Υπάρχει εξέλιξη στη στρατηγική του κόμματος που αποκρυσταλλώνεται στις θέσεις, στο πρόγραμμα και κατ' επέκταση και στο καταστατικό.

Αυτή η άνοδος, η βελτίωση της συλλογικής σκέψης του κόμματος επηρεάζει και έχει επηρεάσει τη δουλειά στο εργατικό κίνημα, στην κομματική οικοδόμηση, στη δουλειά στη νεολαία και αλλού.

Είναι θέμα ωριμότητας και ικανότητας ενός κόμματος να βλέπει τη δουλειά του, να την εκτιμά, να βγάζει συμπεράσματα και να θέτει καθήκοντα.

Αυτή η ωριμότητα ακόμα και όταν παίρνει τη μορφή συλλογικής επεξεργασίας, απόφασης, δε σημαίνει πως διαπερνά και χαρακτηρίζει αυτόματα τη δουλειά όλων των οργανώσεων, νομαρχιακών και ΚΟΒ. Παρά το γεγονός πως υπάρχει συμφωνία, και αυτό είναι σημαντικό, υπάρχουν ΚΟΒ, σύντροφοι και στελέχη που δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στον τρόπο δουλειάς που χρειάζεται.

Για να βελτιώσουμε τη δουλειά μας, να επιταχύνουμε και μεθοδολογικά τη διαδικασία προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις, ειδικά στον τομέα της κομματικής οικοδόμησης δεμένη με τη βελτίωση της κοινωνικής και ηλικιακής σύνθεσης. Βελτιώνοντας τη σχέση κόμματος-ΚΝΕ.

Υπάρχει κενό οργανωμένων δυνάμεων σε βασικούς, σε πολύ βασικούς χώρους, άρα το θέμα της οικοδόμησης δεν είναι ούτε θέμα πολυτέλειας, ούτε ζήτημα για να συζητάμε 1-2 φορές το χρόνο. Είναι βασικό, πρωταρχικό και θέμα κριτήριο για το επόμενο διάστημα. Η κνίτικη οικοδόμηση, μπορεί να αποτελέσει τα πόδια μιας τέτοιας προσπάθειας, και τα στοιχεία το επιβεβαιώνουν.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Εχουμε κοινές δυνάμεις κόμμα-ΚΝΕ σε κοινούς χώρους.

Π.χ. νοσοκομεία. Υπάρχουν νοσοκομεία, πανεπιστημιακά νοσοκομεία, έχουμε κομματικά μέλη, ακόμα και ΚΟΒ. Οταν η ΚΟΒ συζητά τη στρατολογία, δε συζητά τον αριθμό των μελών της ΚΝΕ σε αυτό το χώρο, που πολλές φορές είναι και μεγάλος. Τις περισσότερες φορές υπάρχει άγνοια για την οργανωτική της ΚΝΕ στο συγκεκριμένο χώρο. Οτι στρατολογία γίνεται δεν είναι αποτέλεσμα της δουλειάς της ΚΟΒ με την ΟΒ αλλά αφορά 1-2 στελέχη, και συχνά ούτε καν το γραμματέα της ΚΟΒ.

Τα μέλη της ΚΝΕ σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν δόκιμα μέλη του κόμματος, όχι με την καταστατική έννοια του όρου, αλλά με την ιδεολογικοπολιτική στήριξη που πρέπει να τους δίνεται, με τη φροντίδα που πρέπει να τους αντιμετωπίζει η ΚΟΒ.

2. Για την κοινή παρέμβαση στον κλάδο.

Π.χ. Παιδεία. Είναι τεράστιος χώρος, έχουμε εκπαιδευτικούς και συνήθως και ΚΟΒ, συντρόφους ανέργους εκπ/κους σε διάφορες ΟΒ, μαθητές, και αρκετές ΟΒ παιδαγωγικών κτλ.

Είναι πάρα πολύ σπάνιο μπροστά σε ένα σταθμό, μπροστά σε μια απεργία, για παράδειγμα, αυτές οι δυνάμεις να δουλέψουν από κοινού. Ενώ υπάρχουν δυνατότητες, δοκιμασμένες δυνατότητες, συνεχίζουμε να πηγαίνουμε ο καθένας τη δουλειά του. Αυτό στενεύει την αντίληψη, την ευθύνη, έχει μικρά αποτελέσματα.

