ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 25 Απρίλη 2023
Σελ. /28
ΔΙΕΘΝΗ
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ SIPRI
Νέα αλματώδης αύξηση των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών

Στη σκιά πολεμικών προετοιμασιών για το ενδεχόμενο γενικευμένης σύγκρουσης

Νέο ρεκόρ καταρρίπτουν οι εξοπλισμοί παγκοσμίως, καθώς με κεντρικές παραμέτρους την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία και την εντεινόμενη αντιπαράθεση ΗΠΑ και Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η όξυνση των ανταγωνισμών και των αντιπαραθέσεων οδηγεί σε συνολικότερη ενίσχυση των πολεμικών προετοιμασιών για το ενδεχόμενο γενικευμένης σύγκρουσης.

Η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) καταγράφει για το 2022 στις παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες ένα εντυπωσιακό άλμα 3,7%, με το οποίο καταρρίπτεται νέο ρεκόρ, καθώς είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης που καταγράφεται από τη δεκαετία του '60.

Συγκεκριμένα, οι στρατιωτικές δαπάνες ανήλθαν σε 2,24 τρισ. δολάρια, δηλαδή στο 2,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, καταγράφοντας αύξηση για 8η συνεχή χρονιά.

Η μεγάλη κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη, με κεντρικό στοιχείο τη ρωσική εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία, επιτάχυνε αποφάσεις των χωρών της ΕΕ για μεγάλη αύξηση των «αμυντικών» δαπανών.

Οι στρατιωτικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ, στο οποίο συμμετέχουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αυξάνονται από το 2014, μετά την πραξικοπηματική ανατροπή της κυβέρνησης στο Κίεβο, την εμφύλια σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και την ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία.

Οπως και τις τελευταίες χρονιές, έτσι και το 2022 οι ΗΠΑ βρέθηκαν στη κορυφή των αμυντικών δαπανών, με 877 δισ. δολάρια, ποσό το οποίο αντιπροσωπεύει το 39% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών. Αν και οι «αμυντικές» δαπάνες ως ποσοστό του αμερικανικού ΑΕΠ απέχουν από εκείνες του λεγόμενου «Ψυχρού Πολέμου» (όταν άγγιζαν ακόμα και το 10% του ΑΕΠ), ο ερευνητής Ναν Τιάν εκτιμά ότι οι υψηλές «αμυντικές» δαπάνες επιτρέπουν στις ΗΠΑ «να υπερασπιστούν την επιρροή τους στον υπόλοιπο κόσμο» όπως καμία άλλη χώρα δεν μπορεί να πράξει.

Η Κίνα καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως στις στρατιωτικές δαπάνες, με 292 δισ. δολάρια (13% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών). Αν και οι δαπάνες αυτές βρίσκονται ακόμα σε σημαντική απόσταση από τις ΗΠΑ, πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι και αναλυτές προειδοποιούν ότι η Κίνα αποκτά αργά αλλά σταθερά ένα στρατιωτικό πλεονέκτημα και επικεντρώνεται στην ενίσχυση της επιρροής της στον Ειρηνικό.

Ευρώπη: Η μεγαλύτερη αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες εδώ και 30 χρόνια

Οι χώρες της Ευρώπης δαπάνησαν - αφού αφαιρεθεί ο πληθωρισμός - 13% περισσότερα για στρατιωτικές δαπάνες το 2022. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση εδώ και πάνω από 30 χρόνια.

Η Ουκρανία (11η) πρακτικά επταπλασίασε (+640%) τις στρατιωτικές δαπάνες της, που έκαναν άλμα στα 44 δισ. δολάρια, με άλλα λόγια στο 1/3 του ΑΕΠ της, και μάλιστα χωρίς να συνυπολογίζονται οι προμήθειες δυτικών και άλλων εξοπλισμών αξίας πολλών δισ. δολαρίων, επισημαίνει το SIPRI.

