Associated Press

Ο λαός με μαζικές διαδηλώσεις στηρίζει την κυβέρνηση του Ου. Τσάβες

Ολες οι δημοσκοπήσεις διαψεύδουν τις προσδοκίες τους με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Οχι μόνο δείχνουν ότι το «Οχι» θα επικρατήσει, αλλά οι δυνάμεις που στηρίζουν τη «διαδικασία της «μπολιβαριανής επανάστασης» θα επιτύχουν μία συντριπτική νίκη, διαλύοντας στην κυριολεξία πόθους και στόχους της αυτοαποκαλούμενης αντιπολίτευσης που λέει «Ναι» στην αποπομπή.

Ο Ούγο Τσάβες αναμένεται να είναι ο μέγας θριαμβευτής. Οι λόγοι που θα κερδίσει ο Τσάβες, με τα αφρικανικά και ινδιάνικα χαρακτηριστικά του, αίμα από το αίμα των παραγκουπόλεων της Βενεζουέλας, είναι μυριάδες.

Ομως, η ήττα της λεγόμενης αντιπολίτευσης θα είναι η τρίτη κατά σειρά μέσα σε μία τριετία. Και πιθανώς η πιο ηχηρή.

Ο Τσάβες ανήλθε στην εξουσία εξαιτίας των συνεχών αυτοκαταστροφικών κινήσεων του παραδοσιακού αστικού πολιτικού συστήματος. Ομως, παρά την εκλογική του νίκη, το «παλαιό» καθεστώς ήταν και είναι ακόμη σε θέση να ελέγχει τους μηχανισμούς εξουσίας, κυρίως στην πετρελαϊκή βιομηχανία -το μοναδικό αιμοδότη της οικονομίας της χώρας- και τα ΜΜΕ. Τα πρώτα δύο χρόνια οι μηχανισμοί της εξουσίας ήταν σε συνεχή οργασμική δραστηριότητα. Το πραξικόπημα της 11ης Απρίλη ήταν η πρώτη επίθεση. Αποτυχής όμως. Δύο μόλις 24ωρα μετά την ανατροπή του Τσάβες, ο ίδιος ο λαός τον επανέφερε στην εξουσία. Αυτή η αναπάντεχη και καινοφανής ανατροπή της ανατροπής, όχι μόνο άφησε άναυδη την υφήλιο, αλλά, το κυριότερο, έκανε τη συντριπτική πλειοψηφία της χώρας, τους απολύτως φτωχούς και εξαθλιωμένους να συνειδητοποιήσουν για πρώτη φορά ότι μπορεί να έχουν και να ορίζουν με τον αγώνα και τη δράση τους την πορεία και το μέλλον τους.

Associated Press

«Οχι» σε όλες τις φτωχογειτονιές... Εξάλλου το 80% του πληθυσμού είναι φτωχό, κάτι που προσπαθεί να αλλάξει η κυβέρνηση Τσάβες

Ατυχώς για την «αντιπολίτευση» το δημοψήφισμα και η προεκλογική περίοδος συνέπεσε με την «μπουνάτσα» της τιμής του πετρελαίου. Εκατομμύρια δολάρια στη διάθεση του κράτους, που ωθούν ακόμη περισσότερο την οικονομία και κυρίως τα προγράμματα της κυβέρνησης Τσάβες. Τα διάφορα προγράμματα αρχίζουν να αποδίδουν και η διαφορά στην κοινωνία της Βενεζουέλας είναι απολύτως διακριτή. Γεγονός που θα επηρεάσει σημαντικά και την έκβαση του δημοψηφίσματος...

Η αποδοχή ή μη της «άλλης πορείας της χώρας», πιο ισόνομης και προοδευτικής, από το λαό της Βενεζουέλας. Είναι και ο λόγος που όλες οι σφυγμομετρήσεις δίνουν νικητή τον Ούγο Τσάβες.