3. Για τη δουλειά με τα σωματεία και τους συλλόγους.

Υπάρχουν σύλλογοι γονέων που μαζεύονται μια αφορά στις εκλογές και το πολύ πολύ βγάζουν και κανένα ψήφισμα μια φορά το χρόνο. Από την άλλη είναι επιτακτικής ανάγκης η παρέμβαση στα σχολεία, έχει επισημανθεί. Οι πρωτοβουλίες ενός τέτοιου συλλόγου, αφού πήρα αυτό το παράδειγμα, πρέπει να έχουν στο επίκεντρο το σχολείο, του μαθητές. Οι πρωτοβουλίες που θα σχεδιάζουμε να υπηρετούν τους στόχους που έχουμε βάλει σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Να κάνει παρεμβάσεις για το φασισμό ή τα ναρκωτικά κ.ά. Στην τελική, ποιος γονιός θέλει τα παιδιά του να κάνουν χρήση ή να ανήκει στη φασιστική Χρυσή Αυγή.

4. Για την οργανωτική δουλειά.

-- Χρειάζεται σταθεροποίηση συνεργασίας ΚΟΒ-ΟΒ

-- Να καλλιεργηθεί η έγνοια στην ΚΟΒ για την πορεία της ΟΒ, ή για το πώς θα στηθεί ΟΒ. Ας πάρουμε το παράδειγμα των ΚΟΒ εκπαιδευτικών, που πρέπει να τις απασχολεί πολύ περισσότερο η δράση στους μαθητές, γίνεται αυτό να γίνει χωρίς οργανώσεις της ΚΝΕ μέσα στα σχολεία; Αξίζει να αναφερθεί πως ο Α.Σ. Μακάρενκο που σε συνθήκες άλλες, και σε κολεκτίβα που ήταν αυτός επικεφαλής είχε άγχος για το πώς θα στηθεί κομσομόλικη οργάνωση.

-- Κοινό σχέδιο που θα ξεκινά από τα παραπάνω όργανα.

Οι θέσεις σωστά αναφέρουν πως η δουλειά στη νεολαία είναι πρώτα υπόθεση του κόμματος. Υπάρχει ένας πιθανός κίνδυνος. Τα στελέχη της ΚΝΕ να εφησυχαστούμε γιατί ξαφνικά άλλοι θα έχουν το άγχος, και τα μέλη του κόμματος να πιστέψουν πως έχουν ένα ακόμα καινούριο καθήκον δίπλα σε όλα τα άλλα.

Πιστεύω πως οι κατευθύνσεις που δίνουν οι θέσεις της ΚΕ είναι για να βελτιωθεί η δουλειά, για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα, εγώ πιστεύω αισθητά και άμεσα.

Κλείνοντας, προφανώς και είναι πρώτα και κύρια κομματική ευθύνη, καθοριστική όμως ευθύνη για τα κομματικά μέλη χρεωμένα στην ΚΝΕ. Να πάψουμε τα μέλη της ΚΝΕ να κρυβόμαστε πίσω από μια γενική κομματική ευθύνη και να σηκώσουμε το βάρος που μας αναλογεί. Μπορούμε.

- Σχεδόν ανύπαρκτη η αποτίμηση για την πορεία υλοποίησης των μέχρι σήμερα τακτικών μας στόχων ( Α-Α-Δ Μέτωπο Πάλης).

- Καμία αναφορά για το πώς «πατάει» η Λαϊκή Συμμαχία (ΛΣ) στην εμπειρία οικοδόμησης του ΑΑΔΜΠ.

- Χωρίς μετρήσιμα στοιχεία η αποτίμηση της δουλειάς μας στο Εργατικό Κίνημα (ΕΚ). Υπενθυμίζω ότι στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Μάρτη του ΄10 τέθηκαν συγκεκριμένα καθήκοντα και κατευθύνσεις: π.χ. α.«Πρώτος και βασικός όρος της ανασύνταξης είναι: Η άνοδος της ικανότητας του Κόμματος και του ταξικού κινήματος να συνδέονται με πλατιές εργατικές και λαϊκές μάζες, να συμβάλλουν στην είσοδο στην οργανωμένη πάλη νέων εργατικών μαζών, ...»,β. «Δεύτερος όρος είναι η μαζικοποίηση του συνδικαλιστικού κινήματος και η αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων στις γραμμές του...», γ. «Τέταρτος όρος, το ξεπέρασμα της καθυστέρησης στην οικοδόμηση γερών και μαζικών Κομματικών και ΚΝίτικων Οργανώσεων στους μεγάλους τόπους δουλειάς....». Σήμερα που ο εργοδοτικός «συνδικαλισμός» αποσυντίθεται το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το ΠΑΜΕ πόσο ενισχύεται;

