Ιδιαίτερα επιβαρυμένος από τη συνεχιζόμενη βιομηχανική και ναυτιλιακή ρύπανση είναι ο Σαρωνικός, ενώ ο Κηφισός γίνεται καθημερινά αποδέκτης βαρέων μετάλλων, ιδιαίτερα στην περιοχή της γέφυρας Αγ. Αννης, στο Δήμο Ρέντη. Αυτά είναι τα δύο βασικά συμπεράσματα μελέτης, που παρουσιάστηκε χτες σε ημερίδα του Συνδέσμου Δήμων Πειραιά και Δυτικής Αττικής και του Πανεπιστημίου Πειραιά.

Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα Ιούνης 1995 - Μάης 1996, με δείγματα νερού από 18 συνολικά σημεία του Πειραιά, της Δραπετσώνας, του Κερατσινίου και του Περάματος, παρουσιάστηκε από τον υπεύθυνο του Συνδέσμου Α. Μουστάκη.Οπως είπε, δόθηκε βαρύτητα στα αποτελέσματα των μετρήσεων του μολύβδου, που επηρεάζει σημαντικά την υγεία των ανθρώπων. Ο μόλυβδος εμφανίζεται σε όλο το φάσμα της θαλάσσιας δειγματοληψίας, σε τιμές που υπερβαίνουν το θεσπισμένο από τις διανομαρχιακές αποφάσεις όριο. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μικρότερη υπέρβαση των ορίων, που μετρήθηκε, εμφανίζεται στην Ιχθυόσκαλα του Κερατσινίου και φτάνει στο 85%! Συγκρίσιμη με αυτή την υπέρβαση είναι μόνο αυτή που βρέθηκε από τη δειγματοληψία στη θέση Αγία Τριάδα,του κεντρικού λιμανιού του Πειραιά, ενώ σε όλα τα υπόλοιπα σημεία, που μετρήθηκε, κυμαίνεται από 102% στη θέση ΗΣΑΠ του λιμανιού Πειραιά, μέχρι 352% στην εκβολή του Κηφισού.

Η μεγαλύτερη υπέρβαση των ορίων της ελληνικής νομοθεσίας σημειώθηκε στην περιοχή του Ικονίου με 2.070% και αποδόθηκε στην ύπαρξη πετρελαιοκηλίδας, που εντοπίστηκε κατά τη δειγματοληψία.

Στον Πειραιά, παρατηρήθηκε σημαντική επιβάρυνση των νερών, γεγονός που οφείλεται στη ναυτιλία, αλλά και στις παράνομες απορρίψεις σε αγωγούς ομβρίων που καταλήγουν εκεί. "Είναι αναγκαίο να επιληφθεί του θέματος η ΕΥΔΑΠ και να εντοπιστούν οι πιθανές παράνομες συνδέσεις στο δίκτυο", σημειώνεται στη μελέτη. Στην πλαζ του Πειραιά παρατηρήθηκαν αυξημένες τιμές σε όλα τα βαρέα μέταλλα, που πιθανόν να προέρχονται από τη ναυτιλία ή τη συσσώρευση της ρύπανσης παλιότερων χρόνων, αλλά και από τη συνεχιζόμενη απόρριψη νέων ποσοτήτων ρύπανσης με τη μορφή παράνομων αποχετεύσεων μέσω του δικτύου και μέσω Κηφισού.

Στο Πέραμα παρατηρείται μεταβαλλόμενη ρύπανση, γεγονός που οφείλεται στη ναυπηγο-επισκευαστική ζώνη και στην αυξημένη πιθανότητα εγκλωβισμού της ρύπανσης στο στενό μεταξύ Περάματος και Σαλαμίνας - Ψυτάλλειας ή και την επιμόλυνση από την περιοχή του Θριασίου.

Οσο για τον Κηφισό, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι γίνονται παράνομες απορρίψεις λυμάτων βαφείων και βυρσοδεψείων στην περιοχή του Ρέντη και χαμηλότερα προς τον Πειραιά από επιμεταλλωτήρια.