Βέβαια, πάντα υπάρχουν «περιθώρια» για την «αντιπολίτευση». Η απόγνωση στην οποία έχει περιέλθει η αντιπολίτευση ενδέχεται -και είναι ισχυρή πιθανότητα - να την κάνει να καταφύγει στη βία. Ετοιμάζεται λοιπόν να προκαλέσει σύγχυση και ένταση, σήμερα, δίνοντας «αποτελέσματα» δικά της, πριν καν τη λήξη της ψηφοφορίας και παρά τις πολύ αυστηρές προειδοποιήσεις του προέδρου της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής, Φρανσίσκο Καρασκέρο. Υπάρχει ακόμη η πιθανότητα πρόκλησης του «φαινομένου της Μαδρίτης», δηλαδή τρομοκρατικές επιθέσεις, που θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Πολύ χαρακτηριστικές και οι προειδοποιήσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Κόλιν Πάουελ, «προς όλες τις πλευρές να μην καταφύγουν στη βία». Κάτι περισσότερο γνωρίζει μάλλον. Πάντως, ειδική μνεία αξίζει η αποκάλυψη του Τζορτζ Πάλαστ, ότι αρκετούς μήνες πριν υπήρξε συμφωνία μεταξύ του υπουργού Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, Τζον Ασκροφτ και της εταιρίας «ChoicePoint Inc.» με έδρα την Ατλάντα. Συμφωνία στο πλαίσιο του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», όπου η εταιρία προσφέρει αρχεία με απόρρητες πληροφορίες για πολίτες σε δεκάδες κράτη. Είναι η ίδια εταιρία που πρόσφερε όλες αυτές τις πληροφορίες στον κυβερνήτη της Φλόριντα (και αδελφό του νυν Αμερικανού προέδρου), Τζεμπ Μπους, να βρει και να καταγράψει τους ψηφοφόρους ή τις διπλές ψήφους. Συγκεκριμένα τους μαύρους ψηφοφόρους... Το μικρό «λάθος» της εταιρίας κόστισε την εκλογή του Αλ Γκορ.

Πρόσφατα το Μεξικό διαμαρτυρήθηκε εντόνως για τη χρήση των αρχείων των πολιτών του Μεξικού που κρατά η εταιρία «ChoicePoint Inc.». Η εταιρία προσφέρθηκε να καταστρέψει τα αρχεία της. Κάτι φυσικά που δεν το έπραξε στην περίπτωση της Βενεζουέλας. Και ο Τζορτζ Πάλαστ αναρωτιέται: «Ενα αυτά τα αρχεία έχουν πέσει στα χέρια της αντιπολίτευσης. Σίγουρα θα είναι μία ανέλπιδη στήριξη στην προσπάθειά της για αποπομπή Τσάβες»... και εάν «η συμμορία, που έστησε το εκλογικό αποτέλεσμα στη Φλόριντα, στήσει και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βενεζουέλα»;

Οι πολιτικές εξελίξεις που ακολούθησαν τη μεταπήδηση του πρωθυπουργού της Πορτογαλίας, Μανουέλ Ντουράου Μπαρόζο, στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον περασμένο Ιούνη, δημιούργησαν κραδασμούς στο αστικό πολιτικό σύστημα. Γεγονός που έθεσε για περίπου ένα μήνα σε δοκιμασία τους αστικούς πολιτικούς θεσμούς της χώρας (μερικοί σχολιαστές με δόση υπερβολής χαρακτήρισαν τα γεγονότα τα πιο σημαντικά από την Επανάσταση των Γαριφάλων), ενώ τελικά έληξε με ένα ουσιαστικό εκλογικό πραξικόπημα και την αλλαγή φρουράς μεταξύ των βασικών πολιτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης.

Τους κραδασμούς στην ουσία πυροδότησαν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του περασμένου Ιούνη, που έστειλαν ένα διπλό μήνυμα στη συντηρητική κυβέρνηση. Αφ' ενός το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό συμμετοχής (38%), όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, απέδειξε τη βαθιά δυσαρέσκεια του πορτογαλικού λαού για το ευρωπαϊκό «όραμα» και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που επιβάλλει. Πολύ περισσότερο στην Πορτογαλία που τα τελευταία χρόνια όχι μόνο μαστίζεται από οικονομική κρίση αλλά εφαρμόζει ένα εξαιρετικά σκληρό πρόγραμμα λιτότητας προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα που είχε ξεπεράσει το 4% του ΑΕΠ. Το δεύτερο μήνυμα ήταν η καταδίκη του κυβερνητικού συνασπισμού των Σοσιαλδημοκρατών (PSD) (ουσιαστικά είναι χριστιανοδημοκράτες) και του Λαϊκού Κόμματος (PP), που στις εκλογές κατέβηκαν με κοινό ψηφοδέλτιο με την επωνυμία «Φόρτσα Πορτογαλία». Τα δύο κόμματα μαζί έχασαν περισσότερες από 16 μονάδες σε σχέση με το άθροισμα των ποσοστών τους στις βουλευτικές του 2002 (33% έναντι 49%).

