Copyright 2017 The Associated

Το σερβικό τρένο, στο οποίο δεν επιτράπηκε να περάσει στο Κόσσοβο

Συντηρούνται οι υψηλοί τόνοι και το κλίμα έντασης και αντιπαράθεσης, που έχει ξεκινήσει εδώ και περίπου μία βδομάδα, ανάμεσα σε Σερβία και Κοσσυφοπέδιο, παρά τις προχτεσινές προσπάθειες του Σέρβου πρωθυπουργού, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, από το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, όπου βρέθηκε, να εκτονώσει την ένταση, λέγοντας πως τα όποια ζητήματα θα μπορούσαν να λυθούν «με μία ειρηνική και λογική λύση» στο πλαίσιο διαλόγου Βελιγραδίου - Πρίστινας.

Στο Νταβός, ο Σέρβος πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, και την επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι, συζητώντας για την τελευταία επιδείνωση στις σχέσεις του Βελιγραδίου με την Πρίστινα. Εξέφρασε τη διαμαρτυρία του στον γραμματέα του ΝΑΤΟ για την ανακοίνωση που εξέδωσε η ΝΑΤΟική αποστολή στο Κοσσυφοπέδιο (KFOR), πως δηλαδή οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Κοσσόβου δεν χρειάζονται ειδική άδεια από κάποιον για να αναπτυχθούν στο βόρειο τμήμα του προτεκτοράτου (όπου ζουν περισσότερο Σέρβοι).

Συναντώντας την Μογκερίνι, κατάγγειλε (σύμφωνα με πληροφορίες Σέρβων δημοσιογράφων από το Νταβός) «τη ΝΑΤΟική υποκρισία» και αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να βλέπουν μόνο οι Σέρβοι τα όπλα που προέβαλαν οι Κοσσοβάροι Αλβανοί, το περασμένο Σάββατο, σε σερβική αμαξοστοιχία που προσπαθούσε να περάσει στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, από τη στιγμή που υπάρχει προφορική δέσμευση της ηγεσίας του Κοσσόβου να μην αναπτύσσονται οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας στις περιοχές των Σέρβων στο βόρειο τμήμα του προτεκτοράτου. Είπε πως στο παρελθόν έχουν γίνει, κατά τις συνομιλίες Σέρβων και Κοσσοβάρων, στις Βρυξέλλες, άλλες δύο προφορικές συμφωνίες όπως αυτή για τη γέφυρα στην Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα και η άλλη για τη σερβική εταιρεία τηλεπικοινωνιών στο Κοσσυφοπέδιο, μέχρι που πήραν τη μορφή εγγράφων και υπογράφηκαν. «Αλλά τι να κάνει κανείς όταν ορισμένοι χρησιμοποιούν τους τύπους για να θολώσουν την ουσία;», αναρωτήθηκε.

Σε επόμενο σημείο, δήλωσε «έτοιμος για κάθε συμβιβασμό, διάλογο και συμφωνία», σημειώνοντας πως υποστηρίζει τη «σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή με όποιο τίμημα», επαναλαμβάνοντας πως δεν του αρέσει η υποκρισία. Τόνισε, πάντως, ότι είναι κομβικό ζήτημα ο οπλισμός που χρησιμοποιούν οι Αλβανοί στο Κοσσυφοπέδιο, υπογραμμίζοντας ότι «τα τεθωρακισμένα και τα όπλα δεν είναι μέρος της λύσης».

Ακολούθως, ο Ντάσιτς συνομίλησε τηλεφωνικά με την Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, όχι μόνο για την ξαφνική αύξηση της έντασης στις σχέσεις Βελιγραδίου - Πρίστινας, αλλά και για το Προσφυγικό.

Στη συνέχεια, ανακοινώθηκε ως πιθανή η συνάντηση Σέρβων και Κοσσοβάρων αξιωματούχων στις Βρυξέλλες στις αρχές της επόμενης βδομάδας.

Θυμίζουμε, πάντως, ότι η Ρωσία, που διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τη Σερβία, έσπευσε αμέσως να την υπερασπιστεί. Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, σε συνέντευξή του σημείωσε ότι θα πρέπει να αποφευχθεί ένας νέος πόλεμος στα Βαλκάνια και πως σε κάθε περίπτωση «οι αστυνομικές δυνάμεις Κοσσοβάρων Αλβανών δεν έχουν καμία θέση στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου που κατοικείται από Σέρβους», ενώ κάλεσε την ΕΕ «να ηρεμήσει την κατάσταση και να ενεργήσει έτσι ώστε να εφαρμοστούν πλήρως οι συμφωνίες που έχουν επιτευχθεί μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας».

Από την άλλη, ο υπουργός Εξωτερικών των Κοσσοβάρων Αλβανών, Ενβέρ Χοτζάι, απέστειλε τρισέλιδη επιστολή στους ομολόγους του σε «ΕΕ και ΗΠΑ και άλλες χώρες», ζητώντας «να καταδικάσουν τις διάφορες ενέργειες προβοκάτσιας και επιθετικότητας» από τη Σερβία. Εκανε ιδιαίτερη έκκληση στην ΕΕ, που έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια ρόλο μεσολαβητή στις σχέσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας, «να πιέσει τη Σερβία να παραμείνει αφοσιωμένη στις καλές σχέσεις γειτονίας και την περιφερειακή συνεργασία και να μην αναμιγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών ή να κάνει προβοκατόρικες ενέργειες που επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση της περιοχής».

Αφορμή για την επιστολή του Ε. Χοτζάι ήταν η αναχαίτιση σερβικής αμαξοστοιχίας που είχε ξεκινήσει από το Βελιγράδι με τελικό προορισμό την Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα του βόρειου Κοσσυφοπεδίου, με αναγραφόμενο το σύνθημα «Το Κόσσοβο είναι Σερβία» σε κάποιο βαγόνι. Αυτό χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή για τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας των Κοσσοβάρων Αλβανών (ROSU) να εμποδίσουν τη διέλευση του τρένου, απειλώντας με χρήση όπλων. Οι Σέρβοι τότε είχαν αντιδράσει οργισμένα, με τον Σέρβο Πρόεδρο Τίμοσλαβ Νίκολιτς να απειλεί ακόμη και με ανάπτυξη σερβικών στρατευμάτων στην περιοχή «σε περίπτωση που χυθεί σερβικό αίμα»...

Εχει, τέλος, ενδιαφέρον το γεγονός πως προχτές η κοσσοβάρικη κυβέρνηση ανακοίνωσε τη συγκρότηση «επιτροπής ειδικών» που θα αναλάβει ειδική τοπογραφική μελέτη για να επιβεβαιώσει εάν χάθηκε «κοσσοβάρικη γη» κατά τη συμφωνία οριοθέτησης των συνόρων με το Μαυροβούνιο, που υπογράφηκε τον... Αύγουστο του 2015.