτούνται 70 δισ. για τη συνολική λύση του προβλήματος και η κυβέρνηση διαθέτει μόλις 3 δισ. και αυτά μέσα από κονδύλια του Γ' ΚΠΣ. Στο μεταξύ αποχαρακτηρίζονται διαθέσιμα και δεσμευμένα οικόπεδα όπως αυτά στην περιοχή της Μαλακοπής και της Ιταλίας.

Την ίδια ώρα φυσικά, στις καλένδες πάει ο στόχος - υπόσχεση του κυβερνητικού νομάρχη Θεσσαλονίκης πως το 2000 θα είχε επιτευχθεί ο στόχος της πρωινής λειτουργίας όλων των σχολείων. Τώρα αυτός ο στόχος παραπέμπεται για... το 2030 και αν. Αφού 2.300 τμήματα λειτουργούν σε διπλή βάρδια. Και όταν η πρωινή βάρδια επιτυγχάνεται, είναι αποτέλεσμα συγχωνεύσεων σχολείων με στοίβαγμα των μαθητών σε υπεράριθμα τμήματα.