Τις επόμενες βδομάδες ο Μπαρόζο πολύ βολικά επέλεξε να γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της χώρας (εν προκειμένω ο Ζόρζε Σαμπάιο, που προέρχεται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο κέρδισε τις εκλογές του Ιούνη) έχει δύο επιλογές, ή να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει νέες εκλογές ή να καλέσει το κόμμα που κέρδισε τις προηγούμενες βουλευτικές να προτείνει νέο υποψήφιο για την πρωθυπουργία. Ο Σαμπάιο αφού συναντήθηκε με πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες της χώρας αλλά όχι με εκπροσώπους του συνδικαλιστικού κινήματος, αποφάσισε να ψηφίσει υπέρ της «συνέχειας», να δώσει δηλαδή την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο νέο ηγέτη των Σοσιαλδημοκρατών, Πέδρο Σαντάνα Λόπες (χαρακτηρίζεται ως ο Πορτογάλος Μπερλουσκόνι εξαιτίας των επενδύσεών του σε μέσα ενημέρωσης αλλά και του δεξιού λαϊκίστικου πολιτικού λόγου του), με την προϋπόθεση ότι δε θα υπάρξουν παρεκκλίσεις από το πρόγραμμα λιτότητας, ιδιωτικοποιήσεων και επιθέσεων εναντίον των δικαιωμάτων των εργαζομένων της κυβέρνησης Μπαρόζο, προκειμένου να μην «κινδυνέψει» η «οικονομική ανάκαμψη» της χώρας.

Η απόφαση του Προέδρου προκάλεσε μεταξύ άλλων και την παραίτηση του ηγέτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Φέρο Ροντρίγκεζ, ο οποίος, όπως είπε, τη θεώρησε «προσωπική ήττα». Ανάλογα σχόλια έκαναν πολλά στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που πίστεψαν ότι ο Σαμπάιο θα τους παρέδιδε τα κλειδιά της εξουσίας. Το Σεπτέμβρη οι Σοσιαλιστές αναμένεται να εκλέξουν στην αρχηγία του κόμματος τον «επικοινωνιακό» Ζοσέ Σόκρατες, ο οποίος θεωρείται ακόμα πιο μπλερικός από τον Ροντρίγκεζ και διακηρύσσει μια νέα στροφή του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Κέντρο (πόσο πιο Κέντρο αναρωτιέται κανείς).

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι παρά την προφανή προσπάθεια των μεγάλων παραγόντων της οικονομικής και πολιτικής ζωής της Πορτογαλίας να διασφαλιστεί το αντιλαϊκό πρόγραμμα, η νέα κυβέρνηση μόνο σταθερή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αφού οι αντιθέσεις εντός της είναι τεράστιες. Ισχυρά στελέχη εντός των Σοσιαλδημοκρατών, όπως ο Μαρτσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουσα (θεωρούνταν από τα φαβορί για την ηγεσία), έχουν αμφισβητήσει ανοιχτά την εκλογή του Σαντάνα Λόπες από το Εθνικό Συμβούλιο, ενώ προβλήματα υπάρχουν και με το υπερσυντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, που σίγουρα θα επιθυμούσε να ενισχύσει τη θέση του σε βάρος των Σοσιαλδημοκρατών.

Τελικά, πέρα από τα παιχνίδια εξουσίας και την ανανέωση των προσώπων, το μήνυμα των τελευταίων βδομάδων ήταν ότι η κρίση αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος της Πορτογαλίας λύθηκε με το γνωστό τρόπο. Δηλαδή, με την ψήφο υπέρ της «συνέχειας». Το επόμενο βήμα, όπως υποσχέθηκε και ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, Βίτορ Κονστάνσιο, είναι «να γίνουν αυξήσεις στους μισθούς μικρότερες του πληθωρισμού έτσι ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική αναθέρμανση»...

