ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Τα βιοκαύσιμα απειλούν τον πλανήτη με πείνα

Η παραγωγή βιοκαυσίμων με πρώτη ύλη το καλαμπόκι, το στάρι, τη σόγια και άλλους φυτικούς σπόρους και καρπούς, θα έχει ως συνέπεια την επέκταση της πείνας και την εξαθλίωση εκατομμυρίων ανθρώπων σ' όλο τον κόσμο και ειδικότερα στις φτωχότερες χώρες.

Την προειδοποίηση για τις καταστροφικές συνέπειες από το πρόγραμμα παραγωγής αιθανόλης (υποκατάστατο της βενζίνης) από φυτικούς σπόρους και καρπούς, απεύθυνε πρώτος, τον περασμένο Απρίλη, ο ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο.

Πριν από δέκα μέρες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων (FΑΟ) σε έκθεσή του αναγνωρίζει τους κινδύνους από την αύξηση της παραγωγής βιοκαυσίμων και επισημαίνει ότι ήδη παρατηρείται μεγάλη άνοδος των τιμών των τροφίμων. Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται ότι η άνοδος των τιμών των αγροτικών προϊόντων (σιτηρά, καλαμπόκι κλπ.) στις αγορές εμπορευμάτων αρχίζει να ματακυλίεται στις τιμές λιανικής, καθώς πολλές από τις πολυεθνικές των τροφίμων αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων τους.

Οι τιμές του καλαμποκιού και των σιτηρών έχουν αυξηθεί κατά 60% και 50% αντίστοιχα τους 12 τελευταίους μήνες, με τη ζάχαρη, το γάλα και το κακάο να καταγράφουν επίσης σημαντική άνοδο, προκαλώντας τις μεγαλύτερες αυξήσεις στις λιανικές τιμές των τροφίμων εδώ και 30 χρόνια σε ορισμένες χώρες.

Ο «αμαρτωλός κύκλος» των βιοκαυσίμων λειτουργεί ως εξής: η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για αιθανόλη οδηγεί το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής καλαμποκιού, σόγιας, ζαχαροκάλαμου και άλλων καρπών στις βιομηχανίες βιοκαυσίμων. Κατά συνέπεια, οι τιμές για τις ποσότητες που προορίζονται για τροφή αυξάνονται. Ταυτόχρονα, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που προορίζονται για τρόφιμα μειώνονται, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής τροφίμων και την περαιτέρω αύξηση των τιμών. Και όταν το καλαμπόκι χρησιμοποιείται και ως ζωοτροφή τότε αυξάνεται και η τιμή του κρέατος.

Με βάση τα σημερινά δεδομένα, εκτιμάται ότι οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν από 20% έως 50% την επόμενη δεκαετία.

Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας, που πρωτοστατούν στην εκστρατεία για την παραγωγή βιοκαυσίμων, ισχυρίζονται ότι με αυτά θα μειωθεί η εξάρτηση των οικονομιών από το πετρέλαιο και θα προστατευτεί το περιβάλλον. Ισχυρισμοί που δεν επιβεβαιώνονται από τους επιστήμονες.

«Η τραγωδία δεν είναι να θέλουμε να εξοικονομήσουμε ενέργεια, έγραψε ο Φιντέλ, αλλά να μετατρέπουμε τα τρόφιμα σε καύσιμα... Αν αυτή η φόρμουλα εφαρμοστεί σε παγκόσμιο επίπεδο, ισοδυναμεί με διεθνοποίηση της γενοκτονίας».

ΚΕΙΜΕΝΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Γιατί ανεβαίνουν οι τιμές;

Μικρή ανάσχεση στην ανοδική πορεία της τιμής του πετρελαίου σημειώθηκε την περασμένη βδομάδα. Συγκεκριμένα, η τιμή του μπρεντ υποχώρησε ελαφρά κατά 63 σεντς, στα 75,77 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, οι αναλυτές της πετρελαϊκής αγοράς εκτιμούν ότι πολύ σύντομα οι τιμές θα ξαναπάρουν την ανηφόρα αφού αναμένεται αύξηση της ζήτησης λόγω καλοκαιριού.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η δήλωση του Σαουδάραβα υπουργού, Αλί αλ Ναϊμί, ότι η άνοδος ρεκόρ του τελευταίου διαστήματος δεν οφείλεται στην προσφορά και τη ζήτηση, όπως ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της «ελεύθερης αγοράς».

