ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 9 Σεπτέμβρη 2000
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Εφυγε», ξαφνικά, ο Βασίλης Ραφαηλίδης

Εφυγε, ξαφνικά χτες, από κοντά μας ο αγωνιστής δημοσιογράφος Βασίλης Ραφαηλίδης, σε ηλικία μόλις 66 χρόνων. Ο διακεκριμένος δημοσιογράφος, αρθρογράφος και κριτικός κινηματογράφου, Βασίλης Ραφαηλίδης άφησε, χτες στις 12:30 το μεσημέρι, την τελευταία του πνοή στο Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός», όπου εισήχθη εσπευσμένα την περασμένη Δευτέρα, μετά από ενοχλήσεις που αισθάνθηκε. Οι γιατροί διαπίστωσαν ότι είχε προσβληθεί από καθολικό καρκίνο. Η κατάσταση της υγείας του είχε ραγδαία επιδείνωση τις τελευταίες μέρες. Η κηδεία του θα γίνει τη Δευτέρα 11 του Σεπτέμβρη, στις 11 το πρωί, από τον ιερό ναό Αγίου Νικολάου, στα Πευκάκια.

Ανήσυχο μυαλό ως διανοούμενος, με το πλούσιο έργο του ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου, με την πένα του και τη συνολική στάση ζωής, έμεινε στη θέση που θεωρούσε ως χρέος ζωής, στάθηκε δίπλα στο ΚΚΕ και στις λαϊκές αγωνίες μέχρι την τελευταία πνοή του και διέγραψε μια λαμπρή αγωνιστική πορεία.

Ο Β. Ραφαηλίδης γεννήθηκε το 1934 στα Σέρβια Κοζάνης. Μέχρι το 1946 έζησε στο χωριό της δασκάλας μάνας του, το Βελβενδό της Κοζάνης. Το 1943 ακολουθεί στο βουνό τους αντάρτες γονείς του μαζί με τον αδερφό του. (Αξίζει να αναφερθεί ότι, ενόσω βρίσκονταν στο βουνό, θεωρήθηκε ότι σκοτώθηκε και η γιαγιά του και άλλοι χωριανοί του έκαναν «εικονική» κηδεία! Μετά δε την επιστροφή του, παρουσία του ίδιου έγινε η αντίστροφη διαδικασία εκταφής... Το γεγονός αυτό, όπως μας είπαν πολύ κοντινοί φίλοι του, στιγμάτισε το Β. Ραφαηλίδη σ' όλη του τη ζωή). Τα γυμνασιακά του χρόνια, που συμπίπτουν μ' αυτά του Εμφύλιου Πολέμου, τα περνάει στην Καστοριά, όπου εγκαθίσταται η οικογένεια μαζί με το φιλόλογο πατέρα, που υπηρετεί εκεί. Ωστόσο, η Ασφάλεια χαλάει το παιδαγωγικό σχέδιο φυλακίζοντας και εξορίζοντας τον πατέρα του στη διάρκεια του Εμφυλίου.

Πλούσιο συγγραφικό έργο

Το 1953 εγκαθίσταται στην Αθήνα, προσπαθώντας να τα βολέψει όπως όπως. Το 1959 εγγράφεται στην ιδιωτική Κινηματογραφική Σχολή Σταυράκου, επιχειρώντας να σπουδάσει κινηματογράφο. Με την αποφοίτησή του δουλεύει σαν βοηθός του Νίκου Κούνδουρου και του Ροβήρου Μανθούλη, και το 1963 γυρίζει δύο ταινίες μικρού μήκους. Το 1964 και 1965 βρίσκεται στην Αλγερία κοντά στο Μιχάλη Ράπτη (Μισέλ Πάμπλο).

Το 1963 πρωτοεμφανίζεται σαν κινηματογραφικός κριτικός από το περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης». Επαγγελματίας κινηματογραφικός κριτικός γίνεται το 1965, μετά την επιστροφή του από την Αλγερία, στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή», μαζί με το Θόδωρο Αγγελόπουλο.

Το 1966 μαζί με τον Αλέξη Γρίβα εκδίδουν το περιοδικό «Ελληνικός Κινηματογράφος» που κλείνει με τη χούντα. Το 1968, μετά την αποφυλάκισή του από τις φυλακές της Αίγινας -υπήρξε μέλος του ΠΑΜ και ως εκδότης της εφημερίδας «Ελεύθερη Σκέψη» συνελήφθη και φυλακίστηκε από τη χούντα - εκδίδει, μαζί με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στην αρχή και πολλούς άλλους στη συνέχεια, το περιοδικό «Σύγχρονος Κινηματογράφος» το οποίο διευθύνει μέχρι το 1973.