Οι ρωσικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 9,2%, σύμφωνα με το Ινστιτούτο, κι έτσι η Ρωσία βρέθηκε από την πέμπτη στην τρίτη θέση.

Αλλά «ακόμα κι αν αφαιρέσουμε τα δύο κράτη που ενεπλάκησαν σε πόλεμο, οι δαπάνες στην Ευρώπη αυξήθηκαν πολύ», επισημαίνεται.

Οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες, που έφτασαν τα 480 δισ. δολάρια το 2022, είχαν ήδη αυξηθεί κατά 1/3 και πλέον σε δέκα χρόνια και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί την επόμενη δεκαετία.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Η Βόρεια Θάλασσα στο επίκεντρο «πράσινων» σχεδιασμών των ευρωπαϊκών μονοπωλίων

Ο στόχος να καταστεί η Βόρεια Θάλασσα ο «μεγαλύτερος πράσινος σταθμός παραγωγής Ενέργειας στην Ευρώπη» βρέθηκε στο επίκεντρο των χτεσινών διαβουλεύσεων της δεύτερης «Συνόδου Κορυφής της Βόρειας Θάλασσας», καθώς εντείνονται οι μονοπωλιακοί ανταγωνισμοί για τις μπίζνες της «πράσινης» ανάπτυξης.

Σε αυτό το πλαίσιο, στη σύνοδο, που πραγματοποιήθηκε στο λιμάνι της Οστάνδης του Βελγίου, συζητήθηκε η αύξηση του στόχου δυναμικότητας παραγωγής «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας στα 120 GW το 2030 και στα 300 GW έως το 2050.

Στη Σύνοδο συμμετείχαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων 9 χωρών (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Δανία, Ιρλανδία, Βρετανία, Νορβηγία), η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπουργοί Ενέργειας και η επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, καθώς και αντιπροσωπεία διευθυντικών στελεχών από περίπου 100 ενεργειακά μονοπώλια και άλλες εταιρείες του κλάδου.

Σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα «L'Echo», στα σκαριά ήταν η υπογραφή δήλωσης των 9 χωρών προκειμένου να συνδέσουν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα και να αυξήσουν την ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη θάλασσα, ενσωματώνοντας παράλληλα την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου στη διαδικασία. Τίθεται επίσης ο στόχος της δημιουργίας ενός κόμβου ανταλλαγής Ενέργειας.

Οι συμμετέχουσες χώρες προωθούν την «απλοποίηση» των σχετικών διοικητικών διαδικασιών, ιδίως τη χορήγηση αδειών σε μονοπώλια του κλάδου, ενώ στο πλαίσιο «διευκόλυνσης» των εταιρειών προωθείται η δημιουργία ενός σχετικού κανονιστικού πλαισίου.

Η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι στην ΕΕ έγινε εξοικονόμηση πέρσι κατά 20% στην κατανάλωση Ενέργειας και έγιναν μαζικές επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) παρά την «ενεργειακή κρίση». Πρόσθεσε πως για πρώτη φορά πέρσι η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από αιολικά και ηλιακά πάρκα ήταν μεγαλύτερη από τους σταθμούς παραγωγής Ενέργειας που λειτουργούν με φυσικό αέριο (με φόντο βέβαια τις κυρώσεις στο ρωσικό φυσικό αέριο). Αναφέρθηκε επίσης στο «ανανεώσιμο υδρογόνο», εκφράζοντας ικανοποίηση για τους πιο φιλόδοξους στόχους της ΕΕ και εκτιμώντας πως η παραγωγή του μπορεί να αλλάξει τους όρους του «παιχνιδιού» για τις «βιομηχανίες και τις οικονομίες της Ευρώπης». Προέβλεψε έτσι ότι «η Ευρώπη έχει γίνει ο οίκος των ΑΠΕ» και η Βόρεια Θάλασσα «το εργοστάσιο παραγωγής Ενέργειας της Ευρώπης».