- Η διαπίστωση της απόφασης του ίδιου Σώματος «Η ιδεολογική πάλη, για να διεξάγεται αποτελεσματικά, πρέπει να συνδέεται με την πείρα των εργαζομένων, με στόχο να μετασχηματίζεται αυτή σε πολιτική αντιμονοπωλιακή αντιιμπεριαλιστική θέση», ενσωματώνεται στην τακτική μας;

- Εκτιμάμε ορθά πότε: «Πρέπει να γίνουμε πιο τολμηροί και να προχωράμε, εκεί όπου είναι ώριμες οι συνθήκες, σε ρήξεις με χρεοκοπημένες ηγεσίες....» ή υλοποιούμε τη γραμμή κατά τρόπο διεκπεραιωτικό σαν «συνταγή», από τη ΓΣΕΕ (ορθότατα) μέχρι πρωτοβάθμια που βαφτίζονται «οπορτουνιστικά» όταν μειοψηφούν οι ταξικές δυνάμεις;

- Η γραμμή συσπείρωσης στο ΠΑΜΕ ήταν η αντιμονοπωλιακή, αντιιπμεριαλιστική πάλη, όπως καταγράφεται στα μέχρι σήμερα ντοκουμέντα, ή ο βαθμός συμφωνίας με την εκτίμησή του Κ. για τον σοσιαλισμό που γνωρίσαμε και την Λαϊκή Εξουσία που για το Κόμμα (ορθά) ταυτίζεται με την Δικτατορία του Προλεταριάτου ( θ. 61 19ου);

- Είμαστε ικανοποιημένοι από την εφαρμογή της θέσης της Απόφασης του 18ου: «Αυτή η ικανότητα να δρούμε με σταθερό ενιαίο άξονα (...) απαιτεί σήμερα να γίνει πιο ουσιαστική, με τη δυνατότητα της εξειδίκευσης κατά κλάδο, κατά πρόβλημα, κατά χώρο, χωρίς να θολώνει η γενική γραμμή, αλλά και χωρίς, στο όνομα της γενικής στρατηγικής, να μην έχουμε την ικανότητα να δουλεύουμε με εργατοϋπάλληλους, μικρομεσαίους της πόλης και της υπαίθρου με διαφορετικό επίπεδο πολιτικής ωρίμανσης» στους αγώνες που έγιναν το προηγούμενο διάστημα ή μήπως όπου επικρατούν οι αυταπάτες και η γραμμή της ενσωμάτωσης στεκόμαστε κυρίως στην (όντως ορθή) κριτική από απόσταση;

- Γιατί από την αναφορά στην ΚΝΕ, τα συμπεράσματα από την δράση της Οργάνωσης παρουσιάζονται χωρίς στοιχεία; Γιατί δεν γίνεται αναφορά στους όποιους νεολαιίστικους αγώνες και η αποτίμηση της παρέμβασής μας; Γιατί παρουσιάζονται φαινόμενα στασιμότητας ή και πτώσης (φοιτητικές - σπουδαστικές εκλογές);

- Σε σχέση με την Λ.Σ., που όπως εκτιμούν οι θέσεις (θ.66) πατάει σήμερα στο ΠΑΜΕ, στην ΠΑΣΕΒΕ κ.λπ., ποια είναι η γραμμή συσπείρωσης; Αν είναι η πάλη κατά της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας (θ.61) τότε πώς συσπειρώνει μικροϊδιοκτήτες; Γιατί απαλείφεται ο αντιιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της ΛΣ και μάλιστα στο όνομα της αποφυγής «συγχύσεων» όπως ειπώθηκε στις αναλύσεις των Θέσεων; Πόσο μπορεί η θέση της χώρας στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα να «παραμένει» οτιδήποτε, ενώ έχουμε παρουσία π.χ. επιτρόπων της ΕΕ ακόμα και στα «περίπτερα»; Από πότε το Κ. εγκαταλείπει όρους και έννοιες επειδή έχουν συκοφαντηθεί ή αξιοποιούνται για διαστρέβλωση από τον αντίπαλο;

