- Τρέχουσα
- Προηγούμενη
- Επόμενη
- Μόνο κείμενο
- Σύνθετη αναζήτηση
- Πολιτική
- Κόσμος
- Οικονομία
- Εργαζόμενοι
- Κοινωνία
- Νεολαία
- Πολιτισμός
- Αθλητισμός
- Η άποψή μας
- Από μέρα σε μέρα
- Σαν σήμερα
- Αρθρα
- Σχόλια
- Τετρασέλιδα
- Ολες οι στήλες
- Σκίτσα
- Ιστορική διαδρομή
- Ενθετα ιστορίας
- Ειδικές εκδόσεις
- International
- Νέα του site
- Επικοινωνία
Feeds- Οδηγίες
- Υπεραστικοί Αριθμ.
- Διαφορές ώρας
Ο Βάλιας Σεμερτζίδης γεννήθηκε στον Καύκασο το 1911. Ηταν γιος προσφύγων από τον Πόντο με πατέρα Ελληνα Πόντιο και μητέρα Ρωσίδα από τον Καύκασο, που ήρθαν το 1922 στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στη Δραπετσώνα. Το 1928, ο Σεμερτζίδης εγγράφεται στη Σχολή Καλών Τεχνών και ξεκινά την τετραετή του μαθητεία στο εργαστήρι του Κωστή Παρθένη. Επαγγελματικά πρωτοεμφανίζεται το 1935, στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης και την επόμενη χρονιά γίνεται μέλος της ομάδας «Ελεύθεροι Καλλιτέχνες». Από το 1937 έως το 1940, παρουσιάζει έργα του σε σημαντικές εικαστικές διοργανώσεις (Πανελλήνιος 1938, 1940 κ.λπ.).
Ο Σεμερτζίδης στο ξεκίνημα της Κατοχής ήταν 30 ετών. Ενταγμένος στο ΕΑΜ, ανέβηκε στο βουνό - στη Βίνιανη και τα Αγραφα - με άλλους καλλιτέχνες, όταν το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ συγκρότησε καλλιτεχνικό και κινηματογραφικό τμήμα εκεί. Ανυπομονούσε να σχεδιάσει, να ζωγραφίσει τον αγώνα στις αετοκορφές. Ηθελε να βρεθεί κοντά στον αγρότη, να δει και να τεκμηριώσει τον αγώνα του. Συγκλονίζεται από τη μεταμόρφωση ενός ολόκληρου λαού, που στα βουνά έθετε τα φύτρα της λαϊκής εξουσίας και οι πίνακές του της περιόδου εκείνης είναι η εικαστική απεικόνιση αυτής της λαϊκής εποποιίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα σχέδια του βουνού ο ίδιος τα αποκαλεί «ντοκουμέντα» (που περίμεναν υπομονετικά να γίνουν κάποτε έργα μεγάλων διαστάσεων).
Σταθμός στο έργο του Σεμερτζίδη ήταν το 1946, καθώς συστηματικά αρχίζει να ασχολείται με τη χαρακτική. Πειραματίστηκε με τη χαρακτική, τελειοποιώντας μια νέα τεχνική, που ο ίδιος ονόμασε «εγχάρακτη ζωγραφική». Κλεισμένος στο απόμερο φτωχόσπιτό του, στα χρόνια του Εμφυλίου και μετά τη λήξη του, μετέπλασε σε μεγάλες διαστάσεις τα σχέδια στο μπλοκ του και τις μικρές υδατογραφίες που είχε φιλοτεχνήσει, υπό τις δύσκολες, κρίσιμες, επικίνδυνες συνθήκες. Ο ζωγράφος δουλεύει τα θέματά του κρυφά. Φτιάχνει αγιογραφίες στις διαστάσεις των «απαγορευμένων» έργων και τα κρύβει πίσω τους.
Ο Σεμερτζίδης αγαπούσε το λαό, ήταν κομμουνιστής έως το τέλος της ζωής του, κι αυτά τα στοιχεία διαμόρφωσαν μέσα του το χρέος να «μιλήσει» με τα χρώματά του για τη ζωή και τον αγώνα των ανθρώπων.
23 προβολές στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας και στο Ινστιτούτο «Goethe»
Από την ταινία «Berlin Alexanderplatz» |
Το αφιέρωμα ξεκίνησε χτες και θα διαρκέσει έως τις 21 Δεκέμβρη, με προβολές στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (από σήμερα έως τις 16 Δεκέμβρη) και στο Ινστιτούτο «Goethe» (από 17 έως 21 Δεκέμβρη). Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν 23 κορυφαίες δημιουργίες της φιλμογραφίας του, ψηφιακά αποκατεστημένες και ανάμεσά τους τρεις ταινίες που προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα (το «Ενσύρματος Κόσμος» και τα ντοκιμαντέρ «Ο Αλι στον Παράδεισο» και «Φασμπίντερ»). Ακόμα στο αφιέρωμα περιλαμβάνεται και το επικό «Berlin Alexanderplatz», μια ταινία 15,5 ωρών (θα προβληθεί το Σάββατο 10 και την Κυριακή 11 Δεκέμβρη στην Ταινιοθήκη), για πολλούς η καλλιτεχνική κορωνίδα του σκηνοθέτη.
