ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Σεπτέμβρη 2001
Σελ. /32
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Σε απόσταση αναπνοής η ύφεση για τις ΗΠΑ

Παπαγεωργίου Βασίλης

Αδιευκρίνιστες παραμένουν ακόμη οι επιπτώσεις των γεγονότων της Τρίτης 11 Σεπτέμβρη στην οικονομία των ΗΠΑ, αλλά και των άλλων μεγάλων καπιταλιστικών κέντρων, της Ιαπωνίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κρίσιμη μέρα θεωρείται η Δευτέρα όταν θα ανοίξει και πάλι το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Πάντως, την Τετάρτη και την Πέμπτη οι Κεντρικές Τράπεζες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, όπως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) λειτούργησαν σαν αμορτισέρ, απορροφώντας τους όποιους κραδασμούς στις διεθνείς αγορές. Για το σκοπό αυτό διέθεσαν μεγάλα ποσά για να κρατήσουν τη ρευστότητα σε ψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, την Τετάρτη η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ έριξε στην αγορά 38,25 δισ. δολάρια, η ΕΚΤ 63 δισ. δολάρια και οι Ιάπωνες 17 δισ. δολάρια. Την Πέμπτη, η ΕΚΤ έριξε στην ευρωπαϊκή χρηματαγορά άλλα 40,5 δισ. δολάρια. Ηταν μια εντυπωσιακή κίνηση «αλληλεγγύης» των μεγάλων ιμπεριαλιστικών κέντρων για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Ωστόσο, οι οικονομικοί αναλυτές διαφωνούν για το αν τα γεγονότα της περασμένης Τρίτης θα επιταχύνουν ή όχι την επερχόμενη ύφεση στην οικονομία των ΗΠΑ και τις συνέπειες στις οικονομίες των άλλων χωρών. Κατά την άποψη των περισσοτέρων, το κρίσιμο μέγεθος από το οποίο θα εξαρτηθεί η πορεία προς την ύφεση είναι η κατανάλωση στις ΗΠΑ. Αν, σημειώνει στην έκθεση της η Credit Suisse First Boston, μειωθεί η κατανάλωση, τότε μοιραία η οικονομία των ΗΠΑ θα εισέλθει στην ύφεση και προβλέπεται αρνητική ανάπτυξη.

Οι όποιες παρεμβάσεις του τραπεζικού συστήματος στην καλύτερη περίπτωση θα έχουν ως αποτέλεσμα τη σταθεροποίηση των δεικτών στο ύψος που βρισκόταν πριν τα γεγονότα της περασμένης Τρίτης. Και η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία συνηγορούν υπέρ των πιο απαισιόδοξων σεναρίων. Απαισιόδοξων κυρίως για τους εργαζόμενους, αφού στις πλάτες τους πέφτουν τα βάρη για το ξεπέρασμα των όποιων προβλημάτων αντιμετωπίζει το καπιταλιστικό σύστημα.

Πώς «χάθηκαν» 10 τρισεκατομμύρια δολάρια...

Η πτώση των χρηματιστηριακών δεικτών, ειδικά των μεγάλων χρηματιστηρίων, είναι ένας ακόμη δείκτης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το καπιταλιστικό σύστημα. Εξάλλου, η πτώση της τιμής των μετοχών είναι ένας από τους δείκτες της καπιταλιστικής κρίσης. Ασφαλώς, δεν μπορούμε να μιλούμε ακόμα για το στάδιο της κρίσης, αλλά μια ματιά στην πορεία των διεθνών χρηματιστηρίων δείχνει ότι η κρίση αυτή πλησιάζει και αφορά στον ένα ή τον άλλο βαθμό κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Ιαπωνία, η οποία βρίσκεται για πολλά χρόνια σε στασιμότητα, ενώ επηρεάστηκε αρνητικά από την κρίση στη Νοτιοανατολική Ασία το 1997. Στον πίνακα που δημοσιεύουμε φαίνεται «βουτιά» των μεγάλων χρηματιστηρίων στο διάστημα των οκτώ τελευταίων μηνών. Οι απώλειες δεν καταγράφουν τις συνέπειες από τα γεγονότα της περασμένης Τρίτης και τα χτυπήματα στη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον. Εξάλλου, οι συνέπειες απ' αυτό το γεγονός αν θα καταγραφούν, αυτό θα γίνει την επόμενη βδομάδα, όταν ανοίξει και το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.

Στον πίνακα, λοιπόν, φαίνεται ότι τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσε ο δείκτης NASDAQ που δείχνει την πορεία των μετοχών των μεγάλων εταιριών υψηλής τεχνολογίας στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ακολουθούν τα Χρηματιστήρια του Χονγκ Κονγκ, της Φραγκφούρτης, του Παρισιού, του Μιλάνου, του Τόκιο και πάει λέγοντας.

Βεβαίως, η ελεύθερη κίνηση των κερδοσκοπικών κεφαλαίων στην παγκόσμια χρηματιστηριακή αγορά έχει τρομερές συνέπειες για τη ζωή των ανθρώπων, όπως απέδειξε και η κρίση της ΝΑ Ασίας του 1997-8, η οποία ξεκίνησε ως χρηματιστηριακός τυφώνας και ισοπέδωσε τα πάντα.

Ο ΟΗΕ υπολόγισε πως η παγκόσμια παραγωγή υπέστη ζημιά ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων κατά την τριετία 1998-2000, λόγω της χρηματιστηριακής κρίσης της ΝΑ Ασίας.