- Πώς θα συσπειρωθούν κοινωνικές δυνάμεις στην Λ.Σ. όταν με βάση τις θέσεις 61 και 62 «Η Λ.Σ. είναι σε συμφωνία με τη θέση που προτείνει το ΚΚΕ.....με έκβαση του αγώνα προς την εργατική - λαϊκή εξουσία...»; Σε ποια κοινωνική συμμαχία στοχεύουμε όταν στην πράξη επιδιώκουμε να συσπειρώσουμε όσους ήδη συμφωνούν με το σοσιαλισμό;

- Γιατί υποβαθμίζεται το πλαίσιο άμεσων στόχων πάλης της Λ.Σ. (θ. 63);

- Γιατί ακρωτηριάζεται, και μάλιστα κατά τρόπο που ξεφεύγει της μαρξιστικής ανάλυσης, ο αντικειμενικά πολιτικός χαρακτήρας της Λ.Σ. στα όρια της «κοινωνικής συμμαχίας» ; Είναι δυνατό να μην αποκτά και πολιτικό χαρακτήρα όταν μάλιστα επιδιώκει να συσπειρώσει και ευρύτερα λαϊκά στρώματα που δεν ανήκουν στην Ε.Τ.;

- Ποια προσέγγιση μας επιτρέπει να αποφανθούμε ότι όλες οι κυβερνήσεις στο έδαφος του καπιταλισμού αποτελούν εργαλεία εγκλωβισμού (θ. 65);

- Πώς συνδέεται η ορθή εκτίμηση της θ. 66 για την ενδεχόμενη εμφάνιση αντικαπιταλιστικών πολιτικών δυνάμεων με τον αποκλεισμό όσων έχουν αποχωρήσει από το Κ., ανεξάρτητα από τη στάση που κράτησαν; Θα δείξουμε «πόρτα» σε αγωνιστές, πρώην συντρόφους που έχουν επιδείξει έστω κλάσμα του ήθους π.χ. του σ. Κάππου;

- Μέχρι πότε η τακτική μας θα υποτάσσεται σε «τακτικισμούς» προκειμένου να απαντηθούν (;), κατά τρόπο μάλιστα φοβικό και σπασμωδικό, οι επιθέσεις «φιλίας» προς το Κ. δεξιών και «αριστερών» οπορτουνιστών, τη στιγμή που οι «φίλοι» μας αυτοί, παρά τη συγκυριακή τους ενδυνάμωση είναι πολιτικά ξεσκεπασμένοι; Ως πότε η ανεπάρκεια της καθοδήγησης του Κ. στην ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών αποκάλυψης της απόλυτης πολιτικής συνενοχής του «αριστερού» πολιτικού τυχοδιωκτισμού, θα στέλνει νερό στο μύλο των οπορτουνιστών όπως παλιότερα στη σοσιαλδημοκρατία;

- Για το Καταστατικό: Μια και το επίπεδο δημοκρατίας που έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα στο Κ., δεν βοηθάει στην εκπροσώπηση στα Συνέδρια όσων καταψηφίσουν κάποιο προσυνεδριακό ντοκουμέντο, γιατί δεν προβλέπεται τουλάχιστο η εκλογή συνέδρων από τις ΚΟΒ όπου οι σύντροφοι έχουν άμεση αντίληψη για τους υποψήφιους;

- Γιατί υπάρχει πλήρης απουσία συμπερασμάτων από το τουλάχιστο άστοχο «άνοιγμα» της «Τυποεκδοτικής» στην καπιταλιστική αγορά; Ποιο όργανο δεν μπορούσε να προβλέψει ότι οι αστοί τελικά δεν πουλάνε τόσο φτηνά το σκοινί για να τους κρεμάσουμε;

- Επειδή η εργατική δημοκρατία «πατάει» σήμερα στο Κ., είναι υπερήφανοι οι σύντροφοι που αποφάσισαν να ψηφιστούν μαζί ο απολογισμός της ΚΕ και το Πρόγραμμα;