Associated Press

Πακιστανοί στρατιώτες στο Ουαζιριστάν

Το πιο «σκανδαλοθηρικό» ερώτημα σχετικά με τις τελευταίες «επιτυχείς», οπωσδήποτε, επιχειρήσεις των πακιστανικών αρχών με τη βοήθεια και την καθοδήγηση των αμερικανικών υπηρεσιών είναι εάν και κατά πόσον εξυπηρετούσαν εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες της κυβέρνησης Μπους. Το σενάριο ουσιαστικά προείπε το περιοδικό «The New Republic» στις αρχές του Ιούλη, όταν έγραψε επικαλούμενο μη κατονομαζόμενους αξιωματούχους στο Ισλαμαμπάντ ότι η ρεπουμπλικανική κυβέρνηση πιέζει τον στρατηγό να συλλάβει κάποιο προβεβλημένο στέλεχος της «Αλ Κάιντα», κατά προτίμηση τον Οσάμα μπιν Λάντεν ή τον Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι, ή τον ηγέτη των Ταλιμπάν, μουλά Μοχάμαντ Ομάρ, πριν τις εκλογές του Νοέμβρη. Μία από τις «πηγές» αυτές είπε στο περιοδικό ότι ο Λευκός Οίκος υπέδειξε στον στρατηγό και στους συμβούλους του ως «την καλύτερη δυνατή συγκυρία» για μια τέτοια σύλληψη τις μέρες διεξαγωγής του συνεδρίου του Δημοκρατικού Κόμματος. Επισήμως, η εκδοχή αυτή διαψεύστηκε μετά βδελυγμίας από τους Αμερικανούς και τους Πακιστανούς στρατιωτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους. Ενα δεύτερο ερώτημα αφορά στα κίνητρα του Μουσάραφ, ο οποίος, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα «Guardian», βρίσκεται υπό τη «συνεχή πίεση» των Αμερικανών όσον αφορά στη συνέχιση της συμπαράταξής του στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ενας Βρετανός ειδικός παρατήρησε με μια γερή δόση καγχασμού μιλώντας στην εφημερίδα ότι ο στρατηγός έχει μια εκπληκτική ταχυδακτυλουργική ικανότητα, να «βγάζει υπόπτους από το καπέλο όποτε έχει λόγο να το κάνει». Ο αρθρογράφος του «Guardian» Μπράιαν Ουΐτακερ εκτιμά ότι ο Μουσάραφ ίσως προσπαθεί να αποσπάσει τα μέγιστα πολιτικά και οικονομικά οφέλη από έναν «μακρύ, υπερπροβεβλημένο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας... ώστε να μη στερέψει η διεθνής βοήθεια».

Ο Μουσάραφ αποσπά διαρκώς, κατά τον Ουΐτακερ, ανταλλάγματα. Το Μάη ήρθη ο αποκλεισμός του Πακιστάν από την Κοινοπολιτεία, που είχε επιβληθεί όταν ο στρατηγός είχε καταλάβει με πραξικόπημα την εξουσία το 1999. Στη χώρα παραχωρήθηκε καθεστώς «σημαντικού συμμάχου των ΗΠΑ και της Βρετανίας εκτός ΝΑΤΟ». Τα «ερωτήματα» για το ρόλο των επιστημόνων της στη διάδοση των πυρηνικών «στο Ιράν, στη Λιβύη και στη Βόρεια Κορέα» παραμερίστηκαν. Και η οικονομική βοήθεια που λαμβάνει η κυβέρνηση του Πακιστάν αυξάνεται διαρκώς, αφού πέρα από την επίσημα παραδεδεγμένη απευθείας αμερικανική οικονομικοστρατιωτική βοήθεια 700 εκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο, μια υποσημείωση σε «πρόσφατη τριμηνιαία έκθεση της εθνικής τράπεζας έδειξε πως το Πακιστάν λαμβάνει 1 δισ. το χρόνο ως "λογιστική υποστήριξη"». Ο φιλικός προς τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δικτάτορας αντιμετωπίζεται περίπου σαν «αναγκαίο κακό», καθώς «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο στρατηγός Μουσάραφ αντιτίθεται πραγματικά στην "Αλ Κάιντα"», και καταβάλλει προσπάθειες «εξάλειψης του φανατισμού». Κι η ψαλμωδία για τον Μουσάραφ, την κλίκα των ανώτερων αξιωματικών του στρατού του και τα ανδρείκελά του στην κυβέρνηση, που λυμαίνονται μαζί με την ντόπια οικονομική ελίτ τη χώρα, καταλήγει με την «αντικειμενική» εκτίμηση του «προβλήματος» εκ μέρους του Γκάρεθ Πράις, ειδικού του Βασιλικού Ινστιτούτου Διεθνών Θεμάτων: Το θέμα, λέει ο Πράις, είναι πως ο «εκσυγχρονιστής» στρατηγός δεν μπορεί να εφαρμόσει το «όραμά» του στο Πακιστάν βραχυπρόθεσμα. «Από τη μια πρέπει να διατηρήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ οικονομικά, αλλά πολιτικά πρέπει να διατηρήσει την υποστήριξη των ισλαμικών κομμάτων». Οι επικαλούμενοι τον μπαμπούλα του «ισλαμικού κινδύνου» αναλυτές βέβαια συνεχίζουν να δείχνουν μια εξαιρετικά επιλεκτική μνήμη ως προς το πώς ακριβώς δημιουργήθηκε ...το χρηματοδοτημένο από τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τη Βρετανία τζιχάντ με εποπτεία των πακιστανικών (και όχι μόνο) μυστικών υπηρεσιών, με την αμέριστη συμμετοχή και του ίδιου του σημερινού Πακιστανού δικτάτορα. Ο Μουσάραφ και οι άνθρωποί του βρίσκονται στο στόχαστρο παλιών τους συνεργατών.