Από το 1965 μέχρι το 1985, με ενδιάμεσα αναγκαστικά διαλείμματα, διδάσκει στην Επαγγελματική Σχολή Κινηματογράφου (Σταυράκου). Διδάσκει επίσης, σε πολλά κινηματογραφικά σεμινάρια στην «Ωρα», στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στο Ινστιτούτο Γκαίτε, στην «Τέχνη» Θεσσαλονίκης και στη Σχολή Θεάτρου Τέχνης. Το σεμινάριο στην «Ωρα» εκδίδεται, το 1970, σε βιβλίο με τον τίτλο «12 μαθήματα για τον κινηματογράφο», από τον Ασαντούρ Μπαχαριάν.

Οπως αναφέρει συλλυπητήρια ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ για το θάνατό του, η επαγγελματική σταδιοδρομία του Β. Ραφαηλίδη αρχίζει από το 1962, ως κινηματογραφικός κριτικός του περιοδικού «Επιθεώρηση Τέχνης», και από το 1965 ως και το 1967 εργάζεται στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή». Μετά τη μεταπολίτευση, από το 1974 έως το 1983, απασχολείται ως κινηματογραφικός κριτικός και ελεύθερος συντάκτης στην εφημερίδα «Το Βήμα». Τον ίδιο χρόνο, 1983, αρχίζει τη συνεργασία του με την εφημερίδα «Εθνος», ως σχολιογράφος, αρθρογράφος και κινηματογραφικός κριτικός, η οποία κράτησε έως τον Οκτώβρη του 1998. Κατόπιν συνταξιοδοτήθηκε και τον τελευταίο χρόνο συνεργαζόταν με την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία».

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης υπήρξε ακόμη συνεργάτης των περιοδικών «Ταχυδρόμος», «Ελληνικός Κινηματογράφος», «Σύγχρονος Κινηματογράφος», «Διαβάζω», «Θέατρο» και «Λέξη».

Στη συγγραφική του δράση, πέρα από τα «12 Μαθήματα για τον Κινηματογράφο», συγκαταλέγονται και τα: «Λεξικό Ταινιών», «Κινηματογραφικά θέματα», «Μια μέθοδος ανάγνωσης του φιλμ», «Το ομιχλώδες τοπίο της ιστορίας στον Αγγελόπουλο», «Κείμενα για τον Μαρξ», «Πολιτικά Ταξίδια», «Ελληνες και Νεοέλληνες», «Η περιπέτεια του μαρξισμού», «Η δύσκολη ζωή ενός Ελληνα», «Τα μαλλιά του φαλακρού δολοφόνου», «Νεοελληνική Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας», «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας», «Οι λαοί της Ευρώπης», «Οι πρόγονοι των Ευρωπαίων», «Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους», «Το βλέμμα του ποιητή», «Στοιχειώδης Αισθητική», «Θερμοί και ψυχροί πόλεμοι», «Οι λαοί της Μ. Ανατολής» κ.ά.

Το ΔΣ της ΕΣΗΕΑ και ολόκληρος ο δημοσιογραφικός κόσμος, συλλυπείται τους οικείους του Β. Ραφαηλίδη και αποχαιρετά το φίλο και εξαίρετο συνάδελφο, ο οποίος διακρίθηκε σ' όλη του τη ζωή για τους κοινωνικούς του αγώνες και υπηρέτησε την ελληνική δημοσιογραφία με ευθύνη, αρετή, ήθος και αγωνιστικότητα, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση.

Η Πανελλήνια Πολιτιστική Κίνηση με ανακοίνωσή της, επίσης, τονίζει ανάμεσα στα άλλα: «... Δύσκολα αποχαιρετούμε ένα φίλο και πολύ περισσότερο όταν αυτός - όπως ο Β. Ραφαηλίδης - γνήσιος μαχητής με τις επιλογές του και τον αιρετικό του λόγο, προκαλούσε τη ζωή και αψηφούσε το θάνατο. Δύσκολα αποχωριζόμαστε τις ζωντανές έντονες συζητήσεις, όπου με πάθος, γνώση, ήθος και όνειρα και ακούραστη επιμονή ο Βασίλης αναζητούσε πάντα το νέο και δίκαιο, στιγματίζοντας τα κακώς κείμενα»...

Συλλυπητήρια

Με σχετικές δηλώσεις και ανακοινώσεις κόμματα και πολιτικοί παράγοντες εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους για το θάνατο του Βασίλη Ραφαηλίδη.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, δήλωσε για το θάνατο του Β. Ραφαηλίδη:

«Εκφράζω τη βαθύτατη θλίψη μου για τον αιφνίδιο θάνατο του εξέχοντα δημοσιογράφου και κριτικού κινηματογράφου Βασίλη Ραφαηλίδη, που στάθηκε δίπλα στο ΚΚΕ και στις λαϊκές αγωνίες μέχρι την τελευταία πνοή του. Ο Βασίλης Ραφαηλίδης, παιδί μαχητών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, έμεινε στη θέση που θεωρούσε ως χρέος του, πάντα με τις κριτικές παρατηρήσεις του, και με την πένα και με τη συνολική στάση του. Απευθύνω τα συλλυπητήριά μου στους συγγενείς του».

