Associated Press

Οπλισμός του λεγόμενου Απελευθερωτικού Στρατού, που κατασχέθηκε από το στρατό της ΠΓΔΜ

Και σημαντικές συνταγματικές αλλαγές και χορήγηση αμνηστίας (τουλάχιστον στους Αλβανούς κατοίκους των περιοχών που βρίσκονται εδώ και βδομάδες εν μέσω πυρών στα μέτωπα των συγκρούσεων) ανακοίνωσαν χτες τόσο ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Μπόρις Τραϊκόφσκι, όσο και ο πρωθυπουργός Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι. Ωστόσο, αυτές οι μάλλον θεαματικές υποχωρήσεις, που ανακοινώθηκαν καθ' υπαγόρευση των ΝΑΤΟ και ΕΕ, δε «συγκίνησαν» τους Αλβανούς αυτονομιστές. Εκπρόσωπός τους απαίτησε χτες «συνολική ικανοποίηση των αιτημάτων» τους και άμεση συμμετοχή τους στο τραπέζι των όποιων διαπραγματεύσεων πραγματοποιηθούν για την εξεύρεση μιας «πολιτικής ειρηνικής» λύσης...

Το μόνο σίγουρο είναι πως οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις και τα σκληρά παζάρια στον άξονα Σκοπίων - Βρυξελλών έχουν ανάψει για τα καλά... σε αντίθεση με τις χτεσινές πολεμικές αναμετρήσεις στρατού - αυτονομιστών, που φάνηκαν για πρώτη φορά μετά από μέρες να περιορίζονται σε ελάχιστες σποραδικές ανταλλαγές πυρών... Ομως, παρά αυτή τη «μικρή ανάπαυλα», ελάχιστοι από τους χιλιάδες άμαχους, που έχουν εγκλωβιστεί στις εστίες τους, με ελάχιστα αποθέματα τροφίμων, πόσιμου νερού και ειδών βασικής ανάγκης, οδηγήθηκαν σε ασφαλέστερες περιοχές...

«Εχουμε υποχρέωση έναντι της διεθνούς κοινότητας να δημιουργήσουμε μία Μακεδονία στα μέτρα των Αλβανών της χώρας μας. Αυτή είναι η μόνη λύση προς το παρόν. Αυτή είναι η ατζέντα για ειρήνη»... Μ' αυτή τη δήλωσή του στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης σε κρατικό κανάλι των Σκοπίων, ο πρωθυπουργός Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι ανακοίνωνε πως υποχωρεί στο ζήτημα των συνταγματικών αλλαγών που ζητούσαν οι πολιτικοί και οι αυτονομιστές της αλβανικής μειονότητας στην ΠΓΔΜ, αφήνοντας να εννοηθεί πως η συγκεκριμένη «πρόταση» δεν είναι παρά μία «λύση ανάγκης» υπό τις ασφυκτικές πιέσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ... Αυτή τη μάλλον ευνόητη διαπίστωση έσπευσε να σχολιάσει και ο αντιπρόεδρος του «Κόμματος Δημοκρατικής Ευημερίας» των Αλβανών, Αζίζ Πολοζάνι, που δήλωσε: «Δεν μπορούμε να δεχτούμε τον τρόπο με τον οποίο ο Γκεοργκιέφσκι μιλά γι' αυτά τα ζητήματα. Ο λόγος του είναι εμπρηστικός και αυτό θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε μία ακόμη βαθύτερη κρίση»...

Ο πρωθυπουργός Γκεοργκιέφσκι δεν αρκέστηκε σε αόριστες αναφορές σε σχέση με τις επικείμενες συνταγματικές αλλαγές (που όπως χαρακτηριστικά διευκρίνισε το ΝΑΤΟ και η ΕΕ ζητούν να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο). Κατέστησε σαφές ότι οι συνταγματικές αλλαγές περιλαμβάνουν την πλήρη αναγνώριση της αλβανικής μειονότητας ως συστατικό στοιχείο του «μακεδονικού κράτους», την αλβανική γλώσσα ως δεύτερη επίσημη γλώσσα της χώρας και την απάλειψη οποιασδήποτε αναφοράς της «Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από το Σύνταγμα»...

Ο Γκεοργκιέφσκι κατέληξε σημειώνοντας πως παρά αυτές τις υποχωρήσεις, η κυβέρνησή του δεν πρόκειται να χαλαρώσει τις προσπάθειές της για εξάλειψη της στρατιωτικής δράσης των Αλβανών αυτονομιστών, λέγοντας ωστόσο: «Η Μακεδονία είναι εδώ και τρεις μήνες σε πόλεμο. Εχουμε έναν πολύ επίμονο και πεισματάρη εχθρό. Ποιος θέλει, όμως, να συνεχιστεί ο πόλεμος;».

Παράλληλα, και ο Πρόεδρος Μπόρις Τραϊκόφσκι προέβαινε στη σημαντική ανακοίνωση πως θα χορηγηθεί αμνηστία σε όποιους ντόπιους Αλβανούς κατοικούν στα μέτωπα των συγκρούσεων και αναγκάστηκαν να «υπηρετήσουν» στο πλευρό των αυτονομιστών.