- Γιατί τα μέλη του ΠΓ και της ΚΕ και με την απουσία αρθρογραφίας δεν βοήθησαν να μην μετατραπεί ο προσυνεδριακός διάλογος, σε σημαντικό βαθμό, σε αντιπαράθεση «15τιστών» και «19τιστών»; Πόσο ωφελείται το Κ. από μια τέτοια αντιπαράθεση μακριά από την ουσία;

Φυσικά, το κείμενο με τις Θέσεις για το 19ο Συνέδριο δεν θα μπορούσε να συμπυκνωθεί σε μία πρόταση. Στον τίτλο προσπάθησα να στριμώξω μόνο το στοιχείο που κρίνω σημαντικότερο: Η πεποίθηση ότι διανύουμε εποχή περάσματος από τον Καπιταλισμό στο Σοσιαλισμό, η προσήλωσή μας σε αυτή την υπόθεση και ο προσανατολισμός της δουλειάς μας στην εργατική τάξη και στα φτωχά λαϊκά στρώματα - στην τάξη που έχει συμφέρον να πραγματοποιήσει την επανάσταση αλλά και στους εν δυνάμει συμμάχους της - , αποτελούν τα κρισιμότερα στοιχεία της πολιτικής μας.

Η όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης αναδεικνύει ξεκάθαρα την εκμεταλλευτική φύση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, τα αδιέξοδά του και το γεγονός ότι είναι πλέον ξεπερασμένος. Ωστόσο, τίποτα από όλα αυτά δεν είναι αυτονόητο. Κανένας δεν θα συνειδητοποιήσει τα παραπάνω από μόνος του και χωρίς τη δική μας δουλειά. Και ακριβώς αυτή η δουλειά αποτελεί το κυριότερο καθήκον μας την περίοδο που διανύουμε. Την ίδια στιγμή, η αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού αναδεικνύει τις δυνατότητες ελιγμού που έχει η αστική τάξη, όπως επίσης και το γεγονός ότι σχεδιάζει τις κινήσεις της με προσοχή. Ταυτόχρονα, η πτώση των εκλογικών ποσοστών του Κόμματος εκφράζει μια υποχώρηση στο ταξικό κίνημα, ενώ η άνοδος του φασισμού εκφράζει μια ακόμα πιο επικίνδυνη οπισθοδρόμηση στη συνείδηση των λαϊκών στρωμάτων.

Σε αυτές τις συνθήκες, η δουλειά μας στη συνείδηση του κόσμου, η κατάλληλη προετοιμασία/διαπαιδαγώγηση της εργατικής τάξης για τις επαναστατικές συνθήκες που θα προκύψουν αργά ή γρήγορα, γίνεται επιτακτική. Κάπως έτσι, όμως, γίνεται επιτακτική και η ανάγκη να διατυπώνουμε ξεκάθαρα το στρατηγικό στόχο του Κόμματός μας - την ανατροπή του Καπιταλισμού και την οικοδόμηση του Σοσιαλισμού - κι από κοντά να ξεδιπλώνουμε την τακτική μας - το πώς θα πετύχουμε το στόχο μας. Βέβαια, αυτή η ανάγκη δεν προέκυψε σήμερα, ούτε υπάρχει μέλος του Κόμματος το οποίο να μην κατανοεί το λόγο ύπαρξης του Κόμματός μας, την ανάγκη να ανατραπεί ο Καπιταλισμός και να οικοδομηθεί ο Σοσιαλισμός. Ωστόσο, ειδικά στις τρέχουσες συνθήκες, είναι αναγκαίο να περιγράφουμε τη στρατηγική και την τακτική μας με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια. Πρέπει ο κάθε όρος που επιλέγουμε να είναι απλός, κατανοητός και να μην αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας. Το ζήτημα δεν είναι γλωσσικό, ούτε τόσο αφηρημένο όσο δείχνει εκ πρώτης. Η επιλογή των λέξεων σε ένα ντοκουμέντο όπως οι θέσεις για το συνέδριο, εκφράζει το πώς βλέπουμε την Κοινωνία, το πώς επεξεργαζόμαστε τις συνθήκες αλλά και το πώς σχεδιάζουμε τη δράση μας. Η ξεκάθαρη περιγραφή του τι θέλουμε να κάνουμε αλλά και του πώς θα προετοιμαστούμε για να το πετύχουμε, θα βοηθήσει την επικοινωνία μας με τον κόσμο αλλά θα πετύχει και κάτι πολύ πιο σημαντικό: Θα βοηθήσει εμάς τους ίδιους να κατανοήσουμε σε βάθος την πολιτική μας γραμμή, ώστε να είμαστε και σε θέση να την εφαρμόσουμε.