Το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ απευθύνει στους συγγενείς του Βασίλη Ραφαηλίδη τα πιο θερμά συλλυπητήρια για τον ξαφνικό θάνατό του. Στη σχετική συλλυπητήρια ανακοίνωση αναφέρεται: «Ο Βασίλης Ραφαηλίδης θα μείνει στη μνήμη μας ως ένας σημαντικός δημοσιογράφος και κριτικός, που υπηρέτησε την ενημέρωση και τον κινηματογράφο με πάθος και ειλικρίνεια, δίχως να διστάζει να εκφέρει και να υποστηρίζει την άποψή του και τις παρατηρήσεις του. Στηλίτευσε την αδικία με το δικό του ιδιαίτερο τρόπο και έζησε με το όραμα μιας κοινωνίας πραγματικά ανθρώπινης».

Ο υφυπουργός Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, Τηλέμαχος Χυτήρης, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Εκφράζω τη βαθιά μου θλίψη για το θάνατο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Βασίλη Ραφαηλίδη. Ανήσυχο πνεύμα, με πλούσια κουλτούρα και γνώση, υπεράσπιζε πάντα με ζωντάνια και μαχητικότητα τις απόψεις του. Στους οικείους του απευθύνω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια».

Ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Θ. Ρουσόπουλος, δήλωσε: «Η δημοσιογραφική οικογένεια, με το θάνατο του Βασίλη Ραφαηλίδη, χάνει ένα εκλεκτό μέλος της, ένα μαχητή της ελεύθερης έκφρασης, έναν ανήσυχο πνευματικό άνθρωπο. Προς τους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια».

Ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Ν. Κωνσταντόπουλος, δήλωσε: «Δημιουργικό μυαλό, ριζοσπαστική σκέψη, αντικομφορμιστής και παρών σ' όλες τις σκληρές ιδεολογικές αντιπαραθέσεις της εποχής μας, δραστήριος ενεργός πολίτης, πορεύτηκε μια ζωή αγωνίας και αναζήτησης για την Αριστερά. Αυτός ήταν ο Βασίλης Ραφαηλίδης. Λυπάμαι ξεχωριστά για την απώλειά του...». «Ριζοσπάστης, ανατρεπτικός, σκληρός αλλά συνεπής και καθαρός στις ιδέες του, στη γλώσσα του και στα γραπτά του, έμεινε μέχρι τέλους ένας μάχιμος διανοούμενος της Αριστεράς», τονίζει σε δελτίο Τύπου ο ΣΥΝ.

Απολογήθηκαν για τη στάση αρχών που κράτησαν

Ενα ενδοσυνδικαλιστικό πρόβλημα των δημοσιογράφων πήρε το δρόμο των δικαστηρίων με αρνητικές συνέπειες για τον κλάδο και έτσι χτες το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΣΠΕΑΘ (το ασφαλιστικό ταμείο των δημοσιογράφων) απολογήθηκε με γραπτό υπόμνημα στην 27η πταισματοδίκη, για να υποστηρίξει τη στάση αρχών που τήρησε. Εναντίον του ΔΣ του ΤΣΠΕΑΘ έχει ασκηθεί μήνυση για παράβαση καθήκοντος, μετά από μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε ο δημοσιογράφος Μ. Καραμπατζάκης (μέλος του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού), επειδή ζήτησε στοιχεία για την ασφαλιστική κατάσταση των δημοσιογράφων που εγγράφηκαν πρόσφατα στην ΕΣΗΕΑ (Ενωση Συντακτών) και δεν του δόθηκαν.

Για το ίδιο θέμα ο πρόεδρος του ΤΣΠΕΑΘ, Γ. Κατσανεβάκης, μας δήλωσε ότι η διοίκηση του Ταμείου, αφού προηγουμένως συμβουλεύτηκε το νομικό του σύμβουλο, απάντησε στον Μ. Καραμπατζάκη πως δεν μπορεί να δώσει τα ατομικά στοιχεία 300 περίπου ασφαλισμένων, με βάση τα ισχύοντα από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και του Συνηγόρου του Πολίτη.

Αντίθετα, ο Μ. Καραμπατζάκης ισχυρίζεται ότι έγιναν παρατυπίες κατά την εγγραφή στην ΕΣΗΕΑ νέων μελών.

Πάντως, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι δικαστικές αυτές διαμάχες είναι σε βάρος του κλάδου και των νέων δημοσιογράφων που εργάζονται ανασφάλιστοι κάτω από πολύ δύσκολες εργασιακές συνθήκες. Η κατάσταση είναι δραματική κυρίως για τους δημοσιογράφους που απασχολούνται στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