Πριν από κάθε προβολή, ένας επώνυμος καλεσμένος θα ξεναγεί το κοινό στο μοναδικό σύμπαν του σκηνοθέτη, ενώ το αφιέρωμα τιμά με την παρουσία του ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Χάρι Μπέαρ, συνεργάτης του Φασμπίντερ από το ξεκίνημα της καριέρας του μέχρι το τέλος της.
Μέσα σε 15 μόλις χρόνια, και μέχρι τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 37 ετών το 1982, πυρετώδης και ασταμάτητα παραγωγικός, ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ κατόρθωσε να γυρίσει 41 μεγάλου μήκους ταινίες, 3 μικρού μήκους και 3 τηλεοπτικές σειρές, δουλεύοντας παράλληλα ως θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ηθοποιός, παραγωγός, οπερατέρ, συνθέτης, μοντέρ και σκηνογράφος και αφήνοντας πίσω του ένα έργο πολυσχιδές, θαρραλέο και ολότελα μοντέρνο.
Είσοδος για τις προβολές της Ταινιοθήκης 5 ευρώ ανά προβολή (κάρτες διαρκείας 25 ευρώ και 15 ευρώ μειωμένη). Είσοδος στις προβολές του Ινστιτούτου «Goethe» δωρεάν με σειρά προτεραιότητας.
Ο ίδιος ο καλλιτέχνης σημειώνει για τη δουλειά του: «Γεγονός είναι ότι εξακολουθώ, πάντα λεύτερος, σαν πολεμικός ανταποκριτής ή σαν λαϊκός μάστορας, να καταγράφω, με τον τρόπο μου, όλα όσα μονάχα με τους χτύπους της καρδιάς μεταδίδονται και αποθηκεύονται με την ευχή της μη επανάληψης. Φυσικά δεν είμαι και ο μόνος. Αλλά ποια ελληνική εξουσία νοιάστηκε για το μοναδικό κεφάλαιο που είναι ο δημιουργός της ντόπιας τέχνης και ο πολιτισμός;».
Ο ιστορικός Τέχνης Γιάννης Χ. Παπαϊωάννου σχολιάζει για τη γλυπτική του Κυριάκου Ρόκου: «Αν κάποιος προσπαθήσει να επεξηγήσει τα έργα του Ρόκου, χάνει αυτόματα την αρετή της αποκαλυπτικότητάς τους. Η όραση δεν ζητά ορισμούς αλλά α-περιορισμούς, γιατί έτσι μόνο αξιώνεται να εισχωρήσει στο βάθος της μαγικής εικόνας που λέγεται "απτή πραγματικότητα". Η γλυπτική του Ρόκου μορφοποιεί ένα πλούσιο ονειρικό υλικό, που μας περιδινίζει σ' έναν κόσμο συνειρμών, μετασχηματισμών και αναπλάσεων στα όρια του ψυχικού αυτοματισμού».
Η αίθουσα τέχνης «έκφραση» βρίσκεται στην Αθήνα (Βαλαωρίτου 9α), τηλ. 2103607598, email: info@ekfrasi-art.gr. Διάρκεια έκθεσης: 8 Δεκέμβρη 2016 - 7 Γενάρη 2017.
Για την παράσταση «"Ομπίντα", Οι τελευταίες ώρες του Νίκου Ζαχαριάδη»
Το κείμενο συνίσταται σε ένα συνονθύλευμα αποσπασμάτων από ντοκουμέντα (γράμματα του Νίκου Ζαχαριάδη, 6η και 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ) και μυθοπλαστικών στοιχείων. Η αντι-ιστορική σύνδεση και η επιλεκτική παράθεση ντοκουμέντων προσφέρονται άλλωστε για τη διαστρέβλωση της Ιστορίας και μάλιστα με το άλλοθι της «ιστορικής αναφοράς». Με αυτόν τον τρόπο, αλλοιώνονται και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Νίκου Ζαχαριάδη, ο οποίος παρουσιάζεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως ένας «ρομαντικός ανθρωπάκος», που έκανε το λάθος να γίνει κομμουνιστής. Οι πολιτικές ωστόσο επιλογές του δεν καθορίστηκαν από την επαναστατική ιδεολογία του, αλλά από την υψηλή αίσθηση του «ελληνικού φιλότιμου» που διέθετε. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για μια προσωπογραφία του Νίκου Ζαχαριάδη που απέχει παρασάγγας από αυτό που αποτελεί την ουσία της προσωπικότητάς του ως λαϊκού κομμουνιστή ηγέτη με ασυμβίβαστο, πρωτοπόρο και μαχητικό πνεύμα, βαθιά αφοσιωμένου στην υπόθεση της εργατικής τάξης, τον προλεταριακό διεθνισμό, την πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση, ο οποίος διακρινόταν για την επαναστατική επαγρύπνηση, την αποφασιστικότητα και το σθένος στην υπεράσπιση της γνώμης του.
