Στις 16 Μάρτη η πλειοψηφία του Κοινοβουλίου (Σέιμ) της Λετονίας (με 60 κατά και 20 υπέρ) απέρριψε το σχέδιο καταδίκης της αναβίωσης του ναζισμού, που πρότειναν οι δυνάμεις των 3 κομμάτων της αντιπολίτευσης, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Λετονίας, του ρωσόφωνου κόμματος «ΖΑΠΤΣΕΛ» και του «Κέντρου της ομόνοιας». Με την πρότασή τους οι βουλευτές των 3 αυτών Κοινοβουλευτικών Ομάδων καλούσαν ουσιαστικά το Κοινοβούλιο της χώρας να διαχωρίσει τη θέση του από τις εκδηλώσεις τιμής προς τους άντρες των λετονικών λεγεώνων των «Ες-Ες», που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού, στη Λετονία στις 16/3.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης οι εκπρόσωποι τόσο των κεντρώων όσο και δεξιών δυνάμεων αρνήθηκαν να στηρίξουν το σχέδιο, ο ακριβής τίτλος του οποίου είναι ο εξής: «Διακήρυξη για την απαράδεκτη δικαίωση των ναζιστικών εγκλημάτων, την ηρωοποίηση όσων πολέμησαν στο πλευρό του Χίτλερ και τις προσπάθειες αναγέννησης του ναζισμού».

Μάλιστα ο βουλευτής Γ. Ντόμπελις, που είναι και μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, παίρνοντας το λόγο είπε πως «σήμερα, στις 16 Μάρτη, όλοι οι τίμιοι πατριώτες τιμούν τις λεγεώνες των Ες-Ες», στη συνέχεια περνώντας στην αντικομμουνιστική «αντεπίθεση» κατηγόρησε τους βουλευτές που κατέθεσαν το σχέδιο διακήρυξης ότι είναι «κόκκινοι φασίστες» και θέλουν να αμαυρώσουν την ιστορία της Λετονίας, γιατί θέλουν να αποκρύψουν «τα εγκλήματα του κομμουνισμού».

Από τη μεριά τους οι εκπρόσωποι των κομμάτων που κατέθεσαν το σχέδιο διακήρυξης κατήγγειλαν ότι η Λετονία και η Εσθονία είναι οι μόνες χώρες του κόσμου όπου επίσημα τιμούνται όσοι με το όπλο στο χέρι πολέμησαν στο πλευρό της ναζιστικής Γερμανίας.

Να σημειωθεί ότι κάτω από τη διεθνή κατακραυγή των αντιφασιστικών οργανώσεων, για πρώτη φορά φέτος η Πρόεδρος της Λετονίας, Βαΐρα Βίκε-Φραϊεμπέργκα, ζήτησε να μην τιμηθεί επίσημα η μέρα αυτή και μάλιστα οι δημοτικές αρχές της πόλης της Ρίγας απαγόρευσαν τόσο την παρέλαση των ναζιστών όσο και τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, που διοργανώνουν οι αντιφασιστικές δυνάμεις.

Στο μεταξύ η ταινία «Ο ναζισμός στη Βαλτική», που γυρίστηκε για το τηλεοπτικό κανάλι TVC, προκαλεί μεγάλη αίσθηση, γράφει η ρωσική εφημερίδα «Ιζβέστια». «Ηρωες» του ντοκιμαντέρ είναι οι άντρες των Ες-Ες της Λετονίας.

Οπως σημειώνει η εφημερίδα, οι δημιουργοί της ταινίας θεωρούν ότι κατάφεραν να «σπάσουν τμήμα των σταθερών μύθων, π.χ. της λεγόμενης «σοβιετικής κατοχής» των χωρών της Βαλτικής». Ετσι παρουσιάζονται κινηματογραφικά ντοκουμέντα της εποχής όπου ο λαός των χωρών της Βαλτικής με ενθουσιασμό και λουλούδια υποδέχεται τα σοβιετικά στρατεύματα, που καλέστηκαν στη Βαλτική με αίτηση των Κοινοβουλίων αυτών των χωρών. Μάλιστα, αναφέρεται ότι μετά την είσοδο του Κόκκινου Στρατού και στις 3 Δημοκρατίες της Βαλτικής (Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία), δε διαλύθηκαν οι ντόπιοι ένοπλοι σχηματισμοί και τα όργανα της εξουσίας. Ταυτόχρονα οι δημιουργοί της ταινίας «γκρεμίζουν» και άλλους μύθους, π.χ. για το δήθεν «απελευθερωτικό αγώνα» των ντόπιων ναζιστών κατά της ΕΣΣΔ την περίοδο 1941-1945. Στην ταινία παρουσιάζονται οι λεγεωνάριοι της 15ης και 19ης μεραρχίας των Ες-Ες να δίνουν όρκο στους Γερμανούς ναζί. Παρουσιάζονται επίσης αρχεία που αποκαλύπτουν τη συμμετοχή των λεγεώνων των Ες-Ες στην περικύκλωση του Λένινγκραντ και στις μάχες στη Λευκορωσία. Χαρακτηριστικές είναι επίσης οι σκηνές όπου οι δυνάμεις των λετονικών Ες-Ες αφοπλίζονται από τα λετονικά συντάγματα που πολέμησαν κάτω από τις κόκκινες σημαίες με τα σφυροδρέπανα. Να προσθέσουμε πως στις αρχές του Φλεβάρη η πλειοψηφία του Σέιμ, του λετονικού Κοινοβουλίου κατηγόρησε για «αντικρατική» δράση το βουλευτή Νικολάι Καμπάνοφ (του ρωσόφωνου κόμματος «ΖΑΠΤΣΕΛ») και τον καθαίρεσε από τη μόνιμη κοινοβουλευτική επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του Σέιμ για τη συμμετοχή του στην παραγωγή αυτής της ταινίας.