Η μελέτη καταλήγει στα εξής συμπεράσματα για την αντιμετώπιση της κατάστασης:

• Είναι απαραίτητο να ληφθούν άμεσα μέτρα για τον Κηφισό, που δέχεται τεράστιους όγκους αποβλήτων βιομηχανικής παραγωγής χρώματος, βαφείων και βυρσοδεψείων.
• Κρίνεται επιβεβλημένη η διαμόρφωση νέου νομικού πλαισίου, με το οποίο να υπόκεινται οι βιομηχανίες σε αυστηρότερο έλεγχο. Λόγω της αδυναμίας της ΕΥΔΑΠ να ελέγχει τις απορροές, προτείνεται η μόνιμη συνεργασία της πρωτοβάθμιας με τη δευτεροβάθμια ΤΑ, ώστε να επιτευχθούν αυτοψίες και έλεγχοι για όλη την επικράτεια του νομού.
• Κρίνεται αναγκαία η συνεχής παρακολούθηση των νερών της θαλάσσιας περιοχής με δίκτυο μόνιμα εγκαταστημένων σταθμών.
• Είναι αναγκαιότητα η σύσταση ενός θεσμοθετημένου συντονιστικού οργάνου, υπό την εποπτεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, με τη συμμετοχή ΤΑ και ΕΥΔΑΠ.
• Οσον αφορά στον Κηφισό προτείνεται η εγκατάσταση πιλοτικής εφαρμογής καθαρισμού των νερών του, με σύγχρονες τεχνικές.
• Προτείνεται ακόμη η εκπόνηση σχεδίου πρότασης για τον καθαρισμό των υδάτων στις πλαζ, που αποτελούν φυσικούς κλειστούς όρμους, όπως αυτή του Περάματος.

Στην κοινή πεποίθηση ότι η ανεμπόδιστη ρύπανση συνεπικουρείται από το ίδιος το κράτος κατέληξαν χτες οι ομιλητές της ημερίδας, όπου και σημειώθηκε η ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των επιστημονικών φορέων για τον ακριβή εντοπισμό των πηγών ρύπανσης και των τρόπων αντιμετώπισής τους.

Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, η υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Ελ. Παπαζώη παραδέχτηκε ότι "καταστρέψαμε το φυσικό οικοσύστημα του Κηφισού, δεν έχουμε αναπτύξει ακόμη το μηχανισμό εκείνο που θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα της βιομηχανικής ρύπανσης", θεωρώντας, όμως, ότι έχουν μπει οι βάσεις για βελτίωση της κατάστασης.

Στην ανάγκη θέσπισης διατάξεων για τη χρήση τοξικών ουσιών αναφέρθηκε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά Β. Τσελεντής.

"Αυτό που απαιτείται, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το καθεστώς της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποβλήτων, είναι ο έλεγχος στην πηγή, η λήψη συγκεκριμένων ενεργειών για την πρόληψη και μείωση των ναυτικών ατυχημάτων, με ταυτόχρονη ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών για την εφαρμογή της νομοθεσίας. Η σωτηρία του Σαρωνικού απαιτεί έναν ευρύτερο εθνικό σχεδιασμό για το περιβάλλον, ο οποίος θα βάλει ενάντια στα μεγάλα συμφέροντα που το καταστρέφουν στο όνομα του κέρδους", τόνισε χαιρετίζοντας την ημερίδα, εκ μέρους του ΚΚΕ, ο Κώστας Τζατζάνης,δημοτικός σύμβουλος της παράταξης "Πειραιάς Αναγέννηση".

"Πρέπει να θίξουμε την απουσία του προέδρου του Συνδέσμου και δημάρχου Κερατσινίου, Γ. Χάσκα, από την ημερίδα και την αντίφαση ανάμεσα σ' αυτήν του την ιδιότητα και των προσπαθειών του για επαναλειτουργία του ρυπογόνου εργοστασίου της ΔΕΗ, στο Κερατσίνι. Η επίλυση των ζητημάτων, που θέτει η ημερίδα, απαιτεί την ενεργοποίηση όλων", είπε στο "Ρ" η δημοτική σύμβουλος Κερατσινίου Ελένη Παπαδοπούλου,που παραβρέθηκε στη σύσκεψη.

"Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν δείχνουν την περιοχή μας τρομακτικά επιβαρυμένη και δυστυχώς δεν έδωσαν την εντύπωση ότι πάμε σε διαδικασία απορρύπανσης. Παρά το ότι οι μετρήσεις, χωρίς αντίλογο, έδειξαν πολύ υψηλούς ρύπους και στα βαρέα μέταλλα και στις οργανοκασιτερικές ενώσεις, η επαναλειτουργία της ΔΕΗ, οι διαρκείς επεκτάσεις, οι οσμές από την Ψυτάλλεια, η αδιάθετη λάσπη κ. ά., δεν παραπέμπουν στο φως. Οι αγώνες του λαού του Περάματος και των γύρω δήμων θα συνεχιστούν για να επιβάλουν μια άλλη πολιτική που θα αναγεννήσει το Σαρωνικό", είπε ο δήμαρχος Περάματος Γιάννης Πατσιλινάκος.

Στην ημερίδα παρευρέθηκαν, ακόμη και χαιρέτισαν εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων και φορέων για το περιβάλλον και ο δήμαρχος Πειραιά Στ. Λογοθέτης.