Σύμφωνα με δηλώσεις συμβούλου του Προέδρου της ΠΓΔΜ, «ο Πρόεδρος επιθυμεί να χορηγήσει αμνηστία στους Αλβανούς κατοίκους όλων των κρίσιμων περιοχών (όπου μαίνονται οι συγκρούσεις) συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αναγκάστηκαν να δράσουν στο πλευρό του "Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού"»... O δε κυβερνητικός εκπρόσωπος Αντόνιο Μιλοσόφσκι διευκρίνισε πως η «αμνηστία δεν αφορά εκείνους που πρωτοστάτησαν και προκάλεσαν τις συγκρούσεις».

Πέρα όμως από αυτές τις υποχωρήσεις, χτες, κατέστη φανερό πως οι αρχές της ΠΓΔΜ αναζητούν ένα μοντέλο εκτόνωσης της κρίσης με τις «προδιαγραφές» που ακολούθησαν οι σερβικές αρχές για να καταστείλουν τη δράση των Αλβανών αυτονομιστών στην κοιλάδα του Πρέσεβο και σε άλλες δύο πόλεις της Νότιας Σερβίας. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Προέδρου Τραϊκόφσκι, Νικόλα Ντιμιτρόφ, έστειλε χτες επιστολή στον ΓΓ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, παρουσιάζοντάς του ένα «ειρηνευτικό σχέδιο» στο μοντέλο της τακτικής που ακολουθείται στη Νότια Σερβία.

Οι πρώτες βασικές υποχωρήσεις της κυβέρνησης των Σκοπίων «περιφρονήθηκαν» από τους Αλβανούς αυτονομιστές, με το σκεπτικό των «ημιμέτρων». Στον άξονα της τακτικής τού «όλα ή τίποτα», που φαίνεται να τηρεί κατά γράμμα ο λεγόμενος Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός, η αντίδρασή τους ήταν μάλλον αναμενόμενη, καθώς εξακολουθούν να έχουν τη σιωπηλή μεν,αλλά την πλήρη πρακτική υποστήριξη των ΕΕ και ΝΑΤΟ...

«Δε δεχόμαστε αμνηστία. Εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε πόλεμο για να ικανοποιηθούν όλες οι διεκδικήσεις μας», δήλωσε απερίφραστα μιλώντας προς το Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος του γενικού επιτελείου των αυτονομιστών, Ναζμί Μπετσίρι, ο οποίος έκανε τηλεφωνικά δηλώσεις από την... Πρίστινα. Ο ίδιος πρόσθεσε ...ότι το γενικό επιτελείο είναι ενήμερο για τις δηλώσεις σχετικά με το ενδεχόμενο να τροποποιηθεί το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, αλλά ισχυρίστηκε πως ούτε αυτό «είναι αρκετό»!

«Οι δηλώσεις αυτές αντιπροσωπεύουν ένα βήμα προς τα εμπρός, αλλά ζητούμε τη συνολική αποδοχή των διεκδικήσεών μας. Μία από τις προϋποθέσεις - κλειδιά για να τερματιστεί η σύγκρουση είναι να συμμετάσχει ο UCK στις διαπραγματεύσεις για το μέλλον των Αλβανών της Μακεδονίας» κατέληξε ο Μπετσίρι...

Σε άλλο σημείο ο Μπετσίρι παραδέχτηκε πως υπάρχει μεγάλη δόση αλήθειας στις πρόσφατες δηλώσεις του «διοικητή» των Αλβανών αυτονομιστών «Σόκολι» αναφορικά με το σχέδιο εξαπόλυσης ευρείας κλίμακας επιθέσεων σε μεγάλα αστικά κέντρα και σε νευραλγικά κτίρια των Σκοπίων, λέγοντας: «Εχουμε εκπονήσει ένα τέτοιο σχέδιο, αλλά ο Σόκολι, ο οποίος είναι ένας πολύ πειθαρχημένος διοικητής, θα δράσει μόνον κατόπιν εντολής του γενικού επιτελείου»...

Μόνον μερικές δεκάδες κάτοικοι των χωριών της εμπόλεμης ζώνης κατάφεραν χτες να επιβιβαστούν στα λεωφορεία της αστυνομίας με κατεύθυνση ασφαλέστερα καταφύγια από τις εστίες τους. Η επιχείρηση απομάκρυνσης των περίπου 8.000 με 10.000 αμάχων που εδώ και βδομάδες προσπαθούν να επιβιώσουν κρυμμένοι στα υπόγεια των σπιτιών τους με ελάχιστα πλέον εφόδια σε τρόφιμα, πόσιμο νερό και είδη πρώτης ανάγκης, δεν προχωρά. Και το ζήτημα, πέρα από την ανθρώπινή του διάσταση, έχει γίνει αντικείμενο σύγκρουσης μεταξύ της αστυνομίας και των Αλβανών αυτονομιστών. Η μεν αστυνομία λέει πως οι άμαχοι χρησιμοποιούνται ως «ανθρώπινη ασπίδα» από τους αυτονομιστές, οι μεν τελευταίοι ισχυρίζονται πως θα γίνουν αντικείμενο κακομεταχείρισης από τις αρχές της ΠΓΔΜ.