Σε μια τέτοια κατεύθυνση κινείται νομίζω και η αντικατάσταση του ΑΑΔΜ από τη Λαϊκή Συμμαχία. Ο όρος «μέτωπο» υπονοεί/προϋποθέτει ένα «αφύσικο» είδος ενότητας και ομοιογένειας, που δεν θα μπορούσε να υπάρχει ανάμεσα σε διαφορετικά στρώματα. Αλλο πράγμα ο βιομηχανικός εργάτης και κάτι εντελώς διαφορετικό ο μικρός ΕΒΕ. Η ανατροπή του Καπιταλισμού και η οικοδόμηση του Σοσιαλισμού θα εξυπηρετούσε και τους μεν και τους δε. Ωστόσο, η συνείδησή τους κινείται με διαφορετικό τρόπο και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Ο όρος συμμαχία εκφράζει πιο εύστοχα το γεγονός ότι ορισμένα στρώματα της κοινωνίας μπορούν να αναπτύξουν κοινή δράση - στη βάση των κοινών συμφερόντων και όπως τα αντιλαμβάνονται -, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρούν και τις όποιες αντιθέσεις/διαφωνίες τους. Η χρήση του όρου «συμμαχία» δείχνει πιο βαθιά κατανόηση της πολυπλοκότητας της δουλειάς μας, της δυσκολίας και της επαγρύπνησης που απαιτεί. Ο όρος «μέτωπο» θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ευκολότερα από πολιτικές δυνάμεις που υπόσχονται εύκολες λύσεις, σε όλους και για τα πάντα. Στο ΑΑΔΜ θεωρώ προβληματικό και το συστατικό «δημοκρατικό». Η δημοκρατία αποτελεί υπόσχεση στην οποία ορκίζονται όλες οι πολιτικές δυνάμεις (ακόμα και οι φασιστικές!). Το πρόβλημα, όμως, δεν έχει να κάνει τόσο με την κατάχρηση του όρου. Η λέξη «δημοκρατικός» δεν λέει τίποτα ουσιαστικό από μόνη της, ενώ η απρόσεκτη χρήση της συγκαλύπτει την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας και τις ανταγωνιστικές αντιθέσεις που απορρέουν από αυτήν.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να σημειώσω ότι η χρήση των όρων «μέτωπο» και «δημοκρατικό» δεν αποτελεί ένδειξη κάποιας παλιότερης πολιτικής εκτροπής. Αυτό το ενδεχόμενο αποκλείεται και από την ίδια τη δράση του Κόμματος. Εξάλλου, η βαθύτερη κατανόηση κάποιων όρων και κυρίως των προεκτάσεων και των αλλοιώσεων που μπορούν να δεχτούν από εχθρούς και «φίλους», προϋποθέτει χρόνο, δράση, τη συστηματική επεξεργασία των δυσκολιών που συναντάμε και την αδιάκοπη προσπάθεια να γινόμαστε ολοένα και πιο εύστοχοι, ολοένα και πιο αποτελεσματικοί.

Είναι προφανές ότι η τοποθέτηση του Κόμματος σε ζητήματα όπως το τι θέλουμε να πετύχουμε, το πώς ακριβώς θα γίνει, ποιοι και με ποιους κ.λπ., σχετίζεται με την ίδια την ουσία της ύπαρξής του. Επομένως, οποιαδήποτε τροποποίηση στις αντίστοιχες θέσεις θα πρέπει να αντανακλάται και στο πρόγραμμα του Κόμματος. Με άλλα λόγια, η ολοκλήρωση της παραπάνω δουλειάς (η τελειοποίησή της υπό μια έννοια) δεν θα ήταν δυνατή αν δεν αποτυπωνόταν και στο πρόγραμμα του Κόμματος.