Τη νομιμοποίηση από τον ΕΟΤ των αυθαιρετών νυχτερινών κέντρων "Φλοίσβος","Λα Πλάγια" και "Λε Παλμιέρ", που είναι χτισμένα σε μπαζωμένο αιγιαλό και κατά συνέπεια την κατάργηση της κοινής χρήσης του αιγιαλού, καταγγέλλει η Συντονιστική Επιτροπή Φαληριωτών.

Η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων - όπως μας πληροφορεί - έγινε με βάση τις διατάξεις του Νόμου 2160/1993, που καθορίζει ότι όλες οι τουριστικές εγκαταστάσεις είναι μόνιμες. Νόμος που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε δεσμευτεί να καταργήσει, καθώς άφηνε περιθώρια στους μισθωτούς - ιδιώτες των εκτάσεων του ΕΟΤ να επεκτείνονται αυθαίρετα στην παραλία. Στο επίμαχο άρθρο 6 του νόμου αναφέρει: "Οι κτιριακές τουριστικές εγκαταστάσεις που έχουν ανεγερθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου από τον ΕΟΤ, χωρίς την κατά νόμο οικοδομική άδεια και ανήκουν στον ΕΟΤ ή στη θυγατρική του εταιρία ΞΕΝΙΑ ΑΕ, καθίστανται μόνιμες". Η διάταξη αυτή - όπως σημειώνει ο Οργανισμός Αθήνας, σε ενιαία μελέτη για τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης στην παραλιακή ζώνη από τον Φαληρικό Ορμο μέχρι Λομπάρδα - έρχεται σε σύγκρουση με την πολεοδομική νομοθεσία που ορίζει ότι τουριστικές εγκαταστάσεις είναι μόνον τα ξενοδοχεία.

Οπως καταγγέλλει η Συντονιστική Επιτροπή Φαληριωτών, ο ΕΟΤ νομιμοποίησε τις παράνομες επεκτάσεις που έχουν γίνει στα κέντρα αυτά από τους επιχειρηματίες που τα έχουν μισθώσει, δηλώνοντας ψευδώς ότι έχουν κατασκευαστεί από τον ίδιο. Συγκεκριμένα:

Στις 27 Οκτώβρη 1995 η Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά συντάσσει πρωτόκολλο κατεδάφισης αυθαίρετων κτισμάτων και ζητά την άρση των πάσης φύσεως κατασκευασμάτων από το χώρο του αιγιαλού. Λίγους μήνες πριν το Δημοτικό Συμβούλιο Π. Φαλήρου καταγγέλλει τις αυθαίρετες κατασκευές στο χώρο πίσω από το κατάστημα και προς τη θάλασσα. Η μισθώτρια εταιρία προσφεύγει στο ΣτΕ κατά του πρωτοκόλλου κατεδάφισης και λίγο πριν συζητηθεί η υπόθεση, στις 15 Γενάρη 1996, ο ΕΟΤ εκδίδει διαπιστωτική πράξη νομιμότητας των αυθαιρέτων εντός αιγιαλού και παραλίας.

Το Μάρτη του 1994 η Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά αναφέρει στον εισαγγελέα Πρωτοδικών παράνομα μπαζώματα και αυθαίρετες κατασκευές στο ομώνυμο κέντρο. Στις 24 Μάη 1995 η Πολεοδομία διαπιστώνει και νέες αυθαίρετες κατασκευές, ο ΕΟΤ, όμως με έγγραφό του στις 4 Σεπτέμβρη 1995 απαγορεύει την κατεδάφιση των αυθαιρέτων, ισχυριζόμενος ότι νομιμοποιήθηκαν με δύο διαπιστωτικές προτάσεις. Σε έγγραφο του ΕΟΤ προς την Πολεοδομία Βούλας σημειώνεται: "Να σταματήσετε οποιαδήποτε διαδικασία κατεδάφισης. Εχουν εκδοθεί οι διαπιστωτικές πράξεις νομιμότητας".

Εγγραφο της Πολεοδομία Βούλας αναφέρει ότι έχουν διαπιστωθεί αυθαίρετα στον περιβάλλοντα χώρο του Δημαρχείου Βούλας, όπου είναι το ομώνυμο κέντρο, απαντώντας έτσι στις ενστάσεις "που έγιναν από τους ενδιαφερόμενους Δήμο Βούλας και Μιλτιάδη Οικονόμου, πράγμα που αποδεικνύει ότι τα αυθαίρετα έχουν ανεγερθεί από αυτούς" σημειώνει, σε ανακοίνωση της η Συντονιστική Επιτροπή. Ενα χρόνο μετά ο ΕΟΤ με τη γνωστή διαπιστωτική πράξη νομιμοποιεί τα αυθαίρετα, ισχυριζόμενος ότι έχουν ανεγερθεί από τον ίδιο. Στις 14 Φλεβάρη 1995 ο ΕΟΤ ανακαλύπτει και άλλα αυθαίρετα, τα οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, προϋπήρχαν της 19/7/93 και νομιμοποιεί άλλα 2.980 τετραγωνικά μέτρα εντός αιγιαλού!