«Αυτό που επηρεάζει τις τιμές είναι τα πολιτικά προβλήματα στον κόσμο, αλλά και η κατάσταση των διυλιστηρίων. Υπάρχουν προβλήματα όχι στην προσφορά (αργού), αλλά πιθανότατα μάλλον πρόβλημα με την προσφορά προϊόντων που προέρχονται από τη διύλιση», πρόσθεσε ο Σαουδάραβας υπουργός. Σε ανάλογο κλίμα ο υπουργός Ενέργειας του Κατάρ, Αμπντάλα αλ Ατίγια, δήλωσε στην Ντόχα ότι ο ΟΠΕΚ δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τις υψηλές τιμές, γιατί άλλοι παράγοντες, που δεν έχουν σχέση με την προσφορά αργού, έχουν προκαλέσει την άνοδο - ρεκόρ στις τιμές του πετρελαίου.

Σημειώνεται ότι ένα μεγάλο μέρος της λιανικής τιμής των καυσίμων στις ΗΠΑ, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Ιαπωνία αφορά στις ιδιαίτερα υψηλές τιμές των διυλιστηρίων και τις υπερβολικές φορολογικές επιβαρύνσεις. Συγκεκριμένα, στη Βρετανία το 55% της λιανικής τιμής της βενζίνης είναι οι κρατικοί φόροι, ενώ το ποσοστό αυτό στη Γαλλία και την Ιταλία είναι 53%, στη Γερμανία το 49%, στην Ιαπωνία το 38%, στον Καναδά 30% και στις ΗΠΑ 26%.

ΗΠΑ - ΕΛΛΕΙΜΜΑ Στα 60 δισ. δολ., όπως αναμενόταν, διαμορφώθηκε το Μάη το εμπορικό έλλειμμα των Ηνωμένων Πολιτειών, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,3% έναντι του Απρίλη. Οι εξαγωγές ενισχύθηκαν το Μάη κατά 2,2% φθάνοντας τα 132 δισ. δολ., ενώ οι εισαγωγές εμφάνισαν άνοδο κατά 2,3% ανερχόμενες στο ποσό - ρεκόρ των 192,1 δισ. δολ. Εξάλλου, οι νέες αιτήσεις επιδόματος ανεργίας τη βδομάδα μέχρι τις 7 Ιούλη διαμορφώθηκαν στις 308.000 μειωμένες κατά 12.000 σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο εφταήμερο.

«ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ» ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ Η άνοδος στις τιμές του πετρελαίου και το κύμα εξαγορών και συγχωνεύσεων που παρατηρήθηκε φέτος παγκοσμίως, μεταφράστηκαν σε κέρδη ρεκόρ για τις επιχειρήσεις της «παραδοσιακής οικονομίας», που αναρριχήθηκαν στις κορυφαίες θέσεις της λίστας του περιοδικού «Fortune». Παρά την πρόβλεψη ότι οι εταιρείες τεχνολογίας θα εκθρονίσουν από την κορυφή τους παραδοσιακούς κολοσσούς, και το 2007 έξι επιχειρήσεις της πρώτης δεκάδας βάσει τζίρου εξακολουθούν να προέρχονται από τον τομέα του πετρελαίου και άλλες τρεις από εκείνον των αυτοκινητοβιομηχανιών.

ΓΑΛΛΟΡΩΣΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Με τη γαλλική «ΤΟΤΑL» θα συνεργαστεί η ρωσική «Gazprom», η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου στον κόσμο, για την εκμετάλλευση ενός πεδίου ανοιχτά της θάλασσας της Αρκτικής. Υπολογίζεται ότι αυτό το πεδίο έχει ποσότητα φυσικού αερίου για την κάλυψη των αναγκών της Ευρώπης για περισσότερα από τρία χρόνια. Στην εταιρεία που θα δημιουργηθεί για το συγκεκριμένο έργο, η «Total» θα έχει το 25% και η «Gazprom» to 75%.