Ο προσεκτικός στρατηγός δεν παίρνει ρίσκα χωρίς να ξέρει - ή να συνδιαμορφώνει μαζί με τους συμμάχους και πάτρωνές του - το αποτέλεσμα εκ των προτέρων. Ετσι, παρότι θα «ήθελε» να συνεισφέρει στρατεύματα στο Ιράκ, κάτι που μετ' επιτάσεως ζητούν οι ΗΠΑ από τον ίδιο και άλλες «ισλαμικές» χώρες (σ' αυτό αφορούσαν, σύμφωνα με την εφημερίδα «Asia Times», οι εκτεταμένες διπλωματικές συζητήσεις του προσωρινού πρωθυπουργού Χουσάιν με στελέχη της κυβέρνησης της σαουδαραβικής μοναρχίας στο Ριάντ), αρνήθηκε. Το Ιράκ ήταν ένα από τα δύο θέματα στην ατζέντα της πρόσφατης συνάντησης του Μουσάραφ με τον Αμερικανό στρατηγό Τζον Αμπιζάιντ: Το άλλο ήταν οι (επικείμενες, ακόμη τότε) συλλήψεις στελεχών της «Αλ Κάιντα». Οι πιέσεις όμως που δέχεται ο Μουσάραφ δεν είναι μόνο από το εξωτερικό. Εντός Πακιστάν, αντιμετωπίζει αντίσταση των φυλών στο Ουαζιριστάν και στο Μπαλουχιστάν εναντίον του στρατού (όπου ουσιαστικά διεξάγεται κάτι σαν μίνι-εμφύλιος), αντίθεση των κοινοβουλευτικά ισχυρών «ισλαμιστών» του ΜΜΑ στο θέμα του Ιράκ, κατακραυγή μετά την απαγωγή και εκτέλεση Πακιστανών οδηγών από την ιρακινή αντίσταση, αντιρρήσεις των φεουδαλικών ισχυρών οικογενειών και μέρους της ιεραρχίας του στρατού στην ήδη προαποφασισμένη πρωθυπουργοποίηση του πρώην υπουργού Οικονομικών (πρώην στελέχους της Citibank και φίλα προσκείμενου στις ΗΠΑ, αλλά πολιτικά αδύναμου] Σαουκάτ Αζίζ. Οι αποτυχημένες αιματηρές επιθέσεις αυτοκτονίας κατά του Αζίζ με 11 νεκρούς και του υποστρατήγου Αγιάζ Χάτακ, επικεφαλής της δύναμης στο Ουαζιριστάν, αποτελούν προφανείς εκδηλώσεις της έντασης. Και υπάρχει και κάτι «χειρότερο»: Η ISI «προειδοποίησε» το στρατηγό για κλίμα «δυσαρέσκειας και ανταρσίας» στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο στρατηγός ελίχθηκε δηλώνοντας ότι «δε στέλνει» στρατό στο Ιράκ.

Ομως, οι ακροβατισμοί με τους οποίους προσπαθεί να δείξει πως «αποστασιοποιείται από τις ΗΠΑ» -φθηνοί θεατρινισμοί εσωτερικής κατανάλωσης - ελάχιστο χώρο ελιγμών εξασφαλίζουν στο δικτάτορα, η υποστήριξη του οποίου από τις εσωτερικές και διεθνείς δυνάμεις είναι ευθέως ανάλογη με την «αποτελεσματικότητά» του. Προσεχώς, στις κρίσεις του στρατού τον Οκτώβρη, ο στρατηγός θα επιχειρήσει ασφαλώς να μεταβάλει τις ισορροπίες στο στρατό, προάγοντας όσους είναι πιστοί στον ίδιο και παρακάμπτοντας όσους του αντιτίθενται. Στα τέλη του χρόνου, έχει δεσμευτεί σε μια κρίσιμη απόφαση: Να επιλέξει μία ανάμεσα στις δύο θέσεις που κατέχει, του Α/ΓΕΣ ή του Προέδρου. Δεν αποκλείεται, βέβαια, να επαναλάβει το οικείο «το κράτος είμαι εγώ».