Η Συντονιστική Επιτροπή Φαληριωτών έχει ήδη καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ για την ανέγερση αυθαίρετων κατασκευών από το "Φλοίσβο" και όπως δηλώνουν, με ανακοίνωσή τους, έπεται συνέχεια.

Το έργο του μετρό της Αθήνας έχει βουλιάξει στις καθυστερήσεις, ενώ άγνωστο παραμένει ακόμη το συνολικό κόστος που θα έχουν αυτές για το ελληνικό δημόσιο! Αυτό επιβεβαιώθηκε χτες κατά τη διάρκεια της ετήσια Τακτικής Συνέλευσης των μετόχων της "Αττικό Μετρό ΑΕ" (το 100% των μετοχών της προς το παρόν κατέχει το δημόσιο) τόσο από τον πρόεδρό της, Λ. Κίκηρα,όσο και από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτη.

Οπως προκύπτει συγκεκριμένα από τις δηλώσεις τους, στο έργο παρατηρείται καθυστέρηση 7 μηνών ακόμη και από το χρονοδιάγραμμα που τέθηκε από τη συμπληρωματική σύμβαση, η οποία παρέτεινε την προθεσμία ολοκλήρωσης του μετρό κατά 11,5 μήνες! Με το δεδομένο αυτό, το μετρό πλέον προβλέπεται να λειτουργήσει την άνοιξη του 1999, αντί για το Νοέμβρη του 1998 που προβλέπει η συμπληρωματική σύμβαση και αντί για το Δεκέμβρη του 1997 που προέβλεπε η αρχική σύμβαση... Να σημειώσουμε ότι τη "διολίσθηση" αυτή στο χρόνο έναρξης λειτουργίας του μετρό είχε πρώτος αποκαλύψει ο "Ρ" με δημοσίευμα στις 5 Μάρτη, στο οποίο σημείωνε ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να δώσει σιωπηρή παράταση 5,5 μηνών για την ολοκλήρωση του έργου, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην Πλατεία Καραϊσκάκη, των αρχαιολογικών ανασκαφών και της αλλαγής των μελετών.

Το μεγάλο ερωτηματικό βέβαια είναι ποιο είναι το κόστος και ποιος θα πληρώσει όλες αυτές τις καθυστερήσεις. Οπως διαβεβαίωνε χτες ο Κ. Λαλιώτης, το ελληνικό δημόσιο παραδέχεται υπαιτιότητα και θα πληρώσει τις καθυστερήσεις για τις αρχαιολογικές ανασκαφές και την αλλαγή ορισμένων μελετών, συνολικά δηλαδή ένα ποσό που κυμαίνεται γύρω στα 6,5 με 10 δισ. δρχ. Οπως όμως είναι γνωστό, οι εργολάβοι έχουν ήδη προσφύγει στη διεθνή διαιτησία διεκδικώντας "πανωπροίκι" 45 δισ. δρχ. Οπως μάλιστα έγινε χτες γνωστό αγοράστηκαν δύο νέοι μίνι μετροπόντικες (διαμέτρου κεφαλής ενός μέτρου) που πρόκειται σύντομα να αναλάβουν εργασία (ειδική εκσκαφή και αντιστήριξη) στο σταθμό "Μοναστηράκι". Για τα έργα αυτά, όπως και άλλα (π. χ. παράκαμψη Μητρόπολης και Κεραμεικού), σύμφωνα με πληροφορίες, οι εργολάβοι ζητούν κι άλλα "πανωπροίκια" συνολικού ύψους 20 δισ. δρχ. Επιπλέον, έχει περάσει απαρατήρητο από τους αρμόδιους το γεγονός ότι εξαιτίας της αργοπορίας έναρξης της λειτουργίας του μετρό για μερικούς μήνες ακόμη, θα υπάρξουν διαφυγόντα κέρδη από το δημόσιο. Επομένως το κόστος και οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι πολλαπλά.

Μετά από όλα αυτά, ηχούν ως εντελώς παράφωνες οι χτεσινές... θριαμβολογίες του Κ. Λαλιώτη, ότι οι εργασίες κινούνται μέσα στο πλαίσιο της σύμβασης, ότι έχει κατασκευαστεί ήδη το 45% του έργου, ότι οι περισσότεροι από τους 21 σταθμούς βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής, ότι έχουν κατασκευαστεί 30 αμαξώματα βαγονιών κλπ.