Ανάμεσα στα άλλα, ο Ζαχαριάδης παρουσιάζεται, λίγο ως πολύ, και ως «αγγλόφιλος»! «Αγγλόφιλος», λοιπόν, αυτός που με εξαιρετική διορατικότητα και ενώ βρισκόταν ακόμα στο Νταχάου, θεωρούσε τον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό πιο ισχυρό, άρα και πιο επικίνδυνο προοπτικά από τον γερμανικό!
«Αγγλόφιλος» αυτός που καθοδήγησε τον κορυφαίο ταξικό αγώνα του 20ού αιώνα στην Ελλάδα ενάντια στην εγχώρια αστική τάξη και τους Εγγλέζους και Αμερικανούς συμμάχους της, τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, ο οποίος - καθόλου τυχαία - ελάχιστα έως καθόλου αναφέρεται στην παράσταση!
Εντύπωση προξενεί το ότι ο συγγραφέας και σκηνοθέτης του έργου σε συνεντεύξεις του κάνει λόγο για μια παράσταση «δικαίωσης» του Νίκου Ζαχαριάδη. Δικαίωση, όμως, από ποιους και για ποιους; Η ιστορική πορεία του Νίκου Ζαχαριάδη ως κομμουνιστή ηγέτη έχει δικαιωθεί όσον αφορά το γεγονός ότι πάλεψε αταλάντευτα σε όλη του τη ζωή για την υπεράσπιση των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, για την υπόθεση της απελευθέρωσής τους. Το Κόμμα του οποίου ηγήθηκε αποτίμησε την πορεία, τη συμβολή του κρίνοντάς την και για τις αδυναμίες του και προχώρησε στην πολιτική και κομματική αποκατάστασή του. Ο Ζαχαριάδης, λοιπόν, δεν χρειαζόταν καμιά θεατρική παράσταση για να τον «δικαιώσει». Αυτό που «δικαιώνεται» στη συγκεκριμένη παράσταση είναι μια καρικατούρα του Νίκου Ζαχαριάδη, που καμιά σχέση δεν έχει με την πραγματικότητα.
Πώς μπορεί άλλωστε να «δικαιώνεται» ένας κομμουνιστής, όταν δικαιώνονται τελικά ο αντικομμουνισμός και ο αντισοβιετισμός;
Στο έργο δεν παίρνεται υπόψη η διαπάλη στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και στο ΚΚΕ κατά την περίοδο του 20ού Συνεδρίου, που δρομολόγησε την οπορτουνιστική στροφή του ΚΚΣΕ, αφαιρείται το πολιτικό περιεχόμενο της καθαίρεσης του Ν. Ζαχαριάδη από τη θέση του Γενικού Γραμματέα της ΚΕ και στη συνέχεια η διαγραφή του, με αποτέλεσμα τα δραματικά αυτά γεγονότα στην Ιστορία του ΚΚΕ να παρουσιάζονται ως προσωπική βεντέτα. Ετσι, και ο τραγικός θάνατος του Νίκου Ζαχαριάδη χρησιμοποιείται για να υπερτονίσει το γενικό συμπέρασμα της παράστασης: Αν είσαι κομμουνιστής, θα κάνεις εγκλήματα και τελικά θα προδοθείς... όπως και να 'χει... μάταιη και προπαντός επικίνδυνη η συμμετοχή στην πάλη για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Πάνω σ' αυτό το περιεχόμενο συντονίζονται κι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της παράστασης: Σκηνικό εμπνευσμένο από τη Ρωσική Πρωτοπορία που τελικά «απαγχoνίζει» τον Ν. Ζαχαριάδη, ερμηνείες που θυμίζουν καρικατούρες, κουραστικός ρυθμός και απλοϊκή σκηνική διάταξη.
«Ομπίντα» στα ρωσικά σημαίνει «πικρία, κακοκάρδισμα». Αυτό το αίσθημα θα νιώσει ο θεατής που θα παρακολουθήσει αυτήν την παράσταση, με την ελπίδα ότι θα αναγνωρίσει έστω και κάτι από το ανάστημα του κομμουνιστή Νίκου Ζαχαριάδη. Ομπίντα...
Κείμενο - σκηνοθεσία: Γιώργος Κοτανίδης. Συνεργαζόμενος σκηνοθέτης: Ιωσήφ Βαρδάκης. Σκηνικά: Πουλχερία Τζόβα. Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα. Video art: Κλεοπάτρα Κοραή. Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα. Μουσική επιμέλεια: Νίκος Γιατράκος. Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Κοτανίδης, Δώρα Χρυσικού, Σπύρος Περδίου.