Ουγγαρία - Σερβία: Σχέδια για αγωγό μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου

Στο μεταξύ, πριν από λίγες μέρες, Ουγγαρία και Σερβία ανακοίνωσαν τα σχέδιά τους για τη δημιουργία αγωγού που θα μεταφέρει στη Σερβία ρωσικό πετρέλαιο από τον αγωγό «Druzhba», μέσω ουγγρικού εδάφους.

Σχετικές δηλώσεις έκανε ο Ούγγρος ΥΠΕΞ, Π. Σιγιάρτο, προσθέτοντας ότι η σχετική συμφωνία θα υπογραφεί στο πλαίσιο σερβο-ουγγρικής συνόδου κορυφής, τον ερχόμενο Ιούνη.

Οι πρώτες πληροφορίες για το σχέδιο αυτό ανέφεραν πως ο αγωγός θα περάσει από την ουγγρική πόλη Αντιο και τη σερβική Νόβι Σαντ.

Το ρωσικό πετρέλαιο του αγωγού «Druzhba», μετά από έντονα παζάρια εντός της ΕΕ, έχει εξαιρεθεί από τις κυρώσεις της λυκοσυμμαχίας.

Πιέσεις και παζάρια για περισσότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας

Παράλληλα, ο Αμερικανός υφυπουργός Οικονομικών, Μπράιαν Νίλσον, και η υφυπουργός αρμόδια για τη χρηματοδότηση τρομοκρατίας και οικονομικών εγκλημάτων, Ελίζαμπεθ Ρόζενμπεργκ, πραγματοποιούν από τα μέσα του μήνα περιοδεία σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, στο επίκεντρο της οποίας τίθεται μεταξύ άλλων η αποτελεσματικότερη εφαρμογή των ευρωατλαντικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Associated Press», οι δύο αξιωματούχοι είναι έτοιμοι να απειλήσουν «συμμάχους» με κυρώσεις εάν δεν πατάξουν όσους παρακάμπτουν τις αντιρωσικές κυρώσεις.

Σε σχετική ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών αναφέρεται ότι στόχος της περιοδείας είναι «οι κυρώσεις και ο έλεγχος στις ρωσικές εξαγωγές από τον συνασπισμό άνω των 30 χωρών (που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του διεθνούς ΑΕΠ) προκειμένου αφενός να αρνηθούν στη Ρωσία εισαγωγές εξοπλισμού που χρειάζεται στα πεδία συγκρούσεων και αφετέρου να περιορίσουν τα έσοδα του Κρεμλίνου για τη χρηματοδότηση του πολέμου».

Την ίδια ώρα, κλιμακώνονται ζυμώσεις και παζάρια στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο για ακόμα πιο γενικευμένες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το G7 εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε σχεδόν πλήρη απαγόρευση των εξαγωγών στη Ρωσία, σύμφωνα με πληροφορίες του ιαπωνικού πρακτορείου ειδήσεων «Kyodo» που μεταδόθηκαν την περασμένη Παρασκευή.

Αντίστοιχα, το αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων «Bloomberg» μετέδωσε πως οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι της Ουκρανίας εξετάζουν το ενδεχόμενο να επιβληθεί «απαγόρευση της εξαγωγής των περισσότερων ειδών στη Ρωσία».

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, ο αντιπρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμ. Μεντβέντεφ, ανέφερε ότι σε περίπτωση που προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο, η Μόσχα θα απαντήσει μεταξύ άλλων με διακοπή της συμφωνίας για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

ΒΟΡΕΙΟ ΚΟΣΟΒΟ
Μικρότερη του 4% η συμμετοχή στις εκλογές που όρισε η Πρίστινα

Με ουσιαστικά καθολική αποχή των Σέρβων κατοίκων που πλειοψηφούν στην περιοχή πραγματοποιήθηκαν οι δημοτικές εκλογές στο βόρειο Κόσοβο, οι οποίες ορίστηκαν εκτάκτως από τις αρχές της Πρίστινα, παρά τη διαφωνία του Βελιγραδίου.

Σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή του Κοσόβου, η συμμετοχή έφτασε μόλις στο 3,4%. Ο δε επικεφαλής του σερβικού γραφείου για την περιοχή, Π. Πέτκοβιτς, ανέφερε ότι σε σύνολο 45.095 εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, ψήφισαν 1.566 Αλβανοί και μόνο 13 ψηφοφόροι σερβικής εθνότητας.

«Ο (Κοσοβάρος πρωθυπουργός) Αλμπιν Κούρτι και όλοι όσοι ζητούσαν για μήνες εκλογές με σκοπό να καταλάβουν τον βορρά του Κοσόβου έζησαν ένα φιάσκο και ο πραγματικός νικητής είναι ο σερβικός λαός που μποϊκόταρε αυτές τις εκλογές. Είναι επίσης μια ήττα για εκείνο το τμήμα της διεθνούς κοινότητας που υποστήριξε τον Κούρτι στη διοργάνωση των εκλογών», δήλωσε ο Πέτκοβιτς.

Υποστήριξε ακόμα ότι «η μαζική αποχή αποτελεί ένδειξη της ενότητας των Σέρβων αλλά και της αποφασιστικότητάς τους να μην κάνουν ούτε ένα βήμα προς την κατεύθυνση εξομάλυνσης των σχέσεων με την Πρίστινα εάν δεν συσταθεί η Ενωση Σερβικών Δήμων» κατέληξε, επανερχόμενος σε ένα από τα κεντρικά θέματα στα παζάρια Βελιγραδίου - Πρίστινας για την «εξομάλυνση» των σχέσεών τους.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της μεγάλης όξυνσης της αντιπαράθεσης στο βόρειο Κόσοβο τον Νοέμβρη του 2022, αποχώρησαν όλοι οι Σέρβοι από τα όργανα της τοπικής διοίκησης της περιοχής. Η Πρίστινα προκήρυξε έκτακτες δημοτικές εκλογές, ωστόσο τα σερβικά κόμματα και το Βελιγράδι κάλεσαν σε μποϊκοτάζ των εκλογών, καθώς απαιτούν από την Πρίστινα να εφαρμόσει πρώτα τη δέσμευσή της για τη σύσταση της Ενωσης Σερβικών Δήμων στο Κόσοβο.

Ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, μετά την καθολική αποχή των Σέρβων του Κοσόβου από αυτές τις εκλογές, δήλωσε πως «το βασικό θέμα είναι ότι δεν υπάρχει ουσιαστικός διάλογος και ότι έχουμε προτάσεις που επιβάλλονται» από την Πρίστινα.

Οι Σέρβοι «ζητούν περισσότερο σεβασμό, διάλογο», ανέφερε, προσθέτοντας ότι αν δεν εισακουστεί αυτό το αίτημα, η σημερινή κατάσταση θα εξελιχθεί «σε είσοδο σε μια πολύ μεγαλύτερη και βαθύτερη κρίση».

Τραυματισμός ομογενούς στρατιώτη στην Ουκρανία

Σοβαρά τραυματισμένος νοσηλεύεται σε νοσοκομείο του Κιέβου Ελληνας ομογενής στρατιώτης, ο οποίος πολεμούσε στο πλευρό των oυκρανικών δυνάμεων στην περιοχή του Μπαχμούτ (Αρτιόμοφσκ), στην ανατολική Ουκρανία.

Σύμφωνα με όσα μεταδίδονται από ΜΜΕ, ο Ελληνας ομογενής στρατιώτης, ο οποίος γεννήθηκε και ζει στην Ουκρανία, έχει διπλή υπηκοότητα και ελληνική ταυτότητα, πολεμά στο πλευρό των ουκρανικών δυνάμεων τους τελευταίους 6 μήνες. Αναφέρεται επίσης ότι πρόσφατα ανέβασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook μια φωτογραφία με τη στολή του ουκρανικού στρατού, με την οποία ευχόταν καλό Πάσχα «από όλους τους Ελληνες στην Ουκρανία που πολεμάνε το κακό».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