Ακόμη μεγαλύτερο είναι το κόστος, αν και δεν έχει υπολογιστεί, της πτώσης κατά 28% της μέσης αξίας των μετοχών σε παγκόσμιο επίπεδο από τις αρχές του 2000 μέχρι σήμερα, η οποία έχει προκαλέσει την «εξαφάνιση» 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (σχεδόν 4 τετράκις εκατομμυρίων δραχμών!) χρηματιστηριακού πλούτου, μεγάλο μέρος του οποίου καταβλήθηκε σε πραγματικό χρήμα από εκατομμύρια μικρομεσαίους επενδυτές, προκαλώντας πτώση του βιοτικού τους επιπέδου.

Με δυο λόγια

ΙΑΠΩΝΙΑ

Στο 5% έχει φτάσει το ποσοστό ανεργίας στην Ιαπωνία. Πρόκειται για τα μεγαλύτερα επίπεδα ανεργίας που έχει γνωρίσει η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου από το 1953, τη χρονιά που ξεκίνησαν εκεί οι μετρήσεις της ανεργίας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ιαπωνικής κυβέρνησης, οι άνεργοι τον Ιούλιο ανέρχονταν σε 3,3 εκατομμύρια.

ΗΠΑ

Στο υψηλότερο από τετραετίας επίπεδο έφθασε η ανεργία στις HΠA τον Αύγουστο, ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, καθώς οι εργοδότες προχώρησαν σε περικοπή θέσεων εργασίας πολύ μεγαλύτερη απ' ό,τι προέβλεπαν οι αναλυτές. Συγκεκριμένα, ο δείκτης ανεργίας έφθασε τον περασμένο μήνα το 4,9% έναντι 4,5% τον Ιούλιο, ενώ οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν - μη συμπεριλαμβανομένου του αγροτικού τομέα - ήταν 113.000, έναντι αύξησης κατά 13.000 που είχε σημειωθεί τον Ιούλιο.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ

H «British Airways», η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρία της Ευρώπης, επιβεβαίωσε ότι αναμένονται περισσότερες περικοπές το 2002 και τις επόμενες χρονιές, εκτός από τις περικοπές 1.800 θέσεων εργασίας που προγραμματίστηκαν για φέτος. Εκπρόσωπος όμως του βρετανικού αερομεταφορέα χαρακτήρισε ως «φήμες» δημοσιογραφικές πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες την επόμενη χρονιά θα απολυθούν 2.000 εργαζόμενοι από την BA, ενώ μέσα στην επόμενη τριετία θα χαθούν 8.000 θέσεις εργασίας.

ΓΑΛΛΙΑ

Η χρεοκοπία της γαλλικής εταιρίας οικιακών συσκευών «Moulinex SA» σηματοδοτεί μία ακόμα ένδειξη των δυσχερειών που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία. Υπό το βάρος του ανταγωνισμού και των ύψους 818 εκατ. ευρώ χρεών της, η «Moulinex» έδινε μάχη επιβίωσης τους τελευταίους μήνες. Το πρόσφατο σχέδιο αναδιάρθρωσης περιελάμβανε το κλείσιμο έξι εργοστασίων της στην Ευρώπη, με απολύσεις 4.000 ατόμων, δηλαδή το 19% του εργατικού της δυναμικού.

ΧΡΕΟΚΟΠΙΕΣ

Καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία υφίσταται πλήγματα, αυξάνουν οι κίνδυνοι για το ότι εταιρίες, όπως η «Moulinex», θα βρεθούν στην ανάγκη να προσφύγουν στο καθεστώς αναγκαστικής διαχείρισης. Ηδη, υπάρχουν οι πρώτες ενδείξεις για το ότι αρχίζει να αυξάνει ο αριθμός χρεοκοπιών, έπειτα από υποχώρηση που είχε σημειωθεί κατά τα τελευταία 5-6 χρόνια στις περισσότερες χώρες. Για τις χρεοκοπίες επιχειρήσεων στην Ευρώπη δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στάνταρντ. Ωστόσο, ορισμένες χώρες έχουν ανακοινώσει πρόσφατα αύξηση. Στην Αγγλία και την Ουαλία, για παράδειγμα, ο αριθμός χρεοκοπιών αυξήθηκε κατά 9,3% στο β` τρίμηνο και η τάση αναμένεται να επιταχυνθεί σε όλη την Ευρώπη, εάν επιδεινωθεί το επιχειρηματικό κλίμα, τονίζουν οι αναλυτές.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Σημαντικό μέρος της αξίας της έχει χάσει η μετοχή της Deutsche Telekom, η οποία στη διάρκεια της χτεσινής συνεδρίασης υποχώρησε περισσότερο από 5%, με την τιμή της να διαμορφώνεται χαμηλότερα από την τιμή έκδοσης του 1996. Τρία εκατ. Γερμανοί μικροεπενδυτές βρίσκονται σε πολύ χειρότερη μοίρα από ό,τι πριν από πέντε χρόνια, όταν αποφάσισαν να συμμετάσχουν για πρώτη φορά στο χρηματιστηριακό «παιχνίδι», αγοράζοντας μετοχές της Deutsche Telekom.

ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

Προς τα κάτω αναθεώρησε τις οικονομικές της προβλέψεις για το 2002 η εταιρία παροχής φωνητικών υπηρεσιών και μετάδοσης δεδομένων «Quest», επικαλούμενη ολοένα και δυσκολότερες οικονομικές συνθήκες. H «Quest» ανακοίνωσε παράλληλα τα σχέδιά της για περικοπή 4.000 θέσεων εργασίας, περιορίζοντας και το πρόγραμμά της για κεφαλαιουχικές δαπάνες.


Κείμενα
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